سعید ملکی

سعید ملکی

مدرک تحصیلی: استاد تمام گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران
پست الکترونیکی: malaki@scu.ac.ir

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۱۴۱ مورد.
۶۱.

ارائه الگوی پایدارسازی نظام درآمدی و مدیریت توسعه شهر صفی آباد

کلید واژه ها: برنامه ریزی راهبردی توسعه پایدار SWTO شهر صفی آباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۶ تعداد دانلود : ۸۲۳
از آنجا که چگونگی توسعه پایدار شهری یکی از مهمترین چالش های پیش روی سیاست مداران و برنامه-ریزان شهری است؛ و با افزایش نیاز به خدمات عمومی در شهرها و محدودیت های مالی شهرداری ها از سوی دیگر، این چالش روز به روز بیشتر می شود. بر همین اساس، دستیابی به الگوی پایدار منابع مالی برای تأمین هزینه های جاری و عمرانی شهر، از مهم ترین عوامل پایداری شهری است که امکان سرمایه گذاری در نظام زیرساخت های توسعه ای شهر را فراهم می کند. این نوشتار توصیفی - تحلیلی است که از مدل SWOT استفاده و سعی شده است نقاط ضعف را به نقاط قوت و تهدیدات را به فرصت ها تبدیل کرد و از آنها بهره برداری لازم را برد. در پژوهش حاضر، پس از بررسی نقاط ضعف و تهدیدات موجود در ساختار شهری، از سه الگوی پیشنهادی برای برون رفت از این چالش ها در جهت مدیریت توسعه پایداری شهر صفی آباد از توابع استان خراسان شمالی ارائه گردید است. الگوی شماره 1 در دو محور با عنوان «کنترل، کاهش و حذف تدریجی منابع درآمدی ناپایدار و ناسالم» و «مدیریت، بهبود و افزایش منابع پایدار» موجب پایدارسازی نظام درآمدی و مدیریت شهری صفی آباد در دو بازه میان مدت و بلندمدت خواهد شد. الگوی شماره 2 نیز بر ارائه روش های جدید درآمدی پایدار با هدف پتانسیل منابع موجود در ساختار شهری تأکید دارد.
۶۲.

تحلیل مکانی استقرار بهینه فضای سبز شهری به روش منطق فازی (مورد شناسی: منطقه 6 شهر اهواز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل فازی فضای سبز گامای فازی شهر اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۷ تعداد دانلود : ۳۱۰
بنیان اصلی نظریه های طراحی توسعه شهری احترام و ارتقای مباحث زیست محیطی و حرکت به سمت شهرهای پایدار و سبز می باشد. در این فرایند یکی از راهکارهای تحقق بخشی به شهرهای سبز، بسترسازی ظهور و تقویت پهنه های سبز و طبیعی در شهرها مانند کاربری فضای سبز شهری می باشد. با این اوصاف داشتن فضاهای سبز کافی و مکان گزینی مناسب آن ها می تواند در داشتن شهرهای سالم و سبز بسیار راهگشا باشد. با توجه به این ضرورت در مطالعه حاضر که با روش «توصیفی – تحلیلی»  به انجام رسیده است؛ هدف پژوهش تحلیل مکانی استقرار بهینه فضاهای سبز شهری در منطقه 6 شهر اهواز می باشد. جهت دستیابی به هدف پژوهش از 13 کاربری شهری به همراه کاربری فضای سبز برای ارزیابی مکان های بهینه استقرار فضای سبز استفاده شده است. منبع جمع آوری، استخراج و تولید داده های پژوهش؛ نقشه 1:25000 کاربری اراضی منطقه 6 شهرداری اهواز می باشد.  جهت تحلیل این اطلاعات پس از فازی سازی لایه ها با استفاده از توابع فازی در محیط نرم افزار Arc GIS 10، از عملگر گامای فازی(Fuzzy Gama) برای ارزیابی نهایی مکان های بهینه استقرار فضای سبز شهری در منطقه 6 استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که پس از فازی سازی لایه ها با آزمایش حد آستانه های بهینه فازی در بدنه عملگر گامای فازی حد آستانه 9/0 بهتر توانسته است با توجه به وضع موجود کاربری ها در منطقه 6 به تحلیل استقرار بهینه مکانی فضای سبز بپردازد. بنابراین مطابق با تحلیل گامای فازی 9/0 قسمت های مرکزی تا شمالی منطقه بهترین نقاط برای استقرار فضاهای سبز شهر در منطقه 6 اهواز می باشند.
۶۳.

