پیشرفت های حسابداری
پیشرفت های حسابداری دوره 15 پاییز و زمستان 1402 شماره 2 (پیاپی 85/3) (مقاله علمی وزارت علوم)
مقالات
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف مطالعه حاضر، بررسی نقش تعدیل کنندگی متغیرهای شخصی جهت گیری فاصله قدرت، توانمندی ایگو و منبع کنترل بر رابطه بین فشار اخلاقی درک شده و اعتقادات اخلاقی حسابداران است. روش: این پژوهش از نوع پژوهش های کاربردی است. جامعه آماری این پژوهش افراد شاغل در حرفه حسابداری شامل مدیران مالی، سرپرستان حسابداری و کارشناسان حسابداری شرکت های خصوصی و شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال 1400 است. داده های پژوهش از طریق پرسشنامه به روش تصادفی به تعداد 201 پرسشنامه جمع آوری شده و با استفاده از مدل معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی (PLS) مورد تحلیل قرارگرفته است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد جهت گیری فاصله قدرت رابطه بین فشار اخلاقی درک شده و اعتقادات اخلاقی حسابداران را تعدیل می کند. درحالی که متغیرهای شخصی توانمندی ایگو و منبع کنترل رابطه بین فشار اخلاقی درک شده و اعتقادات اخلاقی حسابداران را تعدیل نمی کنند. همچنین متغیرهای شخصی جهت گیری فاصله قدرت، توانمندی ایگو و منبع کنترل و متغیر موقعیتی فشار اخلاقی درک شده بر اعتقادات اخلاقی حسابداران تأثیر بسزایی دارند. نتیجه گیری: با توجه به نقش متغیرهای شخصی و موقعیتی در شکل گیری اعتقادات اخلاقی حسابداران، توجه به عوامل اثرگذار بر اعتقادات اخلاقی حسابداران و کنترل و پیشگیری عوامل تضعیف کننده آن، منجر به تقویت ارزش ها و باورهای اخلاقی حسابداران و درنتیجه تقویت هنجارهای رفتاری در سازمان خواهد شد.
تأثیر رهبری تحول آفرین مدیران و سرپرستان حسابرسی بر کیفیت تعاملات تیمی حسابرسان مستقل(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: به کارگیری رهبری تحول آفرین توسط مدیران و سرپرستان می تواند مزایایی زیادی را ازجمله، هماهنگی بین اعضا، کاهش درگیری عاطفی، کاهش درگیری در خصوص تخصیص منابع و مسئولیت ها، افزایش حس تعهد جمعی را به دنبال داشته باشد. ازاین رو، هدف این پژوهش بررسی تأثیر رهبری تحول آفرین بر کیفیت تعاملات تیمی حسابرسان مستقل (شامل هماهنگی، انسجام و درگیری اعضای تیم) است. روش: به منظور دستیابی به هدف پژوهش، داده های جمع آوری شده از کلیه کارکنان مؤسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران در سال 1401، به وسیله مدل سازی معادلات ساختاری (Smart Pls2) تجزیه وتحلیل شده است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که مدیران و سرپرستانی که از پیشنهادهای اعضای تیم استفاده کرده، برای راهنمایی و آموزش زیردستان زمان اختصاص داده، بر اهمیت آینده نگری و دستیابی به اهداف تأکید و در حالات احساسی، روانی و رفتاری اعضای تیم تأثیرگذار هستند، می توانند باعث هماهنگی، کاهش سوءتفاهم های احتمالی و بهبود تعهد در بین اعضای تیم خود شوند. نتیجه گیری: به کارگیری رهبری تحول آفرین توسط مدیران و سرپرستان می تواند مزایای زیادی را ازجمله، هماهنگی بین اعضا، کاهش درگیری عاطفی، کاهش درگیری در خصوص تخصیص منابع و مسئولیت ها، افزایش حس تعهد جمعی را در بین اعضای تیم حسابرسی به دنبال داشته باشد.
