مطالعات رفتار سازمانی

مطالعات رفتار سازمانی

مطالعات رفتار سازمانی سال یازدهم زمستان 1401 شماره 4 (پیاپی 44) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

طراحی الگوی مدیریت تلنگر در مراکز بهداشتی درمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 870 تعداد دانلود : 594
مدیریت تلنگر فرصت های جالب توجه و جدیدی برای بهبود بهره وری کارکنان از طریق تمرکز و بهسازی زمینه سازمانی فراهم می آورد. از مزایای مدیریت تلنگر می توان به این که کارکنان مجبور به ایجاد تغییرات گسترده در عادات کاری خود نیستند و به بودجه عمومی بسیارکمی نیاز دارد، اجباری نیست و همیشه امکان اجتناب از آن وجود دارد، اشاره کرد. فلسفه این پژوهش تفسیری، رویکرد آن کیفی و استراتژی آن داده بنیاد و مبتنی بر رویکرد ظاهر شونده می باشد. جامعه مورد مطالعه پرستاران بیمارستان های شهر کرمان می باشند که 15 نفر تا رسیدن به اشباع نظری با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب گردیدند. ابزار پژوهش، مصاحبه نیمه-ساختاریافته بود. تحلیل داده ها با نرم افزار تحلیل کیفی MAXQDA 2020 انجام گردید. در نهایت مدل نهایی پژوهش با توجه به خانواده شش سی رویکرد گلیزری ارائه شد. مدل مربوطه به علل، عوامل همبسته، عوامل میانجی، اقتضائات و نتایج مقوله محوری پژوهش اشاره دارد. در نهایت این پژوهش با ارائه الگوی مدیریت تلنگر، زمینه لازم را برای فهم و شناخت این مفهوم و بکارگیری درست آن در سازمان های بهداشتی فراهم آورده است.
۲.

ارایه چارچوب مفهومی مدیریت هیجانات در فرایندهای منابع انسانی سازمان با رویکرد فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 184 تعداد دانلود : 523
فرایندهای منابع انسانی در سازمان ذاتاً هیجانی می باشند و می توانند منشأ بروز هیجانات کارکردی و غیرکارکردی مختلفی بوده به گونه ای که اهداف و اثربخشی هریک از فرایندهای منابع انسانی را تحت تأثیر قرار دهد. در این مقاله با مرور سیستماتیک ادبیات به روش فراترکیب، به تبیین یک چارچوب مفهومی جهت مدیریت هیجانات در هریک از فرایندهای منابع انسانی پرداخته شده است. در چارچوب مفهومی ارایه شده، با انتخاب و تحلیل 66 مقاله منتخب، 349 کد اولیه شناسایی و در قالب 7 مقوله اصلی شامل حالت، موقعیت(علت)، پیامد، کارکرد، راهکار و زمینه و آثار مدیریت هیجانات در فرایندهای منابع انسانی سازمان، تبیین گردید. با تحلیل مضمون کدهای اولیه، مجموعاً 55 مضمون اصلی شناسایی شد، که 28 مضمون مربوط به راهکارهای مدیریت هیجانات در قالب چهار فرایند جذب و استخدام، آموزش و توانمندسازی، مدیریت عملکرد و جبران خدمات ارایه گردید. همچنین 8 مضمون به عنوان علت، 3 مضمون به عنوان پیامد، 3 مضمون به عنوان کارکرد و 9 مضمون به عنوان متغیرهای زمینه ای مؤثر بر اثربخشی راهکارها، شناسایی و در مجموع مهمترین آثار مدیریت هیجانات در فرایندهای منابع انسانی، بهبود نگرش، بهبود احساس و بهبود رفتار کارکنان و همچنین ایجاد مزیت رقابتی برای سازمان تبیین گردید.
۳.

