حسن خیری

حسن خیری

مدرک تحصیلی: دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۸ مورد.
۱.

مقایسه پارادایم دینی (اسلامی) با پارادایم های اثباتی، تفسیری و انتقادی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال اول بهار ۱۳۸۹ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: دین ماهیت انسان پارادایم اثبات گرایی واقعیت اجتماعی تفسیرگرایی انتقادگرایی ماهیت علم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۸۹ تعداد دانلود : ۲۰۱۱
در این نوشتار پارادایم اسلامی در خصوص ماهیّت انسان، ماهیّت علم و داده های آن،واقعیّت اجتماعی، با مراجعه به قرآن و روایات و اندیشه های صاحب نظران اسلامی در مقایسه با اثبات گرایی، تفسیرگرایی و انتقادگرایی مورد بررسی قرار گرفته است. انسان در این رویکرد دارای ساحت هایی است که دین، جهت دهی و هماهنگ سازی آنها را عهده دار است. حس، عقل، شهود و وحی ابزارهای شناخت بوده و شناختی که از حواس آدمی حاصل میشود، زمینه ساز تحقق معرفت تحلیلی است. ژانسان دارای سرمایه های بالقوه و بالفعل درونی است و محیط زیست آدمی نیز سرمایه های زیستی ـ فرهنگی، اجتماعی متفاوتی در اختیار انسان قرار میدهد و از این گذر، هویت آدمی شکل میگیرد. در خصوص واقعیّت اجتماعی در پارادایم دینی، هم به عامل با اراده و کُنشگر فعّال و هم به وجود ساخت های اجتماعی و فضای منبعث از آنها و تأثیر آنها بر فرد توجه میشود.
۲.

تفاوت هویتی نسل اول و دوم مهاجران افغانی به ایران (مورد مطالعه: مهاجران هزاره ای مقیم قم در سال 96)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال ششم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۲۲) 131 - 151

کلیدواژه‌ها: مهاجرت قوم هزاره مهاجران هویت ملی هویت دینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۵۳ تعداد دانلود : ۷۱۱
پس از بحران های اخیر در افغانستان، تعداد زیادی از شهروندان افغانستان (حدود دو میلیون نفر) که بیشتر آنان شیعه و از قوم هزاره بودند، به ایران مهاجرت کردند. اقامت این مهاجران، نه در قالب تعیین اردوگاه و مکان ویژه برای سکونت بلکه به صورت پراکنده و در اقصی نقاط کشور ایران صورت پذیرفته است. بسیاری از آنان سال های متمادی در ایران بوده و در نتیجه، نسل دومی از مهاجران افغانستانی شکل گرفته که تمام یا بیشتر زندگی خود را در ایران گذرانده و با فرهنگ ایرانی رشد یافته اند. این تحقیق بر آن است تا تفاوت هویتی، ملی و مذهبی این دو نسل از مهاجران را؛ یعنی نسلی که در افغانستان به دنیا آمده و بعد به ایران مهاجرت کرده اند و در سال 1396 مقیم قم بوده اند و نسلی که در ایران به دنیا آمده و در همین سال مقیم قم هستند؛ بررسی نماید. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و مسئله محور، از نظر نوع داده، کمی است که با روش پیمایشی و از ابزار پرسش نامه بر اساس مقیاس لیکرت به منظور دست یابی تغییرات در فرهنگ شیعه ی از قوم هزاره برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. یافته های به دست آمده از تحلیل استنباطی (آزمونT تک نمونه ای و آزمونT با دو نمونه مستقل) بیانگر آن است که فرهنگ قوم هزاره و شیعیان در بخش های مختلف هویت ملی، دینی - مذهبی، هنجاری - رفتاری در میان هر دو نسل دچار تغییر گردیده است.
۳.