ارائه الگوی اثر درجه شباهت گروهی و کیفیت اطلاعات حسابداری و کیفیت گزارشگری مالی بر ارزش گذاری عرضه عمومی اولیه سهام با استفاده از الگوریتم شبکه های عصبی مصنوعی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: اطلاعات حسابداری و گزارشگری مالی شرکت های مشابه، نقش مهمی در قیمت گذاری عرضه های عمومی اولیه دارد. هدف این پژوهش ارائه الگوی اثر درجه شباهت گروهی و کیفیت اطلاعات حسابداری و کیفیت گزارشگری مالی بر ارزش گذاری عرضه عمومی اولیه سهام با استفاده از الگوریتم شبکه های عصبی مصنوعی است. روش: این تحقیق از نظر هدف کاربردی است و با استفاده از داده های 92 شرکت پذیرفته شده در بازار سرمایه در بازه زمانی سالهای 90 تا 98، با بهره از روش رگرسیون چندگانه به روش داده های ترکیبی و در ادامه استفاده از الگوریتم های شبکه عصبی مصنوعی به آزمون فرضیه ها می پردازد. یافته ها: ارزش گذاری سهام در عرضه های عمومی اولیه، از لحاظ درجه شباهت شرکت های هم گروه و کیفیت اطلاعات حسابداری شرکت متفاوت است و تشابه کیفیت اطلاعات حسابداری، اثر شرکت های هم گروه را بر ارزش گذاری عرضه عمومی اولیه تعدیل می کند؛ اما ارزش گذاری سهام مبتنی بر شرکت های هم گروه و کیفیت اطلاعات حسابداری، با قیمت گذاری اشتباه در عرضه های عمومی اولیه در ارتباط نیست. همچنین الگوریتم کرم شب تاب توان بالاتری جهت پیش بینی ارزش گذاری عرضه عمومی اولیه سهام دارد. نتیجه گیری: اطلاعات یک عرضه اولیه، محدود به اطلاعات حسابداری خود نیست و اطلاعات حسابداری و کیفیت گزارشگری شرکت های هم گروه، حاوی اطلاعاتی در مورد قیمت گذاری عرضه های اولیه است.
سناریوپردازی ارزیابی چالش های به کارگیری حسابداری تعهدی: پایداری چشم اندازهای مشروعیت در بخش عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: حوزه حسابداری امروزه فراتر از رویکردهای کلاسیک و اثبات گرایی صرف، در مسیر رفتارگرایی در حال حرکت است تا پاسخی کنشگرایانه در برابر انتظارات اجتماعی تلقی شود. لذا، امروز حسابداری شنیداری به عنوان یک رویکردهای مدرن در این دانش، محرکی برای ایجاد توازن در نمایندگی و جلوگیری از فرصت طلبی های مدیران به واسطه اختلال های شخصیتی همچون هیستریک و یا خودشیفتگی است. هدف این پژوهش ارزیابی توسعه محرک های تقویت حسابداری شنیداری واکنشی در مقابل اختلال هیستریک مدیرعامل است. روش: این مطالعه در دسته پژوهش های توسعه ای قرار می گیرد که ضمن ایجاد چارچوب نظری در مورد ابعاد پژوهش، به دنبال بسط آن در عملکردهای شرکت های بازار سرمایه است. لذا، از طریق غربالگری محتوایی ابتدا تلاش می شود تا ابعاد پژوهش بر اساس دو محور «» و «» در تحلیل گام بعدی یعنی مجموعه راف ابتدا شناسایی شود و از طریق تحلیل فازی نسبت به قابلیت تعمیم ابعاد پژوهش به شرکت های بازار سرمایه اقدام لازم صورت گیرد. در نهایت در بخش کمی طی چند مرحله نسبت به پیاده سازی فرآیند راف جهت تعیین محرک ترین بعد تقویت حسابداری شنیداری به عنوان مبنایی برای کنترل اختلال شخصیت هیستریک مدیرعامل اقدام می گردد. یافته ها: نتایج در بخش کیفی از وجود مؤلفه به عنوان محرک های تقویت حسابداری شنیداری و 5 مضمون به عنوان محورهای اختلال شخصیت هیستریک مدیرعامل حکایت دارد. در بخش کمی نیز مشخص گردید، مهمترین محور اختلال شخصیت هیستریک مدیرعامل در مواجه با ذینفعان شرطی سازی ذینفعان بود. از طرف دیگر مشخص شد، مهمترین محرک تقویت کننده حسابداری شنیداری که می تواند واکنشی به چنین اختلالی در عملکردهای مدیرعامل باشد، توسعه سیستم های اطلاعات مالی () است. نتیجه گیری: یافته های مطالعه نشان می دهد، توسعه سیستم های اطلاعات مالی به عنوان محرک حسابداری شنیداری سبب خواهد شد تا سطح شناخت از انتظارات و نیازهای ذینفعان در بسترهای اجتماعی ارتقاء یابد و با سرعت بخشیدن به ارزیابی محیطی، واحد حسابداری فرآیندهای فنی و رفتاری لازم را نسبت به ارائه پاسخ درخور به انتظارات و خواسته های آنان به کارگیرند.