ارزیابی و مکان یابی پارکینگ های طبقاتی با استفاده از مدل AHP)) مطالعه موردی؛ شهر اهواز(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: برنامه ریزی پارکینگ طبقاتی سیستم اطلاعات جغرافیایی تحلیل سلسله مراتبی اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۶ تعداد دانلود : ۲۲۰
    پارکینگ ها به عنوان یکی از مهم ترین زیرساخت های شهری نقش عمده ای در کاهش پارک حاشیه ای و روانی ترافیک ایفا می کنند. امروزه در کلانشهرها به علت محدودیت زمین و فضا با ایجاد پارکینگ های طبقاتی می توان مدیریت بهینه در جهت افزایش خدمات دهی به حجم زیادی از وسائط نقلیه انجام داد. پارکینگ های طبقاتی زمانی می توانند کارآیی لازم را داشته باشند که از مکان یابی مناسب فضایی- مکانی برخوردار گردند. اهواز از جمله کلانشهرهای جنوب کشور است که شبکه حمل و نقل آن در حال حاضر با مشکل اساسی کمبود پارکینگ جهت کاربری مسکونی و سایر کاربری ها روبرو بوده و بارگذاری فعالیت ها بدون توجه به این کاربری سبب گردیده که این مسأله به تدریج بعنوان یک معضل شهری خود را بروز دهد. این معضل در نقاط پرتراکم که از کاربری های چندگانه شهری بویژه کاربری اداری- تجاری و گذران اوقات فراغت برخوردارند خود را به شکل حادی نمایان می سازد. این پژوهش به منظور مکان یابی بهینه پارکینگ های طبقاتی در جهت کارایی بیشتر ابتدا مطالعات اولیه جهت شناسایی معیارهای تاثیرگذار بر انتخاب مکان مناسب پارکینگ انجام، سپس با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) [1] ، وزن دهی معیارها صورت پذیرفته است در نهایت با تلفیق این مدل با سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) [2] محدوده های مناسب جهت احداث پارکینگ های طبقاتی پیشنهاد گردیده است. [1] Analytical Hierarchy Process(AHP) [2] Geographic Information System(GIS)
۶۴.

بررسی نقش الگوی حکمروایی خوب شهری در تحقق شهر تاب آور (مطالعه موردی: شهر اهواز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حکمروایی خوب شهری تاب آوری شهری شهر پایدار شهر اهواز آموس گرافیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۳ تعداد دانلود : ۱۸۰
مسائلی همچون رشد روزافزون جمعیت شهری، شهری شدن جوامع، جهانی شدن و ضرورت پاسخگویی و شهروندمداری، مدیران و تصمیم گیران را به سوی بهره گیری از روش های مطلوب در زمینه مدیریت شهری سوق داده است؛ یکی از روش های مطرح در این زمینه حکمروایی مطلوب شهری است. رویکرد حکمروایی خوب شهری از طرف سازمان های بین المللی جهت کاهش فقر و افزایش کیفیت زندگی بویژه در شهرهای درحال توسعه ارائه شده است. همچنین بهره گیری از رویکرد حکمروایی خوب شهری، شهرهای پایدار، امن، زیست پذیر و تاب آور به ارمغان می آورد. هدف این پژوهش ارزیابی نقش حکمروایی خوب شهری بر تاب آوری شهری در اهواز می باشد. پژوهش حاضر از نوع هدف کاربردی و ازنظر گردآوری داده ها جز پژوهش های توصیفی- تحلیلی است. در این پژوهش از 36 سؤال برای متغیر حکمروایی خوب شهری (مشارکت، عدالت محوری، توافق و اجماع محوری، کارایی و اثربخشی، قانونمندی، شفافیت، مسئولیت پذیری و پاسخگویی) و تاب آوری شهری (اقتصادی، اجتماعی، نهادی – مدیریتی و زیرساختی –کالبدی) استفاده شده است. جامعه آماری شامل اساتید دانشگاهی ، مدیران و کارشناسان آشنا به موضوع پژوهش در شهر اهواز  می باشند که با استفاده از نمونه گیری هدفمند40 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردید. یافته های پژوهش نشان می دهند در شهر اهواز شاخص های مشارکت، عدالت محوری، توافق و اجماع محوری، کارایی و اثربخشی، قانونمندی، شفافیت، مسئولیت پذیری و پاسخگویی که انعکاس دهنده حکمروایی خوب شهری می باشند بر ابعاد تاب آوری شهری تأثیر بالایی (ضریب تأثیر 69/0) دارند. بنابراین بهبود شاخص های حکمروایی خوب شهری در شهر اهواز منجر به افزایش تاب آوری شهر و شهروندان می گردد.
۶۵.

تحلیل و ارزیابی اثرات اجرای طرح هادی در ابعاد کالبدی-فضایی و محیطی کیفیت زندگی روستایی(مطالعه موردی: روستای میداوود وسطی، شهرستان باغملک)

کلید واژه ها: طرح هادی کالبدی - فضایی محیطی روستای میداوود وسطی شهرستان باغملک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۳ تعداد دانلود : ۱۷۲
کیفیت زندگی در محیط روستایی با واقعیت و استانداردهای زندگی انسانی معاصر تفاوت بسیار دارد و این شرایط زیست و سکونت را در محیط روستایی با چالش مواجه کرده است از این رو طرح هادی روستایی با قدمتی بیش از سه دهه چشم انداز فضایی _ کالبدی روستا را طراحی و بستری مناسب برای توزیع بهینه خدمات دولتی و عمومی فراهم و شرایط لازم را برای پایداری جمعیت روستا ایجاد می کند. هدف اصلی این تحقیق تحلیل و ارزیابی اثرات اجرای طرح هادی در ابعاد کالبدی – فضایی ومحیطی کیفیت زندگی در روستای میداود وسطی شهرستان باغملک است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی نوع توصیفی و همبستگی است جامعه آماری این پژوهش کلیه ساکنان روستای میداوود سطی در شهرستان باغملک می باشد که در این تحقیق نمونه پژوهش به صورت تصادفی در میان 128 پرسش شونده توزیع شد. ابزار گردآوری داده های تحقیق پرسشنامه محقق ساخت است. نتایج این تحقیق نشان داده که روستای میداوود وسطی از نظر بُعد زیست محیطی روستا در زمینه بهبود کیفیت زندگی دارای ارتباط معناداری می باشد یعنی طرح هادی روستای میداوود وسطی از بُعد زیست محیطی توانسته بر بهبود کیفیت زندگی روستایی اثر بگذارد و دارای وضعیت زیست محیطی خوبی می باشد، از نظر وضعیت در زمینه بهبود کیفیت زندگی دارای ارتباط مبهبود کیفیت زندگی ساکنین این روستا شده است و روستاوود شده و از نظر وضعیت کاربری اراضی در زمینه بهبود کیفیت زندگی دارای ارتباط معناداری می باشد یعنی طرح هادری در زمینه وضعیت کاربری اراضی باعث بهبود وضعیت کیفیت زندگی در روستای میداوود شده است.
۶۶.

