منصور طبیعی

منصور طبیعی

مدرک تحصیلی: استادیار جامعه شناسی دانشگاه شیراز

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۳۰ مورد.
۱.

تحلیل نشانه شناختی تبلیغات چاپی (پوستر) انتخابات دور دهم مجلس شورای اسلامی (حوزه انتخابیه: شهر شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۵۳) 79-98

کلید واژه ها: نشانه شناسی اسطوره سیاسی انتخابات مجلس دهم شیراز

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات آموزش و ارتباطات اقناعی پروپاگاندا یا تبلیغات سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات ارتباطات سیاسی، بین الملل و توسعه ارتباطات سیاسی
تعداد بازدید : ۱۹۶۱ تعداد دانلود : ۱۲۴۱
این مقاله به دنبال کشف اسطوره های سیاسی به کار رفته در تبلیغات انتخاباتی دور دهم مجلس در شهر شیراز می باشد. در این مقاله پدیده اسطوره از دیدگاه ساختی رولان بارت مورد بررسی قرار گرفته است. در این راستا از روش تحقیق کیفی نشانه شناسی استفاده شده است و با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند 7 پوستر تبلیغاتی از کاندیدای اصلاح طلب، مستقل و اصول گرا متناسب با اهداف پژوهش انتخاب شد و مورد بررسی و تحلیل نشانه شناسی قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که، اسطوره های «میهن، ملت، قهرمانی، فره ایزدی، مردم سالاری، نیرو های خیر» از مهم ترین اسطوره های سیاسی در تبلیغات دهمین دور انتخابات مجلس در شهر شیراز می باشند.
۲.

مطالعه تجربه اسارت در جنگ ایران و عراق؛ بررسی رمان های «من زنده ام» و «حکایت زمستان» با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال دهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۳۸)

کلید واژه ها: آزادی خشونت مقاومت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی ادبیات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی جنگ
تعداد بازدید : ۱۶۸۸ تعداد دانلود : ۸۴۲
تجاوز سراسری ارتش رژیم عراق از زمین، هوا و دریا به جمهوری اسلامی ایران در 31 شهریور 1359 حادثه مهمی است که بررسی ابعاد آن برای نسل حاضر و آینده دارای اهمیت فراوانی است. یکی از پیامدهای بسیاری از جنگ ها ازجمله جنگ ایران و عراق، بُعد اسارت است. هدف مقاله حاضر بررسی این پیامد جنگ هشت ساله بین دو کشور ایران و عراق است. این مقاله هم از زاویه تجربه های زنانه و هم تجربه های مردانه به مقوله اسارت نگریسته است. در این راستا با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و مبتنی بر رویکرد عرفی، دو مجموعه خاطرات دوران اسارت با عنوان «من زنده ام» خاطرات دوران اسارت معصومه آباد و «حکایت زمستان» خاطرات دوران اسارت عباس حسین مردی بررسی شده است و در ادامه، مفاهیم، مقوله های فرعی و درنهایت، مقوله های اصلی، برگرفته شده است. نتایج به دست آمده در این مقاله نشان می دهد که اسارت برای اسیران ایرانی تا حد زیادی به عنوان ادامه مقاومت و مبارزه تعریف شده بود، اما به طور خاص، تجربه های این زنان و مردان، ذیل 16 مقوله فرعی قابل تقسیم بندی است که با تحلیل و جمع بندی در قالب 6 مقوله اصلی تعریف می شوند که عبارتند از: تعارض مکانی، خشونت، عوارض جسمانی، تجربه های روانی، سازوکار های مقابله با بحران، و سیاست های خصمانه.
۳.

مارکسیسم به مثابه روش؛ بررسی تلقی های روش شناختی جرج لوکاچ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش شناسی علوم انسانی سال ۲۲ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۸۸
تعداد بازدید : ۱۶۱۴ تعداد دانلود : ۷۸۴
در تاریخ تفکر مارکسیسم، لوکاچ متفکری بسیار اثرگذار بود. وی آثار مارکس را به شیوه خود قرائت کرد. بنا به خوانش او مارکسیسم نه یک نظریه تحلیلی که بیشتر یک روش برای مشاهده، فهم و تغییر جهان بود. او روش مارکس را در تلاش برای فهم و دستیابی به کلیت تعریف می کرد. وی کلیت را در دست کم پنج معنای متفاوت به کار می برد که عبارت بودند از: بیانگر، مرکز زدوده، هنجاری، طولی و عرضی. او روش دیالکتیک را به معنای قرار دادن امور واقع درون کلیت می دانست. از این منظر تاریخ مند کردن امور، بنیان روش مارکس بود. قرار دادن جزء در درون کل از طریق مفهوم میانجی ممکن بود. لوکاچ کلیت را هم فاعل و هم موضوع شناخت می دانست و در عین حال آن را به عنوان امری که می بایست ساخته شود قلمداد می کرد. اما تاریخ مندسازی امور شامل نظریه و روش مارکس نیز می شد. به همین دلیل او در نهایت با نوعی بن بست نظری مواجه شد: اگر ماتریالیسم تاریخی و روش دیالکتیک نیز تاریخ مند باشند، چگونه می توان از کنش انقلابی در جهت دستیابی به نوعی کلیت انضمامی دفاع کرد؟ پاسخ مستلزم اتخاذ نوعی رویکرد نخبه گرایانه بود که با برخی از مفروضات اصلی او در تعارض قرار می گرفت
۵.

مطالعه رابطه هویت ملی و نوع نام گذاری موالید در شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و دوم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۴۷)

کلید واژه ها: هویت ملی شیراز نام گذاری موالید نظریات هویت ملی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
تعداد بازدید : ۹۵۷ تعداد دانلود : ۶۲۰
زمینه و هدف: پرسش از «هویت» افراد و ملت ها یکی از دغدغه های فکری بشر در طول تاریخ به شمار می رفته استدر واقع انسان ها از دیرباز به دنبال تعریف و بازشناسی ملتشان، قبیله شان، قومشان، خودشان و... بوده اند آن ها در این مسیر بین خود و دیگران تمایز ایجاد می کردند، یکی از مسائلی که میل بروز و ظهور هویت طلبی انسان ها می باشد، تأکید بر انتخاب نام برای فرزندانشان است انسان ها همواره در تلاش اند تا در جهت اثبات خود، و حفظ موقعیتشان، به انحای مختلف به ابراز خود و ویژگی هایشان بپردازند انتخاب نام محملی برای نشان دادن هویت فرد بوده و وی افتخارات و آمال خود را در این فرآیند به منصه ظهور می رساند و به دنبال برآورده کردن آن هاست. مواد و روش ها: جامعه آماری این تحقیق افراد دارای فرزند شهر شیراز بوده و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران با ضریب خطای 4 درصد و در سطح اطمینان 95 درصد 420 نفر تعیین شده است. روش نمونه گیری این تحقیق خوشه ای تصادفی می باشد که با استفاده از پرسشنامه اطلاعات جمع آوری و به وسیله نرم افزار spss (رگرسیون تک متغیره) به تجزیه و تحلیل داده ها پرداختیم. نتایج: بررسیداده های تحقیق نشان داد هویت ملی 8/14 درصد از شهروندان شیرازی در حد بالا، 2/66 درصد در حد متوسط و حدود 19 درصد نیز در سطح پایین بوده است. آزمون همبستگیآنووا نشان می دهد میان هویت ملی و نام گذاری موالید ارتباط معنی داری وجود دارد. همچنین نتیجه رگرسیون لجستیک تک متغیره نشان داد هویت ملی می تواند 6 درصد احتمال نام گذاری مذهبی در موالید را افزایش دهد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این تحقیق و اثبات رابطه معنی دار بین هویت ملی و نام گذاری موالید، به صورت خلاصه این مطالعه نشان داد که اگر بتوانیم هویت ملی افراد را بالا ببریم احتمال انتخاب اسامی مذهبی و ملی برای موالید افزایش می یابد و این نیازمند توجه نهادهای فرهنگی و آموزشی است.
۶.

کاوش کیفی فرایندهای برساخت هویت اجتماعی در میان دانشجویان بلوچ: به سوی نظریه ای زمینه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره هشتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 59 - 85

کلید واژه ها: حاشیه شدگی هویتی دانشجویان بلوچ طرد هویتی فرایند برساخت هویت نظریه زمینه ای هویت حاشیه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۷ تعداد دانلود : ۹۶۲
پژوهش حاضر با هدف کاوش کیفی فرایندهای برساخت هویت اجتماعی در میان دانشجویان بلوچ صورت گرفته و برای این منظور از نظریه زمینه ای استفاده شده است. مشارکت کنندگان دانشجویان بلوچ مقطع ارشد و دکتری دانشگاه های دولتی هستند. داده ها به کمک مصاحبه عمیق به دست آمد و مصاحبه ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. تحلیل داده ها با استفاده از کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد که نتیجه تحلیل آن ها دستیابی به پنج مقوله و یک مقوله هسته است. مقولات محوری عبارت اند از: ناهمسازی مذهبی و هویت حاشیه ای، نپذیرفتن بوروکراتیک، دفع دیوانسالارانه هویت بلوچی، نقش بازنمایی منفی رسانه ها در برساخت هویت حاشیه ای، مکان مندی نامطلوب، نقش جغرافیا در برساخت هویت حاشیه ای، مشروعیت یافتگی حاشیه ای شدن و نقش قانون در برساخت هویت حاشیه ای. مقوله هسته نیز عبارت است از هویت حاشیه ای و برساخت هویت اجتماعی حاشیه ای. یافته ها نشان می دهند بستری مانند موقعیت مذهبی قوم بلوچ، شکاف قومی و مذهبی در استان، موقعیت جغرافیایی نامطلوب و در کنار شرایطی مثل مذهب به مثابه مبانی سیاست، تبعیض قومیتی، واپس رانی اداری و مدیریتی، بازنمایی های منفی رسانه ای، مشروعیت بخشی قانونی، قرارگیری در مرز، دوری از مرکز و احساس عدم توزیع عادلانه امکانات سبب برساخت هویت حاشیه ای در میان دانشجویان بلوچ شده است.
۷.

