درخت حوزه‌های تخصصی

سند شناسی و سندپژوهی

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳۴۱ تا ۳۶۰ مورد از کل ۱٬۵۵۹ مورد.
۳۴۵.

قرآن های خطی کتابخانة آیت الله مرعشی نجفی (سده های اول تا ششم)

کلید واژه ها: تذهیب خوشنویسی نسخه های خطی قرآنی کتابخانة آیت الله مرعشی نجفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۱۰ تعداد دانلود : ۶۸۸
خداوند کتب آسمانی را محور هدایت انسان و قرآن را محور تمامی کتب آسمانی قرار داد. تولد آثار غنی و مؤثر در فرهنگ و تمدن اسلامی نیز بر پایة این رهیافت رخ داد. آیت الله مرعشی نجفی از دوران جوانی با توجه به علاقه و احساس ضرورت در بازشناسی نسخه های خطی، شروع به جمع آوری این ذخایر کرد. او دست به تأسیس کتابخانه ای زد که یکی از بزرگ ترین مجموعه های جهان اسلام محسوب می شود و امروزه گنجینه ای بزرگ از نسخه های خطی ادوار گوناگون به شمار می رود. در این مقاله در پی آن هستیم تا پس از آشنایی با خطوطِ شش سدة اولیه اسلام و ویژگی های تزیینی(تذهیب) صفحات قرآنی، به بررسی نسخه های این کتابخانه بپردازیم و به این پرسش ها پاسخ می دهیم که:  خوشنویسی مورد استفاده در قرآن های خطی شش سدة اول اسلام از چه نوع بوده است؟  نسخ خطی قرآنی موجود در کتابخانة آیت الله مرعشی، متعلق به شش سدة اول اسلام، از حیث شیوة خوشنویسی و تذهیب های به کار رفته چه ویژگی های بارزی دارند؟
۳۴۸.

بررسی میزان استفاده خبرنگاران مؤسسه مطبوعاتی کیهان

کلید واژه ها: مطبوعات آرشیوها پژوهش های کتابداری و اطلاع رسانی روزنامه نگاران مؤسسه مطبوعاتی کیهان کاربری اطلاعات کاربران اطلاعات آرشیوداران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰۴ تعداد دانلود : ۵۴۹
هدف از انجام این پژوهش، تعیین میزان استفاده خبرنگاران شاغل در مؤسسه کیهان از آرشیو تحریریه و بررسی نقاط ضعف و قوت این آرشیو در ارائه خدمات به خبرنگاران است. روش پژوهش حاضر، پیمایشی - توصیفی است و برای گردآوری اطلاعات، از پرسشنامه استفاده شده است. جامعه پژوهش، 76 نفر از خبرنگاران شاغل در قسمت های مختلف مؤسسه مطبوعاتی کیهان، واقع در شهر تهران است. برای تجزیه و تحلیل یافته ها، از نرم افزارهای آماری SPSS و Excel استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که بیش ترین استفاده از بخش پرونده های موضوعی خبر، به صورت جستجوی رایانه ای با 2/13 درصد بیش تر از بخش پرونده های موضوعی خبر به صورت بریده جراید و با 6/2 درصد مراجعه می باشد. همچنین، بیش ترین استفاده از بخش عکس با 1/17 درصد از آنِ خبرنگاران می باشد. بیش ترین مراجعه به آرشیو برای استفاده از دوره های روزنامه های مختلف و نیز استفاده از فضای فیزیکی آرشیو، با 1/17 درصد برای هریک از دو متغیر می باشد. 5/64 درصد خبرنگاران نیز، معتقدند که کارکنان آرشیو، در ارائه خدمات مسلط هستند. نتایج نشان می دهد که میزان تحصیلات و سابقه فعالیت خبرنگاران، در استفاده آنان از آرشیو تاثیر دارد؛ اما جنسیت خبرنگاران در استفاده بیش تر از آرشیو تاثیر محسوسی ندارد و فرضیه پژوهش، مبنی بر این که بین میزان استفاده خبرنگاران از آرشیو تحریریه با میزان تسلط آرشیوداران در ارائه خدمات، رابطه معناداری وجود دارد، تایید می شود.
۳۵۰.

