درخت حوزه‌های تخصصی

اگرچه شاخص های گوناگون سبک زندگی اسلامی در آیات و روایات متعددی تبیین شده است، عدم تعمیق و تدقیق اندیشمندان اسلامی در این حوزه و نیز توأم نشدنِ آن با سبک زندگی امروزی، موجب کم رنگ شدن مؤلفه های سبک زندگی اسلامی در جامعه معاصر شده است. در این پژوهش، نگارندگان با تعمّق و تدبّر در آیات و روایات اسلامی (رویکرد دینی) و مفاهیم کسب وکار (رویکرد تخصصی)، به شناسایی مؤلفه های سبک زندگی اسلامی در حوزه کسب وکار می پردازند. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر جمع آوری داده، کیفی است. دستاورد این پژوهش، شناسایی 44 مؤلفه است که باید در کسب وکار اسلامی رعایت شود و همچنین 38 مؤلفه که باید در کسب وکار اسلامی از آن پرهیز شود. این مؤلفه ها در 3 گروه ویژگی های دینی، ویژگی های اخلاقی و ویژگی های کارآفرینی جای گرفته اند.

«تکبّر»، یکی از رذایل نفسانی انسان و عاملی مخرّب در زندگی فردی و سازمانی وی محسوب می شود. عواملی مانند مال، موقعیت و دانش در پیدایش تکبّر دخالت دارند، اما مهم ترین عامل تکبّر، جهل و عدم توجه به قوای نفسانی است. تکبّر موجب کاهش روابط و همکاری صمیمانه میان افراد می گردد و به بهره وری، وجهه و اعتبار سازمان ها آسیب می رساند. افراد متکبّر در سازمان، نه تنها از اعتماد، مشارکت، دانش و اطلاعات دیگران استقبال نمی کنند، بلکه به دلیل موقعیت و امکانات ویژة سازمان، با رفتارهای آمرانه و تحقیرآمیز، اعضای سازمان را دل سرد و مأیوس می کنند. در نتیجه، میان اعضای سازمان در سطوح گوناگون، فاصله ایجاد می شود و وظایف مدیریتی مانند برنامه ریزی، سازمان دهی، نظارت و رهبری با مشکل مواجه می گردد. در این تحقیق، «تکبّر» به عنوان یک مسئله، با روش «توصیفی ـ تحلیلی» بررسی شده و آثار آن در مقایسه با وظایف مدیریت، تحلیل گردیده و برای جلوگیری از تکبّر، توجه به سه حوزة معرفتی (معرفت نسبت به خداوند متعال، معرفت به ضعف های جسمی و روحی انسان، معرفت به نیازهای خود نسبت به دیگران) ضروری تلقّی گردیده است.

اخلاق حرفه ای تبلیغات بازرگانی را می توان درون یک نظام فکری مورد بررسی قرار داد؛ در نتیجه بدون توجه به تفاوت های فرهنگی و مذهبی، نمی توان الزامات متداول در تبلیغ بازرگانی را تعمیم پذیر دانست. در مقایسه فرهنگ غرب و اسلام، تبلیغات بازرگانی در الگوی غربی ملازم با رذایلی چون «نگاه ابزاری به انسان»، «ناهنجاری های اخلاق» و «فریب و اسراف» است؛ ولی در الگوی اسلامی اصولی چون «کرامت انسان»، «هنجارهای اخلاقی»، «آگاهی بخشی» و «اعتدال» مورد توجه قرار گرفته است. اخلاق حرفه ای عرصه «نام گذاری محصول تبلیغی» را نیز تحت پوشش قرار داده و به کارگیری حیلــه های نرمی چون «مبالغه آمیزی»، «تشابه اسمی» و «استفاده از زبان بیگانه» را جزو نبایدهای اخلاقی قلمداد می کند. تبلیغات بازرگانی و حریم خصوصی از دیگر مسائل اخلاقی تبلیغات بازرگانی است؛ می توان گفت فراوانی تبلیغات بازرگانی و تبلیغات نابجا و نابهنگام، از مصادیق نقض حریم خصوصی شهروندان تلقی می شود.

این پژوهش با هدف ساخت و اعتباریابی مقدماتی پرسش نامه های باور به جهان آخرت و باور به جهان آخرت عادلانة اسلامی اجرا شد. جامعة آماری شامل دانشجویان رشتة روان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان (اصفهان) بودند که از بین آنها 267 نفر با روش نمونه گیری دسترس پذیر انتخاب شدند و به پرسش نامه های باور به جهان آخرت اسلامی، باور به جهان آخرت عادلانة اسلامی، باور به دنیای عادلانه برای دیگران و اخلاق کاری اسلامی پاسخ دادند. نتایج تحلیل هم بستگی نشان داد باور به جهان آخرت اسلامی و باور به جهان آخرت عادلانة اسلامی، با باور به دنیای عادلانه برای دیگران دارای رابطه معناداری نیست (05/0P>)؛ اما با اخلاق کاری اسلامی در تمامی ابعاد دارای رابطة معناداری هستند (01/0P<). نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که از بین باور به جهان آخرت اسلامی و باور به جهان آخرت عادلانة اسلامی، باور به جهان آخرت عادلانة اسلامی دارای توان پیش بین معنادار برای باور به دنیای عادلانه برای دیگران و ابعاد اخلاق کاری اسلامی است.

مقاله به بررسی منافع حاصل از اجرای سیاست های آزادسازی تجاری در قالب پیمان های منطقه ای و تجاری می پردازد و قصد دارد به بررسی نقش سیاست های آزادسازی تجاری به بازرگانی خارجی بین ایران و شرکای مهم تجاری آن در میان کشورهای اسلامی بپردازد. بدین منظور از یک مدل جاذبه که امکان تخمین نقش عوامل مؤثر بر تجارت دو جانبه را با بکارگیری عوامل تأثیرگذار دو کشور از قبیل ویژگی های ساختار اقتصادی آنها مانند تولید ناخالص داخلی و تولید ناخالص داخلی سرانه، فاصله جغرافیایی، جمعیت و شاخص های تسهیل تجاری را در قالب مدل اقتصادسنجی فراهم آورده است، استفاده شده است. همچنین برای بررسی این مدل از روش داده های پنل استفاده شده است.نتایج این تحقیق نشان می دهد که آزادسازی تجاری، تأثیر مثبت و معنی داری را روی بازرگانی خارجی جمهوری اسلامی ایران و 16 شریک تجاری اسلامی آن، داشته است. همچنین تشکیل پیمان های منطقه ای با هدف آزادسازی تجاری، کاهش و نهایتاً حذف محدودیت های تعرفه ای و گمرکی، می تواند کمک شایانی به رشد بخش بازرگانی خارجی کشورهای عضو بنماید.