حجت الله صادقی

هدف: توسعه و پیشرفت علم و فن آوری، روزانه موجب ایجاد حجم زیادی از داده های ساخت یافته، نیمه ساختاریافته و بدون ساختار با سرعتی بسیار سریع از منابع مختلف گردیده که منجر به اشتراک گذاشتن الگوهای مشترک بسیاری شده به نحوی که می توان با استفاده از سیستم های توصیه کننده که بر اساس نیازهای کاربران طراحی شده با فیلتر و تجزیه وتحلیل این داده هایشان، توصیه هایی مربوط به محصول، کالا یا خدمات مورد علاقه آن ها ارائه داد. یکی از مسائل مهم در سیستم های توصیه کننده ارائه توصیه های شخصی سازی شده متناسب با روحیات کاربران است. روش شناسی پژوهش: در این پژوهش با رویکرد نگاشت دانش با استفاده از کتابخانه bibliometrix در نرم افزار R به مرور کلیه پژوهش های انجام شده در خصوص کاربرد سیستم های توصیه کننده در شخصی سازی پرداخته می شود. یافته ها : در این پژوهش با استفاده از روش نگاشت دانش ضمن تعریف سیستم های توصیه کننده و انواع آن، به معرفی نمای کلی از حیطه شخصی سازی پرداخته و انواع مختلف شخصی سازی ارائه می شود. همچنین در مورد روند شخصی سازی بحث نموده و در خصوص سیستم های توصیه کننده به عنوان بخش جدایی ناپذیر از این فرایند نیز توضیحاتی مطرح شده است. در ادامه چالش هایی که برای پیاده سازی سیستم های توصیه کننده وجود دارد ارائه شده است و نهایتاً حوزه هایی که بحث شخصی سازی سیستم های توصیه کننده می تواند در آن مطرح شود، ارائه می شود. اصالت/ارزش افزوده علمی: نتایج این پژوهش با مروری جامع بر کلیه پژوهش های این حوزه می تواند به عنوان جعبه ابزاری در جهت کاربرد سیستم های توصیه کننده در شخصی سازی محققان را در ایده پردازی و انتخاب روش مناسب در طبقه بندی و تحلیل داده ها یاری دهد.

بحران مالی 2008-2007، از جهات گوناگونی، موضوع پژوهش واقع شده است. نقش مدل های کمی و نظریات ریاضی در رخداد این بحران و عارضه های دیگری که چنین مدل هایی در بازارهای مالی به بار می آورند، درونمایه اصلی کتاب سخنرانی برای پرندگان درباره پرواز کردن است. نویسنده، با تبیین نقش نظام آموزشی در ایجاد شکاف بین نظریه - عمل و نقش کوانت ها در ترویج و به کارگیری مدل های کمی و محاسباتی، روایتی متفاوت از علل رخداد بحران های مالی را به دست می دهد. در این نوشتار، ضمن بررسی صوری و محتوایی این اثر، با تحلیل درون مایه و همچنین با تکنیک های متن کاوی، مهمترین مضامین این اثر و نیز مبانی و جایگاه آن در متون دانش مالی نقد و بررسی می شود. این بررسی منتقدانه نشان می دهد که نویسنده ی اثر، با نقد مدل هایی چون ارزش در معرض ریسک، قیمت گذاری مشتقه اختیار معامله و توابع کاپیولا، سهم آن ها را در ورشکستگی ها و بحران ها نشان داده است و پیشنهاد کرده است که اصلاح نظام آموزشی مدیریت و اقتصاد برای واقعی تر شدن، در دستور کار قرار گیرد.

تجزیه و تحلیل شبکه یکی از روش های مورد توجه تحلیل گران برای تجزیه و تحلیل روابط پیچیده در داده ها به روش شهودی است. یکی از کاربردهای تجزیه و تحلیل شبکه، مصور سازی روابط بین طبقات مختلف دارایی هاست. بازار سهام به عنوان یک سیستم پیچیده ای در نظر گرفته می شود که پویایی پیچیده متعلق به خود را نشان می دهد. شناسایی پویایی های بازار سهام برای بازیگران، سرمایه گذاران و سیاست گذاران مالی مهم است. پیچیدگی بازار سهام می تواند دلایل مختلفی داشته باشد که وابستگی متقابل سهام به یکدیگر می تواند یکی از برجسته ترین این عوامل باشد. یکی از مهم ترین دغدغه های افراد در بازار سرمایه، یافتن روشی جهت ارائه و تحلیل داده های سهام شرکت های مختلف است. شرکت های مختلفی در بورس وجود دارد و همواره مدیران سبد سرمایه گذاری و سرمایه گذاران در انتخاب سبد سهام مناسب، نیاز به بررسی بهترین روش برای تشکیل سبد سهام هستند. در این مقاله در خصوص تشکیل پرتفوی متنوع و غیرمتنوع از طریق تئوری شبکه بحث می شود. برای اجرای این پژوهش، از قیمت پایانی تعدیل شده 138 شرکت شاخص بورسی برای دوره 11-10-1395 الی 15-04-1400معادل 1648روز معاملاتی استفاده شده است. برای توصیف تاثیر بین سهام از ماتریس مجاورت استفاده شده و با استفاده از آستانه بهینه، پرتفوی متنوع و غیرمتنوع بدست می آید. نتایج سهام منتخب برای پرتفوی را با استفاده از رویکرد برابری ریسک سلسله مراتبی (HRP) پیاده سازی نموده و نتایج آن ربا سه روش مینیمم واریانس (MVP)[1]، توزیع یکنواخت (UNIF) و برابری ریسک (RP) برای دو دوره زمانی درون نمونه و برون نمونه، برای هر دو پرتفوی متنوع و غیر متنوع مقایسه می شود. در نهایت نتایج با استفاده از چهار معیار سورتینو، شارپ، ماکسیمم DD و کالمر مقایسه شده است. نتایج نشان دهنده برتری رویکرد سبد غیرمتنوع در دوران های نزولی بازار و برتری رویکرد سبد متنوع سازی شده در سایر زمان هاست.