بررسی الگوی پوشش جوانان شهر یاسوج(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال پنجم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۲۰)

کلیدواژه‌ها: مصرف الگوی پوشش سرمایة فرهنگی التزام دینی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در اسلام حجاب و عفاف
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه فقه زن و خانواده فقه زنان حضور زن در اجتماع و سیاست و مساله حجاب
تعداد بازدید : ۱۵۲۹ تعداد دانلود : ۱۲۴۸
مسئلة تغییرات صورت پذیرفته در الگوی پوشش جوانان و گرایش سلیقة جوانان در استفاده از الگوهای پوشش مدرن که اغلب سنخیتی با ارزش ها و هنجارهای دینی و بومی ندارند، بیش از یک دهه است که برای جامعة ایرانی به منزلة یک آسیب مطرح شده است. مطالعة پیش رو با هدف سنجش وضعیت الگوی پوشش، در میان 330 نفر از جوانان شهر یاسوج، با روش نمونه گیری خوشه ای و با ابزار پرسش نامة محقق ساخته انجام گرفته است. داده های تحقیق با نرم افزار spss و با انجام آزمون های هم بستگی تحلیل شد. با استخراج و کدگذاری دوبارة گویه های مربوط به سنجش الگوی پوشش با اختصاص نمره های مشخص به گویه ها و ترکیب آنها مقیاس الگوی پوشش به دست آمد، که در این میان، الگوی پوشش سنتی شبه مدرن بیشترین تعداد فراوانی را به خود اختصاص داد. در این پژوهش متغیرهای التزام دینی، سرمایة فرهنگی و مصرف به ترتیب بیشترین هم بستگی را با الگوی پوشش نشان دادند.
۴.

فطرت گرایی و اقتضائات آن در نظام هنجاری اسلام(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۳

کلیدواژه‌ها: فطرت نیاز مصالح جمعی حق الله و حق الناس مصالح شخصی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی نظری مکتب انتخاب عقلانی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
تعداد بازدید : ۱۳۰۷ تعداد دانلود : ۱۱۳۳
مبنای این اصل که دین دارای نظام هنجاری اخلاقی و حقوقی است و هیچ ساحتی از ساحات فردی و اجتماعی را فروگذار نکرده و دارای منطق و چارچوب نظری محکم عقلانی و فطری است؛ تلاش شده به اقتضائات این برداشت توجه شود. بر مدار این نگرش بحث دو گانه انگاری عاملیت−ساخت با ورود بحث حق الناس و حق اﷲ و در پی آن محبت و عدالت توجیه می یابد و نمود فطرت در دانسته ها و خواسته ها بحث عقل و محبت را رسمیت بخشیده و حرکت مدرج بر پایه نیازهای اساسی و پایه ای را اجتناب ناپذیر می کند. برای وصول به مطلوب در این مقال از روش کتابخانه ای و تحلیل محتوای متون دینی و اندیشه شناسی بهره برده شده است.
۶.

جامعه پذیری در نظام اجتماعی قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف قرآنی (آفاق دین) سال نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۴ 32 - 7

کلیدواژه‌ها: نظام نظام اجتماعی جامعه پذیری قرآن فرهنگ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳۹ تعداد دانلود : ۵۰۴
جامعه شناسی معاصر، فرهنگ را برگرفته از جامعه تحلیل می کند. جامعه پذیری در نظام اجتماعی اسلامی، متناسب با فرهنگ اسلامی می باشد. ازاین رو، پرداختن به جامعه پذیری در نظام اجتماعی از نگاه منابع اسلامی ضروری است. در نظام اجتماعی قرآن ، جامعه پذیری به عنوان مهم ترین منبع، مسئله پژوهش بوده است. از این رو، سؤال اصلی این است که جامعه پذیری در نظام اجتماعی قرآن چگونه است؟ برای روشن شدن این بحث، تبیین شده است که اساس نظام اجتماعی قرآن را باورها، ارزش ها و هنجارهای دینی تشکیل می دهد. عملیاتی شدن این مجموعه فرهنگی در نظام اجتماعی با جامعه پذیری است. روش تحقیق کیفی، توصیفی تحلیلی اسنادی با بهره گیری از تفسیر بوده است و با رویکرد مفهومی و نظری، مفاهیم نظام اجتماعی و جامعه پذیری و اهداف آن شناسایی، و به عناصرجامعه پذیری شامل (روش، محتوی و عوامل) پرداخته شده است. در این عناصر، موارد از روش آموزشی، تقلید و تأثیرپذیری از گروه مرجع و در محتوی، بخش فرهنگ شناختی شامل باورها، ارزش ها و هنجارها، و عوامل جامعه پذیری، مانند خانواده، آموزش و پرورش، همسالان و رسانه های جمعی توضیح داده شده اند و موارد از آیات قرآن متناسب بابحث ها، مطرح و تبیین شده اند. نتیجه تحقیق حاضر این بوده که جامعه پذیری در نظام اجتماعی قرآن مبتنی بر نظام الهی توحیدی است. از این نظر، همه آموزه های اجتماعی پذیرفتنی نیست، بلکه فرایند جامعه پذیری متناسب با فرهنگ قرآنی در باورها، ارزش ها و هنجارها می باشد.
۷.