تحلیلی بر الگوهای پایداری گردشگری شهری در شهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پایداری گردشگری شهری شبکه عصبی تحلیل رگرسیونی شهر اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۱ تعداد دانلود : ۴۴۷
پژوهش حاضر با روش شناسی «توصیفی – تحلیلی» در راستای ارزیابی الگوی های پایداری گردشگری شهری در شهر اهواز به انجام رسیده است. در راستای هدف اصلی پژوهش دو هدف فرعی شناخت اولویت کاربست الگوهای پایداری گردشگری و شناخت میزان تأثیر الگوها در پایداری گردشگری شهری اهواز در فرایند انجام پژوهش دنبال گردیده است. جهت گردآوری داده های پژوهش به شیوه پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه از نظرات 30 نفر از کارشناسان مرتبط با حوزه مورد پژوهش استفاده شده است. جهت تحلیل اولویت شاخص ها از رهیافت شبکه عصبی چند لایه(MLP) و جهت تحلیل میزان تأثیر شاخص ها در فرایند پایداری گردشگری شهری در شهر اهواز از تحلیل های رگرسیونی خطی(R-Linear)، لگاریتمی(R- Logarithmic) و لجستیک(R-Logistic) استفاده شده است. ن
۶۷.

مطالعه ابعاد سرمایه اجتماعی در توسعه روستایی از دیدگاه روستاییان دهستان مینو بار شهرستان آبادان

کلید واژه ها: روستا توسعه سرمایه اجتماعی دهستان مینوبار شهرستان آبادان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۳ تعداد دانلود : ۱۴۵
سرمایه اجتماعی یک عامل کلیدی پنهان در توسعه روستایی و بهره وری عوامل تولید به حساب می آید. ساختار سرمایه اجتماعی بر روابط بین انسان و نهادهای تأکید دارد و در برگیرنده مواردی از قبیل قوانین، شبکه های اجتماعی، انجمن ها، نهادها، نقش ها، رویه ها و... است. هدف اصلی این تحقیق مطالعه ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی در توسعه روستایی از دیدگاه روستاییان دهستان مینو بار شهرستان آبادان است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی نوع توصیفی و همبستگی است جامعه آماری این پژوهش کلیه ساکنان دهستان مینوبار در شهرستان آبادان می باشد که در این تحقیق نمونه پژوهش به صورت تصادفی در میان 185 پرسش شونده توزیع شد. ابزار گردآوری داده های تحقیق پرسشنامه محقق ساخت است. نتایج نشان داده است که بین ارتباط اعتماد اجتماعی و توسعه روستایی ارتباط معناداری باهم دارند. یعنی اعتماد اجتماعی بر توسعه روستایان تأثیرگذار می باشد و بین ارتباط انسجام اجتماعی و توسعه روستایی ارتباط معناداری دارد یعنی انسجام اجتماعی در دهستان مینوبار باعث توسعه روستایی شده است و بین ارتباط مشارکت اجتماعی و توسعه روستایی ارتباط معناداری دارد یعنی مشارکت اجتماعی در توسعه روستایی دهستان مینوبار تأثیر بسزایی دارد روستاییان از وضعیت اجتماعی و توسعه روستایی در این دهستان رضایت دارند.
۶۸.

تحلیل مؤلفه های تبیین کننده حکمروایی شهری دانش بنیان (مطالعه ای در کلان شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تبریز توسعه دانش بنیان حکمروایی شهری حکمروایی دانش بنیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۸ تعداد دانلود : ۳۱۴
مطالعه حاضر با هدف تحلیل و پیش بینی تحقق رویکرد حکمروایی شهری دانش بنیان در مدیریت شهری تبریز انجام شده است. هدف فرعی این پژوهش ارزیابی میزان اولویت کاربست شاخص های حکمروایی شهری دانش بنیان و میزان پیش بینی تحقق رویکرد حکمروایی شهری از سوی این شاخص ها در مدیریت شهری تبریز است. به منظور گردآوری داده های توصیفی پژوهش از روش اسنادی با مراجعه به منابع نظری مرجع و معتبر استفاده شده و گردآوری داده های تحلیلی نیز به روش پیمایشی و به کمک ابزار پرسشنامه صورت گرفته است. بدین منظور به روش دلفی و هدفمند از دیدگاه های 50 کارشناس و خبره مرتبط با موضوع پژوهش برای جمع آوری داده های کمی و ارزش گذاری شده در راستای متغیرهای تبیین کننده پژوهش استفاده شده است. ابزار پژوهش برای پیشبرد اهداف و پرسش های پژوهش در قالب اولویت های برنامه ریزی برای کاربست حکمروایی شهری دانش بنیان در کلان شهر تبریز، مدل تصمیم گیری چندمعیاره تاپسیس فازی (FTOPSIS) و به منظور پیش بینی روند تحقق پذیری حکمروایی شهری دانش بنیان در کلان شهر تبریز مدل تحلیل تشخیص (Discriminant Analyze) است. براساس نتایج پژوهش، شاخص «خلق دانش» با میزان شاخص شباهت 350/0 در شرایط نامناسبی است؛ از این رو اولویت بیشتری برای بهبود وضعیت در فرایند مدیریت شهری تبریز از دیدگاه کارشناسان دارد. علاوه براین نتایج آماره تأییدی تحلیل تشخیص نشان می دهد براساس آماره واریانس تبیینی، داده ها یا مؤلفه های واردشده به مدل پژوهش به میزان 88/0 کیفیت داده ها را تبیین می کنند که این رقم میزان قابل اتکایی است. نکته بعد این است که نتایج میزان پیش بینی تحقق پذیری مؤلفه ها در مدیریت شهری تبریز رضایت بخش نیست. دلیل این مسئله، پایین بودن این میزان از 5/0 است که نیمی از درصد پیش بینی کلی محسوب می ِشود. حتی مناسب ترین شاخص، یعنی «به روزرسانی و طبقه بندی دانش» در این زمینه نیز از این میزان مبنا فاصله دارد. همچنین براساس نتایج مدل تحلیل تشخیص، شاخص «به روزرسانی و طبقه بندی دانش» با میزان 025/0 لامبدای ویلکز و میزان پیش بینی کلی 392/0 بهتر از بقیه شاخص ها شرایط تحقق رویکرد حکمروایی شهری دانش بنیان را در فرایند مدیریت شهری تبریز پیش بینی می کند.
۶۹.

