بررسی اثر تغییرات قیمت گاز طبیعی، نفت و ارز بر بازدهی شاخص های منتخب بازار سهام (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: در سال های اخیر با افزایش تقاضای انرژی، اهمیت بسیار زیاد انرژی در بحث تولید نمایان شده است. گاز طبیعی به عنوان یک منبع انرژی استراتژیک، از اجزای مهم فرایند تولید کالاها و خدمات به شمار می آید. از طرفی، بازارهای مالی یکی از بازارهای بسیار مهم هر کشور است و بورس های اوراق بهادار، اصلی ترین اجزای بازارهای مالی محسوب می شود. شاخص های متفاوتی که در بورس ها محاسبه می شوند، بازدهی و روند کلی قیمت سهام در کل بازار و صنایع خاص را نشان می دهند. تغییرات هر یک از شاخص ها، از نوسان های قیمت سهام شرکت هایی تأثیر می پذیرد که در محاسبه آن شاخص خاص لحاظ می شود. عوامل زیادی در نوسان های قیمت سهام شرکت ها تأثیر دارند که از آن جمله می توان به قیمت گاز طبیعی اشاره کرد که صنایع مختلف از آن در فرایند تولید بهره می گیرند. تغییرات قیمت گاز، در حاشیه سود شرکت ها تأثیر می گذارد و در نتیجه، قیمت سهام آن ها نیز دستخوش تغییرات می شود و در نهایت، این تغییرات قیمت سهام بر بازدهی کلی بازار سرمایه تأثیرگذار خواهد بود. از این رو با توجه به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر به بررسی تأثیر کوتاه مدت و بلندمدت تغییرات قیمت گاز طبیعی بر بازده بازار سهام ایران پرداخته است. روش: این پژوهش از نظر نوع تحقیق، کاربردی محسوب می شود و از نظر فرایند تحقیق، کمّی است. در این پژوهش از روش خودتوضیح برداری و آزمون هم انباشتگی یوهانسن، برای تحلیل داده های ماهانه طی دوره فروردین سال ۱۳۸۸ تا اسفند سال ۱۴۰۱ استفاده شده است. یافته ها: نتایج به دست آمده وجود رابطه بلندمدت بین تغییرات قیمت گاز طبیعی و شاخص های منتخب بازار سرمایه را تأیید می کند. نتایج آزمون هم انباشتگی یوهانسن نشان می دهد که تغییرات قیمت گاز طبیعی در کوتاه مدت و بلندمدت، روی شاخص های بورس، فرابورس و صنایع شیمیایی، صنعت سیمان و فراورده های نفتی تأثیر منفی دارد. همچنین بر اساس سایر نتایج، تغییرات قیمت ارز در کوتاه مدت و بلندمدت، بر شاخص های بازار سرمایه اثر مثبت و معناداری دارد. در نهایت، نتایج آزمون ها نشان می دهد که تغییرات قیمت نفت در کوتاه مدت تأثیر منفی دارد؛ اما در بلندمدت تغییرات شاخص ها، هم جهت با تغییرات قیمت نفت خواهد بود. نتیجه گیری: با توجه به اهمیت قیمت گاز و نقش تعیین کننده آن در نوسان های بازار سرمایه، توصیه می شود که دولت به نحوی قیمت گاز را تنظیم کند که تأثیرهای منفیِ افزایش قیمت بر شاخص های بازار سرمایه کاهش یابد. در این خصوص، می بایست از اخذ تصمیم های ناگهانی در خصوص قیمت گاز پرهیز شود. به جای تصمیم گیری در بودجه سالانه، به طراحی فرمول قیمت گذاری گاز اقدام شود و با توجه به نوسان قیمتهای جهانی گاز، قیمت گاز ارائه شده به صنایع شناور باشد؛ زیرا سرمایهگذار به وضعیت اقتصادی ثابت و بلندمدت نیاز دارد. در بحث تنوع بخشی به مصرف انرژی، دولت می تواند با افزایش سرمایه گذاری در بخش انرژی های تجدیدپذیر و نو، سیاست هایی را اجرا کند تا شرکت ها به استفاده از انرژی های دیگر روی آورند. این امر از وابستگی صنایع به گاز می کاهد و تأثیر تغییرات قیمت گاز بر بورس را کاهش می دهد.Examining the Impact of Changes in Natural Gas, Oil, and Currency Prices on the Return of Selected Stock Market Indices
Objective
In recent years, the increasing demand for energy has highlighted the importance of energy in production. As a strategic energy source, natural gas is a vital component of the production process for goods and services. On the other hand, financial markets are crucial to any country's economy, and stock exchanges are a key component of these markets. Various indices calculated on stock exchanges indicate the return and overall trend of stock prices in the entire market and specific industries. The fluctuation of each index is influenced by changes in the stock prices of companies included in the calculation. Many factors contribute to fluctuations in companies' stock prices, including the price of natural gas, which is used by various industries in their production processes. Changes in gas prices affect companies' profit margins, leading to changes in their stock prices. Ultimately, these changes impact the overall return of the capital market. Given the significance of this topic, this research examines the short-term and long-term effects of changes in natural gas prices on the return of the Iranian stock market.