شاخصه های جامعه مطلوب در تمدن اسلامی از منظر قرآن و روایات

نویسنده:
منبع: مطالعات حدیث پژوهی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۵ 50 - 71

کلیدواژه‌ها: شاخص جامعه مطلوب تمدن قرآن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۱ تعداد دانلود : ۹۵۷
بی شک بهترین روشِ دست یابی به جامعه مطلوب استفاده از منبع غنی وحی الهی است تا از طریق آن شاخصه های جامعه مطلوب تبیین شود، شاخصه هایی که کاربرد و اعمال آن در جامعه، می تواند باعث رشد و کمال تمدن اسلامی گردد. با توجه به یافته های تحقیق که به روش توصیفی و تحلیلی صورت گرفته است، مهم ترین شاخصه های هستی شناختی جامعه مطلوب عبارت اند از: توحید گرایی، معاد باوری و رهبری الهی؛ از شاخصه های مهم ارزش شناختی می توان به تقوا، عدالت، وحدت، توان نظامی، امنیت و رفاه را نام برد همچنین شاخصه های انسان شناختی شامل کرامت انسان، اعتدال، نظارت اجتماعی و پیشرفت می باشند. با توجه به این شاخصه ها می توان گفت که جامعه مطلوب قرآنی در تمدن اسلامی، جامعه ای است که در آن خدای یگانه مورد پرستش قرار گرفته و آحاد افراد آن عدالت را رعایت نموده و در تمامی شئون زندگی اعتدال را سرمشق خویش قرار دهند و با نظارت اجتماعی که ناشی از حس مسئولیت افراد جامعه نسبت به هم می باشد از پلیدی ها و ناهنجاری ها جلوگیری نموده و برای پیشرفت و رشد جامعه اسلامی از هیچ کوششی دریغ ننمایند و در پرتو رهبری الهی و با آمادگی نظامی، امنیت و رفاه در جامعه حاکم باشد.
۸.

بررسی نظام خانواده مبتنی بر نظریه استخلاف شهید صدر(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۳۵) 173 - 205

کلیدواژه‌ها: قرآن ساختار نظام خانواده استخلاف شهید صدر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۰
بر اساس آراء و نظریه اجتماعی شهیدصدر، هر جامعه از سه عنصر تشکیل می شود: طبیعت، انسان و رابطه. ماهیت عنصر سوم است که مابه الامتیاز ماهیت جوامع بشری از یکدیگرست. قرآن کریم، ماهیت تکوینی این رابطه را استخلاف قلمداد می کند؛ که براساس آن، انسان به عنوان جانشین و امین الهی پای بر زمین گذاشته است. اینکه بر اساس نظریه استخلاف شهیدصدر چه نوع نظام خانواده ترسیم می شود؛ پرسشی است که این نوشتار با روش های، استنطاقی و تحلیلی و باتتبع  در آثار ارزشمند شهیدصدر، درصدد جواب آن است. شاکله کلی نظام خانواده استخلافی این است که در همه روابط خانواده و در هر سطح آن، روح استخلافی وجود دارد. در نظام خانواده استخلافی، مرد «قَیِّم» است و این مفهوم غیر از مردسالاری است؛ حفظ منزلت زن در این نظام، از مهم ترین رکن خانواده قرآنی است که دارای کارکردهای زیادی است. ایفای این نقش به انجام وظایفی ازقبیل: خانه داری، شوهرداری و پرورش فرزند، حِصن و حفاظت و رفع نیازهای مادی و معنوی خانواده با حفظ منزلت «محصِن» و «قیم» همسر است. جایگاه فطری و واقعی مرد در نظام خانواده استخلافی، قیّم، مدیر، محافظ، رئیس، امیر و ولی اعضای خانواده و همسراست. استخراج واژه «محصِن» و «قیم» برای مردان و واژه «محصَنه» و «قانته» از قرآن، برای منزلت اجتماعی زنان، از نوآوری های این پژوهش است.
۹.

