مطالعات رفتار سازمانی

مطالعات رفتار سازمانی

مطالعات رفتار سازمانی سال یازدهم تابستان 1401 شماره 2 (پیاپی 42) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تأثیر انواع حسادت بر رفتار خلاقانۀ کارکنان با توجه به نقش میانجی انگیزه درونی و ادراک از عدالت سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حسادت انگیزش درونی ادراک از عدالت سازمانی رفتار خلاقانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 344 تعداد دانلود : 584
هدف تحقیق حاضر بررسی تأثیر انواع حسادت بر رفتارهای خلاقانه کارکنان بود که در این رابطه، نقش میانجی انگیزه درونی و نقش تعدیل کننده ادراک از عدالت سازمانی نیز مورد توجه قرار گرفت. جامعه آمای تحقیق حاضر شامل کلیه کارکنان شرکت تولیدی و صنعتی عقاب افشان بود که از این میان نمونه ای تصادفی به تعداد 280 نفر در تحقیق مشارکت نمودند. داده های تحقیق با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شد و با روش مدل یابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزارهایSPSS و LISREL مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان داد احساس حسادت از طریق تأثیری که بر انگیزه درونی کارکنان برجای می گذارد روی رفتارهای خلاقانه کارکنان تأثیرگذار است به طوری که این تأثیرگذاری برای انواع حسادت متفاوت است. حسادت مخرب از طریق کاهش انگیزه درونی کارکنان مانع از مشارکت آنها در رفتارهای خلاقانه می شود اما حسادت ملایم و سازنده با افزایش انگیزه درونی کارکنان بر رفتارهای خلاقانه آنها تأثیر مثبتی دارد. علاوه براین، نقش تعدیل کننده ادراک کارکنان از عدالت سازمانی در رابطه بین انواع حسادت و انگیزش درونی تأیید نشد.
۲.

تأثیر قراردادهای نامتعارف بر عملکرد نوآورانه: تحلیل نقش میانجی دلبستگی شغلی و توانمندسازی روانشناختی (مورد مطالعه: شرکت های هواپیمایی ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قراردادهای نامتعارف عملکرد نوآورانه دلبستگی شغلی توانمندسازی روانشناختی شرکت های هواپیمایی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 793 تعداد دانلود : 374
عملکرد نوآورانه عامل مهم و حیاتی برای خلق ارزش و دستیابی به مزیت رقابتی پایدار در محیط های پیچیده امروزی است. شرکت ها با عقد قراردادهای نامتعارف و ایجاد شرایط منعطف کاری زمینه را برای عملکرد نوآورانه کارکنان فراهم می سازند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر قراردادهای نامتعارف کاری بر عملکرد نوآورانه کارکنان با درنظرگرفتن نقش میانجی دلبستگی شغلی و توانمندسازی روانشناختی است. روش پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر نحوه جمع آوری اطلاعات، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش، کارکنان پنج شرکت هواپیمایی ایران هستند. برمبنای نمونه گیری طبقه ای تصادفی، 314 پرسشنامه صحیح عودت داده شد و با استفاده از نرم-افزارهای SPSS و AMOS داده های پژوهش مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. برای سنجش متغیرهای پژوهش از پرسشنامه قراردادهای نامتعارف کاری روزن و همکاران (2013)، دلبستگی شغلی شائوفلی و همکاران (2006)، توانمندسازی روانشناختی اسپریتزر (1995) و عملکرد نوآورانه وانگ و احمد (2004) استفاده شد. نتایج نشان داد قراردادهای نامتعارف کاری بر عملکرد نوآورانه کارکنان تأثیر مستقیم و معناداری دارد و به طور غیرمستقیم از طریق میانجی گری دلبستگی شغلی و توانمندسازی روانشناختی بر عملکرد نوآورانه کارکنان تأثیر معناداری دارد. نتایج پژوهش در حوزه قراردادهای نامتعارف حاکی از آن است که مدیران شرکت های هواپیمایی با ارائه بسته های متناسب سازی شده همچون پرداخت حقوق و مزایای بیشتر، ارتقا کارکنان در مسیر پیشرفت شغلی، برگزاری دوره های آموزشی و ... منجربه افزایش دلبستگی شغلی و توانمندسازی کارکنان و نهایتاً عملکردخلاقانه و نوآورانه کارکنان میشوند.
۳.

