جمعیت

جمعیت

جمعیت بهار و تابستان 1395 شماره 95 و 96 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تحلیلی بر رابطه اشتغال و تمایل به فرزندآوری در بین زنان شاغل در آستانه ازدواج در سطح استان های کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرزندآوری اشتغال زنان رفتارهای باروری نگرش زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳۸ تعداد دانلود : ۳۴۳۶
این مقاله، به مطالعه رابطه بین اشتغال زنان و نگرش آنها به فرزندآوری در سطح استانهای کشور می پردازد. در این مقاله از داده های گردآوری شده توسط پژوهشکده آمار در خصوص بررسی فرزندآوری در بین زنان و مردان در آستانه ازدواج استفاده شده است. حجم نمونه زنان شاغل مورد مطالعه برابر با 1546 نفر است. نتایج نشان می دهد که شاغل بودن و گروه شغلی اثرات معناداری بر تمایلات فرزندآوری و فاصله گذاری بین موالید دارد و از نظر آماری تفاوتها بین میانگین تعداد فرزندان و تمایل به فرزندآوریبین زنان شاغل و غیر شاغل معنادار شد. همچنین بین میانگین تعداد بچه هایزنان بر حسب گروه های شغلی تفاوت معنادار مشاهده شد ، این اختلاف در بین زنان شاغل در بخش آزاد و خصوصی بیشتر محسوس بود. یافته های این پژوهش نشان داد بیش از 50 درصد زنان شاغل مورد مطالعه در استان های چهارمحال و بختیاری، ایلام و کهگیلویه و بویر احمد تمایل به داشتن 4-3 بچه هستند، در حالیکه 89.7،92، و 88 درصد زنان شاغل به ترتیب در استان گیلان، البرز و فارس بطور متوسط خواستار 2-1 بچه هستند. تمایل به بیشترین زمان فاصله گذاری بین تولدها در بین زنان شاغل استان های همدان (45 درصد)، سمنان (41.7 درصد) و خوزستان (41.4 درصد) و در مقابل،تمایل به کمترین فاصله گذاری زمانی بین تولدها در بین زنان شاغل ساکن در استان های فارس(34 درصد)، مرکزی(34.1 درصد) و چهارمحال بختیاری (42.9 درصد) مشاهده شد.
۲.

مهاجرت و تکدی در شهر تهران: چالش ها و الزامات سیاستی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مسائل اجتماعی تکدی مهاجرت تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۵ تعداد دانلود : ۶۲۹
در مطالعه حاضر به بررسی وضعیت تکدی در شهر تهران و ارائه راهکارهایی برای مقابله با آن پرداخته شده است. این مقاله ابتدا به تحلیل اطلاعات موجود در این زمینه پرداخته و در ادامه با استفاده از انجام مصاحبه هایی با افراد متخصص تلاش شده است تا راهکارهایی برای مقابله با این پدیده در شهر تهران ارائه گردد. یافته ها نشان می دهد که متکدیان عموماً بصورت سازمان یافته عمل می کنند. بیشتر متکدیان غیر بومی/مهاجر بوده اند و حتی در شهر و محل سکونت خود ناتوان به شمار نمی آیند. حجم بالای جمعیت، سیال بودن جمعیت و ناهمگونی جمعیت شهر تهران از مهمترین عوامل مهاجرت به این شهر و شکل گیری انبوه متکدیان در این شهر است. یافته های منتج از مصاحبه ها نشان می دهد که زشتی فضای شهری، ایجاد مشکلات روانی برای عموم مردم در سطح جامعه و گسترش سایر آسیب های اجتماعی از مهمترین پیامدهای منفی پدیده تکدی است. در مجموع متخصصان بر آن باورند که بعد از جمع آوری متکدیان از سطح شهر می بایست در راستای توانمند سازی آنها اقدام شود و متناسب با وضعیت آنها عمل شود. فرهنگ سازی در سطح جامعه نیز می تواند در مواجهه با مسأله تکدی راه گشا باشد. بسیاری از متکدیان مهاجر را می توان به شهر یا روستا مبدأ مهاجرت خود برگرداند، تا در آنجا مورد حمایت نهادهای رسمی و غیر رسمی قرار گیرند.
۳.

سالمندان و خدمات اجتماعی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سالمند امید زندگی رفاه اجتماعی کیفیت زندگی سالمندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۹ تعداد دانلود : ۵۷۲
در قرن جدید با وجود تکنولوژی های مدرن و پیشرفته، جمعیت جهان نیز رو به افزایش است. امید زندگی در میان سالمندان بالا رفته و این نتیجه دست آورد بشر به پیشرفت های چشم گیر در حوزه سلامت و دارو است.سلامت و تأمین رفاه در میان سالمندان، جایگاه ویژه ای دارد. امروزه در دوره سالمندی، کیفیت زندگی افزایش یافته و برای بهتر زیستن، به یک برنامه ریزی صحیح و سرمایه گذاری و نظارت دقیق در این زمینه نیاز خواهیم داشت. برنامه ریزان جمعیتی باید با نگرش به پدیده سالمندی در جمعیت ایران، با یک مدیریت صحیح، سطح کیفیت زندگی ایشان را بهبود بخشند.براساس سرشماری های عمومی نفوس و مسکن، جمعیت سالمندان طی سال های 1355 تا 1395 حدود 4 برابر شده است. با توجه رشد فزاینده پدیده سالمندی، شاهد هستیم که امروزه سه نسل در کنار هم زندگی می کنند و این باعث ارتباط و انتقال تجربه های درخشان و بی نظیر ایشان در میان نسل جوان خواهد بود.برنامه ریزان جمعیتی باید ضمن مطالعه دقیق بر روند افزایشی پدیده سالمندی، در خصوص توسعه فضاهای قابل بهره برداری، خدمات اجتماعی و بازنشستگی، امکانات بهداشتی و درمانی در حوزه سلامت، تأمین نیازهای اقتصادی و اشتغال در این دوره، فعالیت ورزشی مناسب با ایشان، امنیت و آسایش روانی این دوران نیز به صورت دقیق مورد مطالعه قرار داده و برنامه ریزی نمایند.
۴.

بررسی عوامل مؤثر بر تغییر انتخاب نام در شهر اصفهان با تأکید بر طبقات اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تغییر گرایش انتخاب نام عوامل اجتماعی اقتصادی و فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۷ تعداد دانلود : ۷۶۳
روند تغییر و تحول نام های افراد، می تواند نشان دهنده فرایند تغییرات اجتماعی و فرهنگی در نظام اجتماعی باشد.فرایند تغییرات باعث شده است، تغییراتی در فرهنگ نام و نام گزینی رخ دهد که در شهر اصفهان نیز این پدیده تأثیر گذاشته و منطقه مناسبی جهت بررسی این تحولات می باشد. جامعه آماری این تحقیق، رئیس خانواده که در سه ماهه اول سال 1394 صاحب فرزند شده اند،می باشد. تعداد کل این افراد 3015 نفر می باشد.برای به دست آوردن نمونه معرف، از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای استفاده شد. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 340 نفر می باشد، روایی پرسش نامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد و نتیجه78/0 بود. ضریب سایر طیف ها نیز درمجموع بالاتر از 70/0 بوده است.یافته های تحقیق نشانگر رابطه معنادار بین متغیرهای نگرش های مذهبی، رسانه های جمعی جدید، گسترش تحصیلات، گسترش مد اجتماعی، پایگاه اقتصادی خانواده، اشتغال مادر، گسترش فرهنگ غربی، دوره های تاریخی (انقلاب، جنگ، سازندگی، اصلاحات) با تغییر گرایش انتخاب نام فرزندان در طبقات و گروه های اجتماعی است.
۵.

