فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۰۰۱ تا ۳٬۰۲۰ مورد از کل ۳٬۰۶۸ مورد.
منبع:
مشرق موعود سال شانزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۶۳
131 - 152
حوزه های تخصصی:
نوع گفتمان حقوقی حاکم بر دولت های قانون مدار، نشانگر آرمان ها و روح حقوق اساسی آنها است. چنان چه در این نوع حکومت ها، همه نهادهای سیاسی و حاکمیتی، تابع قواعد حقوقی خود هستند که حقوق شهروندی از جمله آنها است. همان طور که خواهد آمد، در نظام حقوقی حاکمیت مهدوی از اهمیت خاصی برخوردار است و جزء حقوق ذاتی و فطری انسان ها محسوب شده و ریشه در کرامت انسان ها داشته و بر دیگر هویت های اجتماعی انسانی برتری دارد. چراکه از سرشت و فطرت وجودی انسان نشات یافته و در جان آدمی نشسته و نه این که صرفاً یک امر اعتباری و یا مبتنی بر قرارداد باشد. در این نظام حقوقی، به مؤلفه هایی چون توسعه عدالت و مساوات و آزادی های فردی و اجتماعی و به اصطلاح حقوق شهروندی، توجه ویژه می شود و همگان در پرتو عقل وحیانی و بینش ربانی امام مهدی؟عج؟، به خصوص افراد بی پناه جامعه و یتیمان و طبقات ضعیف از گستره عدالت و احسان نظام حق بنیانش بهره مند شده و در عین حال بستری می شود برای شکل گیری جامعه آرمانی و الهی ونیز توسعه وجودی و تعالی روحی انسان و رشد ذهنی جامعه بشری، برای پذیرش حاکمیت دینی وتحقق حاکمیت وارثان زمین. لازم به ذکر است که حقوق متقابل اساس و شاکله نظام حقوقی، حاکمیت علوی و مهدوی را شکل می دهد که در ادامه، به شیوه تحلیلی، توصیفی به ارزیابی آن می پردازیم.
اصول فقه معارف دین و جایگاه آن در فهم احادیث با تأکید بر روایات مهدویت(بررسی موردی واژه وعی و نقش آن در فهم حدیث اهل البیت)(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
مشرق موعود سال شانزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۶۲
231 - 244
حوزه های تخصصی:
یکی از مفاهیم عمیق که درباره فهم حدیث اهل البیت: به کار رفته و نیاز به دقت و تأمل دارد کلمه وعی است که در احادیث متعددی بر آن تأکید شده است. وعی حدیث به طور خلاصه به معنی دریافت کامل حدیث و به دور از ذهنیت ها و پیش داوری هاست تا راه برای رسیدن به مراد و مقصود معصوم باز گردد. در این تحقیق درباره لغت وعی و نیز موارد استعمال آن در قرآن و احادیث بحث شده تا از این رهگذر معنای مراد از آن در کلام اهل بیت: به دست آید.
بررسی عوامل تحقق شادکامی اجتماعی در حکومت حضرت ولی عصر (عج)(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
مشرق موعود سال شانزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۶۳
219 - 254
حوزه های تخصصی:
شادکامی یکی از نیازهای اساسی انسان است و نقش مهمی در چارچوب حیات روانی و اجتماعی او بازی می کند و از مهم ترین اهداف همه ی ایدئولوژی ها و نظام های سیاسی اجتماعی بشر به شمار می آمده است این نوشتار با هدف معرفی نظام اجتماعی حکومت امام عصر؟عج؟ به عنوان نظام شادکام و سعادت بخش بشری، با بررسی حکومت امام عصر؟عج؟ در روایات، قرآن و ادله عقلی و بررسی عوامل شادکامی از نگاه جامعه شناسی و روان شناسی، با شیوه توصیفی تحلیلی و به صورت کتابخانه ای وجود عوامل تحقق شادکامی اجتماعی در حکومت امام عصر؟عج؟ را اثبات می کند. بر این اساس بعد از ذکر تعاریف شادکامی، مقبولیت اجتماعی، مشارکت اجتماعی، عدالت اجتماعی، اعتماد اجتماعی، احساس امنیت، دین داری، تأمین نیازها، امید به آینده و رضایت عمومی به عنوان عوامل شادکامی اجتماعی در حکومت امام عصر بیان می شوند.