تأثیر باورهای دینی بر تردید حرفه ای و ارزیابی حسابرسان از خطر تحریف با اهمیت: رویکرد مراتب دین داری از منظر اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: ویژگی های رفتاری و اخلاقی حسابرسان در به کارگیری تردید حرفه ای و ارزیابی خطر تحریف مؤثر است. از طرفی دین و باورهای حاصل از آن می تواند محرک رفتارهای اخلاقی باشد. بر این اساس هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر باورهای دینی با رویکرد اسلامی بر رابطه بین تردید حرفه ای و ارزیابی حسابرسان از خطر تحریف بااهمیت است.روش: پژوهش حاضر از لحاظ شیوه اجرا کمی است. داده های جمع آوری شده با روش معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. جامعه آماری پژوهش در قلمرو زمانی سال 1401 شامل حسابرسان شاغل در حرفه حسابرسی است که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه استاندارد براساس ادبیات پژوهش است.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد باورهای دینی بر رابطه بین تردید حرفه ای حسابرس و ارزیابی خطر تحریف تأثیر مثبت دارد. به عبارت دیگر، حسابرسانی که پایبند باورهای دینی هستند، سطح تردید حرفه ای بالاتری دارند و با جستجوی بیشتر شواهد و حتی موارد به ظاهر کم اهمیت به عنوان پشتوانه قضاوت، قادر به ارزیابی بهتر خطر تحریف بااهمیت هستند. تأثیر تعدیلی باورهای های دینی شامل ایمان، تقوا و یقین با رتبه نخست برای ایمان، دوم برای یقین و سوم برای تقوا بر رابطه بین تردید حرفه ای و ارزیابی خطر تحریف مثبت و معنادار ارزیابی شد.نتیجه گیری: نتایج پژوهش با رویکرد اسلامی نشان داد اعتقادات دینی با محوریت ایمان، تقوا و یقین، به واسطه تأثیر مثبت و مستقیمی که بر تردید حرفه ای دارند، بر ارزیابی خطر تحریف بااهمیت و در نهایت بر کیفیت کار حسابرسی تأثیر بسزایی خواهند داشت.
توسعه محرک های تقویت حسابداری شنیداری واکنشی در مقابل محورهای اختلال هیستریک مدیر عامل(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف این پژوهش ارزیابی توسعه محرک های تقویت حسابداری شنیداری واکنشی در مقابل اختلال هیستریک مدیرعامل است. روش: این مطالعه در دسته پژوهش های توسعه ای قرار می گیرد که ضمن ایجاد چارچوب نظری در مورد ابعاد پژوهش، به دنبال بسط آن در عملکردهای شرکت های بازار سرمایه است. لذا از طریق غربالگری محتوایی ابتدا تلاش می شود تا ابعاد پژوهش بر اساس دو محور « » و « » در تحلیل گام بعدی یعنی مجموعه راف ابتدا شناسایی شود و از طریق تحلیل فازی نسبت به قابلیت تعمیم ابعاد پژوهش به شرکت های بازار سرمایه اقدام لازم صورت گیرد. در نهایت در بخش کمی طی چند مرحله نسبت به پیاده سازی فرآیند راف جهت تعیین محرک ترین بعد تقویت حسابداری شنیداری به عنوان مبنایی برای کنترل اختلال شخصیت هیستریک مدیرعامل اقدام می گردد. یافته ها: نتایج در بخش کیفی از وجود مؤلفه به عنوان محرک های تقویت حسابداری شنیداری و 5 مضمون به عنوان محورهای اختلال شخصیت هیستریک مدیرعامل حکایت دارد. در بخش کمی نیز مشخص گردید، مهمترین محور اختلال شخصیت هیستریک مدیرعامل در مواجه با ذینفعان شرطی سازی ذینفعان بود. از طرف دیگر مشخص شد، مهمترین محرک تقویت کننده ی حسابداری شنیداری که می تواند واکنشی به چنین اختلالی در عملکردهای مدیرعامل باشد، توسعه سیستم های اطلاعات مالی ( ) است. نتیجه گیری: یافته های مطالعه نشان می دهد، توسعه سیستم های اطلاعات مالی به عنوان محرک حسابداری شنیداری سبب خواهد شد تا سطح شناخت از انتظارات و نیازهای ذینفعان در بسترهای اجتماعی ارتقاء یابد و با سرعت بخشیدن به ارزیابی محیطی، واحد حسابداری فرآیندهای فنی و رفتاری لازم را نسبت به ارائه ی پاسخ درخور به انتظارات و خواسته های آنان به کارگیرند.