گردشگری به عنوان یک صنعت پویا در اقتصاد منطقه ای و سرزمینی، می تواند بسیاری از چالش های اجتماعی و اقتصادی را مدیریت نماید. در همین راستا شناخت موانع پیش رو در مرحله اول و سپس ارائه راهبردهای موثر در مرحله دوم، می تواند به توسعه گردشگری هر منطقه کمک نماید؛ چرا که هر منطقه فارغ از مسائل کلان گردشگری، موانع و راهبردهای خاص خود را دارد. هدف این تحقیق، شناخت موانع توسعه گردشگری در شهرستان دزپارت و سپس ارائه راهبردهای موثر جهت رفع این موانع است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و از نوع ژرف نگر و جز تحقیقات کمی است. جامعه آماری تحقیق را جمعیت منطقه دزپارت برابر با 19351 نفر بوده است. بر اساس محاسبه فرمول کوکران، حجم نمونه به تعداد 377 نفر محاسبه شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه بوده که روایی آن از طریق جامعه نخبگان تایید و پایایی نیز از طریق آلفای کرونباخ با ضریب 74/0 تایید شد. تحلیل آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که موانع محیطی، اجتماعی-فرهنگی، مدیریتی و زیربنایی با سطح معناداری کمتر از 05/0 و با اختلاف میانگین به ترتیب برابر با(111/0)، (160/0)، (965/0) و (012/1)، تاثیرگذاری زیادی در توسعه گردشگری منطقه دزپارت ایفاء می نمایند. نتیجه رگرسیون از تاثیرگذاری 65 درصدی این موانع اشاره دارد که موانع زیربنایی با ضریب231/0(23درصد) بیشترین تاثیرگذاری و موانع محیطی با ضریب113/0(11درصد)، کمترین تاثیرگذاری را در توسعه گردشگری دارند. در راستای رفع موانع، شش راهبرد برنامه ریزی فرهنگی، مدیریت یکپارچه، بهبود خدمات و امکانات، ظرفیت سنجی و عرضه محصولات، توسعه عمرانی-زیربنایی و بهبود دانش گردشگری ارائه شد.

هدف: مسئله تخصیص دارایی ها، به تصمیم گیری تحت شرایط عدم اطمینان نیاز دارد. تشکیل پرتفوی سرمایه گذاری، یکی از مشکلات مالی بسیار رایج است. همواره سرمایه گذاران در تکاپوی تشکیل بهترین پرتفوی برای سرمایه گذاری هستند تا بتوانند بیشترین سود را کسب کنند. تاکنون روش های زیادی برای تشکیل پرتفوی معرفی شده است که مشهورترین آن، رویکرد مارکویتز است. تئوری میانگین واریانس، به دلیل دشواری در تخمین بازده مورد انتظار و کواریانس برای طبقات مختلف دارایی، اشکال های عملی زیادی دارد. هدف از اجرای این پژوهش، یافتن روشی برای بهینه سازی سبد سهام است که در شبیه سازی برون نمونه برای بازار سهام ایران، عملکرد برتری داشته باشد.روش: در این پژوهش، از تکنیک یادگیری ماشین برابری ریسک سلسله مراتبی استفاده شده و نتایج آن با رویکرد مینیمم واریانس مقایسه شده است. برای اجرای این پژوهش، از قیمت پایانی تعدیل شده 30 شرکت بورسی برای 760 روز معاملاتی در دوره زمانی 1397 تا 1399 استفاده شده است.یافته ها: برای ارزیابی عملکرد پرتفولیو از نسبت شارپ برای هر دو دوره درون نمونه و برون نمونه استفاده شد. نتایج به دست آمده از تحلیل درون نمونه و برون نمونه نشان داد که رویکرد برابری ریسک سلسله مراتبی، در مقایسه با رویکرد مینیمم واریانس، عملکرد بهتری دارد.نتیجه گیری: رویکرد برابری ریسک سلسله مراتبی، جایگزین معناداری برای رویکردهای سنتی تخصیص دارایی، از جمله رویکرد مینیمم واریانس است و برای سرمایه گذاران، ابزار مهم مدیریت ریسک محسوب می شود. مدیران سبدگردان و سرمایه گذاران نیز می توانند از این روش برای تخصیص وزن به سبد خود استفاده کنند.