کارکردهای ارتباط معنوی با امام زمان (عج الله تعالی شریف) در عرصه خانواده
منبع:
موعودپژوهی سال ۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۸
39 - 61
حوزه های تخصصی:
مسئله مهدویت به خاطراهمیت، ضرورت، گستردگی و ابعاد متعدد آن از منظرهای مختلف و زوایای گوناگون قابل بررسی است که یکی از این مباحث ارتباط معنوی با امام زمان (عج الله تعالی شریف) است. در پژوهش حاضر کارکردهای ارتباط معنوی با امام زمان(عج الله تعالی شریف) در عرصه خانواده در سه حوزه اعتقادی، عاطفی و اخلاقی با استفاده از فرمایشات اهل بیت (ع) مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به اهمیت انس با آن حضرت در خانواده و بین اشخاصی که ارتباط معنوی را مخصوص افراد ویژه ای می دانند، این ارتباط نه تنها به زندگی امنیت و آرامش می بخشد بلکه رابطه ای که اعتقادی، عاطفی، اخلاقی باشد تمام کاستی های زندگی افراد را نیز کامل می کند. محبت امام زمان(عج الله تعالی شریف) و پیوند خانواده با امام از کارکردهای عاطفی و نیز رشد فضایل و دوری از رذایل در عرصه اخلاقی از مهمترین یافته های این پژوهش می باشد. از آثار بررسی این کارکردها ترغیب و تقویت ارتباط با امام زمان(عج الله تعالی شریف) در عرصه خانواده است.
بسط ولایت مهدوی و جهانی شدن دین در اندیشه حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی(ره)
منبع:
جامعه مهدوی سال ۳ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۶)
40 - 69
حوزه های تخصصی:
وجود رهبری الهی، حضور دین و مکتب، ایجاد تشکل مؤمنان (حزب الله) و تشکیل دولت اسلامی از ارکان چهارگانه ای هستند که برای بسط ولایت مهدوی در زمین و جهانی شدن دین لازم و ضروری است. در زمان غیبت رهبری الهی در قالب ولایت فقیه جامع الشرایط متجلی است و دین الهی نیز در قالب قرآن کریم و سنت معصومین علیهم السلام موجود است. اما دو رکن دیگر یعنی تشکل مؤمنان و حزب الله (امت سازی) و دولت اسلامی را باید محقق کرد و به هر میزان این دو رکن تحقق پیدا کنند و دایره شمول بیشتری را در بر بگیرند، یک گام به سمت بسط ولایت الهی به پیش خواهیم رفت و به جهانی شدن دین کمک خواهیم کرد که نقطه اوج آن در زمان ظهور اتفاق خواهد افتاد. بدین جهت بررسی چگونگی بسط ولایت مهدوی در زمین و به تبع آن جهانی شدن دین، از امور مهم و ضروری برای پژوهش و تحقیق است. حضرت آیت الله صافی گلپایگانی (ره) از معدود فقهایی است که با نگاه راهبردی به امامت و مهدویت در صدد بود با نشان دادن چگونگی بسط ولایت مهدوی برای تمام بشریت و در همه پهنه جهان هستی، به جهانی شدن دین کمک کند. ایشان برای تحقق این امر مهم هم به آیات قرآن کریم و هم به روایات استشهاد کرده است؛ بنابراین فرضیه این پژوهش آن است که در اندیشه آیت الله صافی گلپایگانی (ره) با بسط ولایت مهدوی می توان به جهانی شدن دین کمک کرد. در این پژوهش با رویکرد کیفی و روش توصیفی - تحلیلی بسط و گسترش ولایت مهدوی و جهانی شدن دین در اندیشه حضرت آیت الله صافی گلپایگانی (ره) مورد بررسی قرار گرفته و به این سؤال اصلی که در اندیشه حضرت آیت الله صافی گلپایگانی (ره) چگونه می توان ولایت مهدوی را به هدف جهانی شدن دین بسط و گسترش داد؟ پاسخ داده شده است. تبیین ارکانی چون ضرورت وجود امامت و رهبری الهی در زمین و ضرورت وجود دین الهی و تشکل مؤمنانه و امت سازی اسلامی با تأکید بر نقش دولت اسلامی در این حوزه از یافته ها و نوآوری های این مقاله است.