ارائه مدلی به منظور شناسایی تأثیر تورش های رفتاری و سواد مالی و نقش آنها بر تصمیم گیری سرمایه گذاران (مبتنی بر رویکرد گراندد تئوری)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: سرمایه گذاری بهینه در بازار رقابتی امروز، نیازمند توزیع عادلانه خدمت به فعالان بازار سرمایه است. این امر منوط به شناسایی و اولویت بندی مولفه های مهم تأثیرگذار بر رفتارهای تصمیم گیری سرمایه گذاران است. هدف اصلی این پژوهش طراحی الگوی تصمیم گیری سرمایه گذاران در راستای توضیح دهندگی توسعه بازارهای مالی ایران است. روش: روش اجرا مبتنی بر استراتژی روش تئوری داده بنیاد با روش کدگذاری و الگوی پارادایمی استراوس و کوربین (2008) است. یافته ها: داده های پژوهش به کمک کدگذاری باز، محوری و انتخابی که از اجزای پیکره روش نظریه پردازی داده بنیان است با کمک نرم افزار مکس کیو دی ای 2018 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت و در انتها مدلی یکپارچه جهت بهبود تصمیم گیری سرمایه گذار ارائه شد که در این مدل ۲ مقوله برای شرایط علی، ۶ مقوله درزمینه بستر، ۹ مقوله برای شرایط مداخله گر، ۷ مقوله برای کنش ها و واکنش ها و ۷ مقوله درزمینه پیامد مرتبط با پدیده اصلی پژوهش شناسایی شد. نتیجه گیری: طبق نتیجه تحقیق انجام شده سرمایه گذاران می توانند توصیه ها و پیشنهادهایی که در تحقیق بیان شده را به کار گیرند تا بتواند تصمیم بهتری اتخاذ کنند.از این راهبردها می توان به دانش بازار سرمایه، خوداتکایی، مشورت با کارشناسان بازار سرمایه، انعطاف پذیری، مطالعه، متنوع سازی، مدیریت درآمد و پس انداز، مدیریت ریسک و مدیریت مخارج، آموزش مفاهیم بورس در سطح گسترده، اصلاح نظام ساختاری بورس، شفافیت اطلاعات مالی و گسترش بازار ثانویه، اشاره کرد.
بررسی تجربی تاثیرگذاری محافظه کاری حسابرس در ممانعت از قیمت گذاری نادرست سهام(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
بازار سرمایه از ارکان اصلی نظام اقتصادی کشورها و شرکت ها اجزای تشکیل دهنده آن هستند، هرگاه ارزش سهام شرکت های پذیرفته شده از ارزش بنیادی آن فاصله داشته باشد، قیمت گذاری نادرست سهام رخ داده است و از کارایی بازار کاسته خواهد شد. از این رو هدف مطالعه حاضر بررسی تجربی تاثیرگذاری محافظه کاری حسابرس در ممانعت از قیمت گذاری نادرست سهام است. جامعه آماری پژوهش، شرکت های بورس تهران در دوره زمانی سال های 1392 الی 1401 است و با استفاده از روش غربال گری حذف نظام مند تعداد 133 شرکت به عنوان نمونه نهایی پژوهش در نظر گرفته شده است. برای سنجش محافظه کاری حسابرس از مدلی نوین به سبک چونگ و همکاران(2003) استفاده شده است. همچنین قیمت گذاری نادرست سهام نیز از مدل رودرزکروپ و همکاران(2005) حاصل شده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه پژوهش نشان داد که محافظه کاری حسابرس تاثیر معکوس بر قیمت گذاری نادرست سهام دارد و در واقع با افزایش میزان محافظه کاری حسابرسان، قیمت گذاری نادرست سهام کاهش خواهد یافت. حسابرسان نقش کلیدی در ارتقای سطح کیفی اطلاعات حسابداری و صورت های مالی داشته به گونه ای که می توانند بر هدایت بازار سرمایه و نوسانات آن به واسطه قیمت گذاری اشتباه سهام تاثیرگذار باشند، بنابراین محافظه کاری بالاتر ضمن محافظت از وجهه حسابرسان از طرفی می تواند ارزش سهام بازار را به ارزش بنیادی خود نزدیکتر نماید.
بررسی تاثیر قالب بندی و استقلال بر قضاوت حسابرسی با تعدیل گری تردید حرفه ای(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
سوگیری ها می توانند در قضاوت حسابرسی، آثار مخربی به همراه داشته باشند. سوگیری قالب بندی یکی از انواع سوگیری های شناختی است که می تواند بر کیفیت قضاوت حسابرسی تأثیرگذار باشد. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی تأثیر قالب بندی و استقلال بر کیفیت قضاوت حسابرسی است. همچنین، در این پژوهش از تردید حرفه ای به عنوان متغیر تعدیل گر استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر، حسابرسان مؤسسات خصوصی و سازمان حسابرسی هستند. این پژوهش، یک نوع تحقیق رفتاری است و هدف آن کاربردی می باشد. به لحاظ ماهیت و روش، توصیفی/پیمایشی است. نمونه آماری به صورت تصادفی به تعداد ۴۲۰ نفر و مربوط به سال ۱۴۰۰ است. گردآوری داده ها از طریق ابزار پرسشنامه صورت گرفته و تحلیل داده ها با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری و نرم افزار اس پی اس اس، صورت گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد، قالب بندی بر کیفیت قضاوت حسابرسی تأثیر منفی و معناداری دارد و تأثیر استقلال بر کیفیت قضاوت حسابرسی مثبت و معنادار است. همچنین، تردید حرفه ای به عنوان متغیر تعدیل گر، می تواند ارتباط بین متغیرهای قالب بندی و استقلال را با قضاوت حسابرسی تعدیل کند. اهمیت یافته های پژوهش حاضر در این است که، جامعه حسابرسان از آثار منفی و مخرب سوگیری قالب بندی بر قضاوت حسابرسی، آگاهی می یابند.