برگى از تاریخ قاجار (طاعون سال ١٢٤٧ در مازندران و گیلان) از سید محمدصادق حسینى تنکابنى (زنده در ١٢٥٥ ه)

۳۵۲.

بررسی ساختار محتوای اجاره نامه های دوره قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اجاره اس‍ن‍اد ت‍اری‍خ‍ی دوره قاجار اجاره نامه ساختار محتوایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰۷ تعداد دانلود : ۷۰۹
هدف: ، اجاره نامه ها ازجمله اسناد شرعی، قضایی، مالی، خصوصی، و حکومتی هستند که می توانند در نگارش تاریخ اجتماعی و اقتصادی به کار آیند. هدف این پژوهش شناساندن ارزش اجاره نامه ها برای پژوهش های تاریخی و توصیف ساختار آنها برای کمک به فهرستنویسی صحیح در آرشیوها است. روش/ رویکرد: 250 اجاره نامه از آرشیوهای اسناد تاریخی بررسی شده است. یافته ها و نتایج: اجاره نامه ها دارای عناصر اصلی و فرعی هستند؛ ارکان اصلی براساس فقه اسلامی نگارش یافته و ساختار ثابت دارند.عناصر فرعی متأثر از عرف جامعه اضافه شده اند. مانند دیگر عقود، دستورنامه ها برای نگارش اجاره نامه ها، وجود داشته است و محرران آنها را به کار می گرفتند. اجاره نامه ها اطلاعات ارزشمند نسب شناختی ، جغرافیایی تاریخی، فقهی، سندشناختی و مانند آن را به دست می دهند.
۳۵۴.

ارزیابی آسیب های شیمیایی موجود در دو عکس پایه کاغذی مربوط به سالهای پایانی دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ثبوت پهلوی قاجار عکس پایه کاغذ تخریب شیمیایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹۹ تعداد دانلود : ۷۴۴
عکس، از اسناد مهم در زمینه بازیافت تصویری فرهنگ و تمدن گذشته در تاریخ معاصر به شمار می رود. تغییرات ساختاری در عکس های تاریخی، با توجه به عوامل مؤثر بر آنها در طول زمان، منجر به آسیب های تصویری متعددی می شود. تغییر ساختارهای تشکیل دهنده عکس، آسیب­های بصری در آن را به دنبال خواهد داشت که می­تواند موجب تغییرات مفهومی و زیبایی­شناختی در آن گردد. هدف: این پژوهش به بررسی تغییرات شیمیایی منجر به آسیب در دو عکس پایه کاغذی متعلق به سال های انتهایی دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی می پردازد، که شامل معرفی عکس های مورد نظر، بررسی وضعیت آنها و دلایل آسیب دیدن این عکس ها با توجه به آزمایش های انجام شده می باشد. روش/ رویکرد پژوهش: ارزیابی ها و آزمایش ها، با استفاده از آزمایش SEM/EDS و FTIR بر روی نمونه ها انجام شد و بر اساس نتایج به دست آمده آسیب های موجود مورد بررسی قرار گرفتند. نتیجه گیری: بر اساس نتایج، معلوم شد که داروی ثبوت بیش از میزان مجاز بر روی عکس ها وجود دارد که این امر نشان دهنده شست وشوی ناکافی پس از ثبوت، در فرآیند ظهور عکس می باشد. باقی مانده این ماده، با نفوذ بر روی لایه تصویر در طول زمان، در حضور رطوبت، لکه های سولفیدی را تشکیل داده است. از طرف دیگر، تجزیه داروی ثبوت، باعث ایجاد نواحی زرد مایل به قهوه ای در تصاویر شده است و تجمع نقره در سطح محوشدگی تصاویر را موجب گردیده که در نمونه پهلوی از شدت بیشتری برخوردار است. استفاده از دی اکسید­تیتانیوم، به عنوان رنگدانه سفید در پایه کاغذ عکس مربوط به دوره پهلوی اول، انفصال لایه­ها را تشدید کرده است. در واقع، عدم شست وشوی کافی پس از ثبوت و ضعف تکنیکی در مراحل تولید عکس و نگهداری آن مهم ترین عوامل اولیه شکل دهنده آسیب های کنونی در این تصاویر تشخیص داده شد
۳۵۶.