معرفی پایان نامه های مهدوی: نقد دلالی روایات کتاب العرف الوردی فی اخبار المهدی(ع) - نویسنده: سید جعفر صادقی/نقد شبهه های احمد الکاتب در انحصار ائمه در دوازده امام(ع) - نویسنده: جواد جعفری/ نقد مباحث کلامی بهائیت در کتاب فصل الخطاب - نویسنده: عبد الهادی اعتصامی/ بررسی تطبیقی علائم ظهور مهدی و مسیح - نویسنده: حجت الله رجبی
منبع:
مطالعات مهدوی سال یازدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۷
107-114
حوزه های تخصصی:
اصالت باورداشت مهدویت از دیدگاه آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (ره)
منبع:
جامعه مهدوی سال ۴ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۷)
157 - 181
حوزه های تخصصی:
یکی از مسائل مهم و کلیدی در باب مهدویت، بحث پیرامون اصالت باور به مهدویت و بررسی مبانی اثباتی آن است. مراد از «اصالت مهدویت» اعتبار و اثبات قطعی این آموزه اسلامی و الهی بر پایه دلایل عقلی، نقلی و تاریخی است. پرداختن به این موضوع بدین جهت ضرورت دارد که این بحث مبنای بسیاری از مسائل مربوط به مهدویت در تفکر اسلامی شمرده می شود؛ به همین دلیل مسئله اصالت مهدویت همواره مورد توجه اندیشمندان اسلامی بوده است. مرحوم آیت الله العظمی صافی گلپایگانی ره از جمله اندیشمندان مهدوی در دوران معاصر است که به این موضوع اهتمام ورزیده و آثار علمی متعددی پیرامون مهدویت به رشته تحریر در آورده و ابعاد دینی، عقلانی، قرآنی و روایی این بحث را با ژرف نگری خاصی مورد بررسی قرار داده است. مقاله حاضر باروش توصیفی تحلیلی به بررسی این موضوع می پردازد. یافته های تحقیق بیانگر آن است که آیت الله صافی گلپایگانی ره اصالت مهدویت در نگرش دینی را از دو منظر عام و خاص مورد تأمل قرار داده و بشارت های ادیان، همسویی با غایت دین و هماهنگی با سنت های تاریخ را از جمله مبانی اصالت مهدویت در تفکر دینی بیان کرده است و در حوزه نگرش خاص اسلامی نیز بناکردن آموزه مهدویت به مبانی عقلی، قرآنی، روایی و اجماع مسلمین را از بنیادهای اصالت اندیشه مهدویت در اسلام بر شمرده است
آموزه های نصیری در رساله رجعت منسوب به مفضل بن عمر(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
مشرق موعود سال شانزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۶۲
23 - 56
حوزه های تخصصی:
رساله رجعت منسوب به مفضل بن عمر یکی از مهم ترین متون روایی درباره غیبت و ظهورِ امام مهدی؟عج؟ است. این رساله در میانِ امامیان متقدّم چندان شناخته شده نبوده و ظاهراً از قرن ۸ق به سنت روایی امامیه راه یافته و از قرن۱۱ق به شهرت رسیده و مورد استناد بسیاری از متأخّران قرار گرفته است. این رساله اگرچه با روایاتِ دیگر، اشتراکاتِ زیادی دارد، در متن و سند آن، اشکالاتِ تاریخی و اعتقادی متعددی دیده می شود. مقایسه این رساله با منابع نصیری و به ویژه آثار خصیبی، نشان دهنده وابستگی این رساله به مذهبِ نصیری است. بنابر شواهدِ موجود، مسئول تدوین این رساله، خصیبی بوده و در پردازش آن از منابعِ امامی پیشین به عنوانِ قالبی برای بیانِ آموزه های نصیری بهره برده است. در این مقاله از روش تحقیق کتابخانه ای و تحلیل متنی و سندی استفاده شده است.