تحلیلی بر وضعیت توزیع و خوشه بندی توسعه یافتگی منطقه ای در استان کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه پایدار مدل وایکور تحلیل خوشه ای استان کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۵
پژوهش حاضر با روش شناسی « توصیفی – تحلیلی» با هدف سنجش شاخص های توسعه منطقه ای در 14شهرستان استان کرمانشاه به انجام رسیده است. در این پژوهش 35 شاخص فرعی توسعه در قالب 7 شاخص اصلی در 14 شهرستان استان کرمانشاه با توجه به داده های آماری در آمارنامه استان به سال 1391 و آمار نامه معاونت امور برنامه ریزی و توسعه استان مورد شناسایی و تحلیل قرار گرفته است. برای شناخت وضعیت توزیع شاخص های پژوهش در بین شهرستان های استان از آزمون T، جهت رتبه بندی شهرستان ها از لحاظ برخورداری از شاخص های توسعه از مدل آنتروپی شانون و مدل وایکور و برای خوشه بندی توسعه در استان از تحلیل خوشه ای استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد اولاً بر اساس نتایج آزمون T شاخص های درمانی با 79/6- اختلاف از میانگین مبنا، شاخص های اقتصادی با 50/4- اختلاف از میانگین مبنا و شاخص های ارتباطی و تأسیسات شهری با 21/1- و 147/0- دارای وضعیت نابرابری از لحاظ پراکنش در سطح منطقه ای در استان می باشند. ثانیاً بر اساس نتایج مدل وایکور شهرستان کرمانشاه با برخورداری از میزان سودمندی بالا تفاوت فراوانی با سایر شهرستان های استان دارد. در نهایت نتایج آنالیز خوشه ای نشانگر 4 خوشه توسعه یافته برای شهر کرمانشاه، خوشه در حال توسعه برای شهرهای هرسین، کنگاور، اسلام آباد غرب، سنقر و گیلانغرب، خوشه محروم برای پاوه، سرپل ذهاب، صحنه و جوانرود و خوشه خیلی محروم برای شهرستان های دالاهو، روانسر، قصرشیرین و ثلاث بابا جانی می باشد.
۷۰.

تحلیلی بر رویکرد شهر خلاق با تأکید بر توسعه پایدار شهری (موردپژوهی: شهر اهواز)

کلید واژه ها: شهر خلاق توسعه پایدار شهری شهر اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۵ تعداد دانلود : ۲۳۶
خلاقیت و توسعه پایدار، در موج چهارم عصر مجازی در شهرهای آینده جهان نه یک انتخاب بلکه یک اجبار خواهد بود. لذا کشورهای پیشرفته چندی است که علاوه بر پرداختن به مفاهیم این دو موضوع، زمینه های استقرار شهرهای خلاق مبتنی بر توسعه پایدار را فراهم نموده اند، اما در ایران مسئله این است که به ارتباط شهرهای خلاق و توسعه پایدار به اندازه کافی پرداخته نشده است. با عنایت به این مهم، تحلیلی بر رویکرد شهر خلاق با تأکید بر توسعه پایدار شهری در شهر اهواز به عنوان هدف اصلی تحقیق در نظر گرفته می شود. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، نظری- کاربردی و از نظر روش، دارای ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد. در این مطالعه سعی گردیده 35 متغیر در قالب 5 شاخص سرزندگی فضای شهری، تکنولوژی ارتباطی، تنوع شهری، کارایی و اثربخشی و مشارکت بر مبنای مطالعات کتابخانه ای و میدانی بررسی شود. به منظور وزن دهی شاخص ها و متغیر ها، از تکنیک دلفی استفاده گردیده است. برای تحلیل داده های پژوهش، جهت سنجش اولویت و اهمیت شاخص ها و متغیر ها از روش AHP و با بهره گیری از نظرات کارشناسان خبره دانشگاهی و نیز برای رتبه بندی مناطق هشت گانه شهر اهواز از مدل TOPSIS براساس نظرات مسئولان و مدیران مناطق استفاده شده است. همچنین تحلیل کمی داده ها از طریق نرم افزارهای EXCEL و Expert Choice صورت گرفت. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که، شاخص سرزندگی فضای شهری و شاخص مشارکت به ترتیب، بیش ترین و کم ترین ارزش و اولویت را در میان شاخص های پژوهش دارا هستند. همچنین در میان مناطق شهری اهواز، مناطق 2 و 3 به ترتیب، رتبه های اول و دوم را به خود اختصاص داده اند و منطقه 6 از نظر میزان برخورداری از شاخص های شهر خلاق در وضعیت نامطلوبی قرار گرفته و به عنوان محروم ترین منطقه شناخته شده است. به طورکلی، شهر اهواز پتانسیل حرکت به سمت شهرهای خلاق را داراست.
۷۱.