کنترل عوامل مؤثر بر رفتارهای انحرافی کاری کارکنان اداری دانشگاه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 217 تعداد دانلود : 959
یکی از چالش های اساسی در مدیریت سازمان، پیش بینی و کنترل رفتارهای انحرافی در محیط کار می باشد. این پژوهش با هدف شناسایی و اولویت بندی مؤلفه های رفتارهای انحرافی کاری کارکنان اداری دانشگاه ها و ارائه چارچوبی جامع از آن با تاکید بر نظارت و پیشگیری انجام شد. با استفاده از روش کیفی فراترکیب و الگوی سندلوسکی و باروسو و نمونه گیری هدفمند، تعداد 170 منبع در ﭘﺎﯾﮕﺎه ﻫﺎی ﻋﻠﻤﯽ داخلی و خارجی در ﺑﯿﻦ ﺳﺎل ﻫﺎی 2015 ﺗﺎ 2022 مورد بررسی ﻗﺮار گرفت. طی این فرایند 39 مقاله با معیارهای مورد پذیرش تطابق داشتند که با تحلیل محتوای آنها ابعاد و کدهای مربوطه استخراج شد و الویت بندی کدها با آنتروپی شانون تعیین شد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها، ابعاد اصلی عوامل فردی، سازمانی و ابعاد فرعی بی عدالتی، ساختار جبران خدمات و پاداش، کارگریزی، نظارت ناکافی، نیروی انسانی مازاد ، ارزیابی عملکرد صوری، عدم حمایت سازمانی، ضعف قوانین، ناسازگاری، وظیفه نشناسی، نارضایتی، فقدان معنویت گرایی و رهبری غیراخلاقی را نشان داد؛ به منظور پیشگیری و کنترل رفتارهای انحرافی کاری در سطح دانشگاه ها، مدیران و سیاستگذاران در سطوح مختلف سازمان باید نسبت به گسترش عدالت رویه ای و توزیعی در سازمان و همچنین نظارت مستمر و دقیق بر عملکرد کارکنان اداری تاکید داشته باشند.
۴.

فهمِ تجربه زیسته کارکنان از پیشایندهای پدیده سرایت هیجانی در دوران همه گیری کووید 19(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 1000 تعداد دانلود : 450
هدف از انجام این مطالعه فهمِ تجربه زیسته کارکنان از پیشایندهای پدیده سرایت هیجانی در زمان همه گیری کووید 19 در ایران است. در این پژوهش، از روش کیفی و استراتژی پدیدارشناسی برای فهم تجربیات کارکنان استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش را کارکنان سازمان های دولتی و عمومی شامل می شود. داده ها ازطریق 40 مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری شد. با تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل کلایزی، سه درون مایه اصلی و دوازده درون مایه فرعی به عنوان پیشایندهای سرایت هیجانی در زمان همه گیری کووید 19 از دیدگاه کارکنان شناسایی شدند. درون مایه های اصلی عبارتند از: عوامل فردی (برون گرایی، بدتنظیمی هیجانی، عدم ذهن آگاهی، گشودگی به تجربه، توافق پذیری و همدلی)، عوامل میان فردی (صمیمیت بین افراد، تعاملات میان فردی، وابستگی متقابل وظایف( و عوامل سازمانی (جو احساسی در سازمان، مولفه های فرهنگ سازمانی و مولفه های ساختار سازمان). یافته های این پژوهش نشان داد که علاوه بر مفاهیم نرم با سبقه روان شناختی مثل برون گرایی و گشودگی به تجربه، مفاهیم سختی نظیر مولفه های ساختاری نیز در شکل گیری پدیده سرایت هیجانی در سازمان نقش دارند. فهم پیشایندهای سرایت هیجانی در سازمان، به مدیران کمک می کند تا راهبردهای مناسبی را برای مدیریت هیجانات در محیط کار اتخاذ کنند.
۵.

طراحی مدل چابکی آستان های مقدس در ایران مبتنی بر نقش منابع انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 578 تعداد دانلود : 18
امروزه رویکرد چابک در منابع انسانی یکی از اصلی ترین عواملی است که در اکثر نهادها مورد واکاوی قرار می گیرد و صفت چابکی با منابع انسانی چابک قابل حصول است. آستان های مقدس در ایران، زیرمجموعه های زیادی را شامل می شوند و دارای ظرفیت عظیمی برای رشد و توسعه بوده که بررسی بخش منابع انسانی آنها دارای اهمیت بسزایی است. طبق هدف پژوهش مطابق با عنوان، روش پژوهش کیفی و از نوع داده بنیاد براساس شیو ه نامه های استراس و کوربین (1990) است. جامعه پژوهش متشکل از اساتید مدیریت و خبرگان آستان های مقدس به تعداد 28 نفر بوده که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند که نتایج تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار تحلیل کیفی مکس کیودا نسخه 2020، طی فرآیند کدگذاری، تعداد 1643 کدباز، 81 مفهوم و 21 خرده مقوله و 6 مقوله اصلی، استخراج و ویژگی های آن ها در آستان های مقدس، شناسایی و الگوی مورد نظر طراحی گردید. این الگو شامل شرایط علی (تغییر در انتظارات، نیاز به رویکرد جدید در حوزه منابع انسانی در آستان های مقدس و همچنین سلسله مراتب توأمان با بروکراسی)، پدیده اصلی (چابکی آستان های مقدس در ایران)، شرایط مداخله گر (مانند پشتوانه وسیع مردمی، حس افتخار وبرکات، ماهیت آستان و محیط معنوی آن) شرایط زمینه ای (چالش ها و موانع دستیابی به چابکی)، راهبردها (انجام درست خدمات، چابکی در مدیریت آستان ها، توجه به دانش و اطلاعات، انعطاف پذیری، کرامت زائران و مجاوران، روشن کردن اهداف و راهبرد سازمان برای کارکنان، ترویج اخلاق اسلامی در میان کارکنان، ارزیابی درست عملکرد با بازخورد مناسب، تفویض اختیار و منابع انسانی شایسته و توانمند) و پیامد ها (بهبود و اصلاح روش های نحوه ارائه خدمات و ایجاد چابکی آستان های مقدس) می باشد.
۶.