ضرورت معرفت امام در تحصیل معرفت الهی
منبع:
موعودپژوهی سال ۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۸
25 - 38
حوزه های تخصصی:
باتوجه به اینکه جریان خلقت و عوالم مختلف هدف دار و هدف آن هدایت و تکامل بشر بوده است، لازم است روند راهیابی به این حقیقت متعالی بررسی شود. خداوند متعال فرایند هدایت را با وساطت پیامبران و امامان انجام می دهد و انسان برای آنکه از این انوار الهی در مسیر پر فراز و نشیب زندگانی بهره گیرد به شناخت آنها نیازمند است. پژوهش حاضر با بهره گیری از منابع کلامی و تفسیری به بررسی بحث ارتباط معرفت امام با معرفت خدا و هدایت انسان پرداخته است و با تبیین این رابطه به این نتیجه دست یافت که امام با برخورداری از علم خدادادی و ارتباط با پروردگار می تواند بهترین راهنما برای کسب معرفت خدا باشد. همچنین امام با داشتن ولایت تکوینی و تشریعی شایسته ترین فرد برای هدایت انسان است. بنابراین، بدیهی است انسان برای طی کردن مسیر هدایت خاصه در دوران حیات خویش باید راهنمای راه را از راهزن های راه تشخیص دهد و آنها را بشناسد تا بتواند بی چون و چرا از آنها تبعیت کند. ازاین رو، شناخت امام زمان (عج) به عنوان هدایتگر انسان، ضرورت می یابد.
فرهنگ انتظار؛ بسترساز ارجمندی و کرامت سیاسی انسان بر اساس قرآن(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
مشرق موعود سال شانزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۶۴
105 - 128
حوزه های تخصصی:
آیه «وَلَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّیبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى کَثِیرٍ مِمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِیلًا»(اسراء: 70) «و محققاً ما فرزندان آدم را بسیار گرامی داشتیم و آنها را(بر مرکب) در برّ و بحر سوار کردیم و از هر غذای لذیذ و پاکیزه آنها را روزی دادیم و آنها را بر بسیاری از مخلوقات خود برتری و فضیلت کامل بخشیدیم» یکی ازآیات قرآنی است که به مبحث کرامت انسانی تأکید شده. «انسان»، به عنوان مهم ترین موضوع خلقت، جایگاه مهمی در اندیشه ها و مکاتب مختلف فلسفی داشته. از مهم ترین شاخصه مردمی بودن دولت اسلامی مخصوصاً درعصر ظهور، مبحث کرامت انسان سیاسی است(اهمیت) .بادقت و تأمل در آیات قرآن کریم، از کرامت و ارجمندی انسان و برتری او بر دیگر موجودات سخن به میان آمده است. سؤال اصلی این مقاله این است؛ براساس آموزه های فرهنگ مهدوی و فرهنگ انتظار اصول اساسی کرامت انسان سیاسی بر چه اصولی استوار است که نبود آن اصول، کرامتی بر انسان لحاظ نمی توان نمود؟ (سؤال اصلی) فرضیه این مقاله بر آن استوار است که؛ دو اصل اساسی باعث کرامت بخشیدن به انسان می شود که این دو اصل براساس آموزه های مهدوی در فرهنگ انتظار به خوبی تبیین شده است. اصل برابری و عدالت اجتماعی؛ حفظ عزت نفس انسان(فرضیه) کرامت سیاسی انسان به عنوان یک قاعده اساسی، در پرتو معنای پیش گفته و مبنای برخاسته از آن، نقش مهمی در تنظیم روابط شهروندان و دولت ایفا می کند و می تواند در تحقق الگوی مطلوب سیاسی و ترسیم جایگاه مردم در نظام سیاسی براساس فرهنگ انتظار نقش آفرینی کند. براساس قرآن کریم و فرهنگ انتظار، انسان امروزه(امانیسم) نتوانسته جایگاه و کرامت سیاسی انسان را به ارمغان بیاورد، بلکه این فرهنگ انتظار است که براساس عدالت و برابری و حفظ عزت نفس انسان درصدد بسترسازی کرامت انسان سیاسی می باشد. لذا کرامت انسان سیاسی به ارزش نهادن نقش انسان در جامعه از طریق، شورا و مشورت، امر به معروف و نهی ازمنکر و نصحیت تحقیق می یابد(یافته).