مناسبات کار و زندگی از منظر کارکنان توان یاب: نظریه پردازی داده بنیاد با رویکرد تحلیل موقعیتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: مناسبات کار و زندگی کارکنان توان یاب تضاد کار و زندگی غنی سازی کار و زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 583 تعداد دانلود : 275
به رغم افزایش کمّی و غنای کیفی پژوهش های حوزه مناسبات کار و زندگی در سال های اخیر، کارکنان توان یابِ جسمی که در مواردی مشاغلی مشابه با کارکنان به لحاظ جسمی سالم را برعهده دارند، نادیده انگاشته شده اند. بنابراین، هدف مقاله حاضر، فهم سازه مناسبات کار و زندگی از منظر کارکنان توان یاب بود. این پژوهش مبتنی بر پارادایم تفسیری و رویکرد استقرایی است؛ بر اساس هدف بنیادی و از نظر نوع داده، کیفی محسوب می شود. مصاحبه های چندروایتیِ عمیق با 14 نفر از کارکنان توان یاب شاغل در سازمان های دولتی یا شرکت های خصوصی شهر تهران انجام شد. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل موقعیتی کلارک به عنوان یکی از رویکردهای نظریه پردازی داده بنیاد استفاده شد. روش نمونه گیری نظری بود و تعداد نمونه بر اساس کفایت نظری مقوله ها مشخص شد. برای تأیید قابلیت اطمینانِ تحلیل ها از سه روش همدستی، سه سویگی فضا و بازتاب پذیری استفاده شد. تحلیل ها داده ها در پنج گام و با ترسیم چهار نقشه موقعیتی ساخت نیافته، موقعیتی منظم، نقشه جهان ها و عرصه های اجتماعی و در نهایت نگاشت وضعیتی انجام شد. نتایج تحلیل ها نشان داد، مناسبات کار و زندگی از منظر کارکنان توان یاب شامل 25 مقوله در قالب شش مولفه کنش های فردی، کنش های جمعی، مولفه های ادراکی، ساخت های گفتمانی، مولفه های اجتماعی- فرهنگی و مولفه های ساختاری- سازمانی است. محدودیت های جسمانی، تشابه و هم زمانی تجارب جمعی، الگوپذیری و الگوسازی، القا کردن تصور آسیب پذیری، تحریف مفهوم معلولیت و ساختار غیرمنعطف سازمانی، نمونه هایی از مقوله های هریک از این مولفه ها بودند. در عین حال، این مقوله ها در پیوستاری از تضاد، تا غنی سازی مناسبات کار و زندگی جای گرفتند. با توجه به ارائه یک نظریه میان دامنه در این پژوهش، به پژوهشگران آتی پیشنهاد می شود مقوله های مکمل نظریه مذکور را واکاوی نمایند.
۴.

ارائه چارچوب رهبری مبتنی بر بخشش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رهبری بخشش رهبری بخشش محور آرامش کارکنان بیمارستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 43 تعداد دانلود : 542
هدف از این مطالعه کمک به حوزه رهبری از طریق ارائه چارچوبی برای رهبری مبتنی بر بخشش در بیمارستان های آموزشی شهر ساری بوده است. برای انجام پژوهش از رویکرد پژوهش کیفی با روش نظریه داده بنیاد استفاده گردید. جامعه آماری پژوهش، کلیه صاحبنظران و مدیرانی است که در یکی از عرصه های مدیریت شبکه بهداشت و درمان و بیمارستان های شهر ساری حضور دارند؛ با استفاده از نمونه گیری هدفمند با 20 نفر از صاحب نظران مصاحبه شد. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته می باشد. نتایج پژوهش نشان داد رفتارهای رهبری، توسعه ارزش های اخلاقی- اسلامی، توسعه رهبری و توسعه شایستگی های رهبری و مدیریت" به عنوان عللی تلقی می شوند که نقش فعال در رهبری مبتنی بر بخشش در بیمارستان دارد. همچنین پیامدهای رهبری مبتنی بر بخشش برای بیمارستان عبارتند از: 1- سازمانی " توسعه رهبری، رقابت پذیری و نوآوری، بلوغ سازمان، اعتماد سازمان، عدالت ورزی و اخلاق گرایی". و 2- فردی " رضایت و آرامش کارکنان، وفاداری کارکنان، فضائل اخلاقی، نوع دوستی، انگیزش و توسعه فردی و خودشکوفایی".
۵.