اثر اتخاذ دیدگاه و انگیزه ها بر تردید حرفه ای حسابرسان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
سطح مناسبی از تردید حرفه ای برای یک حسابرسی با کیفیت بالا ضروری است، برای این منظور، پژوهش حاضر با چشم انداز بهبود تردید حرفه ای حسابرسان به بررسی اثر اتخاذ دیدگاه و انگیزه ها بر تردید حرفه ای حسابرسان هنگام حسابرسی برآوردهای پیچیده پرداخته است. این پژوهش روش های مختلفی را بررسی می کند که اتخاذ دیدگاه (مدیریت و بازرس) و انگیزه ها (فاقد انگیزه، پاداش و جریمه) برای تأثیرگذاری بر تردید حرفه ای حسابرسان ترکیب می شوند. داده ها با استفاده از ابزار پرسشنامه با مشارکت 234 نفر از حسابرسان شاغل در سازمان حسابرسی و موسسات حسابرسی معتمد بورس اوراق بهادار تهران، از طریق نمونه گیری تصادفی جمع آوری شدند. به منظور بررسی فرضیه ها از آزمون تحلیل واریانس و نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج نشان می دهد در غیاب انگیزه، اتخاذ دیدگاه مدیریت، سبب افزایش تردید حرفه ای حسابرسان هنگام بررسی مناسب بودن مفروضات مدیریت، می شود و اتخاذ دیدگاه بازرس، سبب افزایش تردید حرفه ای حسابرسان هنگام بررسی نیاز به جمع آوری شواهد اضافی، می شود. همچنین شواهدی بدست آمده است مبنی بر اینکه استفاده از انگیزه ها همراه با اتخاذ دیدگاه سبب افزایش تردید حرفه ای حسابرسان در موقعیت های مختلف می شود. این پژوهش ادبیات را با تغییر تمرکز از یک دیدگاه واحد به مقایسه دو رویکرد اتخاذ دیدگاه گسترش می دهد و در مورد اینکه چگونه هر یک از این رویکردها تردید حرفه ای را افزایش می دهند، بحث می کند.
بررسی اثر تعدیلگری شرکت های رهبر و جوان در صنعت بر رابطه عملکرد شرکت های همتا با سرمایه گذاری شرکت بر مبنای تئوری های نقص اطلاعاتی و رقابت پذیری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
فرآیند سرمایه گذاری به توانایی تخصیص و نظارت بر استفاده بهینه از منابع اشاره دارد. اتخاذ تصمیم های استراتژیک شرکتی مانند سرمایه گذاری، نیازمند بررسی تمامی عوامل اثرگذار از جمله عوامل صنعت و تصمیم های سایر شرکت های همتا دارد. بنابراین هدف پژوهش، بررسی اثر تعدیلگری شرکت های رهبر و جوان در صنعت بر رابطه عملکرد شرکت های همتا با سرمایه گذاری شرکت بر مبنای تئوری های نقص اطلاعاتی و رقابت پذیری است. این پژوهش از نظر نوع مطالعه کاربردی و دارای رویکرد قیاسی استقرایی است. برای تحلیل فرضیه های پژوهش از رگرسیون چندگانه مبتنی بر داده های تابلویی استفاده شده است. برای نمونه آماری از اطلاعات 128 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های1389 تا 1401 استفاده گردید. نتیجه فرضیه اول مطابق با تئوری مبتنی بر رقابت پذیری و تئوری مبتنی بر اطلاعات نشان داد شرکت ها ترجیح می دهند برای برآورد راهبرد و میزان سرمایه گذاری های خود و پیشگیری از هزینه های تکرار عملیات از رفتار سرمایه گذاری شرکت های همتا در صنعت الگوبرداری و تقلید نمایند. نتیجه فرضیه دوم نشان داد در صورت وجود شرکت های رهبر در صنعت؛ تأثیر مثبت عملکرد شرکت های همتا بر سرمایه گذاری شرکت، تقویت می شود اما نتیجه فرضیه سوم نشان داد وجود شرکت های جوان در صنعت؛ تأثیر مثبت عملکرد شرکت های همتا بر سرمایه گذاری شرکت، را تقویت نمی کند.
تبیین اثر تعدیلی راهبردها بر رابطه عوامل پذیرش فناوری های نو ظهور و کیفیت سیستم اطلاعات حسابداری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر در تلاش است با استفاده از روش کیفی داده بنیان چند وجهی، عوامل پدید آورنده پذیرش فناوری های نوظهور، درکیفیت سیستم اطلاعات حسابداری را شناسایی نموده و اثر ابعاد و مولفه های راهبردها را بر این رابطه بسنجد .روش پژوهش از نوع داده بنیان چندوجهی است. که از مرور سیستماتیک مطالعات خارجی و داخلی و با انجام 15 مصاحبه نیمه ساختاریافته، داده های نظری و تجربی جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. و در بخش کمی با جمع آوری داده های 114 پرسشنامه از جامعه هدف داده ها با استفاده از روش معادلات ساختاری و روش حداقل مربعات جزئی با کمک نرم افزار Smart-PLS مورد آزمون و برازش قرار گرفت. در این مطالعه عوامل پذیرش فناوری ، در محورهای ، علی ، زمینه ای ، مداخله گر ، راهبردها مرتبط با پدیده اصلی شناسایی شد که از بُعد عوامل پذیرش48 کد مفهومی در قالب10مولفه، و از بعد راهبردها 28 کد مفهومی در قالب 5 مولفه در این پژوهش شناسایی و ارائه گردید. در بخش کمی نتایج نشان دهنده تاثیر مثبت مولفه های راهبردهای پذیرش فناوری ها برکیفیت سیستم اطلاعات حسابداری بوده است. در این مدل پذیرش ، فناوری های نوظهور و راهبردها به ترتیب با بار عاملی(63/0) و(36/0) برکیفیت سیستم اطلاعات حسابداری تاثیر مثبت و معناداری داشته اند. اما اثرکنش و واکنش (راهبردها) بر این رابطه معناداری نبود. براساس یافته های پژوهش اهمیت ابعاد و مولفه های پذیرش فناوری های نوظهور و راهبردها بر کیفیت سیستم های اطلاعات حسابداری تائید می کند.
شناسایی مهم ترین عوامل مؤثر بر اقلام تعهدی در بازار سرمایه ایران و بررسی نحوه اثرگذاری آن ها طی زمان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مدلسازی های مبتنی بر رگرسیون خطی، به علت فروض رگرسیونی متعدد؛ عمدتاً دارای خطای بالا است؛ لذا در سال های اخیر، پژوهش هایی مبتنی بر رویکردهای بیزین توسعه یافته اند. بر این اساس مسئله اصلی پژوهش حاضر شناسایی مهم ترین عوامل مؤثر بر اقلام تعهدی در بازار سرمایه ایران در بازه های زمانی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت است. نمونه آماری پژوهش شامل 171 شرکت بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس در دوره زمانی 1390 تا 1400 می باشد. در این پژوهش 58 متغیر موثر بر اقلام تعهدی وارد مدل های میانگین گیری پویا (TVP-DMA)، انتخابی (TVP-DMS) و بیزین (TVP-BMA) گردیدند. از میان مدل های مذکور مدل میانگین گیری بیزین به عنوان کاراترین مدل تعیین گردید. بر اساس نتایج، یازده متغیر با بالاترین سطح اثرگذاری بر اقلام تعهدی شناسایی شدند. بر اساس نتایج تأثیر متغیرهای منتخب در بازه زمانی بلندمدت قوی تر از بازه کوتاه مدت هستند؛ بدین معنی که سطح مدیریت سود در سال های اخیر افزایش یافته؛ که این امر موجبات کاهش سطح کارایی در بازار سرمایه شده است.
بررسی رابطه اجتناب مالیاتی و امپراتورسازی مدیریتی با در نظر گرفتن مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
اجتناب مالیاتی به طور قانونی باعث ایجاد منابع اقتصادی می شود. تئوری نمایندگی بیان می کند به دلیل تضاد منافع میان مدیر و مالک، این منابع به انجام رفتارهای فرصت طلبانه مدیر هم چون امپراتورسازی منجر می شود. تئوری ذی نفعان لزوم توجه به تمام ذی نفعان را مورد توجه قرار می دهد و هدف از مسئولیت پذیری اجتماعی را همسو شدن منافع مدیران و سهام داران بیان می کند؛ بنابراین، انگیزه انجام این پژوهش بررسی تجربی رابطه اجتناب مالیاتی و امپراتورسازی مدیریتی با در نظر گرفتن مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت است. نمونه آماری این پژوهش به روش حذف سیستماتیک شامل 729 مشاهده (سال-شرکت) از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی بازه زمانی 1391 تا 1399 است. یافته های حاصل از آزمون فرضیه های پژوهش با استفاده از رگرسیون چند متغیره نشان داد که اجتناب مالیاتی، فعالیت های امپراتورسازی مدیریتی را به طور معناداری افزایش می دهد. به علاوه مشخص شد که مسئولیت-پذیری اجتماعی شرکت، رابطه بین اجتناب مالیاتی و امپراتور سازی مدیریتی را به طور معناداری تضعیف می کند. یافته های فوق مطابق با مبانی نظری مربوط به ادبیات پژوهشی این حوزه است.