نظم و امنیت از پیش نیازهای اصلی در راستای توسعه گردشگری است. در همین زمینه تحلیل بوم شناختی نظم و امنیت می تواند یک چارچوب کلی بر اساس توانمندی ها و محدودیت های موجود برای برنامه ریزی گردشگری روستایی فراهم نماید. هدف این تحقیق، تحلیل بوم شناختی نظم و امنیت در گردشگری روستایی استان اصفهان است. تحلیل بوم شناختی از نظم و امنیت از بهترین روش ها و چارچوب ها برای شناخت بهتر مناطق و برنامه ریزی برای نظم و امنیت در گردشگری است؛ چرا که بوم شناختی از ترکیب عوامل طبیعی و انسانی شکل می گیرد و در صورتی که بر اساس بوم های مختلف برنامه ریزی انجام گیرد، بسیاری از مشکلات موجود در زمینه نظم و امنیت نیز مرتفع می شود. این تحقیق از نوع مطالعات کیفی و مبتنی بر مصاحبه است. جامعه آماری تحقیق را کارشناسان مرتبط با حوزه گردشگری و توسعه روستایی تشکیل داده اند. حجم نمونه 15 کارشناس بوده است. روش تجزیه و تحلیل داده ها مبتنی بر تحلیل محتوا کیفی بوده است. نتایج نشان داد که مدیریت آب، مدیریت خشکسالی، توسعه جاذبه توریستی طبیعی، تقویت گردشگری کویر از مهمترین عوامل طبیعی تاثیرگذار و تنوع بخشی به اقتصاد روستاها، تثبیت جمعیت و کاهش مهاجرت، تقویت امکانات، بهبود جاده های دسترسی و کاهش بیکاری از مهمترین عوامل انسانی تاثیرگذار در نظم و امنیت گردشگری روستایی هستند. بخش شرقی استان که دشتی و بیابانی است از نظر نظم و امنیت گردشگری روستایی با محدودیت های بیشتری روبه رو است.

گردشگری سبز می تواند فرصت های جدیدی خلق نماید و نقش مهمی در زنده نگاه داشتن سنت های فرهنگی و محلی ایفا نماید. منطقه کوهرنگ از مهمترین مناطق اکوتوریسمی است که سالانه گردشگران زیادی را به  دلیل مناطق بکر طبیعی جذب می نماید. بنابراین گام اول در راستای توسعه گردشگری این منطقه، بررسی وضعیت شاخص های گردشگری سبز  و سپس ارائه راهکارهای مناسب است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر داده های پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق را جمعیت ساکن در مناطق روستایی شهرستان کوهرنگ بالغ بر  35183 نفر تشکیل داده است که براساس جدول مورگان 379 نفر تعیین شد. روایی پرسش نامه با استفاده از نخبگان و پایایی نیز با ضریب کرونباخ برابر با 78/0 تایید شد. نتیجه آزمون جهت سنجش میزان برخورداری منطقه کوهرنگ از شاخص های گردشگری سبز در سطح کمتر از 05/0 معنادار بوده است. از میان 21 شاخص بررسی شده، شاخص امنیت با میانگین 03/4 از وضعیت خوب و شاخص های زنده نگاه داشتن سنت های فرهنگی و محلی(59/3)، بهبود فناوری و اینترنت(47/3) و مدیریت پسماند و زباله(43/3) دارای وضعیت متوسط در منطقه کوهرنگ بوده است. همچنین 6 راهبرد شامل مدیریت و تدوین قوانین، فرهنگ سازی و خدمات آموزشی، مشاوره ای و اعتباری، ایجاد اقامتگاه و دهکده های گردشگری، مشارکت محلی در حفاظت از محیط زیست، توسعه و توزیع خدمات گردشگری و حفظ محیط زیست مبتنی بر ظرفیت های موجود برای توسعه گردشگری سبز در منطقه پیشنهاد شده است.

توسعه گردشگری در هر منطقه ای، نیازمند توجه به برخی شاخص ها و ارتقاء آنها است. از مهمترین عناصر مرتبط با گردشگری، عناصر فرهنگی است. هدف این تحقیق بررسی تأثیر عناصر فرهنگی در توسعه گردشگری شهرستان دزپارت است. روش تحقیق بر مبنای هدف، توصیفی-تبیینی و بر اساس نحوه گردآوری داده ها، کمی بوده است. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه بوده که روایی آن از طریق جامعه نخبگان تأیید و پایایی آن نیز با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ 79/0 تأیید شد. جامعه آماری تحقیق را کارشناسان ادارات شهرستان دزپارت تشکیل داده اند. آمار دقیقی در زمینه تعداد کارشناسان در دسترس نبوده است. در این تحقیق 50 کارشناس مورد پرسشگری قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که عناصر توسعه گردشگری به جز دو متغیر جاذبه های تاریخی-فرهنگی با میانگین 66/3 و امنیت با میانگین 68/3، وضعیت مطلوبی در منطقه ندارند. همبستگی پیرسون از وجود رابطه بین عناصر فرهنگی و توسعه گردشگری اشاره دارد که با تحلیل رگرسیون، بیشترین تأثیرگذاری در توسعه گردشگری منطقه مربوط به شاخص جاذبه های تاریخی-فرهنگی با ضریب 163/0 و سپس آموزش و سواد با ضریب 132/0 است. نتیجه آن که عناصر فرهنگی منطقه، قابلیت توسعه گردشگری و رفع چالش های موجود را دارند. برای توسعه گردشگری، چهار راهبرد فرهنگی شامل مشارکت و سازمان های مردمی، مدیریت و برنامه ریزی خدمات، آموزش و نیروی متخصص و توانمند سازی زنان پیشنهاد می شود.

