انواع ادبی

همواره در تکوین سبک یک نویسنده, علاوه بر انگاره ها و انگیزش های فردی و درونی, شمار زیادی از محرک های مرتبط با محیط اجتماعی و محیط جغرافیایی اثر گذار بوده است. تعداد سبک های اقلیمی در ایران, ناشی از تنوع موجود در محورهای زیست محیطی است. وجود کوه های صعب العبور, جنگل انبوه و دریایی با افق های دور در شمال و متقابلاً حضور همان دریا در جنوب و در جوار گرمای سوزان, نبود باران, خشکی و خشونت فراوان در مکان , دو نوع موقعیت محیطی و زیستی متفاوت را ایجاد کرده است. گسترش کویر و دشت های لوت در مرکز و مشرق, کثرت کوه ها در مناطق غرب, مسدود بودن مرزهای تجاری و ارتباطی با همسایگان در آن ها و در مقابل, وجود بندرهای بازرگانی در جنوب و شمال و حضور نیروهای روس و انگلیس در پیشینه سیاسی, اجتماعی, و فرهنگی بعضی مناطق در مرکز, شمال غرب و شمال شرق و درخشش تاریخی آن ها در بعضی دوره ها نیز در کیفیت و کمال یافتگی سبک آن ها نقش اساسی داشته است.

۳۵۸۴.

رابطه ادبیات و جنگ در طول تاریخ

نویسنده: محمدرضا سرشار (رهگذر)

منبع: ادبیات داستانی مهر و آبان ۱۳۸۲ شماره ۷۳

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۶۶ تعداد دانلود : ۱۰۱۳

۳۵۸۵.

تکلیف نسل شیوا چیست؟

نویسنده: سهیلا عبدالحسینی

منبع: ادبیات داستانی دی و بهمن ۱۳۸۲ شماره ۷۵ و ۷۶

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی ادبیات روایی و داستانی گونه های معاصر داستان و داستان کوتاه

تعداد بازدید : ۱۱۹۰ تعداد دانلود : ۵۰۲

۳۵۸۶.

جلوه های زیبایی شناختی باروک در رمان جدید(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ژاله کهنمویی پور

منبع: پژوهشنامه علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی ۱۳۸۲ شماره ۳۷

کلید واژه ها: ابهام تخیل رمان جدید جلوه های زیبایی شناختی باروک دگرگونی و استحاله تصویر در تصویر

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی ادبیات روایی و داستانی گونه های معاصر رمان و رمان نو

تعداد بازدید : ۱۷۵۲ تعداد دانلود : ۹۴۰

بسیاری از ویژگی های باروک در رمان معاصر متجلی است، به خصوص در رمان های نیمه دوم قرن بیستم. با توجه به این زیبایی شناسی جلوه های باروک نو، آیا می شود باروک را یک مکتب خاص پایان قرن شانزدهم و آغاز قرن هفدهم در فرانسه شمرد یا باید آن را گرایشی ادبی تلقی کرد که در دوره های مختلف در ادبیات جریان داشته و در قرن بیستم حضورش پر رنگ تر گشته است؟

۳۵۸۷.

امثال و حکم تاریخی

نویسنده: احمد ابومحبوب

منبع: کتاب ماه ادبیات و فلسفه آبان ۱۳۸۲ شماره ۷۳

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۰۹ تعداد دانلود : ۵۹۱

۳۵۸۸.

توفیق الحکیم و سیر نمایشنامه نویسى او(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سهیلا پرستگارى

منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۸۲ دوره ۵

کلید واژه ها: نمایش مبتنى بر فکر و اندیشه نمایش تراژدى نمایش کمدى

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی ادبیات روایی و داستانی گونه های معاصر نمایشنامه و تعزیه

تعداد بازدید : ۱۰۶۳ تعداد دانلود : ۶۷۷

در این مقال نخست به شرح حال زندگى توفیق الحکیم پرداخته، سپس انگیزهء علاقه ى او نسبت به نمایش و نمایش نامه نویسى را از نظرگذرانده و در این رهگذر به انواع نمایش هم دورهء او در مصر اشارت مى کنیم و آنگاه تحولات و ابتکارات فکرى او را در نمایش نامهء عربى به ویژه نمایش نامهء مصرى مورد پژوهش قرار مى دهیم و در ادامه ى گفتار، سیر نمایش نامه نویسى وى را به مراحلى چند دسته بندى نموده و آثار او را بر مى شمریم.

