علوم رفتاری (International Journal of Behavioral Science)

علوم رفتاری (International Journal of Behavioral Science)

علوم رفتاری 1387 شماره 1 (پیاپی 3) (مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

مقالات

۱.

والدین، خود و دیگران مهم: منابع تصور از خدا(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: تصور از خدا تصور از والدین تصور از خود تصور از دیگران مهم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۸۸ تعداد دانلود : ۱۱۰۹
" چکیده: مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه تصور از خدا با تصور از والدین، خود و دیگران مهم در دختران و پسران دانشجو طراحی و اجرا گردید. روش: تعداد 240 نفر دانشجو (118 پسر و 124 دختر) به عنوان نمونه غیراحتمالی در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه موضوعهای رابطه؛ تصور از خدا، والدین، خود و دیگران مهم (براساس پرسشنامه مظاهری و همکاران، 1384؛ بازسازی مقیاس لارنس، 1997) را تکمیل نمودند. نتایج: نتایج تجزیه و تحلیل داده های تحقیق حاضر با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون همبستگی معنادار بین متغیرها را نشان داد. با استفاده از تحلیل رگرسیون نشان داده شد که متغیرهای تصور از والدین و تصور از خود نسبت به متغیر تصور از دیگران مهم پیش بینی کننده های معتبرتری برای تصور از خدا هستند و بیشترین سهم واریانس در پیش بینی تصور از خدا ابتدا تصور از والدین و سپس تصور از خود می باشد. همچنین نتایج تحلیل داده ها با استفاده از آزمون t نشان داد که تفاوت میانگین نمرات تصور از خدا، والدین، خود و دیگران مهم در دختران و پسران به گونه ای معنادار است که در مجموع دختران تصورشان از موضوعهای رابطه والدین، خود و خدا نسبت به پسران بهتر و مثبت تر است. تحلیل رگرسیون نشان داد که سهم واریانس این متغیرها در پیش بینی تصور از خدا در بین دو جنس متفاوت است. به عبارت دیگر در حالی که نقش تصور از والدین و خود در پیش بینی تصور از خدا در دختران بیشتر از پسران است، نقش تصور از والدین در پیش بینی تصور از خود در پسران بیشتر از دختران است. نتیجه گیری: در تبیین نتایج به دست آمده به کیفیت ارتباط والد- فرزند و نقش نظریه های دلبستگی و روابط موضوعی در شکل گیری تصور از والدین و در پی آن تصور از خود و خدا اشاره شده است. تفاوت دیدگاههای ارزشی و اخلاقی در دو جنس، تفاوت در سبکهای تربیتی و تربیت دینی نیز دلیل احتمالی تفاوت بین دو جنس می باشد. "
۲.

" رواسازی و بررسی اعتبار پرسشنامه سبک زندگی موثر بر وزن "(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: اعتبار دانشجویان رواسازی پرسشنامه سبک زندگی موثر بر وزن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۴۷ تعداد دانلود : ۱۷۲۱
" مقدمه :هدف پژوهش حاضر رواسازی و بررسی اعتبار پرسشنامه سبک زندگی موثر بر وزن بود روش : بدین منظور 100 نفر از دانشجویان دختر وپسر دانشگاه شهیدبهشتی که بصورت تصادفی خوشه ای انتخاب شده بودند، مورد مطالعه قرار گرفتند. پس از اطمینان از اعتبار ترجمه ،روش های زیر شامل تحلیل گویه ها(درجه دشواری،ضریب تمیز وروش لوپ)،روائی(روائی محتوا وروائی سازه که خود شامل تحلیل عاملی تاییدی و همبستگی درونی بود) واعتبار(عامل هاونمره کل پرسشنامه)بکار رفت. یافته ها : تحلیل عاملی تاییدی ، پنج عامل : هیجان های منفی،دردسترس بودن،فشار اجتماعی،ناراحتی جسمانی و فعالیتهای مثبت را تایید کرد.میزان آلفا برای عامل ها بین71/0 تا 78/0 بدست آمد. نتیجه گیری : به طور کلی می توان گفت پرسشنامه سبک زندگی موثر بر وزن معتبر شناخته شده و با توجه به نتایج پژوهش حاضر می توان از آن در تحقیقات مربوط به رفتارهای خوردن و مهار وزن استفاده کرد. "
۳.