گردشگری از کلان پیشران های توسعه روستایی محسوب می شود که نیازمند برنامه ریزی اساسی دارد. برای بالفعل نمودن گردشگری روستایی، بایستی متناسب با هر منطقه، موانع پیش رو را شناسایی و در راستای آنها نیز راهکارهای مناسبی را اتخاذ نمود؛ نواحی روستایی پیرامون سد داریان در شهرستان پاوه به عنوان یکی از مناطق گردشگری شناخته می شود که علاوه بر ظرفیت های طبیعی، به واسطه ایجاد سد و دریاچه داریان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف این تحقیق شناخت و تحلیل چالش ها و راهبردهای توسعه گردشگری در نواحی روستایی پیرامون سد داریان است. روش تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت گردآوری داده ها، پیمایشی مبتنی بر ابزار پرسش نامه و تکنیک مصاحبه است. جامعه آماری تحقیق را ساکنان سه روستای پیرامون سد شامل هجیج ، داریان و ورا تشکیل داده اند. جمعیت آنها برابر با 1298 نفر بوده و بر اساس فرمول کوکران، حجم نمونه 296 نفر محاسبه شد. روایی پرسش نامه از طریق جامعه نخبگان تایید و پایایی نیز از طریق آلفای کرونباخ با ضریب 79/0 تایید شد. نتیجه آزمون تی تک نمونه ای تایید نمود که تغییرات گردشگری در روستاها با ایجاد سد در سطح معناداری کمتر از 05/0 و میانگین 79/2 قرار داشته است که نشانگر وضعیت نامناسب و عدم تاثیرگذاری سد در توسعه گردشگری روستاها است. علاوه بر این نتیجه نشان داد که مردم محلی بیش از 21 چالش را در زمینه توسعه گردشگری روستایی اشاره نموده اند که با استفاده از تحلیل عاملی در پنج چالش شامل زیرساختی(820/31 درصد)، مدیریتی(314/21 درصد)، آموزشی و حمایتی(832/18 درصد)، مالی(399/7 درصد) و محیطی(241/5 درصد) دسته بندی شده اند. مهمترین راهبردهای توسعه گردشگری در راستای رفع چالش ها نیز شامل توسعه خدمات و زیرساخت(608/31 درصد)، سرمایه گذاری و رونق فعالیت های اقتصادی(033/27 درصد) و فعالیت های فرهنگی و رسانه ای(925/8 درصد) شناخته شد.

مقدمه: گردشگری در قالب الگوهای فضایی در حال گسترش است که گردشگری عشایری نیز یکی از این الگوها است. توسعه گردشگری در هر الگوی فضایی می تواند تاثیرات و پیامدهای خاص خود را داشته باشد. کشور ایران با توجه به برخورداری از تنوع عشایری، از ظرفیت قابل توجه ای در زمینه توسعه گردشگری برخوردار است. هدف پژوهش: هدف این تحقیق، امکان سنجی تاثیرات توسعه گردشگری در عشایر بختیاری است. روش شناسی پژوهش: روش تحقیق-توصیفی-تحلیلی و از نظر هدف کاربردی و جز تحقیقات کمی-ژرف نگر است. جامعه آماری تحقیق را  افراد علمی و اجرایی(کارشناسان) مرتبط با موضوع تشکیل می دهند. با توجه به اینکه آمار دقیقی از جامعه آماری در دسترس نیست، حجم نمونه را 200 نفر از  افراد علمی و اجرایی تشکیل داده اند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه بوده است که روایی آن از طریق نخبگان  انجام و پایایی آن نیز از طریق آلفای ضریب کرونباخ برابر با 81/0 محاسبه و تایید شد. نمونه گیری نیز به صورت هدفمند انجام شد. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی پژوهش را منطقه تحت پوشش عشایر بختیاری شامل استان های چهارمحال و بختیاری، خوزستان و اصفهان تشکیل داده اند. یافته ها و بحث: یافته ها نشان می دهد که سه شاخص اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و زیست محیطی در سطح کمتر از 05/0 معنادار هستند. اختلاف میانگین شاخص اقتصادی(28/1) و شاخص اجتماعی (24/1) نشان می دهد که تاثیر گردشگری از نظر این دو شاخص در جامعه عشایری می تواند مثبت باشد، اما از نظر شاخص زیست محیطی (101/1-)، نوع تاثیرگذاری آن منفی است. نتیجه رگرسیون نیز تایید نمود که توسعه گردشگری می تواند 42 درصد در ارتقاء، ظرفیت های موجود عشایری  موثر باشد. همچنین همبستگی پیرسون از وجود رابطه معنادار بین شاخص های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی گردشگری اشاره دارد که با توجه به ضریب همبستگی، بین دو شاخص اقتصادی و اجتماعی رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد. نتایج: نتیجه از وجود رابطه میان توسعه گردشگری و ارتقاء ظرفیت های عشایری اشاره دارد. توسعه گردشگری می تواند به بهبود برخی شاخص های توسعه در جامعه عشایر منجر شود. آنچه در این زمینه مهم است مدیریت بهینه در راستای کاهش اثرات زیست محیطی گردشگری بر زیست بوم عشایر بختیاری است.