شناسایی و رتبه بندی چالش های کاهش هزینه از دیدگاه مدیران و خبرگان بانک ملی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
از آنجایی که بانک ها نقش حساس و کلیدی را در رشد و توسعه نظام اقتصادی کشور ایفا می کنند، موضوع کاهش هزینه های بانکی همواره مورد توجه صاحب نظران بوده است. هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی و رتبه بندی چالش های پیش روی کاهش هزینه های عملیاتی از دیدگاه مدیران و خبرگان بانک ملی و سپس ارائه رهنمود جهت کاهش این هزینه هاست. جامعه آماری پژوهش را 375 نفر از مدیران، معاونان و خبرگان بانک ملی در سطح کشور تشکیل می دهند. در این پژوهش، از ابزار پرسش نامه به منظور گردآوری اطلاعات بهره گرفته شد، سپس با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی به اولویت بندی چالش های کاهش هزینه پرداخته شد. نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل داده ها نیز حاکی از آن است که مهم ترین چالش های کاهش هزینه بانک ملی شامل چالش های مدیریتی، سازمانی، فناوری اطلاعات، عملیاتی، محیطی و مالی است. علاوه بر این، یافته ها حاکی از آن است که از بین چالش های مؤثر بر کاهش هزینه های عملیاتی بانک ملی، چالش های فناوری اطلاعات رتبه اول را کسب کرده است که بیانگر اهمیت بسیار زیاد فناوری اطلاعات در صنعت بانکداری است. رتبه های بعدی نیز به ترتیب به چالش های مدیریتی، سازمانی، محیطی، مالی و عملیاتی تعلق می گیرد.
تحلیل کیفیت تطابق و گزارشگری مالی نادرست طی چرخه عمر شرکت(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش بررسی تأثیر مراحل مختلف چرخه عمر شرکت بر کیفیت گزارشگری مالی است. برای اندازه گیری کیفیت گزارشگری مالی از کیفیت تطابق (همسبتگی هم زمان بین درآمد و هزینه) و احتمال گزارشگری مالی نادرست استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. به منظور تعیین نمونه با استفاده از روش حذف سیستماتیک تعداد 101 شرکت در دوره زمانی 1390 تا 1400 انتخاب شده است. برای آزمون فرضیه های پژوهش از الگوی رگرسیون چند متغیره مبتنی بر داده های ترکیبی و رگرسیون لاجیت استفاده شده است. نتایج آزمون فرضیه ها نشان داد که کیفیت تطابق در مرحله بلوغ از مرحله معرفی و رشد بیشتر است ولی مرحله افول بر کیفیت تطابق تأثیرگذار نیست. علاوه بر این نتایج نشان داد که در مرحله معرفی احتمال گزارشگری مالی نادرست نسبت به مرحله بلوغ بیشتر است. در نهایت یافته ها نشان داد که در مرحله رشد و افول احتمال گزارشگری مالی نادرست نسبت به مرحله بلوغ بیشتر نیست. به طور کلی، یافته های این مطالعه درک پژوهشگران را از نقش مراحل چرخه عمر در ایجاد تنوع در کیفیت گزارشگری مالی افزایش می دهد.
بررسی رابطه بین عملکرد توسعه پایدار شرکت، احساسات سرمایه گذاران و بیش اعتمادی مدیریت(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
عملکرد توسعه پایدار موضوعی حیاتی برای جلب اعتماد سرمایه گذاران بوده که می تواند بقای شرکت را در بازارهای رقابتی امروزی تضمین کند. احساسات سرمایه گذاران و اعتماد بیش از حد مدیران می تواند هم بر عملکرد شرکت و هم بر عملکرد بازار اثرگذار باشد. بر همین اساس، این مطالعه به بررسی رابطه بین عملکرد توسعه پایدار شرکت، احساسات سرمایه گذاران و بیش اعتمادی مدیریت پرداخته است. در این راستا از داده ها و اطلاعات شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1392 تا 1401 و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش رگرسیون خطی چندمتغیره استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که هر چهار بعد عملکرد توسعه پایدار شرکت ها (بعد اقتصادی، اجتماعی، حسابداری و زیست محیطی) تأثیر معناداری بر احساسات سرمایه گذاران دارد. همچنین احساسات سرمایه گذاران بر بیش اعتمادی مدیران اثر مثبت و مستقیمی را نشان داد. نتایج این مطالعه از منظر جدیدی نقش و اهمیت عملکرد توسعه پایدار را برای شرکت ها نمایان می سازد.