ارزیابی مبانی پارادایمی مرامنامه احزاب ایران بعد از انقلاب(مطالعه موردی حزب جمهوری اسلامی، حزب کارگزاران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال شانزدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۳۱) 45 - 66

کلید واژه ها: احزاب تحلیل محتوا کارگزاران جمهوری اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۴ تعداد دانلود : ۲۷۰۲
وجود احزاب در فضای سیاسی کشورها بسیار ضروری است. احزاب خصوصا در عرصه انتخابات اهمیت بسزایی دارند زیرا به نوعی جهت گیری سیاسی و خط مشی عملی افراد برخاسته از احزاب در امور مملکت داری نشان می دهد که نشات گرفته از جهان بینی و اصول فکری حزب آنها است.لذا پژوهش حاضر تلاشی به منظور تحلیل مبانی فکری و پارادایمی دو حزب مطرح بعد از انقلاب (جمهوری اسلامی،کارگزارن) است.جامعه آماری پژوهش تمام احزاب ثبت شده در وزارت کشورتا سال 97 می باشد که دو حزب طبق نظرنخبگان انتخاب گردیداند. روش بررسی ، تحلیل محتوای کیفی با رویکرد جهت دار(تلخیصی) است که از نرم افزار maxqdo 12 برای تحلیل استفاده شده است. نتایج نشان می دهد سهم پارادایم تفسیری در هر حزب کارگزاران و پارادایم انتقادی در حزب جمهوری اسلامی بیشتر از سایر ابعاد پارادامی است همچنین شاهد عدم وجود یک برنامه مدون بر اساس یک پارادایم خاص در حزب هستیم بلکه ملغمه ای از عناصر پارادایمی(تفسیری،انتقادی،تفسیری) در تدوین مرامنامه های احزاب وجود دارد.
۸.

معنایابی و گردشگری مذهبی: مطالعه مردم نگارانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال هشتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۲۶) 1-32

کلید واژه ها: معنایابی گردشگری مذهبی مردم نگاری تحلیل تماتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۴ تعداد دانلود : ۱۲۶۶
زیارت بخش مهمی از فعالیت های مربوط به گردشگری مذهبی را دربر می گیرد. پژوهش حاضر، با اتخاذرویکرد کیفی به توصیف چگونگی معنایابی زنان در گردشگری مذهبی می پردازد، در چارچوب مفهومی نگاهی به گردشگری وجودی کوهن انداخته شده است؛ از روش مردم نگاری برای اجرای عملیات تحقیق استفاده شد. تکنیک گردآوری داده ها مشاهده مشارکتی و مصاحبه های نیمه ساخت یافته بود ومشارکت کنندگان با نمونه گیری هدفمند انتحاب و یافته ها از طریق تحلیل موضوعی تحلیل شده اند، جامعه مطالعه شده گردشگران زن بقاع متبرکه شهر شیراز بودند که از طریق مصاحبه عمیق با 30نفر، داده ها جمع آوری شد. یافته ها حاکی از این می باشند که سفر زیارتی علاوه بر اینکه سفری بیرونی است، می تواند سفری درونی باشد و موجب برقراری تعاملات فردی، میان فردی و فرا مادی و اتصال ونزدیکی فیزیکی و قلبی در فضایی مملؤ از عاطفه دینی و فارغ از هرگونه تعلق و روزمرگی گردد که در نهایت منجر به معنا یابی وجستجوی خود حقیقی می گردد.زیارت بیان کننده جستجوی ای روحانی وجودی به سوی نیرویی ماورایی است؛ بنابراین به زائر کمک می کند که به چشم اندازی درونی دست پیدا کند وبه سفری فراتر از زمان ومکان برود.درواقع چنین سفری برای زنان فرصتی مغتنم است که ا زکارهای روزمره جداشوندوبه کنکاشی عمیق بپردازدتاگمشده های درونی خودرابیابند.
۹.

