۱.
کلید واژه ها:
تورم رشد اقتصادی اقتصاد ایران الگوی تصحیح خطای آستانه ای
مطالعات در مورد ارتباط میان رشد اقتصادی و تورم در کشورهای مختلف، نتایج متفاوتی را در پی داشته است. برخی، به وجود ارتباط منفی میان رشد اقتصادی و تورم اشاره داشته اند و برخی دیگر عدم وجود ارتباط معنی دار و یا حتی ارتباط مثبت میان متغیرهای مذکور را گزارش کرده اند. در سال های اخیر مطالعات محدودی به غیرخطی بودن رابطه رشد اقتصادی و تورم پرداخته اند. در همین راستا، مطالعه حاضر به تصریح و برآورد یک رابطه غیرخطی میان رشد اقتصادی و تورم در ایران طی دوره 1338 تا 1386 و با استفاده از الگوی تصحیح خطای آستانه ای پرداخته است. نتایج حکایت از وجود یک رابطه غیرخطی به صورت U معکوس میان رشد اقتصادی و تورم در ایران دارد. نقطه شکست تورم در این تحقیق 9 درصد برآورد شده است. بر اساس نتایج این مطالعه، کاهش نرخ تورم به زیر 10 درصد، به منظور اثرگذاری مثبت بر رشد اقتصادی باید سرلوحه سیاست گذاری های تورمی بانک مرکزی قرار گیرد.
۲.
کلید واژه ها:
شاخص های پیشرو مدل تک نماگر ریشه میانگین مجذور خطاها (RMSE) پیش بینی رشد کوتاه مدت
بررسی رفتار تولید ناخالص داخلی و برخی متغیرهای کلان و بخشی نشان می دهد که الگوی تغییرات تولید ناخالص داخلی با الگوی تغییرات آن متغیرها هماهنگی دارد که این هماهنگی با تقدم و تأخر زمانی انعکاس می یابد. تقدم زمانی در متغیرهای مربوطه زمینه پیش بینی تغییرات تولید ناخالص داخلی را فراهم می کند. این متغیرها به شاخص های پیشرو معروف می باشند. این تحقیق به دنبال مقایسه توانایی شاخص های پیشرو مختلف در پیش بینی رشد کوتاه مدت تولید ناخالص داخلی از طریق روش مدل تک نماگر از شاخص های پیشرو می باشد. بدین منظور چهارده شاخص پیشرو طی هشت دوره زمانی مورد بررسی قرار گرفته است. لازم به ذکر است، ضمن مقایسه شاخص های پیشرو پیش بینی های حاصله با نتایج الگوی خود رگرسیونی میانگین متحرک یک متغیره نیز مقایسه گردیده است. نتایج حاکی از برتری نسبی متغیر نرخ غیر رسمی ارز می باشد هر چند بهترین شاخص پیشرو در دوره های مختلف متفاوت می باشد. آماره مورد استفاده در انجام مقایسات آماره ریشه میانگین مجذور خطاها می باشد.
۳.
کلید واژه ها:
کودکان کار بازماندگی از تحصیل مدل پروبیت دوگانه
کار کودکان می تواند نشانی از «فقر جاری» بوده و به نوبه خود یکی از عوامل پدیدآورنده «فقر آتی» و نیز استمرار سیکل بسته فقر در خانواده به حساب آید. در این پژوهش، با استفاده از داده های طرح درآمد و مخارج خانوارهای ایران (1387) عوامل درون خانواده مؤثر بر کار و تحصیل کودکان با استفاده از مدل های پروبیت دوگانه ارزیابی می گردد. نتایج نشان می دهد که ویژگی های خانوارها در شکل گیری این پدیده مؤثر است. به طوری که عوامل درون خانواده مؤثر بر کار کودکان در ایران می تواند ناشی از برخی ویژگی های کودک (مانند، سن، جنس، تحصیلات، درآمد) و یا متأثر از ویژگی های پدر و مادر کودک (مانند، تحصیلات، درآمد و ساعات کار والدین) بوده و علاوه بر آن به دلیل برخی از ویژگی های خانوار (مانند، شهری یا روستایی بودن) باشد.
۴.