بررسی و تحلیل ساختار فکری مطالعات جهانیِ «اخلاق مدیریت» مبتنی بر مفاهیم پرکاربرد در سه دهۀ اخیر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ساختار فکری اخلاق مدیریت تحلیل هم واژگانی تحلیل شبکه اجتماعی میان رشته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 769 تعداد دانلود : 240
هدف پژوهش توصیفی - تحلیلی حاضر، شناخت و تحلیل ساختار فکری مطالعات «اخلاق مدیریت» برمبنای شناسایی واژگان مرتبط، به تفکیک حوزه های علمی مشارکت کننده در پایگاه استنادی وب آو ساینس طی سه دهه اخیر است. در این راستا پژوهش حاضر با رویکرد علم سنجی و با روش هایی چون تحلیل محتوا، فنون تحلیل هم واژگانی و تحلیل شبکه اجتماعی و با استفاده از نرم افزارهای تحلیل داده شامل هیست سایت، بایب اکسل، گفی و نیز نرم افزار وی او اس ویوئر و اس پی اس اس به انجام رسیده است. نتایج نشان می دهد میانگین نرخ رشد در مطالعات «اخلاق مدیریت» افزایشی با میزان 15.59 درصد در سال است. این مطالعات ماهیتی میان رشته داشته و بیشترین مشارکت در تولید آثار علمی به ترتیب مربوط به حوزه های اقتصاد کسب وکار، علوم اجتماعی، روان شناسی، علوم زیست محیطی و مدیریت دولتی است. خوشه بندی هم واژگانی به ترتیب منجر به تشکیل 6، 5، 7، 6 و 4 خوشه بدست آمد. بررسی چگونگی نقش آفرینی کلیدواژگان نشان داد بیشترین مرکزیت درجه مربوط به مسئولیت اجتماعی سازمان، تبادل رهبر و عضو، و پایداری است؛ کلیدواژه های مسئولیت اجتماعی سازمان، رهبری انتقالی و پایداری بیشترین مرکزیت نزدیکی و مسئولیت اجتماعی شرکت، معنابخشی و پایداری دارای بیشترین مرکزیت بینابینی بوده ومهم ترین مفاهیمی هستند که مطالعات اخلاق مدیریت را رقم زده اند. طبق یافته ها حوزه اقتصاد کسب وکار و علوم اجتماعی دارای بیشترین موضوعات مشترک با 407 مورد، 98.3 درصد همپوشانی دارند. همچنین پنج حوزه مورد بررسی به لحاظ تعداد استنادات دریافتی و تعداد تولیدات علمی تفاوت معناداری دارند.
۶.

آزمون مدلی از پیشایندهای خرابکاری خدمات در سطح فردی با نقش تعدیل گر هوش عاطفی و حساسیت به بد رفتاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خرابکاری خدمات ادراک از بدرفتاری مشتری ناهمسانی هیجانی طردشدگی در محیط کار حساسیت به بدرفتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 391 تعداد دانلود : 499
این پژوهش به دنبال آزمون مدلی از پیشایندهای خرابکاری خدمات در سطح فردی با نقش تعدیل گر هوش عاطفی و حساسیت به بد رفتاری در شرکت آب و فاضلاب استان همدان بوده است. روش پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر روش جمع آوری داده ها، توصیفی پیمایشی بود. نمونه آماری پژوهش 150 نفر از کارکنان شرکت آب و فاضلاب استان همدان که با ارباب رجوع در ارتباط بودند انتخاب شدند. داده های حاصل با استفاده از رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار Smart-PLS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که احساس طردشدگی در محیط کار، سرپرستی سوءاستفاده گرایانه و ناهمسانی هیجانی بر خرابکاری خدمات کارکنان شرکت آب و فاضلاب تأثیرگذار است و ادراک از بدرفتاری مشتریان تأثیری معنادار بر خرابکاری خدمات نداشته است و از سوی دیگر تجزیه وتحلیل حاصل از فرضیه های فرعی نشان داد که هوش عاطفی رابطه بین ناهمسانی هیجانی و خرابکاری خدمات کارکنان شرکت آب و فاضلاب را تعدیل می کند و حساسیت به بدرفتاری رابطه بین سرپرستی سوءاستفاده گرایانه و خرابکاری خدمات کارکنان را تعدیل می کند و از طرف دیگر هوش عاطفی رابطه بین ادراک از بد رفتاری مشتری و خرابکاری خدمات را تعدیل نمی کند.
۷.

Measurement And Testing Of High Performance Organizational Culture Model In Iranian Petrochemical Industries(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: High Performance Organizational Culture confirmatory factor analysis Structural Equation Method Petrochemical Industries

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 144 تعداد دانلود : 102
The purpose of this article is to measurement and testing a high performance organizational culture model in Iran's petrochemical industries.This research is of quantitative type and in terms of purpose, exploratory and data collection method is survey and from the point of view of cross-sectional time. Data collection tool is a researcher-made questionnaire whose validity has been confirmed by industrial and academic elites. The reliability of the questionnaire was confirmed by Cronbach's alpha test (coefficient of 0.815). The statistical population of the study included 8050 employees of Petropars, Jam, Lavan and Fanavaran petrochemical companies working in Iranian Petrochemical Industries. The sample size was calculated by the Cochran's formula of 385 people. 420 questionnaires were distributed and 400 correct questionnaires were collected. The sampling method is stratified random. Data analysis was performed using structural equation modeling using Amos Software. The results of statistical analysis were confirmed by confirmatory factor analysis and in terms of significance by the method of structural equations up to the level of the main categories and after confirmation of formal and content from 400 experts and managers of petrochemical industries. In the next step with a quantitative approach, the current state of high performance organizational culture according to the pattern the extract was assayed. For this purpose, mean comparison, regression and repetition tests used. The results obtained from field survey indicated that the high-performance organizational culture model was approved and dimensions of Behavioral factors, Internal bedding factors, External bedding factors and Process factors were placed in the first to fourth priorities, respectively.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۹