نقش قومیت در انتخابات یازدهم و دوازدهم ریاست جمهوری مورد مطالعه: ترک، کرد و لر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال سوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۹) 88 - 117

کلید واژه ها: قومیت رأی دهی مشارکت کاندیدا تعلق قومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۲ تعداد دانلود : ۳۸۷
هدف این پژوهش بررسی تفاوت پذیری میزان آرای کاندیداهای یازدهمین و دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران در استان های آذربایجان شرقی، کردستان و کهگیلویه و بویراحمد است. روش گردآوری داده های تجربی تحلیل محتوا از نوع کمی است. یافته های تجربی بیانگر این است که بین میزان آرای کاندیداها و تعلق قومی آن ها رابطه معناداری وجود دارد. اما در مورد رابطه بین بازنمایی شعارهای قومی توسط کاندیداها و میزان رأی آن ها یافته ها بیانگر این واقعیت بود که صرف شعارهای قومی به تنهایی نمی توانند در میزان رأی کاندیداها مؤثر واقع شوند بلکه علاوه بر شعارهای قومی وابستگی کاندیدای مذکور به یک جناح یا تفکر خاص نیز مهم است. در مقایسه دوره های یازدهم و دوازدهم یافته تحقیق بیانگر این بود که میزان شعارهای قومی در دوره دوازدهم نسبت به یازدهم کاهش پیداکرده و کاندیدای انتخاباتی در تبلیغات موضع گیری کمتری نسبت به قومیت ها داشته اند. همچنین یافته های تحقیق به ویژه در دوره یازدهم نشان داد که اگر کاندیداهای انتخاباتی به موضوع شعارهای قومی و تعلق قومی بپردازند و آن ها را در تبلیغات خود برجسته نمایند موجب افزایش میزان آرای آن ها در استان هایی با غلبه جمعیت قومی خواهد شد. ولی در دوره دوازدهم یافته تحقیق این قاعده را رد می کنند و پرداختن صرف به مسائل قومی را عاملی تأثیرگذار در رأی آوردن کاندیدا در استان های با غلبه جمعیت قومی نمی داند.
۱۰.

آینده پژوهی فرهنگ زیست محیطی با روش اکتشاف و اعتباریابی سناریو (مورد مطالعه: شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره هفتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۲۷) 441 - 468

کلید واژه ها: اصفهان آیندهپژوهی آینده فرهنگ زیستمحیطی سناریوسازی فرهنگ زیستمحیطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۹ تعداد دانلود : ۵۶۸
در پژوهش حاضر به روش ترکیبی یا آمیخته، آینده پژوهی فرهنگ زیست محیطی ایران با اکتشاف و اعتباریابی سناریو در شهر اصفهان صورت گرفته و تحلیل یافته ها در دو سطح کیفی و کمی انجام شده است. در بخش کیفی که تکنیک گراندد تئوری مبنای اکتشاف سناریوها بوده، تجارب متخصصان زیست محیطی در نتایج تحلیل داده ها براساس مراحل سه گانه کدگذاری به کار رفته است. در مرحله کدگذاری باز، بیش از 245 گزاره معنادار و 134 مفهوم متناظر، و در مرحله بعد 72 مقوله فرعی از این مفاهیم متناظر استخراج شد. در مرحله مقولات فرعی دو نوع دسته بندی وجود دارد. دسته ای به سناریوهای الگوی ایرانی-اسلامی پیشرفت و الگوی غربی توسعه ارتباط دارد که شامل 27 مقوله فرعی است و دسته ای دیگر به سناریوهای آینده فرهنگ زیست محیطی، شامل 45 مقوله فرعی مربوط است. درنهایت به دلیل ارتباط مفهومی مقولات با هم در مرحله کدگذاری محوری، 3 مقوله محوری برای سناریوهای آینده فرهنگ زیست محیطی و 8 مقوله محوری برای سناریوهای پیشرفت و توسعه در قالب یک مدل به دست آمد. سپس معادله ساختاری الگوی فوق با روش کمی مدل سازی آزموده شد. براساس یافته های بخش کیفی پژوهش، از نظر مشارکت کنندگان در پژوهش سناریوهای خوش بینانه، محتمل و بدبینانه، آینده فرهنگ زیست محیطی بر پایه توسعه سناریوهای الگوی ایرانی-اسلامی پیشرفت و الگوی غربی توسعه است. نتایج آماری بخش کمی نیز نشان می دهد اثر هریک از سناریوهای الگوی ایرانی-اسلامی پیشرفت و الگوی غربی توسعه، بر سناریوهای آینده فرهنگ زیست محیطی با ضرایب 46/0 و 81/0 معنادار است.
۱۱.

