عصب روانشناسی

عصب روانشناسی

عصب روانشناسی سال ششم تابستان 1399 شماره 2 (پیاپی 21) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی پاول بر بهبود کارکرد های اجرایی، حافظه و توجه جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلال استرس پس از سانحه توانبخشی شناختی کارکردهای اجرایی حافظه توجه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 574 تعداد دانلود : 751
هدف: هدف از این مطالعه اثربخشی توانبخشی شناختی به شیوه پاول بر بهبود کارکردهای اجرایی، حافظه و توجه جانبازان مبتلاء به اختلال PTSD است. روش: این مطالعه بر روی 24 جانباز مبتلا به اختلال PTSD در قالب دو گروه آزمایش و کنترل انجام شد. جهت اجرای این پژوهش از آزمون های PSSI، آزمون کارت های ویسکانسین، آزمون استروپ و آزمون حافظه فعال استفاده گردید. تحلیل آماری این پژوهش به وسیله آزمون تحلیل کوواریانس صورت گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد روش توانبخشی شناختی پاول بر بهبود خطای درجاماندگی، تعداد طبقات تکمیل شده، توالی، فراخنای فضایی رو به جلو و معکوس، خطای تداخل زمان و خطای تداخل اشتباهات موثر است. بحث و نتیجه گیری: درمان توانبخشی شناختی پاول بر بهبود کارکردهای اجرایی، حافظه و توجه جانبازان مبتلاء به اختلال PTSD مؤثر است.
۲.

مطالعه اثربخشی تمرین تکالیف دوگانه شناختی- حرکتی بر حافظه فضایی بیماران ام اس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کنترل حرکتی حافظه فضایی شناخت مولتیپل اسکلروزیس تکلیف ثانویه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 773 تعداد دانلود : 714
مقدمه: یکی از مشکلات شایع در افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس(ام اس) اختلال در حافظه است. با وجود تأیید تأثیر تمرینات تکالیف دوگانه شناختی حرکتی بر عملکرد شناختی بیماران ام اس، تاکنون، پژوهش های اندکی در این زمینه صورت گرفته است. بنابراین هدف از پژوهش حاضر بهبود حافظه فضایی بیماران ام اس در نتیجه تمرینات تکالیف دوگانه بود. روش: طرح تحقیق از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه های تصادفی، روش پژوهش از نوع نیمه تجربی و به لحاظ هدف کاربردی بود. در اجرا، 30 زن مبتلا به ام اس(20-60 ساله)عضو انجمن ام اس استان تهران، به صورت داوطلبانه و با کسب رضایت نامه آگاهانه به عنوان شرکت کننده به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایشی قرارگرفتند و پیش آزمون حافظه فضایی از طریق دستگاه حافظه فضایی مدلLM-01  از آنان گرفته شد. سپس شرکت کنندگان به مدت هشت هفته که هر هفته شامل دو جلسه 45 تا 60 دقیقه ای بود به انجام تمرینات تکالیف دوگانه پرداختند. با اتمام تمرینات پس آزمون گرفته شد. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس مرکب و تی همبسته و مستقل در سطح معنی داری 05/0≥ p انجام شد. یافته ها: نتایجنشان داد که تمرینات تکالیف دوگانه موجب بهبود معنی دار حافظه فضایی)04/0= p ) در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل شد . نتیجه گیری: تمرین تکالیف دوگانه شناختی- حرکتی موجب فعالیت بیشتر مغز می شود و می توان آن را روشی مناسب برای ارتقای توانایی های شناختی مانند حافظه فضایی در نظر گرفت.  
۳.

مقایسه فعالیت قشری مغز در بیماران اسکیزوفرن دارا و فاقد اختلال تفکر صوری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فعالیت قشری تفکر صوری اسکیزوفرنیا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 731 تعداد دانلود : 209
مقدمه: اختلال اسکزوفرنیا یکی از شایع ترین اختلالات شدید روانی است که طیف گسترده ای از علایم شناختی، هیجانی و رفتاری را شامل می شود که اختلال در تفکر صوری، یکی از عوامل تعیین کننده پیش آگهی آن است. مقایسه فعالیت های قشری در مبتلایان به اسکیزوفرن های دارای تفکر صوری و فاقد آن، هدف اصلی پژوهش حاضر بود. روش: تعداد 60 بیمار مبتلا به اختلال اسکیزوفرنیا(31 نفر دارای اختلال تفکر صوری و 29 نفر فاقد اختلال در تفکر صوری) براساس معیارهای ورود و خروج به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و پرسشنامه تفکر صوری در مورد آن ها اجرا شد . فعالیت قشری تمامی شرکت کنندگان با استفاده از EEG 19 کاناله مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که در بیماران اسکیزوفرن دارای اختلال در تفکر صوری توان مطلق باندهای دلتا و بتا پایین تر و توان مطلق تتا در نواحی قدامی مغز بالاتر از بیماران فاقد اختلال تفکر صوری بود. همچنین در نواحی خلفی نیز اسکیزوفرن های دارای اختلال در تفکر صوری، در باندهای دلتا، آلفا و بتا پایین تر از اسکیزوفرن های فاقد اختلال در تفکر صوری بودند. نتیجه گیری: یافته ها ضمن تایید فرضیه هایپوفرونتالی اسکیزوفرنیا، نشان می دهد که اسکیزوفرن های فاقد تفکر صوری، برانگیختگی قشری پایین تر داشته که منجر به مشکلات شناختی بیشتر در این افراد می شود.
۴.

