پژوهش در آموزش ابتدایی

پژوهش در آموزش ابتدایی

پژوهش در آموزش ابتدایی سال چهارم بهار و تابستان 1401 شماره 1 (پیاپی 7)

مقالات

۱.

تاملی بر ویژگی های برنامه درسی مبتنی بر خلاقیت در دوره ابتدایی

کلید واژه ها: خلاقیت برنامه درسی دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 465 تعداد دانلود : 254
پژوهش حاضر با هدف واکاوی ویژگی های برنامه درسی مبتنی بر خلاقیت در دوره ابتدایی انجام گرفته است. رویکرد پژوهش حاضر، کیفی و از نوع اسنادی بود. جامعه پژوهش شامل اسناد مکتوب داخلی وخارجی انجام شده درحوزه ی برنامه درسی وخلاقیت دربازه زمانی 2000 تا 2019 و روش نمونه گیری به صورت هدفمند مبتنی بر ملاک بود. در پژوهش حاضر از رویکرد NCT جهت تحلیل محتوای استقرایی داده ها با استفاده از نرم افزار ATLAS.ti استفاده شد. یافته های به دست آمده نشان داد که طراحی برنامه درسی (اهداف، محتوا، راهبردهای یاددهی- یادگیری، مواد ومنابع آموزشی،گروه بندی یادگیرندگان،فعالیت های یادگیری، فضا، زمان وارزشیابی)باید به گونه ای باشدکه تمامی عناصرآن حول محورپرورش وتوسعه خلاقیت باشد. دراین مسیرنقش هرکدام ازمولفه های برنامه درسی نباید موردغفلت واقع شود.
۲.

شناسایی ابعاد و مؤلفه های تربیت شهروند جهانی به منظور ارائه الگویی برای دانش آموزان دوره ابتدایی

کلید واژه ها: برنامه درسی دوره ابتدایی شهروندی جهانی فرصت ها و تهدیدهای شهروند جهانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 171 تعداد دانلود : 282
هدف پژوهش حاضر، شناسایی ابعاد و مؤلفه های تربیت شهروند جهانی به منظورارائه الگویی برای دوره ابتدایی ازدیدگاه خبرگان بود. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا، کیفی با تحلیل مضمون بود. جامعه آماری، اساتید دانشگاه در سال 400-1399 بودند که بر اساس قاعده اشباع نظری تعداد 14 نفر با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه های نیمه ساختار یافته بود. برای اعتبار ابزار از روایی محتوایی و جهت پایایی نیز از روش کدگذاری مجدد استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون با کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده گردید. یافته ها نشان داد 31 کد باز، 9 کد محوری (دانش در مورد فرهنگ های دیگر، مهارت های شناختی، مهارت های اجتماعی، محیط زیست جهانی، سواد جهانی و.....) و 2 کد انتخابی (فرصت های آموزش شهروند جهانی و تهدیدهای آموزش شهروند جهانی) به عنوان عناصر الگوی برنامه درسی شهروندی جهانی شناسایی شدند.
۳.

نقش میانجی آموزش تاب آوری شغلی در رابطه جو عاطفی خانواده و پیامدهای روان شناختی معلمان دانش آموزان با نیازهای ویژه دوره ابتدایی در اپیدمی کرونا

کلید واژه ها: پیامدهای روانشناختی دانش آموزان نیاز ویژه تاب آوری شغلی جو عاطفی خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 941 تعداد دانلود : 279
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی تاب آوری شغلی در رابطه جو عاطفی خانواده با پیامدهای روان شناختی معلمان دانش آموزان با نیازهای ویژه در اپیدمی کرونا بود. این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی و جامعه را تمامی معلمان دانش آموزان با نیازهای ویژه در سال تحصیلی 1401-1400 استان یزد تشکیل داد که از بین آن ها تعداد 200 نفر به صورت در دسترس انتخاب و مقیاس افسردگی، استرس و تنیدگی، پرسشنامه تاب آوری شغلی و پرسشنامه جو عاطفی خانواده را به صورت اینترنتی تکمیل کردند. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و روش تحلیل مسیر در نرم افزار SPSS-26 و ایموس 24 انجام شد. نتایج نشان داد ارتباط مثبت و معنی داری بین جو عاطفی خانواده با استرس، اضطراب و افسردگی وجود دارد، همچنین رابطه منفی و معنی داری بین تاب آوری شغلی با جو عاطفی خانواده و استرس، اضطراب و افسردگی وجود داشت.. بر اساس یافته های به دست آمده می توان گفت که تاب آوری شغلی و جو عاطفی خانواده اثرات معنی داری بر پیامدهای روان شناختی معلمان دانش آموزان با نیازهای ویژه دارند.
۴.