مطالعه رفتارهای پرخطر جنسی و عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با آن در میان جوانان شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جمعیتی دوره ۵ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۰) 157 - 184

کلید واژه ها: جوانان رفتارهای پرخطر جنسی سرمایه فرهنگی مرتبط با سلامت سرمایه اجتماعی سلامت معنوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۹ تعداد دانلود : ۴۳۴
توجه به سلامت جوانان، به عنوان ارزشمندترین منابع انسانی جامعه، بسیار ضروری است. یکی از مباحث مهم حوزه سلامت جوانان، رفتارهای پرخطر جنسی است که با توجه به تغییرات نگرشی که در جامعه شاهد افزایش آن هستیم، پرداختن به آن ضروری به نظر می رسد. مطالعه حاضر با همین هدف، به بررسی رفتارهای پرخطر جنسی جوانان پرداخته و با نگاهی جامعه شناختی، مؤلفه های مرتبط با آن از جمله سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی مرتبط با سلامت و سلامت معنوی را مورد مطالعه قرار داده است. در مطالعه حاضر، جامعه آماری شامل جوانان 29-18 ساله شهر شیراز است و حجم نمونه بر اساس جدول لین، 600 نفر تعیین شد. با استفاده از ابزار پرسشنامه (تلفیقی از مقیاس استاندارد و محقق ساخته)، داده ها از طریق نمونه گیری طبقه ای چندمرحله ای جمع آوری و با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد که میان سن، وضعیت تحصیلی، سرمایه فرهنگی مرتبط با سلامت، سرمایه اجتماعی در تمامی ابعاد و سلامت معنوی با رفتارهای پرخطر جنسی رابطه آماری معکوس و معناداری وجود دارد. هم چنین میان جنس و وضعیت تأهل نیز با این رفتارها تفاوت معنادار وجود دارد؛ به طوری که در میان زنان و افراد متأهل، رفتارهای پرخطر جنسی کمتر بوده است. از این رو، سرمایه فرهنگی و سرمایه اجتماعی نقش مهمی در پیشگیری از رفتارهای پرخطر جنسی دارد. بنابراین، تقویت و بهبود این سرمایه ها می تواند ارتقاء رفتارهای مبتنی بر سلامت را به دنبال داشته باشد.
۱۲.

تعهد به پویاییِ اخلاق تعهد؛ مطالعه جامعه شناختی اشعار قیصر امین پور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شعرپژوهی سال دهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۳۷) 25 - 46

کلید واژه ها: اخلاق تعهد اجتماعی تعهد ادبی جامعه شناسی ادبیات ادبیات متعهد قیصر امین پور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۰ تعداد دانلود : ۵۶۴
بازنمایی جامعه در ادبیات ایران، پس از انقلاب 57، اشکال جدیدتری به خود گرفت. مسئله «تعهد» که از مفاهیم کلیدی انقلاب اسلامی بود، به زودی به شاخصی برای داوری آثار ادبی تبدیل شد، بااین وجود حتی تا به امروز اغلب پاسخ ها به پرسش هایی از قبیل ادبیات در قبال چه چیزی باید تعهد داشته باشد؟ شاعر متعهد کیست؟ و ... چندان شفاف نبوده اند. در این پژوهش، برای واکاوی چیستی «تعهد در ادبیات»، اشعار قیصر امین پور مورد مطالعه قرار گرفته اند. این پژوهش تعهد در ادبیات را در دو وجه عمده ی «تعهد اجتماعی» و «تعهد ادبی» پی گرفته است. رویکرد این پژوهش کیفی و روش آن میمه سیس است. مطالعه هم زمان اشعار قیصر امین پور و بستر اجتماعی شکل گیری آن ها، این بینش را فراهم آورد تا اشعار این شاعر در سه دوره ی «بودن برای دیگری»، «بودن بدون دیگری» و «بودن کنارِ دیگری» دسته بندی شوند. پس از تحلیل تعهد ادبی و تعهد اجتماعی در هرکدام از این دوره ها، نتیجه گرفته شد که تعهد قیصر امین پور امری پویا و در هر دوره متغیر بوده است، و از همین رو قیصر که از ابتدا شاعری متعهد بوده، توانسته تا انتها شاعری متعهد باقی بماند.
۱۳.

تحلیل جامعه شناختی جنبش دانشجویی در ایران برمبنای نظریه رفتار جمعی نیل اسملسر (مورد مطالعه: تسخیر سفارت امریکا)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی جمهوری اسلامی ایران سال ششم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 57 - 77