نشخوار فکری : آغاز و دوام افسردگی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: افسردگی نشخوار فکری باورهای مثبت ومنفی فراشناخت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۹۷ تعداد دانلود : ۲۰۸۶
" مقدمه: پژوهش حاضر به بررسی نقش نشخوار فکری، وباورهای مثبت ومنفی فراشناخت مربوط به نشخوار فکری در شروع و دوام افسردگی در بین دانشجویان دانشگاه اصفهان پرداخت. روش: این پژوهش از نوع پژوهش­های همبستگی چندمتغیری بود. جامعه آماری کلیه دانشجویان دانشگاه اصفهان بودند. نمونه آماری 120 دانشجوی دختر و پسر (60 و 60 ) بودند که به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه افسردگی بک ، مقیاس­های باورهای فراشناخت مثبت و منفی نشخوار فکری و پرسشنامه نشخوار فکری. داده­های به دست آمده به کمک همبستگی و رگرسیون گام به گام مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: تحلیل آزمون همبستگی و تحلیل رگرسیون نشان داد که بین افسردگی و نشخوار فکری ضریب همبستگی (74/0= r )، بین افسردگی و باورهای مثبت (53/0 = r ) و بین افسردگی و باورهای منفی ضریب همبستگی (56/0 = r ) وجود دارد. ( 05/0 > p ). همچنین نتایج نشان داد که بین نشخوار فکری و باورهای مثبت ضریب همبستگی (48/0 = r ) و بین نشخوار فکری و باورهای منفی ضریب همبستگی خالص (58/0 = r ) وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز حاکی از آن است که نشخوار فکری به تنهایی می­تواند 54 درصد تغییرات افسردگی را پیش­بینی کند. با ورود باور مثبت به تحلیل، این عدد به 9/57 درصد می­رسد و هنگام ورود باور منفی به تحلیل، این رقم به 61 درصد می­رسد. به این ترتیب سهم نشخوار فکری در شکل­گیری افسردگی 54 درصد، سهم باورهای مثبت 9/3 درصد و سهم باورهای منفی 1/3 درصد است. نتیجه­گیری : یافته­های این پژوهش نشان داد که نشخوار فکری، باورهای مثبت و منفی فراشناخت می­توانند پیش بینی کننده­ افسردگی باشنند. "
۴.

بررسی تاثیر آموزش به شیوه ایفای نقش بر بهبود تصور از خود نوجوانان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: نوجوان تصور از خود ایفای نقش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۱۷ تعداد دانلود : ۱۷۶۱
" چکیده مقاله: چکیده : مقدمه : این تحقیق با هدف بررسی تاثیر آموزش به شیوه ایفای نقش بر بهبود تصور از خود نوجوانان دختر کارکنان سپاه انجام شده است. روش: ابتدا کلیه دانش آموزان یکی از مراکز آموزشی در مقطع راهنمایی با روش نمونه گیری سرشماری پرسشنامه تصور از خود بک را تکمیل کردند. در مرحله بعد، 202 نفردرهرسه پایه تحصیلی که پایین‌ترین نمرات را در مقایسه با سایر اعضاء گروه کسب کرده بودند، برگزیده شدند وبه طورتصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل جایگزین شدند(101 نفر گروه آزمایش و 101 نفر گروه کنترل). برای گروه آزمایش در سه پایه تحصیلی بطور جداگانه، شش جلسه 90 دقیقه‌ای آموزش به شیوه ایفای نقش برگزارگردید. درپایان آموزش هردو گروه آموزشی و کنترل مجدداً مورد آزمون قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها از شیوه تحلیل اختلاف میانگین نمره های بدست آمده در پیش آزمون وپس آزمون بااستفاده از آزمون t بهره گرفته شد. نتایج : یافته های بدست آمده نشان داد؛ بین تصورازخود دانش آموزانی که تحت آموزش با روش ایفای نقش قرار گرفتند با دانش آموزانی که چنین آموزشی را دریافت نکرده‌اند، تفاوت معنی دار وجود دارد. نتیجه گیری : از روش آموزش به شیوه ایفای نقش می توان به عنوان روشی کارآمد در بهبود تصورازخود نوجوانان دختر استفاده نمود. "
۵.