نقش حکومت در ایجاد بسترهای جامعه پذیری سیاسی از منظر نهج البلاغه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال نهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۳۶) 153 - 183

کلیدواژه‌ها: حکومت جامعه پذیری سیاسی نهج البلاغه امام علی (ع) بسترهای جامعه پذیری سیاسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۳ تعداد دانلود : ۲۳۶
مانایی هر حکومت وابسته به اقبال عمومی مردمان و پذیرش عناصر آن نزد گروه های مختلف اجتماعی است و بدون سطح قابل قبولی از جامعه پذیری سیاسی، ادامه حیات حکومت با دشواری روبه رو است. جامعه پذیری سیاسی فرایندی است که با رفتار حکومت و عناصر آن رابطه تام دارد و از عوامل اثرگذار در تحقق این فرآیند قلمداد می شود. این نوشتار که با بهره گیری از ظرفیت نظریه مبنایی انجام شده، درصدد است با ارجاع به آموزه های کتاب شریف نهج البلاغه ، نقش حکومت را در ایجاد بسترهای جامعه پذیری سیاسی واکاوی کند. سخنان و سیره امام علی علیه السلام در نهج البلاغه، واجد نکات ارجمندی است که بسترهای شکل گیری جامعه پذیری سیاسی را تسهیل می سازد. یافته های تحقیق مشعر به این واقعیت است که برای تحقق مطلوب جامعه پذیری سیاسی، در گام نخست باید حکومت و عناصر آن با تصحیح رفتارهای خویش، زمینه و بستر مناسب را برای آن فراهم آورند. از این منظر، بسترهایی چون توحیدمحوری، ارزش محوری، حق گرایی، معرفت افزایی، شفافیت سازی و تعامل گرایی از زمینه هایی است که در سیره و گفتار امام× برای تمهید جامعه پذیری سیاسی اعضای جامعه دارای اهمیت است و آن حضرت در اداره امور حکومت و تحریض کارگزاران و مدیران بدان ها پافشاری نشان داده است.
۱۰.

امکان سنجی طراحی سامانه مسئله یابی دینی؛ با تاکید بر حوزه پژوهش های قرآنی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال اول پاییز ۱۳۹۲ شماره ۲ 108 - 135

کلیدواژه‌ها: مسئله شناسی سامانه قرآن مباحث دینی جامعه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۷ تعداد دانلود : ۳۳۰
مسئله شناسی، از اولین، بایسته ترین و ضروری ترین نیازهای پژوهشی به شمار می آید. این مهم درباره مسائل دینی و به ویژه قرآنی از اولویتی دو چندان برخوردار است. از طرفی، مسئله شناسی نیز همانند بسیاری دیگر از علوم و تحقیقات بشری زمان مند و حتی مکان مند است، پس بر پژوهشگران لازم است تا مسائل و مشکلات هر عصری را شناسایی کرده و تحقیقات خود را متوجه و معطوف مسائل موجود و ارائه راه حل ها کنند. یکی از مسائل مهمی که در مسئله شناسی شایسته بررسی است، امکان سنجی طراحی سامانه ای است که روز آمد، اصلاح و ارتقاپذیر، قابل انعطاف، دارای جامعیت و شمول نسبی و به گونه ای باشد که پژوهشگران با مراجعه به آن سامانه بتوانند از طرفی مسائل هر عصر را شناسایی و درباره آن تحقیق و از طرفی مهم ترین مسائل را عرضه کنند. این مقاله با مفروض دانستنِ امکان ایجاد چنین سامانه ای، پیشنهادی، دارای سه بخش ورودی، تحلیل داده ها و خروجی، ارائه نموده است. بنابر این طرح، ابتدا با دو روش دلفی و گروه های کانونی، مسائل قرآنی موجود در جامعه در دو سطح عمومی و نخبگانی شناسایی، اولویت بندی و بر اساس ساختارعلوم و معارف قرآن یا دیگر روش های معمول، طبقه بندی می شوند. سپس دیگر ورودی ها، به شکلی که در متن مقاله آمده، به سامانه عرضه شده و با توجه به نیمه هوشمند بودن سامانه، این عناوین دسته بندی و مسائل جدید به دو روش یاد شده، استخراج می شود.
۱۱.