کلید واژه ها: جنبش دانشجویی امام خمینی(ره) رفتارجمعی تسخیر سفارت امریکا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۴ تعداد دانلود : ۴۴۱
تسخیر سفارت امریکا که بعد از انقلاب 57 از آن به عنوان انقلاب دوم یاد شده در تاریخ انقلاب اسلامی ایران رویدادی مهم و قابل تأمل است. هرچند مقالات و کتابهای متعددی در این زمینه نوشته شده اند اما این حرکت خودجوش دانشجویی به ندرت از دیدگاه نظریه های جنبش اجتماعی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. از این رو در این مقاله کوشیده ایم تا با استفاده از نظریه رفتار جمعی اسملسر به تحلیلی جامعه شناختی از تسخیر سفارت امریکا در ایران دست یابیم. برای ارزیابی نظریه مذکور از وقایع تاریخی ، چگونگی رویارویی و نفوذ امریکا در ایران استفاده کردیم. و از این طریق به تحلیل و بررسی جنبش دانشجویان به منظور تسخیر سفارت بر مبنای نظریه اسملسر پرداختیم. بر این اساس می توان گفت که زمینه های ساختاری (کودتای 28 مرداد، تأسیس ساواک و انقلاب اسلامی ایران)، فشارهای ساختاری (حمایت از تجزیه طلبان)، گسترش باورهای تعمیم یافته (پیام امام خمینی(ره) به مناسبت 13 آبان 56 و 43 و اشاره به خیانت ها و باورهای بعد از انقلاب از سوی امریکا)، عوامل شتاب دهنده (دیدار رئیس دولت موقت با نماینده امریکا و پذیرفتن شاه توسط امریکا) و بسیج مشارکت کنندگان (حمایت از موضع گیری امام خمینی(ره)) به بروز جنبش دانشجویی و تسخیر سفارت توسط دانشجویان منجر شد. روش مورد استفاده در این پژوهش، کیفی و از نوع پژوهش بندی و تاریخی است.
۱۴.

داوری اخلاقی بر مبنای استثنایی سازی موقعیت: کاوش پدیدارشناختی اخلاق پژوهش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هفتم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۲۵)

کلید واژه ها: داوری اخلاقی استثنایی سازی موقعیت پدیدارشناسی دانشجویان دکتری اخلاق پژوهش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۴ تعداد دانلود : ۵۰۳
این پژوهش با هدف کاوش پدیدارشناختی فهم دانشجویان دکتری دانشگاه شیراز از اخلاق پژوهش انجام گرفته است و از طریق مصاحبه عمیق با 8 نفر، داده های مورد نظر جهت تحلیل جمع آوری گردید. داده ها با روش پدیدارشناسی تفسیری تحلیل و در اولین مرحله هفت زیر تم پیرامون موضوع مقاله حاضر استخراج گردید. در ادامه هفت زیر تم اولیه توسط محقق در دو تم اصلی: باز اندیشی در مفاهیم و برجسته سازی تعدد موقعیت ها مفهوم سازی شد. در نهایت استثنایی سازی موقعیت، به عنوان مفهوم مرکزی تجربه زیسته مشارکت کنندگان در مواجهه با شرایط متعارض اخلاقی که شیوه داوری اخلاقی آنها را تعیین می کند کشف شد. بنابراین افراد با رجوع به معانی مطلوب خود از مفاهیم و انتخاب گزینشی از موقعیت های چندگانه ای که با آن مواجه می شوند، تفسیری خاص و استثنایی از انجام رساله انجام می دهند. این شیوه تفسیر، آنها را یاری می رساند تا به مدیریت تعارضات و داوری اخلاقی بپردازند.
۱۵.

نشانه شناسی هویت ملی در پوسترهای انتخاباتی شورای شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۱۹ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۷۵) 141 - 154
تعداد بازدید : ۴۴۸ تعداد دانلود : ۱۴۵
طراحی گرافیکی پوسترها و عکس ها در عرصه انتخابات اهمیت به سزایی دارد. از این ابزار برای جلب توجه مخاطبان استفاده می شود ازجمله مواردی که نامزدان انتخابات به آن می پردازند، بهره گیری از عناصر هویت ملی است، درواقع تغییر در ذائقه فرهنگی مخاطبان به واسطه استفاده از مؤلفه های هویت ملی در پوسترهای انتخابی ممکن می شود. لذا، پژوهش حاضر کوششی به منظور آشکار ساختن اهمیت طراحی گرافیک پوستر انتخاباتی شهر شیراز در نشان دادن هویت ملی است. جامعه ی آماری پژوهش پوسترهای انتخاباتی شورای شهر شیراز در سال 1396 بودند که با روش تحلیل کیفی متن و به کمک فن نشانه شناسی لایه ای تحلیل شدند (200 اثر). درمجموع، ابعادی همچون ابعاد اجتماعی، مذهبی و فرهنگی در طراحی گرافیک پوسترهای انتخاباتی شهر شیراز به منظور بازنمایی مؤلفه های هویت ملی بیشترین کاربرد را دارند. بانوان نیز بیشتر جنبه های شخصی نظیر پوشش را نسبت به ابعاد هویت ملی مورد استفاده قرار داده اند.
۱۶.

