احمد نیک روان

مهارت ویژه مهارتی کاملاً خاص است که در بین مجموعه مهارت های عمومی تر قرار می گیرد و همان گونه که از تعریف واژه ویژه بر می آید، استثنایی در میان قواعد کلی است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی حضور مهارت ویژه در رشته تیراندازی با تفنگ بادی در شرایط اضطراب رقابتی  در دو سطح ماهر و مبتدی بود. جامعه پژوهش شامل کلیه تیراندازان زن و مرد شهر سمنان که از این میان نمونه ای از 40 تیرانداز انتخاب شدند. در این پژوهش دو گروه زن با میانگین سنی (33/21) و دو گروه مرد با میانگین سنی (44/23) قرار داشتند که هدف گیری با تفنگ بادی را در 5 فاصله (8، 9، 10،11  و 12 متر از سیبل) اجرا کردند. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد و ترسیم جداول و نمودار) و استنباطی (رگرسیون و تحلیل واریانس تک متغیره) استفاده شد. به منظور محاسبه نمرات پیش بین و رسم مدل برای نمایش تفاوت بین نمرات پیش بین با نمرات عملکرد واقعی از رگرسیون خطی ساده با سطح معناداری  05/0 درصد استفاده شد. تفاوت معناداری بین نمرات پیش بین و نمرات واقعی در تمامی گروه ها در شرایط اضطراب رقابتی یافت شد (05/0p<). به طوری که معناداری تفاوت بین دو نمره پیش بین و اجرای واقعی در گروه مردان تیرانداز ماهر (031/0=p) گروه مردان تیرانداز مبتدی  (044/0=p) گروه زنان تیرانداز ماهر (010/0=p) و گروه زنان تیرانداز مبتدی (048/0=p) به دست آمد. نتایج از وقوع مهارت ویژه در رشته تیراندازی با تفنگ بادی در شرایط اضطراب رقابتی در تمامی گروه ها حمایت می کند و مبحث مهم اصول ویژگی تمرین در یادگیری حرکتی را مورد تأیید قرار می دهد

اختلالات فراگیر رشد که یکی از موارد بسیار شایع آن اوتیسم است شامل گروهی از اختلالات روانی هستند که مهارت های تعامل اجتماعی و مهارت های ارتباطی در آن ها تخریب شده است. با توجه به بالا بودن هزینه های درمانی بیماری اوتیسم، به کارگیری روش های درمانی جایگزین و مناسب برای بیماران اوتیسم به خصوص کودکان و ارتقای سطح کیفی زندگیشان از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر تمرینات یکپارچگی حسی-حرکتی با کمک والد مورد علاقه بر تعادل کودکان اوتیسم بود. بدین منظور 24 کودک اوتیسم در دامنه سنی 10-6 سال در این مطالعه شرکت کردند و به مدت 10 هفته تحت مداخله تمرینات یکپارچگی حسی-حرکتی قرار گرفتند. شرکتکنندگان در 2 مرحله پیشآزمون و پسآزمون از نظر مهارت تعادل براساس آزمون لک لک و آزمون پاشنه پنجه ارزیابی شدند. برای بررسی اختلاف بین گروه ها در پیش آزمون از تحلیلواریانس یک طرفه و به منظور تجزیهوتحلیل اثرات پروتکل پژوهش، آزمون تحلیلواریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی شفه در سطح معناداری 0.05≥P به کار گرفته شد. نتایج نشان داد که تمرینات یکپارچگی حسی–حرکتی به طور معناداری موجب بهبود مهارت تعادل ایستا و پویا شده است و رویکرد والد-محور با اثرات مثبتی از طریق دستکاری ویژگی های روانشناختی مانند حس تعلق و همبستگی، انگیزش و اطمینان بالاتر دارای مزایای بهتری در بهبود تعادل پویا بوده است.

هدف از پژوهش حاضر، تعیین روایی و پایایی نسخة فارسی مقیاس لذت، خودکارآمدی و حمایت اجتماعی فعالیت جسمانی کودکان بود. بدین منظور، 300 کودک ورزشکار (135 پسر و 165 دختر) نسخه فارسی مقیاس لذت، خودکارآمدی و حمایت اجتماعی فعالیت جسمانی کودکان را تکمیل نمودند. نتایج با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (تحلیل عاملی تأییدی، آلفای کرونباخ و ضریب هم بستگی درون طبقه ای) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحلیل عاملی تأییدی حاکی از آن است که میزان شاخص نیکویی برازش و نیکویی برازش تطبیقی بالاتر از (90/0) می باشد که در این پرسش نامه هر چهار عامل تأیید شده است. علاوه براین، نتایج ضریب آلفای کرونباخ و ضریب هم بستگی درون طبقه ای نشان می دهد که مقیاس لذت، خودکارآمدی و حمایت اجتماعی فعالیت جسمانی کودکان دارای ثبات پاسخ درونی ( 0.75 < ɑ ) و زمانی ( 0.80 < ɑ ) مناسبی است؛ بنابراین، نسخه فارسی مقیاس لذت، خودکارآمدی و حمایت اجتماعی فعالیت جسمانی کودکان از روایی و پایایی قابل قبولی در کودکان ورزشکار ایرانی برخوردار است.

هدف پژوهش حاضر مطالعه تأثیر محرومیت از خواب و مداخله پس گستر بر یادگیری ناپیوسته بازی شبیه سازی شده تنیس بود. 50 نفر از دانشجویان دختر 19 تا 25 ساله دانشگاه سمنان با توجه به پرسشنامه های مرتبط با متغیرهای تحقیق به عنوان نمونه انتخاب و به پنج گروه خواب کامل، محرومیت از خواب، خواب و مداخله پس گستر، محروم از خواب و مداخله پس گستر و فاصله کمتر از یک ساعت تقسیم شدند. برای سنجش یادگیری ناپیوسته از بازی شبیه سازی شده تنیس که قوانین و شیوه امتیازدهی شبیه به بازی واقعی بود، استفاده شد. برای تحلیل استنباطی داده ها از آزمون تحلیل واریانس یکطرفه و اندازه گیری های مکرر در سطح معناداری 05/0≥ P استفاده شد. نتایج نشان داد تفاوت یادگیری ناپیوسته (001/0Sig=) و نمره های یادداری گروه های پژوهش (001/0Sig=) معنادار است. سطح اجرای روز بعد گروه های دارای فاصله زمان استراحت کافی بین دو جلسه و استراحت کامل، نسبت به روز قبل بالاتر بود. کم خوابی و مداخله پس گستر اثر معکوس داشتند. بنابراین افرادی که در حال یادگیری مهارت اند، باید بر الگوی خواب و فعالیت های روزانه خود نیز توجه داشته باشند تا یادگیری مهارت دچار اختلال نشود و از تمرین خود بهره بیشتری ببرند.

هدف از پژوهش حاضر، تعیین تأثیر تمرینات ذهن آگاهی و حافظه کاری حرکتی بر کیفیت زندگی سالمندان فعال بود. شرکت کنندگان پژوهش شامل 32 مرد سالمند ورزشکار از شهر تهران بودند. روش پژوهش نیمه تجربی و نمونه گیری به صورت در دسترس انجام شد. شرکت کنندگان به شکل تصادفی در چهار گروه ذهن آگاهی، حافظه کاری حرکتی، ترکیب تمرینات ذهن آگاهی همراه با حافظه کاری حرکتی و کنترل قرار گرفتند و از طریق پرسش نامه اختصاصی سنجش کیفیت زندگی سالمندان در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون بررسی شدند. مداخلات به مدت 12 جلسه اعمال گردید. نتایج نشان داد اجرای هر سه روش بر بهبود کیفیت زندگی سالمندان مؤثر بوده است. همچنین، نتایج حاکی از آن هستند که مداخله ذهن آگاهی بر خرده مقیاس استقلال و خودشکوفایی و نیز حافظه کاری حرکتی بر خرده مقیاس استقلال تأثیر معناداری داشته است؛ در نتیجه، مربیان و روان شناسان ورزشی می توانند تمرینات ذهن آگاهی و حافظه کاری حرکتی را به عنوان روشی ساده و کم هزینه بر بهبود کیفیت زندگی سالمندان فعال اعمال نمایند.