مقایسه سلامت روان و شیوه های فرزند پروری در بین افراد معتاد و غیر معتاد(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: جوانان اعتیاد سلامت روان شیوه های فرزند پروری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات مربوط به مصرف مواد
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط خانواده
تعداد بازدید : ۵۲۱۵ تعداد دانلود : ۲۵۷۴
" چکیده مقاله: چکیده: مقدمه: امروزه مسئله اعتیاد علاوه بر مشکلات فردی، اجتماعی یک مشکل خانوادگی هم می باشد. معضل اعتیاد بر روی بهداشت روانی فرد معتاد و خانواده وی نیز اثر بدی می گذارد. بر این اساس مقاله حاضر می کوشد تا وضعیت کیفیت فرزند پروری و سلامت روانی افراد معتاد را با افراد غیر معتاد مورد مقایسه قرار می دهد. روش: روش تحقیق حاضر علی مقایسه ای (پس رویدادی) و مقطعی می باشد. به عبارت دیگر درپژوهش حاضر دو گروه افراد معتاد و غیر معتاد از نظر وضعیت فرزند پروری در گذشته و وضعیت سلامت روانی در حال حاضر مورد مقایسه قرار گرفته اند. تعداد 25 نفر معتاد و 25نفر از افراد عادی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات عبارت بود از: چک لیست نشانه‌های روانی SCL90 و از پرسشنامه محیط خانوادگی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که در مقیاسهای سایکوتیک، ترس مرضی، پر خاشگری، اضطراب، افسردگی، حساسیت بین فردی میزان علائم اختلال در افراد معتاد بیش از افراد غیر معتاد بوده ولی در مقیاسهای شکایت جسمانی، وسواس عملی ـ فکری و افکار پارانویا تفاوت معناداری بین دو گروه وجود نداشت (05/0P<) از سویی دیگر در شیوه فرزند پروری، کنترل- آزادی بین دو گروه تفاوت معنی داری نبود در حالیکه شیوه فرزند پروری گرمی ـ سردی در بین دو گروه تفاوت معنی داری را نشان داد (0001/0P<). نتیجه گیری: هر یک از شیوه های فرزند پروری تأثیرات متفاوتی بر سلامت روانی فرزندان دارد. لازم است والدین از تأثیر هر یک از این الگوهای فرزند پروری بر وضعیت روانی و رفتاری فرزندانشان آگاهی‌ داشته باشند تا بتوانید از آسیبهای اجتماعی از جمله اعتیاد فرزند پیش گیری نمایند. "
۶.

مطالعه اثر اضطراب صفت و موقعیت پر فشار بر کارآمدی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: اضطراب صفت – موقعیت پر فشار کارآمدی پردازش – اثربخشی عملکرد