نسبت امر سیاسی (اشمیت و موفه) با دولت در جمهوری اسلامی ایران

نویسنده:
منبع: مطالعات دولت پژوهی در جمهوری اسلامی ایران سال هفتم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 7 - 29

کلید واژه ها: آنتاگونیسم آگونیسم امر سیاسی جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۴ تعداد دانلود : ۲۴۴
در این پژوهش، علاوه بر نوع نگاه دیگر اندیشمندان نسبت به مفهوم امر سیاسی، دو دیدگاه و برداشت از این امر مورد بررسی قرار گرفت؛ امر سیاسی آنتاگونیسمی اشمیت و امر سیاسی آگونیسمی موفه. به نظر می رسد که هر دو نظریه پرداز بر وجود و ماهیت  امر سیاسی متفق القولند، اما آنچه منجر به تمایز آنها شده نوع نگاهی است که به امر سیاسی دارند. بر این اساس، می توان این پرسش را مطرح کرد که اشمیت و موفه امر سیاسی را چگونه تعریف کرده اند؟ در راستای سؤال مطرح شده، این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی نگاه موفه و اشمیت پرداخته است. به نظر می رسد اشمیت امر سیاسی را بر مبنای تمییز دوست و دشمن تعریف می کند. به اعتقاد وی آنچه حائز اهمیت است، تمایز میان دوست از دشمن است و به این خاطر اشمیت بر این باور است که امر سیاسی بدون وجود خصومت/ دشمنی معنایی ندارد. بنابراین در نگاه اشمیت، امر سیاسی آخرین حد آنتاگونیسم (خصومت) است. در مقابل موفه، امر سیاسی را بر مبنای آگونیسم بنیان گذاشته و در پی تبدیل معاند به مخالف است. از نظر موفه، مخالف رقیبی است که وجود آن مشروع می باشد، باید به رسمیت شناخته شود و اگر مبارزه ای باشد، باید آن مبارزه علیه ایده های رقیب باشد، نه تلاش برای حذف و نابود کردن آن. نتایج پژوهش حاکی از آن است که گفتمان انقلاب، نمای جدیدی از دولت در دنیای سیاست ورزی است؛ گفتمانی که اصل را بر استقلال در عرصه تئوری و عملیاتی از تفکرات وارداتی دانسته و مبنا، دولت را نه در تخاصم یا رقابت، بلکه اصل را بر نگاه حفظ استقلال ساختار دولت (حاکمیت) و در درون، مبنا را  بر اساس مردم سالاری دینی تعریف کرده اند. بنابراین می توان گفت دولت در نگاه اشمیتی، مشروعیت خود را با نزاع، تقابل و تخاصم به دست می آورد، حال آنکه در نگاه موفه ای بر مبنای پروسه دموکراسی به وجود می آید. اما دولت در گفتمان انقلاب اسلامی، مشروعیت خود را از مردم و دین به دست آورده است؛ گفتمانی که با محوریت مردم سالاری دینی در جامعه حاکم است. 
۱۷.

کاوش مردم نگارانه ی حس مکانی گردشگران در میراث فرهنگی شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۱۹ بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۷۳) 21 - 34
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۱۶۳
این مقاله به دنبال ارائه تحلیل شبکه مضمون نما حس مکانی گردشگران داخلی در بستر میراث فرهنگی و تاریخی شهر شیراز است. در این پژوهش از روش شناسی کیفی مردم نگاری استفاده شده است. پاسخ دهندگان در این پژوهش 25 نفر از گردشگران داخلی بوده اند که از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. برای تحلیل داده های اولیه از تحلیل شبکه مضمون نما استفاده شده است. در فرایند 6 مرحله ای تحلیل، 31 کد اولیه به پنج تم بنیادین «شکوفایی حسی»، «حس تعلق به مکان»، «درک زیبایی شناسانه»، «بودن در مکان امن» و «معماری روح نواز»؛ دو تم سازمان دهنده «خاطره روان محور» و «خاطره مکان محور» و یک تم فراگیر «بازآفرینی خاطرات تاریخی فرهنگی» تقلیل یافتند. تحلیل شبکه مضمون نما در این تحقیق حاکی از آن است که گردشگران در میراث فرهنگی شهر شیراز مجموعه ای از احساس مکانی را تجربه می کنند که می توان آن را «بازآفرینی خاطرات تاریخی فرهنگی» دانست که به خوبی نمایانگر ارتباط فرد با مکان، گذشته، دیگران و خود است. این ارتباطات به نوعی تقویت کننده ی هویت های فردی، فرهنگی، تاریخی و ملی افراد است.
۱۸.

بازنمایی ذهنیت قبیله گرایی سیاسی در توسعه نیافتگی: استان کهگیلویه و بویر احمد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران سال یازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۶) 137 - 160