بررسی و تحلیل نمادگرایی در طلوع خورشید از مغرب(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
مشرق موعود سال ۱۷ بهار ۱۴۰۲ شماره ۶۶
93 - 116
حوزه های تخصصی:
از جمله موضوعات مرتبط با آخرالزمان و نشانه های ظهور بحث طلوع خورشید از مغرب است که به جهت ناهمخوانی با روند طبیعی و عادی زندگی بشر، با سختی و پیچیدگی در مقصود مواجه است. با توجه به ارتباط بحث حاضر با نشانه های ظهور حضرت مهدی 7 در برخی از روایات، پژوهش در این رابطه ضروری می نماید. در این زمینه دو دیدگاه عمده وجود دارد. دیدگاهی که طلوع خورشید از مغرب را به صورت حقیقی تفسیر می کند و در مقابل دیدگاهی است که پذیرش معنای حقیقی طلوع خورشید از مغرب را دربردارنده لوازمی محال و غیرطبیعی مانند برهم خوردن نظم جهان می داند؛ لذا بر معنای نمادین آن اصرار دارد. پژوهش حاضر به صورت توصیفی-تحلیلی و به روش کتابخانه ای به تبیین نمادگرایی در طلوع خورشید از مغرب پرداخته است. ادله ارائه شده برای این دیدگاه عبارت است از: «استعمال طلوع خورشید در غیر معنای حقیقی»، «تبادر فهم مخاطبان احادیث و علما»، «به هم خوردن نظم طبیعی جهان» و «آیه شریفه الی یوم الوقت المعلوم». دلیل نخست گر چه بعضی از شواهد مطرح شده در آن خالی از اشکال نیست؛ ولی باتوجه به دیگر شواهد مانند حدیث «علی بن رئاب» و به ویژه باتوجه به امکان جمع بین علامت قیامت بودن طلوع و کنایه بودن آن از ظهور حضرت، از قوت مناسبی برخوردار است و سایر ادله ناتمام است.
