مسعود براتی

این مقاله اهمیت نگاه راهبردی به تامین پیمانه ای را بررسی می کند و به ارایه فرآیندی برای تصمیم برون سپاری پیمانه ها در صنایع تولیدی می پردازد. این مقاله حاصل مطالعات تئوریک و تجربه عملی در یک شرکت تولیدی است. فرآیند تصمیم ارایه شده در خصوص تامین پیمانه ای محصولات، شامل تعیین جهت گیریهای راهبردی، انتخاب پیمانه ها، ارزیابی پیمانه ها، و اولویت بندی آنها است. این مقاله با تاکید بر اهمیت معیارهای ارزیابی، 5 عامل «اهمیت برای مشتری»، «نرخ تغییر فناوری»، «جایگاه رقابتی شرکت»، «قابلیت پایگاه تامین»، «روابط معماری» را به عنوان جامع ترین معیارهای ارزیابی راهبردی تصمیم برون سپاری در صنایع تولیدی معرفی می کند. به علاوه، ارزش افزوده اقتصادی هر پیمانه نیز که مهمترین معیار مالی محسوب می شود به عنوان مکمل چارچوب تصمیم برون سپاری پیشنهاد می شود. در بخش دیگری از مقاله، فرآیند ارایه شده در مورد تصمیم برون سپاری 28 پیمانه بدنه خودرو مورد استفاده قرار گرفته است

امروزه خریداری و استفاده استراتژیک از سیستم برنامه ریزی منابع سازمان و سیستم مدیریت ارتباط با مشتری راه حلی است که پژوهشگران و صاحبنظران فناوری اطلاعات برای پایداری در اقتصاد دیجیتالی به سازمان ها پیشنهاد می کنند. در این بین بسیاری از شرکت های ایرانی نیز تمایل به پیاده سازی این سیستم ها در سازمان خود پیدا کرده اند، ولی گاهی با مسائل و ابعاد پیاده سازی این سیستم ها آشنایی کافی ندارند؛ ازاین رو هدف این پژوهش انجام پیمایشی درباره ی پیاده سازی سیستم های برنامه ریزی منابع سازمان و مدیریت ارتباط با مشتری در شرکت های تولیدی و خدماتی کشور ایران است. در این پیمایش تلاش بر این است، برخی از مهم ترین جنبه های پیاده سازی این سیستم ها شامل انگیزه های پیاده سازی، موانع و مشکلات پیاده سازی این سیستم ها در کشور، نتایج پیاده سازی این سیستم ها، معیار گزینش این سیستم ها توسط کاربران، معیار گزینش عرضه کنندگان این سیستم ها و عوامل کلیدی موفقیت در پیاده سازی این سیستم ها بررسی شود. جامعه ی پژوهش، شامل 41 شرکت در حوزه ی سیستم برنامه ریزی منابع سازمان و شانزده شرکت در حوزه ی سیستم مدیریت ارتباط با مشتری بوده است. نتایج پیمایش نشان می دهد، این شرکت ها با انگیزه هایی مانند افزایش بهره وری، افزایش نتایج تجاری، افزایش کیفیت اطلاعات، پاسخ گویی بهتر به مشتری و کاهش موجودی، وارد پیاده سازی این سیستم ها در سازمان خود می شوند ولی در عمل با مشکلاتی مانند عدم شناخت و تعریف درست نیازمندی ها، یکپارچه سازی اطلاعات، مقاومت کارکنان، عدم تناسب تکنولوژی با ساختار موجود و ایجاد هزینه های غیرقابل پیش بینی مواجه می شوند.

زنجیره های تامین با تغییرات متعددی مواجه هستند که پیچیدگی و آسیب پذیری در مقابل اختلالات را افزایش می دهند. در نتیجه برای زنده ماندن، سازمان ها و زنجیره تامین هایشان باید کشسان باشند. به عبارت دیگر سازمانها باید توانایی واکنش به یک اختلال پیش بینی نشده را توسعه دهند و پس از تحمل اختلال، بازگشت سریعی به جایگاه اصلی خود سازمان و یا حرکت به یک جایگاه جدید و بهتر همراه با مزیت رقابتی بیشتری داشته باشند. یکی از رویکردهای مواجهه با این اختلالات شناسایی و پیش بینی ریسکهای مختل کننده زنجیره تامین و ارائه راهکارهایی جهت کاهش این اختلالات می باشد. با در نظر گرفتن این رویکرد، در این تحقیق به شناسایی ریسکهای مختل کننده در زنجیره تامین شرکت فولاد مبارکه و سپس کاهش اثرات احتمالی آنها برای چهار دوره آتی پرداخته شده است. با توجه به نظر خبرگان شرکت، الکترود گرافیکی به عنوان مهمترین و استراتژیک ترین ماده مورد نیاز شرکت شناسایی گردید. لذا ریسکهای مرتبط با تامین این ماده به عنوان ریسکهای مختل کننده زنجیره تامین معرفی و وزن آنها با استفاده از روش ANP بدست آمد. با توجه به نتایج حاصل مشخص گردید که مهمترین ریسک از نظر خبرگان شرکت، ریسک عدم انعطاف پذیری تامین کنندگان الکترود گرافیکی با وزن 0.5436 می باشد. سایر ریسکها با توجه به اهمیت آنها به ترتیب ریسک زمان تحویل طولانی سفارشات، ریسک کیفیت پایین، و ریسک افزایش قیمت با وزنهای 0.1911، 0.1716 و 0.0937 می باشند. اهمیت ریسکهای بدست آمده از این مرحله به عنوان ضرائب توابع هدف چهارگانه در نظر گرفته شد به کونه ای که هر تابع هدف درصدد حداقل سازی یکی از ریسکهای شناسایی شده بودند. سپس با توجه به اهمیت بدست آمده برای ریسکهای شرکت، و با استفاده از روش اولویت مطلق، مدل بهینه سازی شرکت حل گردید و مشخص گردید که در هر دوره چه مقدار الکترود گرافیکی باید از هر تامین کننده خریداری گردد.

هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر مدیریت روابط زنجیره تأمین بر رقابت پذیری شرکت های کوچک و متوسط صنعت قطعه سازی خودرو ایران است. به این منظور، شاخص های رقابت پذیری و مؤلفه های روابط زنجیره تأمین شناسایی شده و ارتباط میان آن ها به روش مدل سازی معادلات ساختاری بررسی شده است. نمونه آماری این پژوهش 175 شرکت کوچک و متوسط فعال در صنعت قطعه سازی خودرو کشور بود که از طریق پرسشنامه مورد پیمایش قرار گرفته اند. بر اساس یافته ها، تأثیر 5 عامل اعتماد، تعهد، همکاری، یکپارچگی و تبادل اطلاعات بر عامل حس امنیت و ایمنی رد شد و سایر روابط مدل مورد تأیید قرار گرفتند. این پژوهش، شکاف پژوهشی در زمینه ارائه مدلی که نحوه تعاملات مؤلفه های روابط زنجیره تأمین و رقابت پذیری را بررسی و همچنین اندازه سازمان های همکاری کننده را در نظر گیرد، پر می سازد. یافته های این پژوهش، می تواند مبنای خوبی برای شناخت وضع موجود مدیریت روابط در زنجیره تأمین قطعه سازی خودرو به شمار رود تا شرکت ها به کمک آن بتوانند رقابت پذیری خود را بهبود دهند

با ظهور پدیده ای به نام «انقلاب صنعتی چهارم»، سیستم ها، فناوری ها و کاربردهای آن، کشورهای توسعه یافته مانند: آلمان، آمریکا، ژاپن و برخی از کشورهای درحال توسعه مانند: چین، هند، تلاش به ایجاد زیرساخت های مناسب، ارزیابی و ارتقاء میزان آمادگی خود جهت ورود مؤلفه های انقلاب صنعتی چهارم در صنایع گوناگون نموده تا از طریق دیجیتال سازی به کسب مزایای فراوان آن دست یابند؛ بنابراین، ارزیابی میزان آمادگی سازمان ها و صنایع برای ورود به این انقلاب صنعتی دیجیتال، ضروری است که در راستای آن، استراتژی های لازم برای نیل به میزان آمادگی مطلوب برای پیاده سازی فناوری ها و سیستم های انقلاب صنعتی چهارم تعیین گردد. ازاین رو، پژوهش حاضر پس از مرور گسترده ادبیات تحقیق با هدف معرفی برترین مدل های آمادگی سازمان برای ورود به انقلاب صنعتی چهارم و سپس ارزیابی آنها، به صنعتگران و سازمان ها در استفاده از مدل های آمادگی مناسب یاری خواهد رساند. نتایج نشان می دهد که برترین مدل بر اساس شش معیار ارزیابی پژوهش، مدل آمادگی ایمپالس بوده و با فاصله اندک در رتبه دوم، مدل آمادگی دانشگاه وارویک قرار دارد.  

هدف این نوشتار، بهبود روابط زنجیره تأمین در شرکت های کوچک و متوسط صنعت قطعه سازی خودرو کشور است. رویکرد مورد استفاده، تحلیل اهمیت عملکرد و شیوه گردآوری اطلاعات پرسش نامه بوده است. پس از مطالعه پیشینه پژوهش، سیزده عامل مهم در روابط زنجیره تأمین شرکت های مورد مطالعه، شناسایی شده که همگی به تأیید خبرگان رسیده اند. سپس با توجه به پیشینه پژوهش، برای هر عامل شاخص های مناسب تعیین شده است. در ادامه، پرسش نامه ای در اختیار 175 شرکت کوچک و متوسط فعال در صنعت قطعه سازی خودرو قرار گرفته و با روش تحلیل عاملی تأییدی، میزان اهمیت هر عامل اندازه گیری شده است. برای تحلیل عملکرد شرکت ها نیز از آزمون یک جامعه میانگین تی. استفاده شده است. سرانجام، شاخص های روابط زنجیره تأمین در ماتریس اهمیت عملکرد، دسته بندی شده و پیشنهادهایی برای بهبود وضعیت شرکت های ارائه شده است.