کلید واژه ها: قبیله گرایی سیاسی توسعه نیافتگی نخبگان سیاسی مرزهای سیاسی ذهنیت قبیله ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۶ تعداد دانلود : ۲۱۹
امروزه توسعه جزء ضرورت های نظام جهانی است تا جایی که نیل به پیشرفت و توسعه ازجمله دغدغه عمده حکمران های کشورهاست. برای ورود به توسعه باید افکار و ساختارهای ذهنیِ مانع توسعه اصلاح شوند و بر این مبناست که توسعه در تعارض با ذهنیت قبیله ای است. پژوهش حاضر با هدف کاوش فرآیند قبیله گرایی سیاسی و توسعه نیافتگی در استان کهگیلویه و بویر احمد صورت گرفته و از این رو از نظریه زمینه ای استفاده شده است. در این پژوهش مصاحبه شوندگان دوازده نفر از نخبگان علمی و پژوهشگران این حوزه در استان هستند. داده ها به صورت مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته به دست آمد و تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. تحلیل داده ها با استفاده از کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد که نتیجه تحلیل آنها رسیدن به چهار مقوله محوری و یک هسته مرکزی است. مقوله های محوری عبارت است از: برجستگی ذهنیت قبیله گرایی، سیاست های ساختاری نامطلوب و بازتولید ذهنیت قبیله گرایی سیاسی، تضعیف مرزهای سیاسی و ظهور قبیله گرایی سیاسی، نقش متناقض گونه نخبگان سیاسی در فرایند توسعه. مقوله هسته عبارت است از: قبیله گرایی سیاسی، دافع و بازدارنده توسعه. یافته های پژوهش نشان داد بین قبیله گرایی سیاسی و توسعه یافتگی استان کهگیلویه و بویر احمد پارادوکس ها و کشمکش های متعدّدی وجود دارد و افزایش تمایل به قبیله گرایی سیاسی، موجب کاهش توسعه یافتگی در استان می شود؛ اما توسعه و افزایش آن در جامعه اثر های قبیله گرایی سیاسی را کمرنگ می کند و موجب از بین رفتن روحیه قبیله گرایی سیاسی می شود.
۱۹.

فناوری های ارتباطی جدید، هویت و احساس امنیت اجتماعی (دانشجویان دانشگاه کرمان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و یکم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵۰ 119 - 148

کلید واژه ها: امنیت اجتماعی امنیت قضایی فنّاوری ارتباطی نوین هویت ملی هویت مذهبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۹ تعداد دانلود : ۳۱۱
این پژوهش، به بررسی رابطه فنّاوری ارتباطی جدید با نقش واسطه گری هویت های ملی، مذهبی بر متغیر وابسته امنیت پرداخته است. جامعه آماری این تحقیق دانشجویان دانشگاه شهید باهنر کرمان است. حجم نمونه با توجه به ماهیت طبقه ای جامعه آماری، با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای، 380 نفر برآورد و داده ها به کمک پرسشنامه جمع آوری شد. روایی و اعتبار به کمک آزمون آلفا کرونباخ و اعتبار صوری حاصل گردید؛ همچنین برای آزمون اعتبار مدل پژوهش از نرم افزار آموس استفاده شد. تحلیل یافته ها نشان می دهد که هویت ملی و مذهبی می توانند نقش واسطه گری بین رسانه و امنیت داشته باشند. آنچه قابل توجه است، فنّاوری ارتباطی نوین، بر امنیت تأثیر مثبت دارد؛ اما زمانی که هویت مذهبی و ملی به عنوان واسطه قرار می گیرند، تأثیر رسانه بر امنیت منفی می شود. این رابطه نشان دهنده رابطه مؤثر منفی رسانه ماهواره بر هویت ملی مذهبی است که به تبع آن، تأثیر منفی بر احساس امنیت می گذارد.
۲۰.

کاوش مردم نگارانه انتقادی چالش های بحران آب در روستاهای شهرستان ممسنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران سال دهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۳۳) 1 - 22

کلید واژه ها: مردم نگاری انتقادی تحلیل شبکه مضمونی ممسنی بحران آب فاجعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱ تعداد دانلود : ۱۹۵
این پژوهش به دنبال ارائه تحلیل مردم نگاری انتقادی از چالش های بحران آب در روستاهای شهرستان ممسنی است. در این پژوهش از روش تحقیق کیفی مردم نگاری انتقادی استفاده شده است. داده ها به کمک مصاحبه گردآوری شد و مصاحبه ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. پاسخ دهندگان در این پژوهش، 25 نفر از ساکنان محلی روستاهای شهرستان ممسنی در استان فارس بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها، روش تحلیل شبکه مضمونی به کار رفت و در فرایند شش مرحله ای تحلیل داده ها، یک شبکه تحلیل مضمونی استخراج شد. در این شبکه مضمونی، 10 تم بنیادین به 3 تم سازمان دهنده «حکمرانی ناکارآمد منابع آب»، «آسیب پذیری»، «محرومیت روستایی» و 1 تم فراگیر «فاجعه انسانی آب» تقلیل یافت. تحلیل شبکه مضمونی در این مطالعه نشان می دهد در روستاهای مطالعه شده، سازه های تعیین کننده ای مانند حکمرانی ناکارآمد منابع آب به عنوان تشدیدکننده بحران آب، آسیب پذیری و محرومیت روستایی در بستر اجتماعی روستا به عنوان پیامد بحران آب موجب تشدید بحران آب و درنهایت، بروز «فاجعه انسانی آب» در روستاهای مدنظر شده است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان