فلسفه اسلامی

شهاب الدین سهروردی در کتاب معروف خود حکمةالاشراق بر آن است که نظریهٴ قیاس ارسطویی را بر مبانی آسانتری پایه گذاری کند و صحت ضرب های منتج را با قاعده های کمتر و ساده تر نشان دهد. روش سهروردی در این کار تبدیل قضیه-های سالبه به موجبه و جزئی به کلی و معرفی دو قاعدهٴ جدید برای شکل های دوم و سوم قیاس است. در این مقاله به معرفی بخش غیرموجّه نظریهٴ قیاس سهروردی می پردازیم و ادعای ساده تر بودن روش او را ارزیابی می کنیم.

۱۳۷۳.

پارادایم های معاصر هستی شناسی فضا و نسبت آن با شناخت شناسی معماری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید محمد بهروز اسماعیل ضرغامی جلال الدین مهدی نژاد

منبع: روش شناسی علوم انسانی سال ۲۰ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۸۱

کلید واژه ها: روش شناسی هستی شناسی شناخت شناسی فضا نظریه معماری و علوم اجتماعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی هستی شناسی

تعداد بازدید : ۱۸۴۲ تعداد دانلود : ۹۵۴

هستی شناسی، شناخت شناسی و روش شناسی در هم تنیده اند و پرداختن به هر یک، به معنای مفروض داشتن پاسخ به دو دیگری از پیش است؛ از این سه، هستی شناسی در مرتبه نخست واقع می شود که مبنای دو پرسش بعدی واقع می شود. در این مقاله به هستی شناسی های فضا پرداخته می شود که سه انگاشت مطلق، نسبی و رابطه ای را در بر می گیرد. بحث خواهد شد که انگاشت های مطلق و نسبی فضا در محدوده علوم اثباتی باقی می مانند و بر مبنای جدایی فضا از زمینه اجتماعی استوارند. در شناخت شناسی، این دو یا فضا را ابزاری برای اصلاحات اجتماعی می بینند یا عکس آن را اثر پذیر و گیرنده اثر و معنا از سازوکارهای اجتماعی فرض می کنند. روی آوردن به انگاشت سوم یا فضای رابطه ای اما بر تولید هم زمان فضا و جامعه تأکید می کند که گویی صحنه ای است برای نمایش جامعه؛ با هر ترتیب فضایی نمی تواند پذیرای نمایش باشد و هر نمایشی هم در آن مقدور نیست. این انگاشت اخیر شناخت شناسی فضا را به سوی مطالعات بین- و ترا- رشته ای هدایت می کند که نظریه معماری در دهه اخیر به سوی آن خیز برداشته است

در این مقاله مسأله معناشناختى صفات، از دیدگاه ملاصدرا بررسى مى‏شود. فیلسوف بزرگ مسلمان با استفاده از بحث وجود شناسى و اصول مربوط به آن به سراغ صفات حق تعالى رفته و در مسأله وجود شناسى با پرداختن به اصول اشتراک معنوى و تشکیک وجود نشان مى‏دهد که قول به تشبیه و تنزیه مطلق باطل است و مستدل بیان مى‏کند که وجود در خالق و مخلوق بطور تشکیکى بکار مى‏رود. صفات جمالیه را نیز با ارجاع به حقیقت وجود و اثبات عینیت عوارض وجود با حقیقت وجود نشان مى‏دهد که، مانند وجود، امرى مشترک و مشککند و با عقل انسانى قابل فهم است.

درخت حوزه‌های تخصصی

فلسفه اسلامی

بررسی و نقد فرضیه کارما از نگاه حکمت متعالیه

رابطه نفس و بدن

روش سهروردی در قیاس (Suhrawardi on Syllogisms)(مقاله علمی وزارت علوم)

روانشناسى اسلامى (42) نظر محمد زکریای رازی در معنای روح

محرک نامتحرک بر اساس کتاب لامبدا با تکیه بر تفاسیر ثامسطیوس ،ابن سینا ،ابن رشد و آکوئیناس

حرکت جوهری از عزیز الدین نسفی تا صدرالدین شیرازی ‏(مقاله علمی وزارت علوم)

سرچشمه هاى فلسفه اسلامى(مقاله پژوهشی حوزه)

ارسطو از نگاه فیلسوفان مسلمان

عرض ذاتی به عنوان معیار وحدت و تمایز مسایل علوم(مقاله علمی وزارت علوم)

آگاهی و شناخت در فلسفه ی کانت

زندگی و اندیشه فارابی

نگاهی به مکتب فلسفی اصفهان و بنیانگزاران آن

پارادایم های معاصر هستی شناسی فضا و نسبت آن با شناخت شناسی معماری(مقاله علمی وزارت علوم)

سیری در المسائل العکبریه

جوهر فرد یا جزء لا یتجزی از نظر متکلمین اسلامی شیعه، اشاعره، معتزله

نظریه صدرالمتألهین در معناشناختی اوصاف حق تعالی(مقاله علمی وزارت علوم)

محرک نخستین از نظر ارسطو و ملاصدرا ‏

علیت در مقام اثبات و ثبوت از دیدگاه غزالی و مقایسه آن با نظریه هیوم

حکیم ترمذی و نظریه ولایت(مقاله ترویجی حوزه)

علم تصور است یا تصدیق؟

پالایش نتایج جستجو