مقدمه: در عصر حاضر، گردشگری با توجه به رشد غیرقابل انکار آن، به انواع مختلف در حال توسعه و نقش آفرینی است. گردشگری عشایری به دلیل ارتباط با طبیعت و  فرهنگ بومی، اهمیت زیادی پیدا کرده است. احداث اکوکمپ های گردشگری عشایری، نمونه بارزی از برنامه ریزی در این زمینه است. در این راستا برنامه ریزی برای رشد و توسعه آن ضروری است.هدف پژوهش: هدف این تحقیق، شناخت و مکان یابی مناطق مستعد اکوکمپ های گردشگری عشایری در منطقه چهارمحال و بختیاری است.روش شناسی تحقیق: روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر داده های مکانی و پرسشنامه به روش مقایسه زوجی است. جامعه آماری را کارشناسان مرتبط با موضوع تشکیل داده که 30 نفر جهت مقایسه زوجی شاخص ها به روش AHP انتخاب شدند. همچنین از الگوریتم های موجود در GIS نیز برای ترسیم نقشه ها و مکان یابی مناطق مستعد احداث اکوکمپ های عشایری استفاده گردید. شاخص های تحقیق عبارت اند از ارتفاع، شیب، خاک، کاربری و پوشش اراضی، نزدیکی به منابع آب، دوری از مناطق حفاظت، فاصله از خط گسل، فاصله از زمین لغزش، متوسط دما سالانه، متوسط بارش سالانه، نزدیکی به جاده ارتباطی، نزدیکی به شهر، نزدیکی به روستا، تراکم جمعیت.قلمروجغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی پژوهش، مناطق عشایری استان چهارمحال و بختیاری است. یافته ها و بحث: مهمترین معیار جهت احداث اکوکمپ گردشگری، نزدیکی به منابع آب با ضریب اهمیت 148/0 شناخته شده است. بعد از آن شاخص های نزدیکی به جاده ارتباطی با ضریب اهمیت 130/0؛ کاربری اراضی با وزن 109/0 و همچنین دوری از زمین لغزش با امتیاز 096/0 شناخته شده اند. یافته ها گویای این مطلب است که منطقه چهارمحال و بختیاری دارای ظرفیت های قابل توجه ای برای توسعه گردشگری و احداث اکوکمپ است. همچنین این تحقیق تایید می نماید که کانون های عشایری می تواند با احداث اکوکمپ های گردشگری ارتباط داشته باشند؛ چرا که 10 کانون عشایری در پهنه هایی از منطقه چهارمحال و بختیاری قرار گرفته اند که بر اساس تحلیل، بهترین پهنه ها برای احداث اکوکمپ گردشگری محسوب می شوند.نتایج: نتایج نشان داد که 10 اکوکمپ شامل چلگرد، شرمک، هیرگان، شیخ علیخان، شلیل، صمصامی، بارز، قلعه مدرسه، مازه سوخته و کری بنیچه برای توسعه گردشگری عشایری در این منطقه می تواند طراحی و برنامه ریزی شود.

توسعه گردشگری در مناطق روستایی، منوط به شاخص های مختلف از جمله خدمات است. در واقع خدمات از مهم ترین نیازهای ضروری جهت جذب گردشگری و در ادامه ماندگاری آن در مناطق روستایی است؛ بنابراین برخورداری روستاها از خدمات مختلف برای توسعه گردشگری غیرقابل انکار است. در این پژوهش هدف بررسی وضعیت خدمات توسعه گردشگری در مناطق روستایی هدف و سپس تدوین راهبردهای مطلوب در این زمینه است. در این مطالعه، روستای شیوند در شهرستان دزپارت استان خوزستان به عنوان یک روستای هدف گردشگری انتخاب شده است. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر داده های پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق را گردشگران تشکیل داده اند که تعداد 160 نفر به صورت تصادفی پرسشگری شدند. روایی پرسش نامه از طریق نخبگان تأیید و پایایی نیز با ضریب کرونباخ برابر با 0/802 تأیید شد. نتیجه نشان داد که انواع خدمات گردشگری از لحاظ کمی و کیفی در سطح کمتر از 0/05 معنادار بوده اند. از لحاظ کمی، میانگین آزمون برابر با 3/128 بوده که در نتیجه، وضعیت کمی خدمات متوسط ارزیابی شده است. در این زمینه خدمات مربوط به بازدید از جاذبه ها با میانگین 4/437 از بهترین وضعیت برخوردار است. از لحاظ کیفیت خدمات نیز، میانگین برابر با 2/245 تائید می نماید که کیفیت خدمات گردشگری، ضعیف ارزیابی شده است. در راستای بهبود کمی و کیفی خدمات گردشگری 4 راهبرد شامل گسترش کیفی خدمات (37/059)، بهبود سرمایه اجتماعی (25/374)، حفاظت و بهبود کیفیت محیط (9/524) و تأکید بر ظرفیت بومی (7/959) ارائه شده است.