سنجش تأثیر نظری رویکرد اخباری گری بر خوانش های آسیب زا از آموزه مهدویت در اندیشه شیعی معاصر(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
مشرق موعود سال ۱۷ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۶۷
27 - 50
حوزه های تخصصی:
در نگاه عالمان اخباری، روایات اهل بیت؟عهم؟ تنها منبع معتبر در معرفت دینی به شمار می رود. نگرش اخباری هرچند امروزه به عنوان مکتبی زنده در منظومه معرفت دینی حضور ندارد، ولی رسوبات فکری آن هنوز در استنباطات فقهی، رهیافت های تفسیری، مباحث اخلاقی و مسائل کلامی، به ویژه مهدویت به چشم می خورد. به جهت بهره مندی از تمام ظرفیت و اهداف بلند این آموزه و دور ماندن از آسیب های این نگرش و جلوگیری از تبدیل شدن مهدویت به یک گفتمان ایستا و خنثی، شناخت تأثیرات نظری این رویکرد بر اندیشه شیعی معاصر در این حوزه ضرورت دارد. رویکرد اخباری سبب شده این عالمان دینی نگاهی قشری، جزیره ای و به دور از عقلانیت به معارف مهدوی داشته، به نقش اراده انسانی در رخدادهای اجتماعی اعتنا نکنند، به مشروعیت تشکیل حکومت در دوران غیبت به دیده تردید بنگرند، تلقی جامع به آموزه انتظار نداشته و صرفاً تفسیری فردگرایانه، نجات بخش، احساسی و به دور از نگاه تمدنی به این گفتمان ارائه دهند و با معرفت بخش دانستن خواب، به تطبیق گرایی روی آورند. این پژوهش از نظر روش اجرای تحقیق، توصیفی _ تبیینی و با رویکرد انتقادی خواهد بود.
یادکردهای قرآن از تمکین انبیاء و تعمیم آن به حکومت امام مهدی (عج)(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
مشرق موعود سال ۱۷ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۶۷
7 - 26
حوزه های تخصصی:
تمکین ارض از ویژگی هایی است که به برخی انبیاء اعطا شده است. در آیه 55 سوره نور که در آن بشارت های خداوند به بندگان خالصش مطرح شده،سخن از تمکین دین به میان آمده است. در روایات نیز به مشابهت روش گذشتگان،آیندگان و به شباهت سنت های جاری الهی میان پیامبران الهی با امام مهدی اشاره شده است.موضوع تمکین از ویژگی های مطرح-شده برای انبیا در قرآن است که می توان به حکومت صالح جهانی پس از ظهور حضرت حجت (عج) آن را تعمیم داد.این پژوهش درصدد است با بهره گیری از آیات، تفاسیر،روایات و استفاده از روش توصیفی-تحلیلی آیاتی که در آن ها از تمکین انبیاء و آثار و نتایج آن یاد شده را مورد مداقه قرار دهد و نتایج را به حکومت صالحان پس از ظهور حضرت تعمیم دهد.بررسی ها نشان می دهد محسن بودن از شروط اساسی تمکین است و اعطای حکم و علم و الحاق به صالحین از ثمرات مکانت خداوند بر انبیاء محسوب می شود.
معرفی پایان نامه های مهدوی: 1.مقایسه تطبیقی اندیشه مهدویت در اسماعیلیه و امامیه - نویسنده: قدیر محمد اف/ 2-مقایسه شخصیت شناسانه موعود مسیحی با موعود اسلام از دیدگاه شیعه - نویسنده: موسی جوانشیر/ 3.مهدویت در زیدیه و مقایسه آن با امامیه - نویسنده: زهرا خلیلی / 4.مقایسه نقش موعود باوری در پیدایش فرقه ها در اسلام و مسیحیت در دو قرن اخیر- نویسنده: رضا کاظمی راد
منبع:
مطالعات مهدوی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۸
87-94
حوزه های تخصصی:
نقد مدخل «امام حسن عسکری (ع)» دائرهالمعارف بزرگ اسلامی براساس شیوه های «نقد محتوایی»، «نقد تحلیلی» و « نقد برآیندی»(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
مشرق موعود سال پانزدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۶۰
43 - 64
حوزه های تخصصی:
مدخل «حسن عسکری؟ع؟ مطالعه ای نو و چند لایه، در سبکِ دائرهالمعارف نگاری است. تکاپوی نویسنده در ارائه تصویری تاریخی از امام و زمانه ایشان، یکی از بهترین مطالعات را به دست داده است. مسئله تحقیق این است، آیا این مدخل در شناخت دقیق عصر امام حسن عسکری؟ع؟ از نظر «محتوا»، «تحلیل ها» و «برآیندگیری» کاملاً توانمند بوده است؟ روش پژوهش پیش رو، بازخوانی نقد محتوا با واکاوی «دقت استنادها»، «سطح تحقیق»، «سنجش تحلیل»، «بررسی برآیند» و «یافته های نویسنده» است. یافته ها حکایت از آن دارند، در یک بررسی انتقادی، هر سه سطح پیش گفته در مدخل مورد نظر، نیازمند ژرف نگری است. به همین سبب، بازنگری در قالب غنی سازی برای مدخل «امام حسن عسکری؟ع؟» پیشنهاد می شود.