۳۵۸۹.

کارکرد ادبی زبان و گونه های آن

نویسنده: محمد بارانی

منبع: فرهنگ ۱۳۸۲ شماره ۴۶ و ۴۷

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی

تعداد بازدید : ۱۶۵۰ تعداد دانلود : ۱۵۱۹

۳۵۹۰.

هدایت نمایشنامه نویس

نویسنده: بابک پرهام

منبع: کارنامه اردیبهشت ۱۳۸۲ شماره ۳۴

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی تراژدی و درام

تعداد بازدید : ۱۱۵۸ تعداد دانلود : ۷۹۹

۳۵۹۱.

مقاله: مرزبان نامه، نکته های تازه پیرامون تألیف و ترجمه و تحریر روضة العقول، محمد غازی ملطیوی و مرزبان نامه سعدالدین وراوینی

نویسنده: غلامرضا افراسیابی

منبع: آینه میراث دوره جدید تابستان ۱۳۸۲ شماره ۲۱

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۸۳۰ تعداد دانلود : ۱۴۵۳

۳۵۹۲.

داستانی عاشقانه در گزارشی عرفانی (نگاهی به منظومه «مهر و ماه» حسینی شیرازی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: کاووس حسن لی

منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد ۱۳۸۲ شماره۱

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۱۹

استفاده از محسوسات برای بیان امور ذهنی و انتزاعی در ادبیات، سابقه‌ای دیرینه دارد و ادب عرفانی بیش از دیگر آثار ادبی از این امکان بیانی سود جسته است. بنیاد بسیاری از داستانهای رمزی در ابتدا بر رمز و تمثیل نبوده است، اما سخن سرایان از آن داستانها، همچون ابزاری برای مقاصد عالی خود بهره جسته‌اند. یکی از گونه‌های یاد شده، داستان عاشقانه «مهر و ماه» است. محمد حسین شیرازی - یکی از شاعران دوره قاجار - به شیوه‌ای ویژه این داستان را با نگاهی عرفانی گزارش کرده است: او داستان یاد شده را به شکل طبیعی به نظم کشیده، اما در مواضعی از داستان، مفاهیم و معانی مربوط به عشق عرفانی و سلوک روحانی را متناسب با فضای داستان به نثر نوشته است، تا بتوان مفهوم ثانویه داستان را نیز دریافت.

۳۵۹۳.

فواید لغوی غازان نامه منظوم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمود مدبری

منبع: نامه فرهنگستان ۱۳۸۲ شماره ۲۲

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی ادبیات حماسی حماسه تاریخی

تعداد بازدید : ۱۷۰۲ تعداد دانلود : ۱۰۰۴

غازان نامه منظومه ای تاریخی - حماسی متعلق به قرن هشتم است اثر نورالدین بن شمس الدین محمد اژدری، متخلص به «نوری»، از شاعران ناشناخته که دوران حیات او مقارن بوده است با اواخر عصر ایلخانی و آغاز دوره آل جلایر. او این مثنوی را، به نام سلطان اویس جلایری، به سال 758 هجری آغاز کرده و در سال 763 هجری به پایان برده است. در تذکره ها و کتاب های تاریخ و ادب، از احوال این شاعر اطلاعی ثبت نشده است. یگانه منبع اطلاعات ما مقدمه منثور غازان نامه منظوم و نیز مطالبی است که خود شاعر در سرآغاز و خاتمه منظومه آورده است، از این قبیل که هنگام سرایش منظومه پنجاه ساله بوده و «نوری» تخلص می کرده است. منظومه، به تقلید از شاهنامه فردوسی، در بحر متقارب، و شمار ابیات آن بیش از 8700 است. شاعر، در آن، شرح احوال سلطان غازان خان، ایلخان بزرگ، را آورده و مباحث تاریخی را با مایه های داستانی آمیخته و به شخصیت آن سلطان جلوه ای دیگر داده است......

۳۵۹۴.

بث شکوی در شعر فارسی

نویسنده: سید محمدجواد سهلانی

منبع: کیهان فرهنگی آبان ۱۳۸۲ شماره ۲۰۵

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی ادبیات غنایی بثّ الشکوی

تعداد بازدید : ۲۰۱۹ تعداد دانلود : ۱۲۰۵

۳۵۹۵.

همانندی در افسانه های ملل

نویسنده: علی اصغر ارجی

منبع: رشد آموزش زبان و ادب فارسی ۱۳۸۲ شماره ۶۶

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی ادبیات روایی و داستانی گونه های کلاسیک

تعداد بازدید : ۱۲۱۸ تعداد دانلود : ۸۹۴

۳۵۹۶.

مهر هفتم

نویسنده: عباس پژمان

منبع: کتاب ماه ادبیات و فلسفه مرداد ۱۳۸۲ شماره ۷۰

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۸۳ تعداد دانلود : ۴۵۲

۳۵۹۷.

طنزی که زندگی است...

نویسنده: رویا صدر

منبع: کتاب ماه ادبیات و فلسفه مرداد ۱۳۸۲ شماره ۷۰

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۷۴۸ تعداد دانلود : ۵۱۴

۳۵۹۸.

رمان جریان سیال ذهن

نویسنده: کامران پارسی نژاد

منبع: ادبیات داستانی تیر ۱۳۸۲ شماره ۷۰

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی ادبیات روایی و داستانی گونه های معاصر رمان و رمان نو

تعداد بازدید : ۱۲۱۰ تعداد دانلود : ۷۸۹

۳۵۹۹.

لابیرنت ها و مازها در گذرگاه تاریخ

مترجم: هوشنگ شرقی

منبع: دانش و مردم سال پنجم فروردین و اردیبهشت ۱۳۸۳ شماره ۱ و ۲

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی ادبیات اسطوره ای

تعداد بازدید : ۱۸۸۲ تعداد دانلود : ۷۴۵

۳۶۰۰.

بازیهای طنزآمیز زبانی ابوسعید در اسرار التوحید(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: قدرت الله طاهری

منبع: پژوهشهای ادبی ۱۳۸۲ شماره ۲

کلید واژه ها: عرفان زبان طنز سرارالتوحید

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی ادبیات طنز

تعداد بازدید : ۲۴۷۲ تعداد دانلود : ۱۲۱۵

ابوسعید ابی الخیر یکی از عارفان برجسته ایران در کنار سیر و سلوک عالی عرفانی و ذوق و شم ادبی والا از طنزی لطیف و شیرین در رفتار، گفتار و تعابیر برخوردار بوده که خود در نوع سلوک او، که به عارفان " اهل بسط" متعلق است، ریشه دارد. آنچه از حکایات دلنشین اسرارالتوحید برمی آید، ابوسعید نه تنها خود به آفرینش طنزها و بازیهای زبانی زیبایی دست می زده، بلکه از گفتار نمکین دیگران نیز به وجد می آمده است. ساختار ذهنی وی همانند سایر عرفا به گونه ای شکل گرفته بود که تمامی عناصر هستی را جلوه هایی از رموز عرفانی دانسته، بسرعت و حدت، رفتار، سخنان و گفتار عوامانه را تعبیری عارفانه می نمود یا از نامهای اماکن، شهرها و دیه ها، آیات قرآن و احادیث، اصطلاحات کلامی و فقهی و ... برداشتی عرفانی ارائه می کرد. این برداشتها در عین انتقال بخشی از اندیشه های اهل تصوف به دلیل بهره گیری از مایه های طنز ، جذابیت و زیبایی خاصی داشت و به رغم زیباییهای فراوان، مورد توجه پژوهشگرانی قرار نگرفته است که درباره سیر تاریخی طنز و طنزپردازی در ادبیات ایران تحقیق کرده اند. این مقاله می کوشد برداشتها و تاویلهای عرفانی و حکمت آمیز ابوسعید را از عناصر یاد شده، که می توان گفت نوعی "بازی زبانی" بوده است، بررسی و تحلیل کند.

درخت حوزه‌های تخصصی