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی سلامت
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی ارزیابی، سنجش وآمار آزمونهای مشاوره شغلی
تعداد بازدید : ۲۰۸۷ تعداد دانلود : ۱۰۴۱
" چکیده مقاله: چکیده هدف : هدف این مطالعه استفاده از یک مدل روان شناختی برای توضیح و تبیین اثر تفاوتهای فردی در اضطراب صفت و موقعیت پرفشار، بر کارآمدی پردازش و عملکرد حافظه فعال بود. همچنین این مطالعه در صدد آزمون نظریه کارآمدی پردازش آیزنک و کالو می باشد. این نظریه پیشنهاد می کند که اضطراب اثر منفی بیشتری بر کارآمدی پردازش نسبت به اثربخشی عملکرد دارد. روش : 283 نفر از دانشجویان دختر سال اول دانشگاه،بخش صفت سیاهه اضطراب حالت – صفت اسپیلبرگر را تکمیل نمودند. پس از نمره گذاری 48 آزمودنی از 25 درصد بالای توزیع به عنوان افراد با اضطراب صفت بالا و 48 آزمودنی از 25 درصد پایین توزیع بعنوان افراد با اضطراب صفت پایین انتخاب شدند. آنها سپس بطور تصادفی بر پایه سطح اضطراب ( بالا – پایین ) و قرار گرفتن در معرض تهدید / عدم تهدید در 4 گروه قرار گرفتند. اندازه گیری پاسخهای درست بعنوان شاخصی از نتیجه عملکرد یا اثربخشی و زمان صرف شده برای کامل کردن تکلیف و میزان تلاش ذهنی بعنوان اندازه گیری از کارآمدی پردازش محاسبه شد. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس دو راهه تحلیل شد. یافته ها : نتایج حاکی از اثر اضطراب صفت ( بالا در مقابل پایین ) بر میزان تلاش ذهنی بود. همچنین اثر تعاملی معنی دار اضطراب صفت و شرایط آزمایش بر میزان زمان و پاسخهای صحیح مشاهده شد. نتیجه گیری: نتایج پیشنهاد می کند که گروه اضطراب بالا تلاش خود را به منظور نگه داشتن سطح عملکرد در مقایسه با گروه اضطراب صفت پایین افزایش داد. زمانیکه شرایط فشارزا بود گروه اضطراب بالا عملکرد پایین تری داشت. "
۷.

" رابطه ویژگیهای شخصیتی با اضطراب امتحان در دانشجویان "(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: اضطراب امتحان شخصیت، درون گرایی / برون گرایی، روان رنجوری)باثباتی/بی ثباتی)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۸۹ تعداد دانلود : ۲۲۱۷
" مقدمه : اضطراب امتحان به عنوان یک مشکل مهم آموزشی، سالانه میلیونها دانش آموز و دانشجو را در سراسر جهان تحت تأثیر خود قرار می دهد و باعث کاهش عملکرد تحصیلی آنان می شود. از این رو در این پژوهش به منظور شناسایی عوامل شخصیتی مرتبط با آن، به بررسی رابطه اضطراب امتحان با برخی از ویژگی های شخصیتی همچون روان رنجوری و درون گرایی/برونگرایی، در دانشجویان دانشگاه سمنان پرداخته شده است. روش : روش تحقیق این پژوهش، از نوع همبستگی است. آزمودنی های این پژوهش شامل 300 نفر دانشجوی دختر و پسر (150 پسر و 150 دختر) در مقطع کارشناسی دانشگاه سمنان بودند که از طریق نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون ، t- test و همچنین ضریب رگرسیون استفاده گردید. برای جمع آوری داده های پژوهش، از دو مقیاس ""اضطراب امتحان "" و همچنین مقیاس "" شخصیت "" آیزنک، که از ضرایب پایانی (بازآزمایی و همسانی درونی) و اعتبار رضایت بخشی برخوردار بودند، استفاده گردید. یافته ها : بر اساس یافته های پژوهش، اضطراب امتحان با روان رنجوری رابطه معنادار مثبتی را نشان داد ( P < 0/01 ، r=0. 461 )، اما اضطراب امتحان با درون گرایی / برون گرایی دانشجویان، رابطه معناداری را نشان نداد r=0.073, P<0/01) ). روان رنجوری (با ثباتی / بی ثباتی) با درون گرایی / برون گرایی رابطه معنادار مثبتی را نشان داد( (r=0.175,P<0/01 . از میان ویژگی های شخصیتی مورد مطالعه، روان رنجوری توانست متغیر پیش بین اضطراب امتحان باشد. ضمناً تفاوت معناداری بین دختران و پسران در اضطراب امتحان و ویژگی های شخصیتی مورد مطالعه یافت نگردید نتیجه گیری: . چنین به نظر می رسد که دانشجوی روان رنجور و مضطرب، اضطراب امتحان بیشتری تجربه می کند و علت شکستهای خود را به عوامل درونی همچون ناتوانی و کم استعدادی اسناد می دهد. "