واکاوی انتقادی انعکاس روایات نبوی نسب مهدی (ع) در منابع فریقین تا قرن هفتم(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
مشرق موعود سال ۱۷ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۶۷
95 - 118
حوزه های تخصصی:
تلاش محدثان و مورخان در جهت ثبت و ضبط گزارش های مهدوی از قرن سوم تاکنون گنجینه گرانبهایی از احادیث مهدوی را در اختیار ما نهاده است. چگونگی نگارش اخبار مهدوی از شرایط سیاسی و فرهنگی زمانه و افکار نویسنده متأثر بوده است. بازنمایی تأثیر باورها و گرایش های فکری در انعکاس اخبار مهدوی نسب مهدی؟ع؟ تا قرن هفتم، با استفاده از منابع روایی، تاریخی و تفسیری، هدف پژوهش پیش رو است. روش تحقیق حاضر توصیفی _ تحلیلی با رویکرد تاریخی است. احادیث مهدوی نسب مهدی؟ع؟ ذیل هفت گونه در منابع شیعه و اهل سنت، بازتاب گسترده ای داشت. برآیند مجموع احادیث منابع شیعه دوازده امامی این است که امام مهدی؟عج؟ از نوادگان رسول خدا؟ص؟ و علی؟ع؟ و فاطمه؟س؟ وپدرش نهمین نواده امام حسین؟ع؟ یعنی امام حسن عسکری؟ع؟ است. منابع اهل سنت و برخی از گرایش های فرقه ای غیر دوازده امامی، مهدی؟ع؟ را فردی از اهل بیت می دانند. با توجه به توسع معنایی اهل بیت؟عهم؟ که شامل شخصی از نسل رسول خدا؟ص؟ از طریق فاطمه؟س؟ و یا فردی از آل علی؟ع؟، آل عقیل، آل جعفر و آل عباس است، مهدی موعود؟عج؟، لزوماً محمدبن الحسن العسکری نیست.
معرفی کتاب های مهدوی: 1.عوامل ورود به عالم بقیت اللهی - نویسنده: اصغر طاهرزاده/ 2.فرجام شناسی حیات انسان - نویسنده:غلامحسین تاجری نسب/ 3.مهدویت و جهانی شدن - نویسنده: بتول ده شیخی/ 4.مهدویت، هویت انقلاب اسلامی - نویسنده: رضا شجاعی مهر
منبع:
مطالعات مهدوی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴۹
139-142
حوزه های تخصصی:
واکاوی مسئله تصرفات امام غایب از منظر عقل و نقل(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
مشرق موعود سال شانزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۶۳
115 - 130
حوزه های تخصصی:
یکی از شبهات مخالفین شیعه، مسئله عدم تصرف امام زمان؟عج؟ در زمان غیبت و ناسازگاری آن با ضرورت وجود امام در هر زمان است و پاسخ اجمالی آن است که: اولاً این علم به عدم تصرف از کجا برای شما پیدا شده است؟ آیا به صرف این که ما از تصرفات امام بی خبریم، می توانیم منکر وجود آنها شویم؟ ثانیاً این عدم تصرف امام غایب _ به فرض اثبات آن _ مستند به او نیست بلکه به سبب عوامل بیرونی است که تأثیری در امامت ایشان و لزوم و ضرورت آن ندارد به قول خواجه طوسی: وجوده لطف و تصرفه لطف آخروعدمه منا. ثالثاً نزد عقلا هیچ تلازمی بین غیبت و عدم تصرف نیست بلکه ممکن است کسی در عین غیبت تصرّفات گوناگونی داشته باشد ولی به دلیل غیبتش، تصرّفات او نیز از نظر و ادراک ما پنهان بماند. در این مقاله به ابعاد مختلف این بحث به تفصیل سخن گفته شده است.