بررسی عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر مهاجرت های روستایی شهری در استان ایلام در مقطع زمانی 1385 تا 1394 (مهاجران روستایی شهر ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: اشتغال و درآمد مهاجرت های روستایی امکانات آموزشی امکانات بهداشتی و رفاهی امکانات تفریحی و ورزشی ایلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۱ تعداد دانلود : ۵۵۵
مهاجرت روستا – شهر پدیده ای ا ست که در فرآیند صنعتی شدن کشورها ظاهر شده است و بسیاری از تحولات اجتماعی – فضایی جوامع ناشی از این پدیده هااست، که همواره مورد توجه اندیشمندان علوم اجتماعی، جغرافی دانان و اقتصاد دانان بوده است. هدف این تحقیق، بررسی عوامل اقتصادی و اجتماعی – فرهنگی موثر بر مهاجرت های روستایی شهری در استان ایلاممی باشد.بر همین اساس، نوع تحقیق کاربردی، روش تحقیق توصیفی و تحلیلی، روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات هم به صورت آمار توصیقی و استنباطی
۶.

ارزیابی و سنجش شاخص های ذهنی کیفیت زندگی در شهر جدید سهند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: کیفیت زندگی رضایتمندی شاخص های ذهنی شهر جدید سهند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۸ تعداد دانلود : ۶۷۳
کیفیت زندگی در یک مکان، همواره مورد توجه برنامه ریزان بوده است. چرا که کیفیت زندگی موضوعی ا ست که همه ی ابعاد زندگی بشری را دربرمی گیرد. به دلیل افزایش تعداد شهرها و هم چنین افزایش جمعیت شهری، توجه به کیفیت زندگی در شهرها، برنامه ریزی شهری را بر آن داشته تا مطالعه و تحقیق های فراوانی در این مورد داشته باشند. دلیل توجه زیاد به کیفیت زندگی شهری این است که ارتقای کیفیت زندگی در شهرها، یکی از مهمترین اهداف سیاست گذاری در شهرها می باشد. در این تحقیق، کیفیت زندگی در شهر جدید سهند در بعد ذهنی موردارزیابی و سنجش قرار گرفته است. مولفه های اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، زیست محیطی و حمل و نقل و دسترسی پذیری، در این تحقیق مد نظر قرار گرفته اند. جامعه ی آماری، کلیه شهروندان شهر سهند می باشد که با فرمول کوکران، تعداد262 نفر به عنوان نمونه انتخاب و پرسشنامه بین آنها توزیع شد. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که شهروندان شهر سهند رضایت متوسط به پایین در اکثر مولفه ها دارند. تنها در کیفیت هوا و حمل و نقل، شهروندان رضایت خوبی دارند که این رضایت مندی به دلیل واقع شدن شهر سهند در دامنه ی رشته کوه سهند می باشد. در زمینه ی حمل و نقل نیز به لطف وجود سرویس های رفت و برگشت به تبریز و شهرهای صنعتی همجوار، شهروندان از این مولفه رضایت مندی خوبی دارند. لذا با ارتقای کیفیت زندگی در شهر جدید سهند، می توان نقش این شهر را در جمعیت پذیری سرریز جمعیتی کلان شهر تبریز، بهبود بخشید.
۷.

تحلیل بقای مرگ و میر کودکان زیر پنج سال و عوامل موثر بر آن در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آزمون لگ-رنک تحلیل بقا مرگ و میر کودکان زیر پنج سال مخاطرات متناسب کاکس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۲ تعداد دانلود : ۹۱۲
یکی از شاخص های اصلی به منظور ارزیابی بهبود مسیر در جهت اهداف بقای کودکان و سیاست گذاری ها در زمینه ی بهداشت و رفاه کودکان،مرگ و میر کودکان است. این مطالعه به تحلیل بقای کودکان زیر پنج سال و تعیین عوامل موثر بر آن بر پایه ی داده های ثبتی پایگاه اطلاعات جمعیت سازمان ثبت احوال کشور می پردازد. سه نوع مدل ناپارامتری، نیمه پارامتری و تمام پارامتری در نظر گرفته شده است. بر پایه نتایج به دست آمده،جنس، چند قلو بودن، محل ولادت (شهری/روستایی)،سن مادر در زمان ولادت، فاصله بین ازدواج تا ولادت فرزند و سن پدر و مادر در زمان ازدواج از عوامل تاثیر گذار بر بقای کودکان زیر پنج سال بوده است. تحلیل پارامتری زمان بقای کودکان نشان می دهد که مدل لگ نرمال نسبت به سایر مدل ها برای داده های مورد بررسی، بهترین برازش را دارا است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۴