تحلیل سیاست های اجتماعی تأثیرگذار نظام جمهوری اسلامی ایران بر حفظ سرمایه اجتماعی در استان خوزستان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناختی سال پانزدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۵۳) 29 - 50

کلیدواژه‌ها: سیاست های اجتماعی نظام جمهوری اسلامی سرمایه اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۵ تعداد دانلود : ۲۳۴
این پژوهش با هدف تحلیل سیاست های اجتماعی تأثیرگذار نظام جمهوری اسلامی ایران بر حفظ سرمایه اجتماعی در استان خوزستان انجام شد. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی بود، جامعه آماری مورد نظر شامل کلیه شهروندان استان خوزستان بود،  با استفاده از روش نمونه گیری خوشه تصادفی چند مرحله ای 384 نفر به عنوان نمونه آماری جهت مطالعه انتخاب شدند. شاخص های مورد نظر سرمایه اجتماعی اعتماد، مشارکت، و انسجام اجتماعی بودند. برای دستیابی به این هدف، از دیدگاه پاتنام و کلمن و فوکویاما و از روش پیمایشی(با ابزار پرسشنامه) و اسنادی (با استفاده از کتاب ها و مقالات) بهره گرفته شد. روایی و پایایی پرسشنامه در طول فرایند تحقیق مورد تایید قرار گرفت.  داده های تحقیق پس از جمع آوری بر اساس سوال های پژوهش و با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد که سیاست های اجتماعی از جمله قانون مداری، عدل و برابری، توسعه سرمایه های انسانی، عدالت آموزش و رفع نابرابری های آموزشی، رفع تبعیض اقتصادی و رفع فساد اداری بر حفظ سرمایه اجتماعی در ابعاد مشارکت سیاسی، انسجام اجتماعی و اعتماد اجتماعی تاثیر مثبت و معنی داری دارند. در نتیجه می توان با توجه بیش از پیش به سیاست های شناسایی شده در این پژوهش در راستای حفظ سرمایه اجتماعی در سطح جامعه گام های موثری را برداشت.
۱۲.

نقش تعیّن اجتماعی در تفسیر(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۳۵) 108 - 137

کلیدواژه‌ها: تعین تعین اجتماعی تفسیر پیش فرض های مفسر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۲۲۱
نگاهی هرچند گذرا به کتب مختلف تفسیری، گویای این واقعیت انکارناپذیر است که هر یک از آنها با گرایش، روش و دیدگاه خاصی تدوین یافته اند و این امر سبب فاصله و اختلاف معنادار میان این تفاسیر گردیده است؛ به گونه ای که در برخی موارد تفسیرهای صورت گرفته از یک آیه، در مقابل هم قرار داشته و با همدیگر متناقض می باشند. پرسش اصلی این است که چه عاملی باعث چنین اختلاف تفسیری گردیده است؟ این تحقیق، مبتنی بر یکی از پارادایم های مطرح شده در بحث «تعیین اجتماعی معرفت» و نیز بهره گیری از نظریه اعتباریات، همچنین استفاده از روش تحلیلی-توصیفی؛ سعی در اثبات این فرضیه دارد که اختلاف و تفاوت دیدگاه ها در تفسیر، متأثر از تعیّن های اجتماعی است. به عبارت دیگر، برداشت های تفسیری متأثر از شرایط، زمینه ها و واقعیت های اجتماعی جامعه مفسِّر است. از این رو ضمن پرداختن به مباحث نظری، موضوعاتی نیز گواه بر تأثیرپذیری تفسیر از تعین اجتماعی بیان شده است.
۱۳.

تحلیل جامعه شناختی تئوری های حسابداری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی سال ۱۵ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۵۸) 209 - 236