تببین رابطه فرح بخشی درکار و اشتیاق شغلی با میزان خلاقیت کاری معلمان مقطع ابتدایی شهر ایلام

کلید واژه ها: فرح بخشی در کار اشتیاق شغلی خلاقیت کاری معلمان مقطع ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 214 تعداد دانلود : 138
پژوهش حاضر با هدف تببین رابطه فرح بخشی درکار و اشتیاق شغلی با میزان خلاقیت کاری معلمان مقطع ابتدایی شهر ایلام انجام شده است. روش پژوهش، از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت توصیفی از نوع همبستگی مبتنی بر مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری،کلیه معلمان مقطع ابتدایی شهر ایلام به تعداد576 نفراست، با استفاده از فرمول کوکران تعداد230 نفر به عنوان نمونه به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه بوده است.به منظورسنجش متغیرها از پرسش نامه مک دوئل، پرسشنامه شوفلی و همکاران و آزمون خلاقیت شغلی استفاده شده است.در تحقیق حاضر با استفاده از دو ابزار SPSS , AMOS از دو نوع آمار توصیفی و استنباطی برای تحلیل داده ها استفاده شده است..نتایج پژوهش حاضر نشان داد بین فرح بخشی در کار و اشتیاق شغلی با میزان خلاقیت کاری معلمان مقطع ابتدایی شهر ایلام رابطه وجود دارد.
۵.

بررسی میزان تأکید کتب درسی پایه دوم ابتدایی بر مفهوم تخیل

نویسنده:

کلید واژه ها: تخیل کتب درسی پایه دوم ابتدایی تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 334 تعداد دانلود : 987
این پژوهش با هدف بررسی میزان تاکید کتب درسی پایه دوم ابتدایی بر مفهوم تخیل صورت گرفته است. روش تحقیق پژوهش حاضر، تحلیل محتوای مقوله ای است که به روش کل شماری انجام گرفته استو جامعه آماری شامل کلیه کتب پایه دوم ابتدایی می باشد. ابزار جمع آوری اطلاعات در این طرح، چک لیست سنجش مؤلفه های تخیل محقق ساخته و واحد تحلیل، مضمون می باشد. تجزیه و تحلیل داده ها باشاخص های آمار توصیفی وآزمون خی دو انجام شد. نتایج حاصل نشان دادکه از میان مؤلفه های تخیل، بازنمایی تصورات بیشترین فراوانی و مؤلفه ناآشنا کردن مفاهیم آشنا کمترین فراوانی را به خود اختصاص داده اند همچنین نتایح آزمون خی دوبا اطمینان 95% نشان دادکه بین کتب درسی پایه دوم ابتدایی از نظر میزان توجه به مفهوم تخیل تفاوت معنی داری وجود دارد. بر اساس این نتایج، لزوم بازنگری در کتب درسی به ویژه در کتاب آموزش قرآن، فارسی و علوم تجربی در جهت توجه به مولفه های توانایی همانندسازی، پیش بینی و ناآشنا کردن مفاهیم ضروری به نظرمی رسد.
۶.

بررسی میزان توجّه به تفاوت های فردی در محتوای کتب پایه چهارم ابتدایی با استفاده از روش آنتروپی شانون

کلید واژه ها: تفاوت های فردی محتوای کتب درسی چهارم ابتدایی آنتروپی شانون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 854 تعداد دانلود : 977
پژوهش حاضر با هدف بررسی محتوای کتب چهارم ابتدایی از منظر توجّه به تفاوت های فردی به روش تحلیل محتوای استقرایی با رویکرد کیفی-کمی با جامعه آماری برابر با نمونه (سرشماری) و واحد تحلیل متن، تصویر، فعالیت ها، جدول و نمودار انجام شد. پس از بررسی نتایج پژوهش های پیشین و محتوای کتاب های درسی این پایه و انجام فرایند کدگذاری، چک لیست محقق ساخته ای حاصل شد که شامل 8 مؤلفه و 25 شاخصه می باشد نتایج به دست آمده که به روش آنتروپی شانون انجام شد، نشان داد میزان توجّه به هر دو جنس مؤنث و مذکر در یک حدود، بیشترین میزان توجّه به ترتیب به سبک خواندن-نوشتن، مشاغل خدماتی و فرهنگ جهانی و کم ترین میزان توجّه به ترتیب به آب و هوای گرم و شرجی، رشته های ورزشی، زندگی روستایی، مشاغل بازرگانی و فرهنگ قومی تعلق گرفته است.
۷.

اصلاح رفتار قلدری: یک مطالعه ی اقدام پژوهی

نویسنده:

کلید واژه ها: قلدری دانش آموز اصلاح رفتار مهارت های اجتماعی هوش هیجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 901 تعداد دانلود : 648
پژوهش حاضر با هدف اصلاح رفتار قلدری یکی از دانش آموزان پایه ششم ابتدایی به روش اقدام پژوهی در سال تحصیلی 1401-1400 و در شهرستان خداآفرین انجام گرفته است. رفتارهای قلدرمآبانه ی این دانش آموز در موقعیت های مختلفمشاهده گردید و مورد بررسی قرار گرفت. داد ه های پژوهش با استفاده از مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه ی قلدری ایلینویز (2001) گردآوری شد. پس از آن برای حل این مشکل، محقق با استفاده از پیشینه ی نظری و عملی موجود، راهکارهایی را جهت اصلاح این رفتار، معین کرده و آن ها را اجرا نمود. این راهکارها عبارت بود از: آموزش مؤلفه های هوش هیجانی؛ تقویت مهارت های اجتماعی، ارتباطی و خودکنترلی؛ آموزش مهارت های حل مسئله؛ حمایت از رفتارهای مثبت، محبت به دانش آموز وآگاه سازی والدین و سایر همکاران در خصوص رفتار قلدری دانش آموز و نحوه ی برخورد با این مسئله. نتایج و مشاهده ها نشان داد که اجرای این راهکارها مؤثّر بوده و منجر به اصلاح رفتار قلدری در این دانش آموز شده است.