علوم انسانی یا اسلامی
حوزه‌های تخصصی:
دریافت مقاله
آرشیو
چکیده
متن
مقاله با جملهاى از رئیس دفتر نمایندگى رهبرى در دانشگاه تربیت مدرس شروع مىشود که «من اینجا تقاضا مىکنم در دانشگاه تربیت مدرس، یک حوزه علمیه محققانهاى تأسیس بشود که بتواند براى تحقیق علمى دانشگاهى پایه و اساس، نظریات حوزه علمیه باشد و این یک نیاز اصلى و حقیقى است». وزیر علوم در برنامه پیشنهادىاش تأکید داشت که؛ تحولى بنیادین در علوم انسانى پدید خواهد آورد. این کار با گماردن آیت اللّه عباسعلى عمید زنجانى به ریاست دانشگاه تهران و حجت الاسلام صدرالدین شریعتى به ریاست دانشگاه علامه طباطبایى به عنوان تنها دانشگاه علوم انسانى شروع شد. وزیر علوم در گفتوگو با مهر گفته: براى ارتباط حوزه و دانشگاه و اسلامى شدن دانشگاهها و توسعه علوم انسانى، باید به دنبال راه کارهاى اجرایى بود و مهمترین راهکار ورود حوزه به درون دانشگاههاست. یک راه عملیاتى آن، به جاى اعزام اساتید به خارج از کشور براى فرصت مطالعاتى به حوزهها وارد شوند و تا در کنار هم کار تحقیقاتى مشترک انجام بدهند. که به اعتقاد برخى این کار استفاده از شعار وحدت حوزه و دانشگاه، براى توجیه غرب زدایى از علوم انسانى دانشگاههاست.
مسئولان وزارت علوم سخن از تأسیس رشتههاى حوزوى مثل دانشگاه تربیت مدرس معارف، دانشکده امامت و مهدویت راندهاند و معاون فرهنگى وزارت گفته، پس از طرح بحث وحدت حوزه و دانشگاه توسط حضرت امام دانشگاههایى درون حوزه مثل باقرالعلوم و مفید شکل گرفتند ولى عکس این اتفاق نیفتاد و در دانشگاهها حوزهاى به وجود نیامده است.
در مقابل کسانى مثل آیت اللّه سیدحسین موسوى تبریزى معتقدند، علوم انسانى شرقى و غربى ندارد. اما کسانى مثل آیت اللّه عمید زنجانى و حجت اللّه صابر اکبرى معتقدند، علوم انسانى در فرهنگ دانشگاهى ما غربى است و مبتنى بر مبانى خاصى مثل اومانیسم و تفکیک حوزه دانش از ارزش مىباشند. نگارنده به نقل از یک دانشجوى دانشگاه علامه مىگوید؛ این کارى سیاسى است و اصولگرایان سیاستهاى خود را در دانشگاهها تحت پوشش اسلامى کردن و وحدت حوزه و دانشگاهها پیش مىبرند و هر جا علمى با آنها ناسازگار باشد و به بهانه غربى بودن، آنرا حذف مىکنند و علم را هماهنگ با خود اسلامى مىکنند.
جعفر توفیقى وزیر علوم پیشین معتقد است؛ مشکل ما نداشتن اندیشه و فکر مستقل در علوم انسانى است و شاید دلیل عقب ماندگى ما این بوده که در چارچوبهاى فکرى غرب محصور هستیم و عملاً در تحقیقات خود پا جاى پاى آنها مىگذاریم، مشکل ما این است نه وجود دو سازمان به نام حوزه و دانشگاه. لکن صادق زیباکلام معتقد است که، اساسا امکان وحدت حوزه و دانشگاه وجود ندارد، زیرا مبناى این دو نهاد آموزشى با یکدیگر متفاوت است. مبناى علم در دانشگاهها بر شک است و در حوزهها بر یقین. سروکار حوزه با اعتقادات است اما در دانشگاهها هیچ چیز قدسى نیست.
مسئولان وزارت علوم سخن از تأسیس رشتههاى حوزوى مثل دانشگاه تربیت مدرس معارف، دانشکده امامت و مهدویت راندهاند و معاون فرهنگى وزارت گفته، پس از طرح بحث وحدت حوزه و دانشگاه توسط حضرت امام دانشگاههایى درون حوزه مثل باقرالعلوم و مفید شکل گرفتند ولى عکس این اتفاق نیفتاد و در دانشگاهها حوزهاى به وجود نیامده است.
در مقابل کسانى مثل آیت اللّه سیدحسین موسوى تبریزى معتقدند، علوم انسانى شرقى و غربى ندارد. اما کسانى مثل آیت اللّه عمید زنجانى و حجت اللّه صابر اکبرى معتقدند، علوم انسانى در فرهنگ دانشگاهى ما غربى است و مبتنى بر مبانى خاصى مثل اومانیسم و تفکیک حوزه دانش از ارزش مىباشند. نگارنده به نقل از یک دانشجوى دانشگاه علامه مىگوید؛ این کارى سیاسى است و اصولگرایان سیاستهاى خود را در دانشگاهها تحت پوشش اسلامى کردن و وحدت حوزه و دانشگاهها پیش مىبرند و هر جا علمى با آنها ناسازگار باشد و به بهانه غربى بودن، آنرا حذف مىکنند و علم را هماهنگ با خود اسلامى مىکنند.
جعفر توفیقى وزیر علوم پیشین معتقد است؛ مشکل ما نداشتن اندیشه و فکر مستقل در علوم انسانى است و شاید دلیل عقب ماندگى ما این بوده که در چارچوبهاى فکرى غرب محصور هستیم و عملاً در تحقیقات خود پا جاى پاى آنها مىگذاریم، مشکل ما این است نه وجود دو سازمان به نام حوزه و دانشگاه. لکن صادق زیباکلام معتقد است که، اساسا امکان وحدت حوزه و دانشگاه وجود ندارد، زیرا مبناى این دو نهاد آموزشى با یکدیگر متفاوت است. مبناى علم در دانشگاهها بر شک است و در حوزهها بر یقین. سروکار حوزه با اعتقادات است اما در دانشگاهها هیچ چیز قدسى نیست.
تبلیغات