کلیدواژه‌ها: تئوری های حسابداری پارادایم های جامعه شناسی اثباتگرایی تفسیرگرایی انتقادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۲۲۲
با توجه به وجود پارادایم ها و تئوری های متنوع در حسابداری و فقدان دسته بندی مشخص نظریه های حسابداری و از آنجایی که حسابداری دانش اجتماعی است، بر آن شدیم تا نظریه های حسابداری را به بافت وسیع تر جامعه شناختی آنها ارتباط دهیم. جهت نیل به این هدف از روش تحلیل مضمون استفاده کردیم. به این گونه که ابتدا با بررسی مکاتب و نظریه های جامعه شناسی سه پارادایم اصلی اثباتگرایی، تفسیرگرایی و انتقادی، شناسایی و مؤلفه هایی که معرف و شاخصه های این پارادایم ها بود از مضامین استخراج و دسته بندی شده سپس خروجی ها به تأیید اساتید جامعه شناسی رسانده و پس از آن تئوری های مختلف حسابداری با استفاده از روش فیش برداری از کتب و متون و مقالات استخراج و مؤلفه های جامعه شناسی در مضامین تئوری های حسابداری جستجو و تجزیه و تحلیل شده و در پایان تئوری های حسابداری با توجه به مضامین استخراج شده و کدهای تحلیلی آن دسته بندی و بر اساس نتایج بدست آمده تحلیل و تفسیر شده است. نتایج تجزیه و تحلیل مضامین، تئوری های حسابداری را در سه دسته پارادایم های اصلی جامعه شناسی، اثبات گرا، تفسیرگرا و انتقادی قرار داد و با توجه به نتایج بدست آمده تحقیق، اکثر تئوری های حسابداری در دسته تئوری های تفسیرگرایی قرار گرفته اند که این نشان دهنده نقش مؤثر افراد مرتبط با این تئوری ها از جمله حسابداران، مدیران و سرمایه گذاران و ... می باشد و همچنین موضوع اختلاط پارادایمی در بین برخی تئوری های حسابداری به چشم می خورد
۱۴.

مسئله اعتماد اجتماعی در نظام اجتماعی اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دوازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴۷) 265 - 281

کلیدواژه‌ها: اعتماد اجتماعی اخلاق اجتماعی مقوم اعتماد اجتماعی احکام فقهی مقوم اعتماد اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۰ تعداد دانلود : ۱۸۱
امروزه یکی از مسائل اساسی جوامع غربی و جوامعی که متأثر از فرهنگ غربی هستند کاهش سرمایه اجتماعی است. اعتماد اجتماعی یکی از مؤلفه های اساسی سرمایه اجتماعی است. کاهش اعتماد اجتماعی بحران هویتی و فرهنگی را به دنبال داشته و این مسئله را در کانون توجه جامعه شناسان قرار داده است. جامعه اسلامی ما به میزانی که پای بند به آموزه های اسلامی است از این سرمایه برخوردار است. بدین روی هدف این مقال بررسی اعتماد اجتماعی در نظام اجتماعی اسلامی است. مقاله از روش توصیفی تحلیلی بهره جسته و موضوع را از ابعاد مختلف اعتقادی، اصول فقه، اخلاق اجتماعی و فقهی واکاوی نموده است. مفاهیمی چون "ایمان"، " مؤمن"، " متقی"، " برادر"، "ولایت مؤمنانه"،" کرامت انسانی"، " حق الله و حق الناس"، " مسلم"، " متشرع"، " متخلق"، " تعاون"، " تکافل"، " مواسات"، " قرض الحسنه"، " صدقه"، " وقف"، " عمل صالح"، " حسن خلق"، "تولی"، " حرمت "غیبت و تهمت و افتراء و اهانت" و دهها مفهوم دیگر حاوی معنای اعتماد اجتماعی است. در بحث اعتقادی به سنت های الهی و نقش توکل و اعتماد به وعده های الهی اشاره شده و در بحث اصول فقه بحث خبر واحد و بنای عقلاء به عنوان دو موضوع اساسی در زیر مجموعه اعتماد اجتماعی بررسی شده و در بحث اخلاق اجتماعی برخی اصول اخلاقی و رویه های پیشوایان دینی در تأکید بر اعتماد مؤمنان نسبت به هم و ضرورت برقراری رابطه برادرانه اشاره شده و در بحث احکام فقهی نیز برخی عناصر زیرساختی، ساختی و عاملیتی مقوم اعتماد اجتماعی تشریح گردیده است. از جمله عناصر ساختی مطرح در این مقال عبارت است از: خاستگاه کتاب، سنت و عقل، ابتنای بر حکمت نظری و عملی، تفکیک حق الله و حق الناس و رابطه اخوت، بنوت، نبوت و امامت. نتیجه آنکه بسیاری از احکام اخلاقی، فقهی اسلام به صورت ساختاری یا عاملیتی، مستقیم یا غیر مستقیم به تقویت اعتماد اجتماعی منجر می شود و در عین حال فرد و جامعه را از اعتماد بی جا برحذر می دارد.
۱۵.