مسکن روستایی یکی از ساختارهای اساسی در بافت روستایی است که شکل، بافت و کیفیت آن تحت تأثیر نیازهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی می باشد. از طرف دیگر تغییرات ساختاری و کارکردی در محیط روستایی به هم وابسته است و تغییر در یک جز، دیگر اجزا روستا را تحت تأثیر قرار می دهد. مسکن نیز به عنوان جزئی از سیستم روستا با توجه به تغییرات ساختاری و کارکردی می تواند الگوهای جدید را پذیرا شود و بافت یک روستا را به بافت روستا-شهری تبدیل نماید. هدف این تحقیق بررسی تغییرات کالبدی جدید مسکندر روستا-شهرها بصورت مطالعه موردی در روستا-شهر ده چشمه در شهرستان فارسان می باشد. روش تحقیق بر مبنای هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی-تحلیلی است. برای جمع آوری اطلاعات از دو روش کتابخانه ای و پیمایشی استفاده شده است. جمع آوری داده های میدانی از طریق تکنیک پرسش نامه و مصاحبه بوده است. جامعه آماری 1300 خانوار بوده که با استفاده از فرمول کوکران 221 خانوار با میزان خطای 0.06به عنوان تعیین و مطالعه گردید. نتایج نشان داد که روند تغییرات الگوی جدید مسکن نسبت به قبل در انواع کاربری ها از قبیل وسعت کلی بنا، شکل فضاها، تعداد اتاق ها، فضاهای جدید بنا مثل هال،پارکینگ، و وضعیت بنا نسبت به فضاهای عمومی(میدان و معابر) بصورت افزایشی می باشد و همچنین مساحت کاربری های مختلف مسکن جدید مثل اتاق نشیمن، اتاق خواب، آشپزخانه و سرویس بهداشتی و... مطلوب و مورد دلخواه  خانوار می باشند. با توجه به نتایج بدست آمده الگوی جدید مسکن  با نیازهای زیستی  و معیشتی خانوار تطابق و سازگاری دارد و روستائیان از الگوی جدید مسکن از قبیل بافت مسکونی محله، مساحت و شکل محله و مسکن و همچنین متناسب بودن با نیازهای زیستی و معیشتی رضایت دارند.

توسعه در هر سرزمینی، در صورتی امکان پذیر خواهد بود که به تمامی جوامع توجه خاص بشود. جامعه روستایی و به ویژه روستاهای پراکنده از این گونه اند. روستاهای پراکنده و کوچک، از لحاظ شاخص های توسعه انسانی معمولاً در وضعیت پایینی قرار دارند و همین امر بررسی وضعیت اقتصادی و اجتماعی و ارائه یک رویکرد اساسی برای ارائه خدمات و ساماندهی آن ها را ضرورت می بخشد. در این تحقیق دهستان شوسف از شهرستان نهبندان مورد مطالعه قرار گرفته است که در کمربند مرزی شرق کشور قرار گرفته و دارای سکونتگاه های کوچک با وضعیت نامطلوب فرهنگی و اقتصادی است. لذا هدف این مقاله بررسی موانع و راهکارهای فرا روی انجام طرح تجمیع سکونتگاه های روستایی پراکنده و کوچک دهستان شوسف از لحاظ ابعاد اقتصادی, اجتماعی و زیستی می باشد. تحقیق حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت و روش، توصیفی-تحلیلی است. جامعه مورد مطالعه117 خانوار و حجم نمونه،80 خانوار تعیین گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده های آماری و تعیین سطوح معنا داری بین متغیرها از آزمون های t تک نمونه ای و آنالیز واریانس یک طرفه (ANOVA) استفاده شد. نتایج نشان داد که وضعیت اجتماعی- فرهنگی سکونتگاه های مورد مطالعه دارای نمره ای برابر با 901/1و از حیث شرایط اقتصادی دارای نمره 2/1و میانگین شرایط زیرساختی این سکونتگاه ها 59/1 به دست آمد که مؤید وجود ضعف از این منظر می باشد. در کل بر اساس نتایج آنالیز استنباطی آزمون ها می توان اظهار داشت که شرایط اجتماعی- فرهنگی سکونتگاه های روستایی پراکنده و کوچک در سطح نامطلوبی قرار دارد. موانع پیش روی پروسه ساماندهی روستاهای کوچک و پراکنده از دیدگاه روستائیان به طور عمده شامل وجود ظرفیتی اقتصادی - تولیدی (هر چند محدود) در فضای سکونتگاه های کنونی و عدم رغبت روستائیان به ترک و رهاسازی آن می باشد.