پیاده سازی الگوریتم معکوس سلسله مراتب تصمیم گیری جهت آسیب پذیری محل استقرار ساختمان های حیاتی حساس و مهم شهر اهواز

کلید واژه ها: آسیب پذیری معکوس سلسله مراتب حیاتی حساس و مهم ساختمان اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۱ تعداد دانلود : ۲۰۶
بشر همواره در زندگی و ساخت و سازهای خود با تهدید مواجه بوده و در طول تاریخ، انواع حوادث را تجربه کرده است. عصر حاضر عصر آسیب پذیری شهری است، زیرا همسو با پیچیده شدن حیات شهری، شهرها در ابعاد مختلف با مخاطرات طبیعی و بحران تکنولوژیک از یک سو و بحران-های اجتماعی-امنیتی از دیگر سو مواجه اند. نظام چندنقشی کلان شهر اهواز در کنار موقعیت ژئواستراتژیک، ژئواکونومیک، ژئوکالچر و بافت اجتماعی و فرهنگی این شهر همچنین همجواری نامناسب بسیاری از کاربری ها با یکدیگر میزان آسیب پذیری کاربری های حیاتی، حساس و مهم را با توجه به اهمیت بسیار زیاد آن ها بشدت افزایش داده است. این پژوهش جزو تحقیقات کاربردی و ماهیت تحقیق توصیفی - تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی در شهر اهواز است. شاخص های منتخب در دو مرحله گردآوری شد. با توجه به ضریب متفاوت هر یک از شاخص های منتخب در آسیب پذیری کاربری های حیاتی، حساس و مهم، از روش معکوس وزن بخشی چند معیاره (AHP) برای تعیین وزن بخشی به شاخص ها استفاده گردید. و با استفاده از نرم افزار ArcGIS10. 1 ابزار Spatial Analysis و از طریق توابع همپوشانی فازی رستر نهایی سنجش آسیب-پذیری تهیه شد. همچنین سوالاتی برای این پژوهش طراحی شد و در پایان به آن ها پاسخ داده شد به طوری که آسیب پذیرترین نقاط در بین کاربری های حیاتی، حساس و مهم نمایش داده شد نتایج حاکی از آن است که بخش عمده ای از شهر اهواز بخصوص منظقه یک این شهر از لحاظ شاخص های همجواری برای آسیب پذیری کاربری های حیاتی، حساس و مهم دارای میزان آسیب پذیری بالایی هستند. در پایان نیز پیشنهادهایی ارائه شده است.
۷۲.

تدقیقی برتغییرات مکانی-زمانی آلودگی هوای کلانشهر تهران

کلید واژه ها: الگو آلودگی هوا تهران GIS

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۵ تعداد دانلود : ۴۱۴
آلودگی هوا با توجه به پیامدهای زیانبارش به یکی از ملموس ترین معضلات زیست محیطی کلانشهر تهران، پایتخت کشور، تبدیل شده است. بنابراین جای تعجب نیست که تاکنون راهبردها و راهکارهایی در جهت رفع این مشکل طراحی و در مواردی به مرحله اجرا درآمده باشد. اما مسئله این است که این راهبردها و راهکارها، علاوه بر کاستی های دیگر، اغلب پیشگیرانه و متکی بر اطلاعات ناشی از تغییرات غلظت آلاینده های هوا نبوده، پس به اهداف پیش بینی شده نرسیده اند. بنابراین به سبب اهمیت موضوع، این پژوهش به تدقیقی بر تغییرات مکانی - زمانی غلظت منوکسیدکربن به هدف بهره گیری در برنامه ریزی زیست محیطی پرداخت. روش تحقیق تحلیلی - کاربردی است. جامعه آماری این تحقیق، غلظت منوکسیدکربن ایستگاه های سنجش آلودگی هوا در مناطق کلانشهر تهران می باشد که از این میان 12 دستگاه در بازه پنج ساله زمانی (1390-1394) به صورت نمونه انتخاب گردید؛ ابزارهای مورد استفاده، Arc GIS، PASW Statistic، Excel و نیز مطالعات کتابخانه ای و اسنادی، مشاهدات میدانی و مصاحبه با خبرگان و روش های زمین آماری کریجینگ و نمودارهای آماری زمانی بهره گرفته است. بر اساس یافته های تحقیق، که در قالب نمودارها، شکل ها و نقشه های متعددی ارائه گردید؛ الگوهایی زمانی - مکانی را می توان مشاهده نمود. در انتها نیز بر اساس یافته های تحقیق، راهکارهایی پیشنهاد گردید.
۷۳.