هدف از پژوهش حاضر تأثیر محرومیت از خواب و مداخلة پس گستر بر یادگیری ناپیوستة مهارت پرتاب آزاد بسکتبال بود. تعداد 50 آزمودنی مبتدی از بین بازیکنان پسر بسکتبال شهرستان بوکان با توجه به نمرات پرسش نامة کیفیت خواب پیتزبورگ انتخاب و به صورت انتساب تصادفی (با توجه به نمرة پیش آزمون پرتاب آزاد بسکتبال) به پنج گروهِ خواب شبانة کامل، محروم از خواب، خواب شبانة کامل و مداخلة پس گستر، محروم از خواب و مداخلة پس گستر و توزیع جلسات تمرین با فاصلة کمتر از یک ساعت تقسیم شدند. برای سنجش اجرای تکلیف از آزمون توانایی های هریسون استفاده شد و برای گروه مداخلة پس گستر پرتاب دارت در نظر گرفته شد. بخش اصلی پژوهش شامل آموزش و پیش آزمون، دو جلسه تمرین و آزمون یادداری بود. با توجه به تعریف یادگیری ناپیوسته اختلاف بین نمرات دسته کوشش نهایی جلسة اول با دسته کوشش ابتدایی جلسة دوم به عنوان نمرة یادگیری ناپیوسته در نظر گرفته شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس با آزمون های تکراری، آزمون تحلیل واریانس یک سویه و آزمون تعقیبی توکی استفاده شد. نتایج نشان داد تفاوت بین گروه های مختلف پژوهش در یادگیری ناپیوسته (001/0 P= ) و نمرات یادداری (007/0 P= ) معنادار است. گروه های دارای فاصلة زمان استراحت کافی بین دو جلسه و استراحت کامل ، سطح اجرای روز بعد آنها نسبت به روز قبل بالاتر بود. با توجه به این نتایج، افرادی که در حال یادگیری مهارت هستند، باید بر الگوی خواب و فعالیت های روزانة خود نیز توجه داشته باشند تا یادگیری مهارت دچار اختلال نشود و از تمرین خود بهرة بالاتری ببرند.

پارکینسون  (PD)اختلالی مزمن در مغز است که روی حرکات بدن تأثیر می گذارد. هدف این پژوهش، بررسی اثر تمرینات ترکیبی تعادلی و ثبات دهنده مرکزی پیش رونده بر تعادل بیماران مسن مبتلا به بیماری پارکینسون بود. این پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح متقاطع بود. از بین بیماران مرد مبتلا به پارکینسون شهر ساری 16 بیمار به صورت داوطلبانه و در دسترس در این پژوهش شرکت کردند. سپس بیماران به روش انتساب تصادفی و رعایت اصل معادل سازی، به دو گروه تقسیم شدند. برنامه تمرینی شامل دو بخش چهارهفته ای تمرین پیش رونده تعادلی و ثبات دهنده مرکزی )هفته ای سه جلسه، میانگین 30 دقیقه) بود که به صورت ضربدری در چهار هفته دوم نوع تمرین گروه ها جابه جا شد. متغیر تعادل چشم باز و بسته به عنوان متغیر وابسته اندازه گیری شد. تحلیل آماری داده ها در پایان برنامه، بیانگر تغییر معنادار نمره های آزمون تعادل در هر دو وضعیت چشم باز و بسته بود (001/0=P). همچنین تفاوت دو گروه در نمره های تعادل چشم باز معنادار بود (023/0=P). براساس این نتایج در مجموع برنامه ترکیبی تعادلی و ثبات دهنده مرکزی برای ارتقای تعادل بیماران مبتلا به پارکینسون مناسب است و برنامه ای که در آن ابتدا تمرینات ثبات دهنده مرکزی انجام می گیرد، برنامه مفیدتری برای آنهاست.

تأثیر وزن و نیرو از عوامل مهم سازماندهی و اجرای تکالیف زمان واکنش است. افراد مسن با افزایش وزن با این متغیر درگیرند. هدف از تحقیق حاضر، بررسی تأثیر افزایش وزن اندام بر بخش های پیش حرکتی و حرکتی زمان واکنش ساده و افتراقی مردان جوان و مسن است. از آزمودنی ها (16 نفر گروه جوان و 16 نفر گروه مسن) خواسته شد تا در پاسخ به محرک های شنیداری (ساده و افتراقی)، حرکت فلکشن ساعد را انجام دهند. در 50 درصد از کوشش های انجام گرفته وزن اندام 2/1 کیلوگرم افزایش یافت و در همة کوشش های انجام گرفته، زمان واکنش و تنش عضلانی به وسیلة دستگاه الکترومیوگرام ثبت شد. نتایج آزمون تحلیل نشان داد که تأثیرات اصلی هر سه فاکتور افزایش وزن اندام، افزایش تعداد محرک و سن بر بخش پیش حرکتی معنادار است. در بخش حرکتی، اثر افزایش تعداد محرک از حالت ساده به افتراقی معنادار نبود (77/0 = P). با این حال تأثیرات تعاملی بین افزایش وزن اندام و سن معنادار بود (002/0 = P). این یافته ها بیان می کنند عواملی که موجب تغییر در اینرسی اندام و به طور کلی عوامل حرکتی می شوند، علاوه بر درگیر کردن بخش حرکتی، همزمان بخشی از فرایندهای پیش حرکتی را نیز تحت تأثیر قرار می دهند.

هدف از این تحقیق، بررسی تأثیر سطوح مختلف شاخص تودة بدن (BMI) بر اجرای مهارت های حرکتی پایه در کودکان 8-7 سالة پسر مدارس ابتدایی شهر همدان بود. به منظور تحقق اهداف 72 دانش آموز 8-7 ساله به صورت خوشه ای از بین کودکان 8-7 سالة مدارس ابتدایی شهر همدان انتخاب شدند. سپس براساس نمودار صدکی در وضعیت شاخص تودة بدنی شان به گروه های سه گانة چاق، متوسط و لاغر در سه گروه 24 نفری سازماندهی شدند. نحوة اجرای مهارت های حرکتی پایة کودکان به وسیلة تست الریخ ویرایش دوم (TGMD-2) ارزیابی شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آماری K-S، آزمون لون، تحلیل واریانس یکراهه و آزمون تعقیبی توکی در سطح معناداری 05/0=? انجام شد. نتایج تحلیل واریانس یکراهه نشان دهندة اختلاف معنادار در خرده مقایس های لی لی، پرش جفت، پرتاب از بالای شانه و نبود اختلاف معنادار در خرده مقایس های دویدن و گرفتن شیء در گروه های سه گانة شاخص تودة بدنی بود. نتایج آزمون تعقیبی در خرده مقیاس لی لی، پرش جفت، پرتاب از بالای شانه نشان داد، افراد گروه نرمال در مقایسه با گروه چاق، عملکرد بهتری داشتند. همچنین در خرده مقیاس های پرش جفت، پرتاب از بالای شانه افراد گروه لاغر عملکرد بهتری در مقایسه با افراد چاق داشتند. احتمالاً ارتباط معکوس مشاهده شده بین شاخص تودة بدنی بالا و مهارت های حرکتی پایه به عوامل مکانیکی، شناختی، اجزای حرکت، حمل تودة بدن، هماهنگی اجزا و دامنة حرکت وابسته بوده است.

هدف از پژوهش حاضر، مقایسة اثر برنامه های مداخله ای تمرینات تحمل وزن و مصرف منظم مکمل غذایی کلسیم بر چگالی مواد معدنی استخوان های ران کودکان بود. به این منظور نمونه ای 32 نفری از بین کودکان مهد ""راه ظفر"" با رضایت والدین به صورت داوطلبانه انتخاب شدند. این کودکان در چهار گروه مختلف به مدت پنج ماه تحت برنامه های مداخله ای قرار گرفتند. همگن بودن گروه ها از نظر کلسیم مصرفی ماهانه به وسیلة پرسشنامة مصرف کلسیم بررسی شد. جمع آوری داده ها توسط دستگاه چگالی سنجی (DEXA) انجام و برای تحلیل داده ها از آزمون های تحلیل واریانس یک متغیره و t گروه های همبسته استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد اختلاف معناداری بین کلسیم مصرفی ماهانة گروه های تحقیق وجود ندارد (192/0 = Sig و 696/1= F). نتایج مقایسة اختلاف میانگین نمره های پیش آزمون و پس آزمون BMD گردن استخوان ران در همة گروه ها معنادار بود (تمرینات تحمل وزن همراه با مصرف مکمل غذایی کلسیم، 002/0 = Sig و 919/4 = t ؛ تمرینات تحمل وزن ، 00/0 = Sig و 232/6= t؛ مصرف مکمل غذایی کلسیم، 00/0 = Sig و 86/7- = t و کنترل 002/0 = Sig و 499/5 = t). در مجموع، مقایسة نمره های BMD گروه های تحقیق نشان داد، تفاوت بین میانگین نمره های گروه ها معنادار است (019/0 = Sig و 981/3= F) و بر اساس نتایج آزمون تعقیبی توکی اختلاف معناداری بین میانگین گروه های 1 و 2 با گروه کنترل وجود داشت. این یافته ها بر اهمیت دوران کودکی و نوجوانی به عنوان سنین حساس زندگی در شکل گیری تراکم استخوان تأکید دارد و مؤید این نظریة مکانیکی در رابطه با استخوان هاست که ""استخوان ها نسبت به بار وارده به وسیلة اضافه کردن مواد معدنی پاسخ می دهند"".