شناسایی ذهنیت مدیران در مورد رفتارهای ضد بهره وری کارکنان بانک های شهر ایلام با کاربست روش شناسی کیو(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 394 تعداد دانلود : 850
رفتارهای ضد بهره وری نوع مهمی از رفتارهای غیراخلاقی ارادی و عمدی با رویکرد منفی در سازمان ها هستند که موجب کاهش بهره وری سازمان می شوند. از این رو با توجه به پیامدهای منفی رفتارهای ضد بهره وری در سازمان، شناسایی الگوهای ذهنی مدیران نسبت به این رفتارها از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف از پژوهش حاضر شناسایی ذهنیت مدیران نسبت به رفتارهای ضد بهره وری کارکنان بانک های شهر ایلام است که با استفاده از روش شناسی کیو انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت روش، توصیفی- پیمایشی است. شیوه انجام این پژوهش از نوع آمیخته می باشد. در مرحله جمع آوری نظرات از روش کیفی و در مرحله شناسایی الگوهای ذهنی از روش کمی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل متخصصین و مدیران ارشد بانک های منتخب سطح شهر ایلام شامل 12 نفر است که کارت های مربوط به گزاره-های کیو در بین آن ها توزیع و با آن ها مصاحبه مبتنی بر روش شناسی کیو انجام شد. بر اساس کارت های توزیع شده از میان 98 گزاره، 43 گزاره نهایی شناسایی و در مرحله بعد توسط مشارکت کنندگان اولویت بندی شدند. درنهایت، بر اساس یافته ها و نتایج تحلیل عاملی کیو چهار الگوی ذهنی رهبری مخرب، ادراک بی عدالتی، ضعف سیستم اداری و ناهمخوانی محیط شناسایی شدند. بر اساس نتیجه گیری نهایی این گونه می توان تفسیر نمود که بنابر ذهنیت مدیران عامل رهبری مخرب بیشترین تأثیر را در بروز رفتارهای ضد بهره وری در بین کارکنان بانک دارد.
۷.

Green Organizational Support: A New Approach in Reinforcement and Promoting Green Organizational Behavior of Employees(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 387 تعداد دانلود : 824
Environmental protection is one of the most important human concerns, for which several actions have been taken. Organizations are no exception to this rule and have taken one of the most basic and important actions in the form of green organizational behavior of employees. Green organizational behavior of employees owes to various factors that organizational support is one of the most important. Paying attention to such issues creates a new and constructive approach in organizations, which is considered as green organizational support. The main purpose of this study is to identify and explain the elements of green organizational support as a new approach to reinforcement and enhancing the green organizational behavior of employees that using a mixed method. The approach used in this method is a concurrent triangulation strategy that taken in two qualitative-qualitative phases. In these phases, two qualitative methods of "Expert Panel-Grounded Theory" have been used, respectively. The main tool used in both quality phases is interviews, which uses 6 experts in the first quality phase, 11 people as academic and executive experts in the second phase, respectively. According to the research findings, in the panel of experts 6 thematic axes were extracted and in the second qualitative phase, 19 components were classified into six main categories of grounded theory. The results of the study indicate that green organizational support can positively affect employees attitudes to green behaviors, and in addition, the organization, managers or colleagues can adopt approaches to support employees who perform their duties be effective and provide an opportunity to create a supportive organizational environment for employees.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۹