تحلیل کیفیت زندگی شهری در بافت فرسوده مطالعه موردی: منطقه 9 شهر تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: شهر ایلام کاربری اراضی مراکز درمانی الگوی مطلوب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۱۸۴
انواع برنامه ریزی ها ابعاد و جنبه های مختلف زندگی را تحت تاثیر قرار داده؛ بنحوی که از 1960 تحت تأثیر نیازها و آگاهی های جدید، مفاهیم اجتماعی نوینی از قبیل رفاه اجتماعی، کیفیت زندگی، عدالت اجتماعی و کیفیت محیط در قلمرو برنامه ریزی و توسعه اجتماعی مطرح شد. همچین اهمیت و نقش کیفیت زندگی شهری در سایر جنبه های زندگی، ماهیت ویژه ای پیدا کرده و نقش فزاینده ای در سلامت محیط سکونتی شهری به عنوان مهم ترین سکونتگاه انسانی ایفا می کند. هدف پژوهش حاضر سنجش کیفیت زندگی شهری در قلمرو بافت فرسوده منطقه 9 شهر تهران و با انگیزه ارایه یک الگو به منظور ارزیابی کیفیت زندگی و شناخت مؤلفه های مؤثر بر آن می باشدکه سعی بر آن دارد با توصیف و تبیین مفهوم کیفیت زندگی و بافت فرسوده، شاخص های تأثیرگذار بر آن، نحوه ارتباط این شاخص ها و نحوه سنجش آن ها را در بافت فرسوده شهری بررسی نماید. بنابراین مبنای سنجش کیفیت زندگی در بافت فرسوده منطقه 9 شهر تهران، میزان رضایتمندی ساکنین آن از کیفیت زندگی شهری می باشد. این تحقیق با رویکرد توصیفی و تحلیلی و مبتنی بر داده های پرسشنامه ای است که به روش پیمایشی صورت گرفته است. در واقع با بررسی ادبیات تحقیق و متون مرتبط با کیفیت زندگی معیار های مورد نظر استخراج گردید (شیوه ی استقرایی) و سپس با استفاده از شیوه ی پیمایشی (توزیع پرسشنامه) ابعاد رضایتمندی از زندگی از منظر ساکنین جمع آوری و با استفاده از تکنیک های تحلیلی spss و ,amos سنجیده شد. نتایج مبین این مطلب است که وضعیت رضایت از ویژگی های کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی معنادار بوده و نشان از کیفیت پایین در این شاخص ها دارد. بنحوی که عامل حمل و نقل، مسکن، حکمروایی شهری و دسترسی تفریحی بیشترین تاثیر را در میزان رضایتمندی از زندگی در بافت فرسوده منطقه 9 شهر تهران را دارا می باشند.
۷۴.

راهکارهای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در کشور به عنوان ابزاری برای مقابله با جنگ نرم دشمن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ ایثار و شهادت جنگ نرم تهاجم فرهنگی ایران دشمن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۳ تعداد دانلود : ۱۱۴
جنگ نرم یکی از گسترده ترین و پیچیده ترین راهبردهای آمریکا و متحدان غربی آن برای ایجاد تغییرات سیاسی در جمهوری اسلامی ایران است. رهبر معظم انقلاب در دو دهه اخیر، مهم ترین راهبرد دشمن علیه جمهوری اسلامی را، جنگ نرم معرفی کرده اند. ایشان در این زمینه، به منظور شناخت بیشتر جامعه و نخبگان، جنگ نرم را با ادبیات مختلف معرفی و به خوبی تبیین فرموده اند. معظم له در دیدار با جمع زیادی از بسیجیان کشور در سال 1388 فرمودند: جنگ نرم، یعنی جنگ به وسیله ابزارهای فرهنگی و پیشرفته. همچنین در دیدار با خانواده های شهدای استان کردستان در سال 1388 فرمودند: جنگ نرم، یعنی تهاجم به مرزهای ایمانی، عقیدتی و فرهنگی. رهبر معظم انقلاب اسلامی در پی حوادث بعد از انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری، از به راه افتادن جنگ نرم دشمنان علیه جمهوری اسلامی سخن گفتند و اولویت کنونی کشور را مقابله با جنگ نرم دشمنان اعلام کردند. در جنگ نرم، دشمنان از قدرت نرم استفاده کرده، با استفاده از ابزارهای فرهنگی و رسانه های گروهی درصدد دستیابی به اهداف خود هستند. لذا برای مقابله با جنگ نرم باید از قدرت نرم استفاده کرد؛ که یکی از اصلی ترین این سازوکارها ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در جامعه است. این فرهنگ بایستی با جدیت در برنامه ریزی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشور مدنظر قرار گیرد؛ تا اینکه فضای عمومی جامعه ما از وجود این فرهنگ متعالی بهترین و بیشترین تأثیر را بپذیرد.
۷۵.

بررسی عدالت فضایی در توزیع امکانات و خدمات بهداشتی- درمانی در شهرستان های استان خوزستان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: نابرابری فضایی عدالت فضایی توسعه توسعه بهداشتی - درمانی استان خوزستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۶ تعداد دانلود : ۶۷
از دیدگاه عدالت فضایی، عدالت دربرگیرنده مفاهیمی چون توزیع متناسب عملکردها و خدمات، دسترسی مناسب به مراکز خدماتی و فعالیتی، بدون تبعیض و تفاوت بین ساکنان یک شهر یا منطقه شهری می باشد. هدف این تحقیق بررسی وضعیت عدالت فضایی در توزیع امکانات و خدمات بهداشتی- درمانی در شهرستان های استان خوزستان می باشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و از لحاظ روش بررسی توصیفی- تحلیلی می باشد. داده های تحقیق از سالنامه آماری استان خوزستان در سال 1390 گرداوری شده و به وسیله نرم افزارهای SPSS, EXCEL, GIS و همچنین روش های تاپسیس، تحلیل خوشه ای، ضریب همبستگی پیرسون، آزمون مان ویتنی و سایر روش های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در این تحقیق عدالت فضایی در توزیع توسعه بهداشتی- درمانی در شهرستان های استان خوزستان از دو منظر جغرافیایی و جمعیتی مورد بررسی قرار گرفت. از نظر جغرافیایی توزیع امکانات و خدمات بهداشتی-درمانی متعادل و متوازن به نظر می رسد؛ اما از نظر جمعیتی توزیع امکانات بهداشتی درمانی نابرابر می باشد و در تضاد با عدالت فضایی قرار می گیرد.
۷۶.