کلید واژه ها:
شبیه سازی گذشته نگر نرخ بیکاری بانک مرکزی حداقل مربعات پویا ایران
هدف اصلی در این پژوهش ارائه مدل شبیه سازی پویای نرخ بیکاری در ایران با استفاده از عوامل تقاضای کل و مقایسه آن با آمار ارائه شده از سوی بانک مرکزی است. نرخ بیکاری در دوره 1355-1392 با استفاده از روش شبیه سازی گذشته نگر و روش حداقل مربعات پویا شبیه سازی می گردد. برای این منظور، در ابتدا با شناسایی متغیرهای تأثیرگذار بر تقاضای کل، معادلات بخش های مصرفی، عمومی، خصوصی و خارجی فرمول بندی می گردد. سپس با استفاده از سیستم معادلات همزمان و سناریوسازی، نرخ بیکاری به صورت پویا به بخش تقاضای کل مرتبط می شود. یکی از موفقیت های به دست آمده در پروسه شبیه سازی، معنی داری بالای معادلات برآورد شده است. نتایج شبیه سازی نشان می دهد که نرخ بیکاری از مقدار 1/16 درصد در سال 1385 به میزان 9/15 درصد در سال 1388 رسیده و سپس به میزان 5/25 درصد درسال 1392 افزایش پیدا کرده است. <span style="font-size: 10px;"> </span>
۵.
کلید واژه ها:
سرمایه اجتماعی توسعه مالی خودرگرسیون برداری با وقفه های توزیعی تحلیل مؤلفه های اصلی
امروزه اعتقاد بر این است که بُعد اجتماعی و مؤلفه های نهادی توسعه پایدار اهمیت خاصی در فرآیند رشد اقتصادی دارند؛ اما باید توجه کرد که تأثیر آن بر رشد اقتصاد غیرمستقیم است. این اثرگذاری از طریق کانال هایی انجام می گیرد که یکی از این کانال ها، تأثیر مستقیم سرمایه اجتماعی بر توسعه مالی است. بر این اساس هدف این تحقیق آن است که یکی از موانع توسعه بازارهای مالی در اقتصاد ایران بیشتر مورد بررسی قرار گیرد. تجزیه و تحلیل داده ها توسط مدل های آماری و اقتصادسنجی و آزمون فرضیه ها توسط روش خودرگرسیون با وقفه های توزیعی (ARDL) انجام گرفت. یافته های تحقیق بیانگر آن است که شاخص اختلاس و ارتشاء و جعل در کوتاه مدت و بلندمدت بر روی نسبت مطالبات سیستم بانکی از بخش خصوصی به کل مطالبات سیستم بانکی اثر منفی دارد. از سوی دیگر، شاخص چک های برگشتی بر شاخص چندبُعدی سرمایه اجتماعی در کوتاه مدت و بلندمدت اثر منفی بر نسبت دارایی های بانک های تجاری به دارایی های سیستم بانکی و بانک می گذارد.
۶.
کلید واژه ها:
منافع مغز مهاجرت مغزها سرمایه انسانی رشد اقتصادی خالص منافع مغز
از دیدگاه ادبیات جدید مهاجرت مغزها، احتمال مهاجرت به اقتصادهای با دستمزد بالاتر، بازده انتظاری تحصیلات را برای افراد باقیمانده در وطن افزایش می دهد، به همین دلیل افراد را به سرمایه گذاری در تحصیلات تشویق می کند و از این طریق ممکن است کاهش اولیه در ذخیره سرمایه انسانی ناشی از مهاجرت مغزها را جبران کند. در این مطالعه به منظور بررسی فرضیه منافع مغز و محاسبه خالص منافع مغز در ایران، با استفاده از آمار و اطلاعات مهاجرت مغزها به کشورهای گروه هفت طی دوره 1339-1388، اقدام به برآورد سیستم معادلات همزمان متشکل از دو معادله سرمایه انسانی و رشد اقتصادی نموده ایم. نتایج تجربی نشان می دهد فرضیه منافع مغز در ایران تأیید می شود (ضریب متغیر مهاجرت مغزها در معادله سرمایه انسانی مثبت است)، اما به دلیل اثر منفی و قوی تر مهاجرت مغزها بر رشد اقتصادی، خالص منافع مغز منفی است.
۷.
کلید واژه ها:
بیماری هلندی درآمدهای نفتی نظریه فازی روند بیماری هلندی
هدف از این مطالعه بررسی روند بیماری هلندی در اقتصاد ایران و ارائه شاخصی جهت سنجش آن طی دوره 1357 تا 1387 با استفاده از روش فازی می باشد. برای این منظور مؤلفه های عمده بیماری هلندی در اقتصاد ایران از ادبیات تجربی استخراج شده و سری زمانی بیماری هلندی با استفاده از نرم افزار (MATLAB) برآورد شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد، که بعد از وقوع هر شوک نفتی بیماری هلندی در مقیاس متفاوتی در اقتصاد ایران رخ داده، به گونه ای که پس از شوک نفتی اول در دهه پنجاه به طور بی سابقه ای بیشترین مقیاس بیماری هلندی در کشور رخ داده است. در دهه شصت به دلیل رونق کمتر درآمدهای نفتی آثار بیماری هلندی در مقیاس کمتری به وقوع پیوسته است. وقوع شوک نفتی در دهه هفتاد میزان بیماری هلندی را در اواسط این دهه تشدید کرده است. همچنین با بروز شوک نفتی (1380-1385) به دلیل وجود حساب ذخیره ارزی در اوایل دهه، بیماری هلندی با شدت کمتری به وقوع می پیوندد، اما از سال 1383 به بعد به دلیل تغییر ماهیت این حساب و برداشت های بی رویه از آن میزان بیماری هلندی نیز شدت گرفته است.