در زمینه تحقق گردشگری پایدار، بسترهایی مورد نیاز است که از مهمترین آن ها شاخص امنیت اجتماعی است. شاخص امنیت اجتماعی در روستاهای گردشگری، سبب جذب گردشگر و پایدارسازی این مفهوم در جامعه روستایی خواهد شد. بنابراین باید این شاخص در جامعه روستایی بخوبی نهادینه و چارچوب لازم آن فراهم گردد. در این تحقیق هدف  شناخت و تحلیل امنیت اجتماعی در روستاهای هدف گردشگری در استان اصفهان در راستای کمک به توسعه توریسم از طریق شناسایی وضعیت موجود بوده است. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مطالعه پیمایشی از طریق ابزار پرسش نامه می باشد. جامعه آماری این تحقیق را گردشگران وارد شده به این روستاها تشکیل می دهند که با توجه به نبود آمار دقیق در زمینه جامعه مورد تحقیق و با توجه به محدودیت های موجود در زمینه پرسشگری، تعداد 250 گردشگر برای عملیات پرسشگری تعیین شد. نتایج بررسی آزمون آماری نشان می دهد که پنج متغیر امنیت جانی، امنیت مالی، امنیت محیط فیزیکی، امنیت اخلاقی و امنیت انتظامی با سطح معناداری برابر با 000/0 در شرایط خوب، سه متغیر امنیت ارتباطی-حمل و نقل، امنیت بهداشتی-درمانی و متغیر تعامل و ارتباط با سطح معناداری بیشتر از 05/0 در وضعیت متوسط و دو متغیر امنیت نهادی- سیاسی و امنیت ذهنی- فکری گردشگران با سطح معناداری کمتر از 05/0 در شرایط ضعیفی قرار دارند. بررسی مدل نشان می دهد که امنیت اجتماعی در توسعه گردشگری با مقدار اثر کل 668/0 اثرگذار است. در مجموع امنیت اجتماعی حدود 45 درصد واریانس گردشگری در روستاهای هدف را در استان اصفهان تبیین می نماید.

امنیت یکی از شاخص های مهم در راستای توسعه صنعت گردشگری است. این شاخص بر متغیرهای مختلفی می تواند تاثیرگذار باشد که از مهمترین آنها، متغیر مدت زمان اقامت گردشگران است. مدت زمان اقامت گردشگران، نقش اساسی در توسعه اقتصادی و اجتماعی مناطق گردشگری ایفاء می نماید. هدف این تحقیق بررسی نقش و تاثیرات شاخص امنیت از جنبه های مختلف بر مدت زمان اقامت گردشگران در استان چهارمحال و بختیاری است. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر گردآوری داده ها از طریق روش پیمایشی با استفاده از ابزار پرسش نامه بوده است. روایی پرسش نامه انجام و پایایی نیز با آلفای کرونباخ بیشتر از 70/0 تایید شد. جامعه آماری تحقیق را گردشگران حاضر در شش منطقه شامل شهر چلگرد و روستاهای دیمه، شیخ علیخان، سرآقاسید، بنواستکی و قلعه تبرک تشکیل داده اند که آماری در زمینه تعداد آنها در دسترس نبوده است. حجم نمونه 250 گردشگر تعیین شد. نتیجه نشان داد که 17 عامل بر مدت زمان اقامت گردشگران در سطح معناداری کمتر از 05/0 تاثیرگذار هستند. بیشترین تاثیرگذاری مربوط به عامل قیمت و هزینه خدمات با میانگین 99/3 و سپس عامل وجود اقامتگاه با میانگین 89/3 است. نتیجه آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که سه شاخص امنیت اجتماعی-فرهنگی، امنیت اقتصادی و شاخص امنیتی اقامتگاه های گردشگری، در سطح کمتر از 05/0 بر مدت زمان اقامت گردشگران نقش دارد. همچنین نتیجه رگرسیون نیز از تاثیرگذاری شاخص امنیت اقتصادی 32 درصد، شاخص امنیت اجتماعی و فرهنگی 25 درصد و شاخص امنیت اقامتگاه های گردشگری 21 درصد بر متغیر مدت زمان اقامت گردشگران اشاره دارد. سنجش وضعیت مولفه امنیت در مناطق گردشگری نیز با سطح معناداری کمتر از 05/0 و میانگین 29/3 تایید می نماید که وضعیت مولفه امنیت متوسط ارزیابی شده است.

بازار سهام، به عنوان یک حوزه مالی برجسته، چالش بزرگی را در درک و ارزیابی مجموعه گسترده ای از سهام ارائه می دهد. استفاده از تجزیه و تحلیل شبکه سهام، درک جامعی از کل شبکه را از طریق تکنیک های متنوع مصورسازی تسهیل می کند. این مطالعه به بررسی اطلاعات 50 شرکت برتر پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1 ژانویه 2019 تا 6 ژوئیه 2021 می پردازد. با استفاده از ابزارهای یادگیری ماشینی بدون نظارت مانند الگوریتم های تشخیص جامعه و روش های تجزیه و تحلیل شبکه مانند لاوین، گیروان - نیومن، شبکه ای از سهام تشکیل شد. پس از آن، پنج معیار مرکزیت برای این شرکت ها محاسبه شد که شامل مرکزیت درجه، مرکزیت نزدیکی، مرکزیت ویژه، مرکزیت بینابینی و رتبه صفحه است. با فرمول بندی یک ماتریس شباهت بر اساس این معیارها برای سهام باقی مانده در شبکه، مجموعه ای از 25 سهام مناسب برای سرمایه گذاری تعیین شد که از رتبه بندی سهام بر اساس معیارهای مرکزیت به دست می آید.