تحلیل انتقادی روایت های فتح خوارزم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خوارزم بیرونی طبری تحلیل انتقادی روایت بلاذری ابن اعثم کوفی قتیبه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه سند شناسی و سندپژوهی قبل از صفویه
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی تاریخ محلی
تعداد بازدید : ۱۲۹۹ تعداد دانلود : ۶۰۳
موقعیت تجاری، ثروت سرشار و وضعیت جغرافیایی برترخوارزم، موجب شد فاتحان مسلمان از همان سال های اولیه ی یورش به خراسان، به خوارزم توجه کنند. حمله های شش گانه ی اعراب به خوارزم، در منابع تاریخی به صورت پراکنده و متفاوت روایت شده است. از سه لشکرکشی اول، داده های بسیار ناقصی دردست است که به دلیل محدود و یکتا بودن روایت، نقدپذیر نیستند. تنها ازسه حمله ی واپسین، روایت هایی با داده های متعدد و گاه متعارض در منابع نقل شده است، که یک حمله توسط یزید بن مهلب، و دو لشکرکشی دیگر به وسیله ی قتیبة بن مسلم انجام گرفت. این روایت ها با منشأهای متفاوت در چهار منبع مهم، یعنی آثار بلاذری، طبری، ابن اعثم و بیرونی، آمده است. روایت بیرونی، به دلیل منشأ آن، با روایت های سه گانه ی دیگر جهت گیری متفاوتی دارد. روایت های مورخان سه گانه ی نخست نیز، با وجود تفاوت درحجم داده ها، به دلیل تشابه درمنشأهای روایت، رویکردی طرفدارانه از حمله ی اعراب به دست می دهند. این مقاله درصدد است با بهره گیری از نقد روایت، به تحلیل انتقادی روایت های فتح خوارزم بپردازد. براساس بررسی های انجام شده، به نظر می رسد مورخان سه گانه ی نخست، باوجود ارائه ی داده های متفاوت، به دلیل منشأ واحد خبر، نتوانسته اند روایت منصفانه ای از دو جناح قدرت ارائه کنند. آنان با موضع گیری طرفدارانه ی خویش درصدد مشروعیت بخشی به حملات قتیبه هستند. منابع، با خلط دو حمله ی قتیبه، از آن روایتی ارائه کرده اند که به علت بهره گیری ازروایت های متعدد، دارای ساختاری ناپیوسته و از نظر محتوا نامنسجم هستند.
۳۵۹.

میراث رقمی (دیجیتال): از اتوماسیون اداری تا آرشیو ملی دیجیتال

کلید واژه ها: اتوماسیون اداری اسناد الکترونیکی آرشیوهای ملی آرشیوهای رقمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹۶ تعداد دانلود : ۶۶۶
در این مقاله، سعى برآن است تا با شناخت کلى از اتوماسیون ادارى و آرشیو ملى رقمی، به تاثیر متقابل این دو بر همدیگر پرداخته شود. ضرورت و مزایای اتوماسیون اداری، چالش های ناشی از اتوماسیون اداری در آرشیوهای رقمی، نقطه اشتراک آرشیو و اتوماسیون، و انواع اسناد الکترونیک از موضوعات مورد بحث هستند. نتیجه گرفته می شود بخشی از منابع آرشیو ملی ایران، اسناد دولتی هستند و از این رو لازم است کارشناسان این سازمان به ارزش اسناد و اهتمام به اتوماسیون اداری آگاه باشند. همچنین گفته می شود اتوماسیون اداری، حاوی برخی اسناد الکترونیکی است که نگهداری آن ها به دلیل ارزش و اعتبارشان توجه و تدابیر خاصی را می طلبد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان