تحلیل دیدگاه مصرف کننده در طرح های مدیریت ضایعات تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی در مرحله پایان عمر با استفاده از داده های توییتر (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مقدمه و اهداف: در عصر دیجیتال کنونی، افزایش سریع استفاده از وسایل الکتریکی و الکترونیکی منجر به تولید انبوه ضایعات تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی شده است. این روند به چالش های جدی در مدیریت ضایعات جامد دامن زده و دفع صحیح آن ها را به یک موضوع حیاتی تبدیل کرده است. براساس گزارش های جهانی، حجم ضایعات الکتریکی و الکترونیکی به طور مداوم در حال افزایش است و این امر ضرورت توجه به شیوه های مدیریت این نوع ضایعات را دوچندان کرده است. بررسی های انجام شده نشان می دهد که افزایش ضایعات الکتریکی و الکترونیکی نه تنها به محیط زیست آسیب می رساند، بلکه تأثیرات منفی بر سلامت عمومی و منابع طبیعی دارد. در این زمینه، مصرف کنندگان به عنوان تولیدکنندگان اصلی این ضایعات، نقش کلیدی در مدیریت آن ها ایفا می کنند. بنابراین، درک دیدگاه ها و رفتارهای مصرف کنندگان در رابطه با دفع ضایعات تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی برای توسعه استراتژی های مؤثر مدیریت ضایعات ضروری است. هدف این مطالعه شناسایی گزینه های مناسب در مرحله پایان عمر تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی است. در این راستا، تلاش می شود تا بهترین شیوه های مدیریت این نوع ضایعات شناسایی و تحلیل شوند. روش ها: این تحقیق از یک رویکرد ترکیبی، شامل روش های کمی و کیفی استفاده می کند. در بخش کمی، داده های جمع آوری شده از شبکه اجتماعی توییتر (با حدود ۲,۹۰۵,۵۷۹ توییت) از ماه می ۲۰۱۹ تا آوریل ۲۰۲۲ تحلیل شده است. این داده ها شامل نظرات و دیدگاه های مصرف کنندگان درباره نحوه مدیریت ضایعات الکتریکی و الکترونیکی است. همچنین، در این تحقیق از تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی برای ارزیابی گزینه های مختلف استفاده شده است. این تکنیک، این امکان را فراهم می آورد که عوامل مؤثر بر انتخاب های مصرف کنندگان به طور دقیق تر تحلیل و بهترین گزینه ها شناسایی شوند. با توجه به بررسی های انجام شده، عوامل مختلفی از جمله سهولت دسترسی به مراکز بازیافت، آگاهی از روش های دفع، عدم اعتماد به دولت ها، مشوق های مالی، کمک های خیریه و نگرانی های مربوط به افشای اطلاعات، به طور مستقیم بر تصمیمات مصرف کنندگان تأثیرگذار هستند. این عوامل می توانند در شکل گیری رفتار مصرف کنندگان در قبال ضایعات الکتریکی و الکترونیکی نقش بسزایی داشته باشند و درنتیجه، بر انتخاب های آن ها در مرحله پایان عمر تأثیر بگذارند. همچنین، تحلیل های انجام شده نشان می دهد که آگاهی از روش های صحیح دفع ضایعات و وجود زیرساخت های مناسب برای بازیافت می تواند تأثیر قابل توجهی بر تصمیم گیری مصرف کنندگان داشته باشد. یافته ها: یافته های این تحقیق نشان می دهد که چهار گزینه پایان عمر شامل استفاده مجدد، تعمیر، بازیافت و دفع برای ضایعات الکتریکی و الکترونیکی وجود دارد. این مطالعه با بهره گیری از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی فازی، روابط بین این عوامل را بررسی کرده و بهترین گزینه پایان عمر را براساس عوامل مؤثر بر مشارکت مصرف کننده در مدیریت ضایعات شناسایی می نماید. همچنین، نتایج به دست آمده می تواند به عنوان ابزاری ارزشمند در فرآیند مدیریت ضایعات تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی عمل کند و به توسعه استراتژی های مؤثر در مرحله پایان عمر کمک نماید. این استراتژی ها به رویکردی پایدارتر برای مدیریت ضایعات الکترونیکی منجر خواهد شد. نتیجه گیری: در نهایت، این تحقیق توصیه می کند سیاست گذاران و مدیران ذی ربط با توجه به نتایج به دست آمده، برنامه های آموزشی و اطلاع رسانی جامعی را برای افزایش آگاهی مصرف کنندگان درباره روش های مدیریت ضایعات الکتریکی و الکترونیکی تدوین کنند. چنین اقداماتی می تواند به تقویت فرهنگ مدیریت پایدار ضایعات کمک کرده و مصرف کنندگان را به اتخاذ گزینه های زیست محیطی تر ترغیب کند. این تلاش ها نقشی کلیدی در کاهش تأثیرات منفی این ضایعات بر محیط زیست و سلامت عمومی ایفا خواهد کرد.Analysis of Consumer Perspectives in End-of-Life Management of Waste Electrical and Electronic Equipment (WEEE) Using Twitter Data
Introduction: In today’s digital age, the rapid increase in the use of electrical and electronic devices has led to massive production of Waste Electrical and Electronic Equipment (WEEE). This trend poses serious challenges for solid waste management, making proper disposal of such waste a critical issue. According to global reports, the volume of WEEE is steadily increasing, emphasizing the need for effective waste management practices. Studies have shown that the rise in WEEE not only harms the environment but also has negative impacts on public health and natural resources. Consumers, as primary generators of this waste, play a pivotal role in its management. Therefore, understanding consumers' perspectives and behaviors regarding the disposal of WEEE is crucial for developing effective waste management strategies. This study aims to identify appropriate options for managing electrical and electronic equipment at their end-of-life stage. It seeks to analyze and identify best practices for managing such waste.
Methods: This research adopts a mixed-methods approach, combining quantitative and qualitative methods. In the quantitative phase, data collected from Twitter (approximately 2,905,579 tweets) between May 2019 and April 2022 were analyzed. These data included consumers’ opinions and perspectives on WEEE management. Furthermore, the study employed the Fuzzy Analytical Hierarchy Process (FAHP) to evaluate different end-of-life options. This technique enables a more precise analysis of factors influencing consumer choices and identifies the best options. Based on the findings, various factors—such as accessibility to recycling centers, awareness of disposal methods, distrust in governments, financial incentives, charitable contributions, and concerns about data security—directly influence consumers’ decisions.
These factors significantly shape consumer behavior regarding WEEE and, consequently, their end-of-life choices. Additionally, the analyses reveal that awareness of proper disposal methods and the availability of suitable recycling infrastructure can significantly impact consumer decision-making.
Results and discussion: The study identifies four end-of-life options for WEEE: reuse, repair, recycling, and disposal. Using the FAHP technique, the relationships between these factors were examined, and the most suitable end-of-life option was identified based on factors influencing consumer participation in waste management. The results serve as a valuable tool for managing WEEE and contribute to the development of effective end-of-life strategies. These strategies will foster a more sustainable approach to WEEE management.
Conclusions: Finally, the research recommends that policymakers and relevant stakeholders design comprehensive educational and awareness programs to enhance consumer knowledge about WEEE management methods. Such initiatives can help promote a culture of sustainable waste management and encourage consumers to adopt more environmentally friendly options. These efforts will play a key role in reducing the negative impacts of WEEE on the environment and public health.