گردشگری به عنوان یک بخش مهم اقتصادی نیازمند توسعه خدمات است. در این زمینه اماکن اقامتی-گردشگری از مهم ترین خدمات توسعه دهنده این بخش است که باتوجه به شاخص ها و ظرفیت های مختلف هر منطقه نیاز به مکان یابی بهینه دارد. هدف از پژوهش حاضر آن است که پهنه های مستعد ایجاد اماکن اقامتی-گردشگری در منطقه دزپارت استان خوزستان مشخص و در همین زمینه، میان مدل های هم پوشانی فازی از لحاظ نتایج نیز مقایسه تطبیقی انجام شود. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر داده های مکانی است که در آن تجزیه و تحلیل داده ها به روش فازی در نرم افزار Arc GIS انجام و سپس در محیط نرم افزار استاندار دسازی و با الگوریتم های موجود فازی سازی شد. همچنین، در این پژوهش از مدل AHP برای استخراج وزن نهایی معیار ها و از روش های هم پوشانی فازی برای تعیین نقشه نهایی استفاده شد. نتیجه پژوهش نشان داد که دو معیار فاصله از منابع گرشگری با وزن نهایی 290/0 و فاصله از گسل با وزن 192/0بیشترین اهمیت را در تعیین پهنه های مستعد ایجاد اماکن اقامتی-گردشگری دارند. همچنین، در تحلیل نتایج هم پوشانی فازی تأیید شد که مدل Gamma نسبت به مدل Sum بدبینانه تر است؛ به گونه ای که بر اساس مدل فازی Sum بیش از 41/39 درصد منطقه مستعد و بر اساس مدل Gamma تنها 10/3 درصد برای ایجاد خدمات اقامتی-گردشگری مناسب شناخته شده است. در روش مجموع کیفیت نیز تأیید شد که برای تعیین پهنه های مستعد خدمات اقامتی-گردشگری مدل Sum بهتر از مدل Gamma است. بررسی توزیع فضایی نقشه های نهایی نیز نشان دهنده این است که پهنه های مستعد در محدوده جغرافیایی مرکز و شمال منطقه بیشتر توزیع شده است.

بخش کشاورزی دارای نقش اساسی در حیات اقتصادی و سیاسی جوامع سرتاسر جهان متناسب با اقلیم های خود می باشد. حال در بین محصولات کشاورزی، محصولات استراتژیک منطقه ای می تواند نسبت به دیگر محصولات جایگاه و نقش ویژه ای را از لحاظ منطقه ای و تأثیرات مختلف اقتصادی و اجتماعی به وجود آورد. محصول پسته به عنوان یک محصول استراتژیک و پربازده کشاورزی با توجّه به مقاومت زیاد در برابر خشکی و شوری، نقش قابل توجّهی در وضعیّت اجتماعی و اقتصادی کشاورزان مناطق خشک و نیمه خشک ایفا می نماید. لذا، یکی از برنامه ریزی های اوّلیّه در زمینه محصولات استراتژیک از جمله پسته، مطالعه و بررسی اثرات اقتصادی و اجتماعی کشت پسته بر خانوارهای بهره بردار کشاورزی و مرتفع ساختن نقاط ضعف و تقویت نقاط قوّت در این مورد می باشد. در این تحقیق هدف بررسی این موضوع در بخش ششطراز شهرستان خلیل آباد به صورت مطالعه موردی است. روش تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و بر مبنای روش و ماهیّت، توصیفی-تحلیلی است. برای جمع آوری اطّلاعات از دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. تکنیک مورد استفاده در مطالعه میدانی ابزار پرسش نامه بوده، که با استفاده از فرمول کوکران298خانوار مورد پرسش گری قرار گرفتند. تحلیل ها در نرم افزار اس پی اس اس انجام و از آزمون دو جمله ای(binomial)، مرتبط با فرضیّه ها استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که بین میانگین علل محیطی، اقتصادی و حمایت های دولت و بخش خصوصی و افزایش انگیزه بهره برداران به توسعه کشت محصول پسته رابطه معنی داری وجود دارد. چراکه، مقدار به دست آمده از تحلیل متغیّرها، کم تر از 0.05 می باشد. همچنین بر اساس نتایج حاصل از آزمون دو جمله ای(binomial)، ، محصول پسته بر وضعیّت اجتماعی و اقتصادی پسته کاران تأثیر گذار بوده است؛ به گونه ای که کشت پسته از لحاظ اقتصادی و اجتماعی، شاخص های مانند افزایش میزان پس انداز در بانک، بهبود وضعیّت مسکن ، بهبود شرایط رفاهی خانوار ، ایجاد درآمد بالا، خرید وسایل نقلیه، آموزش، افزایش تولید و... را ارتقا بخشیده است.