سازه مفهومی جامعه پذیری سیاسی و جایگاه آن در فرهنگ سیاسی دینی

نویسنده:
منبع: مدیریت دانش اسلامی سال سوم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 137 - 168

کلیدواژه‌ها: جامعه جامعه پذیری جامعه پذیری سیاسی فرهنگ سیاسی فرهنگ سیاسی دینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۳ تعداد دانلود : ۲۳۴
«مفهوم شناسی» از گام های اساسی در هر پژوهش است و همه بخش های پژوهش ارتباط تنگاتنگی با آن پیدا می کنند یا بر آن مترتب اند. این نوشتار با بهره گیری از روش اسنادی، تلاشی است به منظور شناخت و تعریف سازه جامعه پذیری سیاسی که طی آن علاوه بر واژه شناسی، به معانی، کاربردها، کارکردها، قرابت ها و تقابل های معنایی آن پرداخته است و نیز چگونگی انبعاث، اشتقاق و ارتباط آن با مفاهیم جامعه، جامعه پذیری، فرهنگ و فرهنگ سیاسی واکاوی شده است و درنهایت به این نتیجه دست یافته است که جامعه پذیری سیاسی فرایندی است که طی آن باورها، ارزش ها، دانش ها و رفتارهای سیاسی از نسل های پیشین به نسل های جدید منتقل می شوند و اگر به گونه ای درست تفسیر و تبیین شوند، باعث نشاط سیاسی است و آینده مطلوب تری برای جامعه سیاسی، به ویژه فرهنگ سیاسی دینی و نظام اسلامی رقم می زند.
۱۶.

کارکردهای اجتماعی سنن الهی از دیدگاه مقام معظم رهبری سیدعلی خامنه ای(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال دهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۳۹) 7 - 39
تعداد بازدید : ۲۶۸ تعداد دانلود : ۱۵۰
سنن الهی جایگاهی پربسامد و مؤثر در تحلیل ها و تدبیرهای سیاسی اجتماعی حضرت آیت الله العظمی خامنه ای دام عزّه دارد که این تحقیق درصدد تبیین کارکردهای اجتماعی سنن الهی با روش توصیفی-تحلیلی و تفسیری-استنباطی از کلام ایشان است. سنن در این مقاله قوانین و ضوابط الهی حاکم بر جهان و انسان است که به صورت تکوینی و مطلق یا به صورت تشریعی و مشروط به نیت و عمل انسانی پدیدار می گردد. سنت های الهی، روش های هستند که خدای متعال امور عالم و آدم را بر پایه آنها تدبیر و اداره می کند. همان طور که در عالم طبیعی، سنن و قوانین الهی وجود دارد، قوانین و سننی نیز در جوامع انسانی وجود دارد که ممکن است کسی با چشم مادی نتواند درک کند، امّا وجود دارد. کارکرد، اصطلاحی جامعه شناختی است که به معنای اثر و نتیجه به کار می رود. کارکرد سنن الهی و نتایج و آثاری که بر سنن مترتب می شود، هم فردی و هم اجتماعی است؛ این نوشتار درصدد بیان کارکردهای اجتماعی می باشد. تحقق نظارت، پاسداشت ارزش ها، تحقّق عزت، قدرت و مقاومت، معنویت، عقلانیت، عدالت، بصیرت، دشمن شناسی و تحقق پیشرفت در جامعه و... از مهمترین کارکردهای اجتماعی است که از کلام مقام معظم رهبری می توان استخراج نمود.
۱۸.