بازخوانی قاعده لطف در ضرورت تعیین امام از سوی خدای متعال(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
مشرق موعود سال ۱۷ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۶۸
213 - 232
حوزه های تخصصی:
قاعده لطف در علم کلام برای اثبات ضرورت امامت مورد استفاده قرار می گیرد که بر اساس آن، نصب امام از سوی خداوند برای هدایت بشریّت مصداق لطف خواهد بود و از آنجا که لطف بر خداوند ضروری و واجب است، نصب و تعیین امام بر خداوند واجب خواهد بود. صحت استدلال به این قاعده مشروط به آن است که نصب و تعیین امام از سوی خداوند، لطفی جایگزین ناپذیر و انحصاری باشد تا ضرورت آن بر خداوند متعال اثبات شود؛ اما تقریرهای موجود در کتاب های رایج کلام، توان لازم را برای اثبات این مطلب به عنوان صغرای قاعده لطف ندارند. در این پژوهش، دو تقریر جدید از قاعده لطف ارائه می شود تا اشکال مطرح در صغرای این قاعده بر طرف شود. در تقریر اول روایات متواتر معصومین مبنی بر منحصربه فرد و جایگزین ناپذیر بودن مقام امام معصوم به این قاعده ضمیمه می شود که البته در این صورت، قاعده لطف اگرچه از اشکال دور مصون می ماند اما قاعده ای درون مذهبی به شمار خواهد آمد که در رتبه بعد از اثبات امامت معصومین قرار می گیرد، نه در عرض ادله اثبات امامت. تقریر دوم، علم حضوری انسان به استعدادهای عظیم خود و ضرورت وجود امامی الهی را برای تعلیم روش زیستن در زندگی نامتناهی، دلیلی بر جایگزین ناپذیر بودن مقام امامت و ضرورت این لطف مطرح می کند. تقریر دوم افزون بر این که در کنار ادله اثبات امامت قرار می گیرد، بُعد عقلی بودن این استدلال و عدم انضمام دلیل نقلی را حفظ می کند.
دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران در راستای نیروسازی برای ظهور(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
مشرق موعود سال شانزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۶۵
7 - 28
حوزه های تخصصی:
انقلاب اسلامی ایران با آرمان زمینه سازی برای حکومت امام مهدی؟ع؟ تکون و تولد یافت. بنابراین یکی از معیارهایی که به کمک آن می توان کامیابی یا ناکامی انقلاب را ارزیابی نمود میزان موفقیت انقلاب اسلامی در نیروسازی برای ظهور امام مهدی؟ع؟ است و انقلاب اگر بخواهد به آرمان خود وفادار بماند بایستی تمام ظرفیت خود را در راه نیروسازی برای حکومت عدل جهانی مهدوی به کار گیرد. پرسش نوشتار پیش رو این است که انقلاب اسلامی ایران به چه میزان در نیل به هدف خود موفق بوده است و دستاوردهایی که انقلاب در مسیر نیروسازی برای حکومت مهدوی به دست آورده است چیست. تحول در نگرش به اسلام به عنوان یک قدرت مطرح، تحول در نگرش به حکومت دینی، تحول در نگرش به انتظار، شتاب بخشیدن به جریان بازگشت به اسلام، احیاء فرهنگ مبارزه با طاغوت، تمرین عملی برای نظام حکمرانی، تربیت نسل مؤمن و مجاهد و تربیت و انسجام بخشی به نیروهای مجاهد در سرتاسر دنیا بخشی از این دستاوردها هستند.