Methods
This research is classified as applied research, employing quantitative methodology. To analyze the monthly data spanning from April 2009 to March 2022, this study utilized the Vector Autoregression (VAR) method and the Johansen Cointegration Test.
Results
The results confirm a long-term relationship between natural gas price changes and selected capital market indices. The Johansen Cointegration Test indicates that changes in gas prices have a negative impact on stock market indices, OTC, chemical industries, industry, cement, and petroleum products in both the short- and long-term. Furthermore, the results indicate that exchange rate changes have a positive and significant effect on capital market indices in both the short- and long-term. Finally, the test results show that oil price changes have a negative impact on indices in the short-term, but in the long-term, changes in indices will move in the same direction as oil price changes.
Conclusion
Considering the significant impact of gas prices on capital market fluctuations, it is recommended that the government regulate gas prices to minimize their negative effects on capital market indices. To achieve this, sudden decisions regarding gas prices should be avoided. Instead of making annual budget decisions, a dynamic gas pricing formula should be designed, allowing the price of gas offered to industries to fluctuate in response to global gas price changes. This would provide investors with the stable, long-term economic conditions they require. To promote diversification of energy consumption, the government can implement policies to increase investment in renewable and emerging energy sectors, encouraging companies to switch to alternative energy sources. This would reduce industries' dependence on gas and mitigate the impact of gas price changes on the stock market.
Objective
In recent years, the increasing demand for energy has highlighted the importance of energy in production. As a strategic energy source, natural gas is a vital component of the production process for goods and services. On the other hand, financial markets are crucial to any country's economy, and stock exchanges are a key component of these markets. Various indices calculated on stock exchanges indicate the return and overall trend of stock prices in the entire market and specific industries. The fluctuation of each index is influenced by changes in the stock prices of companies included in the calculation. Many factors contribute to fluctuations in companies' stock prices, including the price of natural gas, which is used by various industries in their production processes. Changes in gas prices affect companies' profit margins, leading to changes in their stock prices. Ultimately, these changes impact the overall return of the capital market. Given the significance of this topic, this research examines the short-term and long-term effects of changes in natural gas prices on the return of the Iranian stock market.
Methods
This research is classified as applied research, employing quantitative methodology. To analyze the monthly data spanning from April 2009 to March 2022, this study utilized the Vector Autoregression (VAR) method and the Johansen Cointegration Test.
Results
The results confirm a long-term relationship between natural gas price changes and selected capital market indices. The Johansen Cointegration Test indicates that changes in gas prices have a negative impact on stock market indices, OTC, chemical industries, industry, cement, and petroleum products in both the short- and long-term. Furthermore, the results indicate that exchange rate changes have a positive and significant effect on capital market indices in both the short- and long-term. Finally, the test results show that oil price changes have a negative impact on indices in the short-term, but in the long-term, changes in indices will move in the same direction as oil price changes.
Conclusion
Considering the significant impact of gas prices on capital market fluctuations, it is recommended that the government regulate gas prices to minimize their negative effects on capital market indices. To achieve this, sudden decisions regarding gas prices should be avoided. Instead of making annual budget decisions, a dynamic gas pricing formula should be designed, allowing the price of gas offered to industries to fluctuate in response to global gas price changes. This would provide investors with the stable, long-term economic conditions they require. To promote diversification of energy consumption, the government can implement policies to increase investment in renewable and emerging energy sectors, encouraging companies to switch to alternative energy sources. This would reduce industries' dependence on gas and mitigate the impact of gas price changes on the stock market.
تبلیغات