کاربرد عملگر گامای فازی جهت بهینه یابی اسکان موقت در سیستم اطلاعات جغرافیایی(نمونه موردی: منطقه چهار شهر اهواز)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: ارزش ویژه برند تصویر برند صنعت هتلداری تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۶ تعداد دانلود : ۱۱۵
یکی از مهمترین مسائلی که همواره مورد توجه سازمان های مسئول در مدیریت بحران قرار دارد انتخاب مکانی مناسب جهت اسکان موقت آسیب دیده از سوانح می باشد. لذا این مکان ها به عنوان جای امن برای جامعه آسیب دیده باید دارای شرایط لازم برای سکونت افراد از جنبه های زیرساختی، فرهنگی، اجتماعی، امنیتی، و انتظامی باشد تا در قالب برنامه ملی مدیریت بحران، بتوان پس از بازسازی مناطق آسیب دیده، آن مکان را به راحتی تخلیه کرده و یا برای مواد دیگر مورد استفاده قرار داد. رویکرد حاکم بر این پژوهش، توصیفی - تحلیلی است و ماهیت آن کاربردی می باشد. بدین منظور، جهت وزن دهی از نظرات خبرگان و صاحب نظران و متخصصان در این زمینه استفاده شده است. روش استفاده شده برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش، نیز از گامای فازی بوده است. با توجه به استفاده از شاخص های انسانی و طبیعی استفاده شده در این پژوهش ، برای دستیابی به الگوی بهینه در جهت تعیین اسکان ضروری از 12 لایه کاربری اراضی با توجه به نقشه کاربری اراضی شهر اهواز برای تحلیل استقرار بهینه مکانی سود جسته شده است. برای تحلیل نهایی پژوهش در قالب هدف آن از عملگر گاما با حد آستانه های 7/0، 8/0 و 9/0 برای تحلیل نهایی استفاده شد که مقایسه نتایج بدست آمده برای تحلیل نهایی با توجه به وضعیت شاخص های مورد مطالعه، در شهر و توجیه منطقی و خروجی واقعی از آنها؛ مشخص گردید عملگر گامای فازی با حد آستانه 7/0 بهتر از سایر حد آستانه ها به تحلیل بهینه پرداخته است.
۷۷.

سنجش ابعاد احساس امنیت گردشگران مذهبی (مورد مطالعه: شهر مهران)

کلید واژه ها: احساس امنیت گردشگری مذهبی سکونت گاه مرزی شهر مهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۶ تعداد دانلود : ۲۱۴
نوشتار حاضر بر آن است تا عوامل موثر بر میزان احساس امنیت گردشگران مدهبی را در مرز مهران به عنوان الگویی از شهرهای مرزی مورد بررسی قرار دهد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده که از طریق مطالعات کتابخانه ای و پرسش نامه، اطلاعات جمع آوری شده و با استفاده از نرم افزار SPSS اطلاعات تجزیه و تحلیل و فرضیات مورد آزمون قرار گرفته است. یافته ها بیانگر آن است که از میان ویژگی های شخصی پاسخ گویان بین سن و احساس امنیت آنها رابطه معنی داری وجود ندارد. براساس آزمون تفاوت میانگین ها و تحلیل واریانس بین احساس امنیت و جنسیت، احساس امنیت و تحصیلات پاسخ گویان و احساس امنیت و وضعیت تاهل پاسخ گویان رابطه معنی داری وجود دارد. در بعد امنیت گردشگران؛ امنیت جانی با مقدار 37/4 T= بیشترین احساس امنیت را دارند. امنیت جاده ای با مقدار 97/2= T در پایین ترین رده از بعد امنیت قرار دارند. در بررسی رابطه میان کل شاخص های احساس امنیت و زیرشاخص های توسعه گردشگری بالاترین ضریب همبستگی بین کل امنیت و بازدید مجدد با مقدار همبستگی 530/0 به دست آمده است. در بررسی اقدامات مرزی برای پایداری امنیت شهرهای مرزی متغیرهای مورد نظر 79/0% واریانس احساس امنیت را پیش بینی می کنند و همه متغیرها به صورت معنی داری احساس امنیت را پیش بینی می کنند. که تلاش مسئولان امنیتی به منظور برقراری امنیت در دو سوی مرز با (بتا برابر با 526/0) بیشترین میزان تاثیر را بر متغیر احساس امنیت دارد.
۷۸.