۸.
کلید واژه ها:
بانکداری الکترونیک تابع تقاضا پانل دیتا تحلیل عاملی کشش تقاضا
یکی از ابعاد تحقیقاتی بسیار مهم از نظر ارائه دهندگان خدمات بانکداری الکترونیک، مسئله تقاضای جامعه می باشد و در مطالعات بسیاری این امر بر اساس نمونه گیری صورت پذیرفته، اما در هیچ مطالعه ای از کل داده های جامعه آماری استفاده نشده است. هدف اصلی این مقاله شناسایی و درک نحوه اثرگذاری عوامل مؤثری از قبیل میزان کارمزد، درآمد ملی، درجه شهرنشینی، نرخ باسوادی، نرخ تورم، تعداد دستگاه های ارائه خدمات و تعداد کارت های صادر شده بر تقاضا مطابق با مبانی تئوریک توابع تقاضا می باشد. انتظار می رود که به استثنای کارمزدها، سایر متغیرها تأثیر مثبتی بر تقاضا داشته باشند. در امر مدل سازی پانل از داده های شانزده بانک در طول 1385-1389 و نیز تحلیل عاملی برای متغیرهای سری زمانی استفاده شده است. در مجموع تنها کارمزدها تأثیر منفی بر مقدار تقاضا دارند.کارمزدها به دلیل نبود جانشینی نزدیک برای این خدمات، کم کشش می باشند.
۹.
کلید واژه ها:
بانکداری بدون ربا تسهیلات بانکی عوامل ترجیح روش ترکیبی روش تحلیل سلسله مراتبی
بر اساس قانون بانکداری بدون ربا، بانک ها می توانند با توجه به نیاز متقاضیان تسهیلات، از عقود مختلفی برای تأمین مالی آن ها استفاده نمایند. در این تحقیق، عوامل مؤثر بر ترجیح سیاست گذاران نظام بانکی در ارائه انواع تسهیلات به متقاضیان در نظام بانکداری بدون ربا، شناسایی و رتبه بندی شده است. بر این اساس، پرسش های اصلی این تحقیق عبارت است از: معیارهای مهم و مؤثر بر ترجیح سیاست گذاران نظام بانکداری بدون ربا در ارائه انواع تسهیلات به مشتریان در نظام بانکداری بدون ربا کدامند؟ اولویت هر یک از این عوامل با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی چگونه است؟ در این تحقیق از روش پژوهش ترکیبی اکتشافی استفاده شده است. از این رو معیارهای مناسب در سه مرحله و از طریق بررسی ادبیات موضوع، مصاحبه با افراد خبره و ارائه پرسش نامه و در نهایت استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی تعیین و اولویت بندی شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که عوامل مؤثر بر ترجیح سیاست گذاران نظام بانکی در ارائه انواع تسهیلات به مشتریان در نظام بانکداری بدون ربا، به ترتیب اهمیت عبارت است از: قابلیت اجرای صحیح قرارداد، توزیع عادلانه درآمد، قابلیت نظارت بر قرارداد از طرف بانک، هزینه های عملیاتی بانک، و روان و قابل فهم بودن قرارداد.
۱۰.
کلید واژه ها:
قیمت زمین روش هدونیک برآوردگر منعطف برآورد شبه پارامتریک و غیرپارامتریک
در این مطالعه به کمک مجموعه داده منحصر به فردی که تاکنون در ایران استفاده نشده است به تحلیل عوامل مؤثر بر قیمت زمین در منطقه هشت شهر تهران می پردازیم. نتایج تحقیق با تئوری های اقتصاد شهری سازگار است و نشان می دهد که با افزایش فاصله زمین تا مراکزی که دسترسی به آن ها ارزشمند است، مانند میدان، پارک و بزرگراه قیمت زمین کاهش می یابد؛ در حالی که با افزایش مساحت زمین، تراکم مجاز ساخت و ساز و رتبه اجتماعی محله، قیمت زمین افزایش پیدا می کند. همچنین برای مقایسه روش های برآورد مختلف، مدل را به روش شبه پارامتریک نیز برآورد می کنیم، اما استفاده از این روش بهبودی در نتایج ایجاد نمی کند.