جایگاه حکومت در تأسیس نهادهای جامعه پذیری سیاسی از منظر نهج البلاغه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و چهارم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۹۶ 7 - 34

کلیدواژه‌ها: فرهنگ سیاسی جامعه پذیری سیاسی نظریه ی مبنایی نهج البلاغه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۲۱۶
هدف پژوهش حاضر شناخت نقش حکومت در تاسیس نهادهای جامعه پذیری سیاسی از منظر نهج البلاغه است و می کوشد کارکرد حکومت در ایجاد نهادهای جامعه پذیری سیاسی را به منظور شکل دهی به باورها، آگاهی ها و رفتارهای سیاسی مردمان، با ارجاع به آموزه های این کتاب بررسی نماید. برای این منظور با استفاده از ظرفیت روش نظریه ی مبنایی: مفاهیم، مقولات و گزاره های مربوط به موضوع، استخراج شده و در سه مرحله ی کدگذاری باز، محوری و انتخابی دسته بندی و تحلیل شده اند. دست مایه ی این تلاش را می توان شناسایی و صورت بندی حجم معتنابهی از کدها، مفاهیم و مقوله های اصلی و فرعی ناظر به پرسش های تحقیق دانست که در قالب سه گزینه ی: «اهتمام به نهادهای انتخاباتی»، «سامان دهی نهادهای مردم نهاد» و «تشکیل نهادهای نظارتی و امنیتی» مقوله بندی شده اند. در نهایت با انتزاع مقوله ی «مواجهه ی ایجابی با جامعه پذیری سیاسی» به عنوان مقوله انتخابی، مشخص شد در پرتو شکل گیری صحیح نهادهای جامعه پذیری سیاسی و نقش سازنده ی حاکمان در این زمینه، می توان به تحقق جامعه پذیری سیاسی مطلوب سرعت بخشید.
۱۹.

تبیین اجتماعی- فرهنگی هم جواری شغلی با مصرف مواد مخدر و تصادفات جاده ای ناشی از آن (مورد مطالعه: رانندگان کامیون استان کرمان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال هفدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۶۷ 130 - 149

کلیدواژه‌ها: همجواری شغلی مصرف مواد رانندگان تصادف مواد مخدر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۳۶۴
مصرف مواد مخدر و پیامدهای ناشی از آن، از عمده ترین معضلات اجتماعی و اقتصادی جوامع به شمار می آید. پدیده تصادفات جاده ای و علل و پیامدهای ناشی از آن نیز، به عنوان دیگر معضلات جامعه کنونی ما به شمار می رود. صرف نظر از عواملی چون ایمنی و استاندارد خودروها و راه ها، عامل انسانی یکی از پر رنگ ترین عوامل بروز تصادفات جاده ای به شمار می رود. پژوهش حاضر با هدف تبیین علل گرایش رانندگان کامیون در استان کرمان به مصرف مواد مخدر و پیامدهای ناشی از آن انجام گردید. روش پژوهش کیفی و روش جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه با 20 نفر از رانندگان کامیون استان کرمان می باشد که با روش انتخاب هدفمند و تا رسیدن به مرحله اشباع مفهومی انجام گردیده است. یافته های این پژوهش نشان داد که نوعی همجواری شغلی بین مصرف مواد و شغل رانندگی کامیون احساس می گردد. این همجواری باعث تقویت باورهای کلیشه ای در مورد التزام مصرف مواد مخدر برای غلبه بر خستگی و افزایش توان جسمی می گردد. از جمله پیامدهای همجواری شغلی در مصرف مواد مخدر، تصادفات مرگبار جاده ای، معضلات شغلی و زندان می باشد.
۲۰.

Sociological Analysis of Accounting Measurement Theories(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Advances in Mathematical Finance and Application, Volume ۸, Issue ۳, Summer ۲۰۲۳ 863 - 877

کلیدواژه‌ها: Accounting Measure Theories Sociological Paradigms positivism interpretive thematic analysis

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۱۸۴
Due to the existence of various paradigms and theories in accounting and various methods introduced to measure accounting values, as well as the lack of a complete and well-defined framework of these theories in terms of sociological paradigms, we decided to analyze sociology from theories. To achieve this goal, we used the content analysis method. In this way, first by examining the schools and theories of sociology and the main paradigm of positivism, interpretiveness, identification and components that were the characteristics of these paradigms were extracted and categorized from the themes and then the outputs were approved by sociology professors. And then accounting measurement theories and various theories using the method of taking notes from books and texts and articles extracted and sociological components in the context of accounting theories are searched and analyzed and at the end of accounting theories according to The extracted themes and their analytical codes are classified and analyzed and interpreted based on the obtained results. The results of the analysis of themes, new theories of accounting measurement tend to interpretism in which the role of the accountant is more prominent and historical cost theory is classified as a positivist sociological theory.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان