تحلیل رویکرد مطبوعات سیاسی به جنبش ملی شدن صنعت نفت ایران (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

این مقاله به تحلیل رویکرد مطبوعات سیاسی نیمه دوم سال 1329 به جنبش ملی شدن صنعت نفت ایران می پردازد. این تحلیل با هدف تعیین میزان تأثیر مطبوعات سیاسی این دوره بر روند شکل گیری و به ثمر رسیدن این جنبش انجام گرفته است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است و برای گردآوری اطلاعات از مطالعه اسنادی و کتابخانه ای بهره گرفته شده است. برای انجام این پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری کوتایا انتخاب موجه، 269 سرمقاله از یازده نشریه وابسته به مهم ترین و فعال ترین احزاب و جمعیت های سیاسی در نیمه دوم سال 1329ه.ش، به عنوان واحد تحلیل انتخاب و با تحلیل محتوای آنها، موضع گیری هر یک از آنها نسبت به شش مقوله اصلی و تأثیر گذار بر جنبش، مشتمل بر لایحه الحاقی، دولت انگلستان، شرکت نفت ایران و انگلیس، دولت رزم آرا، جبهه ملی و تز ملی شدن صنعت نفت تعیین شده است. در نهایت، با استفاده از این داده ها، رویکرد و بالطبع نقش هر یک از آنها، به عنوان ابزار فشار احزاب و جمعیت های سیاسی در این جنبش تبیین شده است. نتایج این پژوهش بیانگر آن است که اکثریت قریب به اتفاق مطبوعات سیاسی منتشرشده در این دوره تاریخی، با وجود تفاوت در موضع گیری نسبت به رزم آرا، جبهه ملی و تز ملی شدن نفت، به سبب همسویی اکثریت در مخالفت همه جانبه با لایحه الحاقی، شرکت نفت ایران و انگلیس و دولت انگلستان، فشار شایان توجهی بر قدرت موجود واردآوردهو نقش مؤثری در این جنبش اجتماعی ایفا کرده اند. * Quota Sampling