ارزیابی طیف تاب آوری کالبدی شهرها در برابر زلزله با استفاده از مدل های برنامه ریزی (نمونه موردی شهر ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تاب آوری زلزله برنامه ریزی کالبدی شهر ایلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱ تعداد دانلود : ۱۹۱
تاب آوری شهری یک مفهوم نسبتاً جدید در مطالعات شهری و شهرسازی می باشد لذا برنامه ریزی شهری نقش حیاتی در شکل گیری شهرهای انعطاف پذیر دارد. که جهت این فعالیت برنامه ریزی استراتژیک در جهت کالبد شهری برای انطباق موضوع لازم می باشد. بنابراین جهت هرجه بیشتر کاهش و جلوگیری از خسارات آن نیازمند مطالعه و بررسی در ابعاد موضوع می باشد. پژوهش حاضر با ماهیت توسعه ای-  کاربردی و روش توصیفی- تحلیلی به بررسی موضوع در شهر ایلام پرداخته است. از آنجا که پیش بینی لرزه ای بر پایه روش های آماری می تواند نتایج قابل قبولی ارائه دهد؛  این پژوهش با بهره گیری از مدل COPRAS و GIS، نرم افزارهایGRAFER، MINITAB، VISIO، Excel و SPSS به بررسی موضوع پرداخته است. نتایج تحقیق نشان داده است بر اساس مدل COPRAS میانگین تاب آوری در مناطق برابر 65 درصد بوده است. که خسارت کالبدی در اثر زلزله تا شدت 5 مرکالی با استفاده از وزن متغیرها در نواحی ترکیب که منجر به رتبه بندی تاب آوری در شهر ایلام گردید. همچنین با توجه به نتایج مدل های آمار فضایی مورد استفاده در شهر ایلام 17/54 درصد از نواحی شهر با حفظ وضع موجود در مقابل خطرات و ناآرامی ها تاب آور می باشد.
۷۹.

تحلیل فضایی و اولویت بندی شکاف درون منطقه ای مسکن با استفاده از تکنیک های برنامه ریزی (مورد مطالعه: شهرستان های استان ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: تحلیل فضایی شکاف درون منطقه ای نابرابری مسکن استان ایلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۳۰۰
مسکن، از دیرباز مهم ترین مسئله زندگی انسان ها بوده است. داشتن سرپناهی مطمئن، ایمن و راحت، از آرزوهای دیرینه هر انسانی می باشد اما این نیاز با دیگر نیازهای انسان نیز در ارتباط می باشد. از طرفی، امروزه این واقعیت به سایر واقعیات افزوده شده که هر پدیده ای در هر لحظه، جلوه ای از تجزیه و ترکیب دائمی متغیرهای بی شماری است که دارای همبستگی منظم، مداوم و چندسویه هستند؛ بنابراین در بررسی پدیده مسکن آنچه مهم است ارتباط و تأثیرگذاری جنبه های مختلف آن است. پژوهش حاضر با هدف بررسی مجموعه شاخص های منطقه ای مؤثر بر مسکن در استان ایلام با تکنیک TOPSIS صورت گرفته است. روش تحقیق حاضر، توصیفی- تحلیلی و توسعه ای- کاربردی است و از نرم افزارهای GIS ، GRAFER و EXCEL استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان دادند شاخص تراکم در واحد مسکونی در بین سال های ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۵ در استان ایلام به جز در سال ۱۳۷۶ و ۱۳۷۷ که اندکی افزایش داشته، از سال ۱۳۷۸ به بعد روند بهبود داشته و به سمت ایده آل نزدیک شده است. از نظر متوسط تعداد خانوار در واحد مسکونی نتایج نشان دادند احداث واحدهای مسکونی در استان، روند افزایشی داشته، اما نتوانسته کمبود مسکن را به طور کامل جبران نماید، در مقابل متوسط خانوار در واحد مسکونی در سطح استان روندی صعودی داشته است. در نهایت مدل TOPSIS نشان داد میزان CL به تفکیک بیشترین و کمترین شامل: شهرستان های ایلام (۰/۹۹)، دهلران (۰/۱۳)، ایوان (۰/۰۹)، مهران (۰/۰۸)، آبدانان (۰/۰۵)، دره شهر (۰/۰۴) و شیروان (۰۰/۰) بوده است.
۸۰.

ارزیابی مقایسه ای سرانه های موجود شهری با وضعیت استاندارد با استفاده از روش تحلیل خاکستری و کریجینگ(مورد پژوهش: شهر اهواز)

کلید واژه ها: ارزیابی مقایسه ای سرانه استاندارد تحلیل خاکستری کریجینگ اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۲۲۰
سرانه های شهری یکی از شاخص های تاثیرگذار در شناخت وضعیت توسعه یافتگی رفاه عمومی در یک شهر است. عدم تناسب سرانه کاربری ها با سرانه استاندارد و عملکرد نامناسب برخی از فعالیت ها موجب عدم آسایش شهروندان شهر اهواز شده است. یکی از عواملی که بر این عدم تناسب صحه می گذارد، تمرکز اکثر فعالیت های شهر در نقاط محدودی از شهر و همچنین تراکم خدمات شهری در بعضی از مناطق و عدم برخورداری مناطق دیگر از همان خدمات است. پژوهش حاضر در راستای ارزیابی مقایسه ای سرانه های موجود شهری با وضعیت استاندارد در شهر اهواز انجام شده است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده، از مدل Anthropy، تحلیل خاکستری و تابع زمین آماری kriging در نرم افزار ArcGIS استفاده شد. ارزیابی کمی و کیفی کاربری ها نشان داد که برخی کاربری های موجود در مناطق مختلف شهر به لحاظ کمی و کیفی با استانداردها منطبق نبوده و به صورت بهینه نمی باشند. نتایج پژوهش نشان داد که منطقه دو دارای میزان بهینگی کم است و سرانه های موجود کاربری های منطقه دو بیشترین فاصله را با وضعیت بهینه و استاندارد دارند و همچنین سرانه کاربری های منطقه سه کمترین فاصله از سرانه های استاندارد را دارند و میزان بهینگی در آن بسیار بالا است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان