روش شناسی محمدعابدالجابری در نقد عقل عربی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
این مقاله در صدد است با بررسی برخی از آثار محمد عابدالجابری، اندیشمند معاصر مراکشی، به روش شناسی او در تدوین منظومه نظری موسوم به تکوین عقل عربی بپردازد. این اعتقاد که روش ﭼﯿﺰی از ﭘﯿﺶﺳﺎﺧﺘﻪ و ﻣﻌﯿﻦ و در ﺑﺮدارﻧ ﺪه دﯾ ﺪﮔﺎﻫﯽ ﭘﯿﺸﯿﻦ، ﺛﺎﺑﺖ و ﻓﺮﺳﺨﺖ ﻧﯿﺴﺖ؛ بعنوان هسته اصلی روش شناسی جابری و اقتباس های مختلف روشی او از اندیشمندان و مکاتب مختلف و گاه متعارض غربی نشان داده می شود. او روش را ابزاری بدون هدف می شمارد که به نسبت موضوع، وجه تاریخی آن، حیات اجتماعی و... امکان اﻧﻌﻄﺎف، اﻧﻄﺒ ﺎق یا تغییر دارد. روش جابری در پژوهش میراث عربی- اسلامی آمیزه ای از روش ساختاری، تحلیل تاریخی و تفکیک بین عناصر ایدئولوژیک و معرفتی است.تحلیلِ تاریخی وجه مهمی از روش جابری است که تنها پس از مواجهه بی واسطه با متن آغاز می گردد. همچنین بررسی مواردی چون کلیت سازی و تعمیم آن، توجه و بکارگیری رویکرد روان تحلیلگری، وجه هرمنوتیک تفسیرهای تاریخی، و روش بومی سازی مفاهیم. به عنوان یکی از مهمترین نتایج در این مقاله به این امر تاکید می گردد که روش شناسی او بخصوص بکارگیری ساختارگرایی ضمن اینکه امکانات تحقیق تاریخی را در تحقیقات جابری گسترده کرده، ولی همزمان موجب ایستایی و حتی تحمیل ساختارهای انتزاعی و غیر واقعی به متن تاریخی شده است.Methodology of Mohammad Abed al-Jaberi in Critique of Arabic Wisdom
This article seeks to examine some of the works of Mohamed Abed al-Jaberi, a contemporary Moroccan thinker, on his methodology in formulating a system of theory called the development of the Arab intellect.The belief that the method is changeable and does not involve the presupposition of specific and rigid content; It is shown as the core of Abed Al-Jabri's methodology.Structuralism is Jaberi's most important theoretical approach in the field of method, which dominates throughout his work.At this stage, the text with cultural, political, economic and social contexts, historical margins, time of its creation, production environment, environmental culture, factors affecting its production, interpretations, influences, possibilities that it has taken or created and characters around it The issues are being reconsidered.Algebraic uses of Western schools such as generalization, application of psychoanalytic approach, hermeneutic aspect of historical interpretations and localization of concepts are considered.In methodology, Jabri makes a new and unique practical claim by separating the ideological elements of Islamic heritage from the epistemological elements. Thus, bias prevention solutions are another area of study in this article.The application of structuralism, while expanding the possibilities of historical research, has also caused stagnation and even the imposition of abstract and unrealistic structures on the historical text.The separation of Ibn Rushd's Maghribi philosophy from Ibn Sina's Eastern philosophy is his most important theoretical background in his critique of Islamic civilization. Which also shows the most important ideological aspect of algebraic research.Keywords: Mohammad Abed al-Jaberi, Methodology, Structuralism, Historical Analysis, Arabic Reason
تبلیغات