اثربخشی نوروفیدبک بر نقایص شناختی و ادراک دیداری حرکتی در دانش آموزان مبتلا به نارساخوانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نوروفیدبک نقایص شناختی ادراک دیداری حرکتی نارساخوانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 936 تعداد دانلود : 343
مقدمه: یکی از شایع ترین اختلالات یادگیری نارساخوانی است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی نوروفیدبک بر نقایص شناختی و ادراک دیداری حرکتی دانش آموزان نارساخوان است. روش : پژوهش حاضر شبه آزمایشی از نوع     پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل دانش آموزان 8 تا 11 ساله دارای اختلال نارساخوانی شهر تهران بود. از این جهت از افراد واجد شرایط 40 دانش آموز به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل گمارده شدند(هر گروه 20 نفر) که در نهایت، پژوهش با 33 نفر( 16 نفر گروه آزمایش و 17 نفر گروه کنترل) انجام شد. در این مطالعه گروه آزمایش تحت درمان نوروفیدبک در ابتدا سه بار در هفته(به مدت یک ماه) و سپس دو بار در هفته(یک ماه) به مدت 45 دقیقه قرار گرفتند در حالی که گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش، نرم افزارهای برج لندن، استروپ، عملکرد پیوسته و آزمون مداد کاغذی ادراک دیداری حرکتی بندر گشتالت بودند. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از تحلیل کوواریانش چندمتغیری، با استفاده از نسخه 20 نرم افزار آماری spss تحلیل شد. یافته ها : نتایج نشان داد نوروفیدبک بر تمامی مؤلفه های موردارزیابی نقایص شناختی(به استثنا خطای همخوان در آزمون استروپ و زمان واکنش در آزمون n-back) و ادراک دیداری حرکتی افراد نارساخوان مؤثر بوده است. نتیجه گیری : نوروفیدبک می تواند کمک مؤثری برای بهبود برخی از نقص های شناختی دانش آموزان نارساخوان محسوب شود.
۵.

اثربخشی توان بخشی دوسا بر حافظه شنیداری و حل مسئله کودکان دارای اختلال یادگیری همراه با مشکل تمییز شنیداری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توان بخشی دوسا اختلال یادگیری حافظه شنیداری حل مسئله تمییز شنیداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 408 تعداد دانلود : 444
مقدمه: پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی توان بخشی دوسا بر حافظه فعال شنیداری و حل مسئله کودکان مبتلابه اختلال یادگیری خواندن دارای مشکل تمییز شنیداری بود. روش: برای این منظور از روش مطالعه شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه مورد نظر عبارت است از کلیه کودکان مبتلابه اختلال یادگیری خواندن شهر اصفهان که دارای اشکال در تمییز شنیداری نیز باشند. از این جامعه 30 نفر به طور در دسترس انتخاب و سپس به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. پس از انجام پیش آزمون در دو گروه، گروه آزمایش طی 10جلسه 60دقیقه ای(هفته ای 2بار) تحت درمان توان بخشی دوسا قرار گرفتند و طی این مدت، گروه گواه در لیست انتظار بودند. سپس هر دو گروه، در پس آزمون و پیگیری مورداندازه گیری قرار گرفتند. برای گردآوری اطلاعات از پرسش نامه های حل مسئله هپنر(1982) و حافظه فعال دانیمن و کارپنتر(1980) استفاده شد. داده های پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد میانگین نمره حل مساله و حافظه کودکان گروه آزمایش بعد از جلسه درمانی افزایش معناداری داشته است. اما برای کودکان گروه کنترل تغییر معناداری مشاهده نشده است. نتیجه گیری: روش توان بخشی دوسا بر بهبود حافظه شنیداری و حل مسئله کودکان دارای اختلال همراه با مشکل تمییز شنیداری اثربخش است.
۶.