مفهوم پردازی و ارائه الگوی عوامل قومیتی مؤثر بر کارکرد حسابداری در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی مفهومی عوامل قومیتی مؤثر بر کارکردهای حسابداری در شرایط محیطی ایران می باشد. این پژوهش از لحاظ روش شناسی جزو پژوهش های کیفی با رویکرد مبتنی بر نظریه پردازی داده بنیاد می باشد، جامعه آماری شامل خبرگان صاحب نظر در زمینه مبانی تئوریک و عملی حسابداری؛ شامل اساتید حسابداری و مدیریت، حسابداران رسمی می باشد که با توجه به هدف پژوهش، از روش نمونه گیری گلوله برفی برای مصاحبه انتخاب شده است. پس از کسب نظر خبرگان از طریق 18 مصاحبه نیمه ساختاریافته طی سال های 1400- 1401 الگوی مفهومی کارکردهای حسابداری شامل شرایط علّی، بستر و زمینه (ساختار)، مداخله گر، پدیده محوری، راهبردها و همچنین پیامدهای آن ها ارائه شده است. نتایج پژوهش نشان داد با توجه به هدف تعیین شده، از آنجا که حسابداری به عنوان دانشی اجتماعی مطرح است لذا کارکرد اصلی این علم می تواند پاسخگویی و پاسخ خواهی باشد و در نتیجه با توجه به راهبردهای مطرح شده در مدل مفهومی بایستی آموزش لازم در جامعه شامل محیط دانشگاهی و محیط اجتماعی به عامه مردم در راستای نیازهای عمومی به بهترین کیفیت ممکن ارائه گردد. همچنین شفافیت از طریق سیستم حسابداری می تواند به عنوان راهبرد اصلی تحقق پاسخگویی مطرح شود. از طرفی طبق یافته های کمی پژوهش، عوامل فردی مانند؛ عدالت خواهی مطابق با دین و مذهب و ... می تواند عامل اساسی در توجه به قومیت گرایی باشد که پیامدهای عدالت اجتماعی نتیجه این مهم خواهد بود که در این مهم سبقه تاریخی اقوام و فرهنگ پاسخگویی و پاسخ خواهی آنها می تواند بستر و زمینه لازم را ایجاد نماید.
مشغله اعضای هیات مدیره و تصمیم های مالی با تأکید بر مراحل چرخه عمر شرکت(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مشغله اعضای هیأت مدیره به معنای عضویت همزمان در هیأت مدیره سایر شرکت ها، از جمله ویژگی های مدیران در مکانیسم های راهبری شرکتی است که در پژوهش های اخیر نیز مورد توجه قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین مشغله اعضای هیأت مدیره و تصمیم های مالی و اثر تعدیلی مراحل چرخه عمر بر این رابطه است. تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از داده های نمونه ای متشکل از 174 شرکت عضو بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1389 تا 1401 صورت پذیرفت. برای آزمون فرضیه ها از الگوهای رگرسیونی با برآوردگر حداقل مربعات و روش پانل پویا با برآوردگر گشتاورهای تعمیم یافته به عنوان روش مکمل استفاده شد. نتایج آزمون فرضیه ها نشان داد مشغله اعضای هیأت مدیره با متغیرهای نگهداشت وجه نقد ارتباط مثبت و معنادار، با هزینه های فروش، عمومی و اداری نیز ارتباط مثبت و معنادار و با مخارج سرمایه ای ارتباط منفی و معنادار دارد. همچنین یافته ها بیانگر نقش تعدیل گری مراحل چرخه عمر در ارتباط بین مشغله اعضای هیأت مدیره با نگهداشت وجه نقد و مخارج سرمایه ای است. آزمون های تکمیلی استحکام نتایج اصلی را تایید می نماید. نتایج پژوهش نشان می دهد برای استفاده از اعضای پرمشغله در ساختار هیأت مدیره بایستی احتیاط شود زیرا نسبت بالای اعضای پرمشغله باعث تصمیم های ناکارا از جمله کاهش مخارج سرمایه ای، افزایش نگهداشت وجه نقد و افزایش هزینه های فروش، عمومی و اداری می شود.