مقایسه اثربخشی شناخت درمانی گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی و تحریک الکتریکی مستقیم مغز از روی جمجمه بر کاهش افسردگی در جمعیت غیر بالینی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شناخت درمانی گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی تحریک الکتریکی مستقیم مغز از روی جمجمه افسردگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 349 تعداد دانلود : 104
مقدمه:افسردگی شایع ترین اختلال روانی در دنیا است. شناخت درمانی گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی یکی از درمان های مؤثر، و تحریک با جریان الکتریکی مستقیم مغز از روی جمجمه یکی از درمان های جدید برای افسردگی است. این مطالعه با هدف مقایسه اثربخشی این دو شیوه درمانی بر کاهش افسردگی انجام شده است. روش : این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. آزمودنی ها 60 نفر از دانشجویان دارای علائم افسردگی بودند که پس از غربال با پرسش نامه سلامت عمومی با روش هدف مند، بر اساس نمرات پرسشنامه افسردگی بک(نمره بالای 15) انتخاب و به صورت تصادفی در 4 گروه 15نفری شامل گروه شناخت درمانی گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی، تحریک الکتریکی مستقیم مغز از روی جمجمه، گروه شم(تحریک ساختگی) و گروه کنترل جایگزین شدند و در مرحله پس آزمون مجدداً با پرسش نامه افسردگی بک مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های پژوهش با روش تحلیل کواریانس با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد هر دو گروه آزمایش کاهش معنی داری(05/0 P< ) در نمرات افسردگی در پس آزمون داشتند، در حالی که در گروه شم و کنترل تفاوت معنی داری مشاهده نشد. بین دو گروه    شناخت درمانی گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی و تحریک الکتریکی مستقیم مغز از روی جمجمه تفاوت معنی داری وجود نداشت(05/0P> ). نتیجه گیری: شناخت درمانی گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی و تحریک الکتریکی مستقیم مغز از روی جمجمه در کاهش افسردگی در جمعیت غیربالینی مؤثر هستند..
۷.

روابط ساختاری کارکرد اجرایی مغز با نشانه های نقص توجهی و بیش فعالی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حافظه کاری بازداری نقص توجه بیش فعالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 241 تعداد دانلود : 986
مقدمه: این پژوهش در جهت تعیین رابطه کارکردهای اجرایی مغز با     نشانه های نقص توجه و بیش فعالی انجام شد. روش: در راستای این هدف و در قالب طرح همبستگی ازجامعه دانشجویان دانشگاه تبریز در سال تحصیلی 99-98 تعداد ۸۰ نفر به شیوه تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از سیاهه نشانه های مرضی کانرز ، آزمون استروپ، کارت های ویسکانسین و حافظه کاری وکسلر استفاده شد. یافته ها: تحلیل داده ها با استفاده ازمدل یابی معادلات ساختاری نشان داد کارکردهای سازماندهی، دقت و تمرکز، حافظه کاری، حل مسئله و بازداری قادرند به طور معنی دار  تغییرات نشانه های نقص توجه و  بیش فعالی را تعیین کنند. نتیجه گیری: کارکردهای اجرایی مغز در تغییرات نقص توجه و بیش فعالی نقش منفی داشته و نقص در  این کارکردها زمینه ساز شکل گیری  نقص توجه و بیش فعالی است. بنابراین در سبب شناسی نقص توجه و بیش فعالی لازم است  بر ارزیابی کارکردهای اجرایی تاکید شود و نقص در کارکردهای اجرایی  را به عنوان پایه عصب شناختی نقص توجه و بیش فعالی به حساب آورد.
۸.

اثربخشی آموزش ایمن سازی روانی بر مهارت های عصب روانشناختی و نشانگان رفتاری(کمبود توجه و تکانشگری) کودکان دارای اختلال کمبود توجه/بیش فعالی براساس مدل مایکنبام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش ایمن سازی روانی نشانگان رفتاری کارکرد اجرایی اختلال کمبود توجه / بیش فعالی مدل مایکنبام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 68 تعداد دانلود : 489
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر مداخلات ایمن سازی روانی بر  مهارت های عصب روانشناختی و نشانگان رفتاری از جمله(کمبود توجه و تکانشگری) براساس مدل مایکنیام انجام گرفت. روش: این پژوهش از نوع       شبه آزمایشی است که در آن از طرح پیش<sub> </sub>آزمون پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. به این منظور با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند از بین کودکان 7 تا 12 ساله شاغل به تحصیل در مدارس ابتدایی و مبتلا به اختلال نقص توجه / بیش فعالی شهر ارومیه، تعداد 30 کودک انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش(15نفر) و کنترل(15نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش طی ده جلسه 1ساعته(دو روز در هفته) تحت آموزش ایمن سازی روانی مدل مایکنبام قرار گرفتند. داده ها به روش تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند . یافته ها : نتایج نشان داد که آموزش ایمن سازی روانی بر مهارت های عصب روانشناختی(توجه، کارکردهای اجرایی، زبان، یادگیری، و خواندن) و نشانگان رفتاری(کمبود توجه و تکانشگری) کودکان دارای اختلال کمبود توجه / بیش فعالی تأثیر معنادار داشته است (05/0>P). ضمن این که آموزش ایمن سازی روانی بر عملکرد پردازش بینایی- فضایی کودکان بیش فعال موثر نبوده است. نتیجه گیری: براساس یافته های حاصل از این پژوهش، می توان آموزش ایمن سازی روانی براساس مدل مایکنبام را به عنوان روشی کارآ برای بهبود مهارت های عصب روانشناختی و نشانگان رفتاری کودکان با اختلال کمبود توجه/بیش فعالی مورد استفاده قرار داد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۸