علی نظری

علی نظری

مدرک تحصیلی: استاد گروه زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۳ مورد.
۱.

تحلیل نشانه-معناشناختی مکان در داستان حضرت موسی (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم قرآن و حدیث سال ۲۱ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۶۱ 57 - 84

کلید واژه ها: قرآن داستان حضرت موسی (ع) نشانه-معناشناسی مکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹ تعداد دانلود : ۲۰
مکان یکی از مؤلفه های مهم در اثر ادبی به شمار می آید. اهمیت آن در آثار روایی دو چندان است و بیشترین نقش را در افشای حقایق بازی می کند. داستانهای قرآنی نیزاز این قاعده مستثنی نیستند با اندکی تأمل در این داستانها می توان دریافت که خداوند در راستای نیل به اهداف تربیتی قرآن، مکان های داستانها را با ظرافتی خاص، برمی گزیند تا خواننده خود را در آن محیط حاضر بییند و شرایط موجود را درک نماید. ضرورت کنکاش در متون قرآن برای درک بهتر مفاهیم و سهولت بخشی به استنباط بیشتر این کتاب آسمانی در راستای تشویق همگانی برای مطالعه بیشتر آن، ما را بر آن داشت تا در صدد برآییم داستان حضرت موسی را که یکی از مهمترین داستانهای موجود در قرآن است را مورد پژوهش قرار دهیم. ما در این جستار با روش تحلیلی-توصیفی والگو قرار دادن داستان موسی (ع) برای سایر داستانهای قرآن، بر آن شده ایم تا نقش انواع مکان را با توجه به رویکرد نشانه-معناشناسانه مورد واکاوی قرار داده ایم و به کارکردهای مکان و نقش آن در این داستان پرداخته ایم. بررسی مکان های موجود در داستان موسی (ع) بر اساس نشانه-معناشناسی نشان می دهد که بیان زیبا و عبرت انگیز داستان از زبان راوی در قالب اتفاقات متعدد و بهره گیری او از عنصر مکان با ایجاد فضاهای متعدد القایی، استعلایی، گردبادی و ... در مسیر حرکت قهرمان برای دعوت به سوی یکتا پرستی، چگونه مکانها را از معنای اصلی خود خارج می کند و آنها را در خدمت هدف قرار می دهد تا به قهرمان در رسیدن به مقصد خویش کمک نمایند.
۲.

جمالیات توظیف المجره فی الشعر العربی القدیم حتی نهایه العصر العباسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات الادب المعاصر سال ۱۵ بهار ۱۴۰۲ شماره ۵۷ 13 - 37

کلید واژه ها: جمالیات المجره الشعر القدیم العباسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۱۳۰
کانت ولاتزال السَّماء بسحر جمالها وما تکتنفه من ظواهر فلکیه مصدر إلهام فی الوصف والمقارنه والتشبیه و الاستعاره وخلق الصور الفنیه البدیعه، وکانت الأجرام الفلکیه بما فیها المجره روافد یتخذها الشعراء للتعبیر عن کوامن نفوسهم وما یختلج فی صدورهم وتصویرما کان یجیش فی أعماقهم من مشاعر وأحاسیس وعواطف، وکذلک یستخدمونها فی إغناء لغتهم الشعریه وإبراز مقدرتهم فیها، وقد یخلعون علیها من رهافه الحس سرَّ جمالها لیضفوا إلیها قیماً جمالیه فنیه. فکانت المجره من الروافد التی تشغلُ قسطاً من أشعارالشعراء العرب فی أغراضٍ کالمدح والوصف والفخر والاعتزاز یستخدمونها فی الخطاب الشّعری خاصهً فی تشبیهاتم، مستمدین لونها و علوّها وشکلها وهیئتها وأنوار نجوم حوزتها لتصویر المعانی البدیعه معبّرین بها عن مشاعرهم وعواطفهم وأهوائهم.وقد تطورت المضامین والصور المستمده منها علی مرّالعصور. وهذه الدراسه یإیجازها تحاول ما تیسّر لها استقراء الأبیات الشعریه فی المجره من الشعر القدیم حتی نهایه العصر العباسی ودراسه جمالیه توظیفها فنیاً. الکلمات المفتاحیه: جمالیات. المجره . الشعر. القدیم. العباسی
۳.

ارزیابی کیفیت ترجمه فارسی رمان فردقان اثر یوسف زیدان براساس الگوی ارزیابی کیفیت ترجمه جولیان هاوس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ترجمه در زبان و ادبیات عربی سال ۱۳ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲۹ 255 - 284

کلید واژه ها: یوسف زیدان ترجمه رمان فردقان جولیان هاوس ارزیابی کیفیت ترجمه علیرضا باقر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹ تعداد دانلود : ۴۵
ارزیابی کیفیت ترجمه همواره در مطالعات ترجمه اهمیت داشته است؛ از میان الگوها و نظریه های موجود، الگوی ارزیابی کیفیت ترجمه هاوس یکی از معروف ترین هاست. هاوس ترجمه را بر دو نوع می داند: آشکار و پنهان؛ در ترجمه آشکار متن و عناصر آن، فرهنگ محور بوده و بافت گردانی در آن دیده می شود، اما در ترجمه پنهان، هنجارها و فرهنگ زبان مقصد بارز است و بافت آفرینی شکل می گیرد. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی با تکیه بر الگوی ارزیابی کیفیت ترجمه جولیان هاوس به بررسی کیفیت ترجمه فارسیِ علیرضا باقر از رمان فردقان نوشته یوسف زیدان پرداخته و با مقایسه متن مبدأ و مقصد، کیفیت ترجمه بررسی و نتایج به دست آمده در قالب جداول و نمودار ارائه شده است. بررسی نتایج نشان می دهد که هرچند مترجم در قسمت هایی سعی داشته با استفاده از رویکردهایی مانند استفاده از اصطلاحات و ضرب المثل های متناسب با فرهنگ عامیانه فارسی، ترجمه را به فرهنگ زبان مقصد نزدیک کند و حذف از جمله راهکارهای پرتکرار ترجمه ای در این برگردان به شمار می رود، اما راهکار غالب ترجمه آشکار است.
۴.

مقایسه ادبی عنصر عاطفه در اشعار متنبی و ابوفراس حمدانی درباره دربار سیف الدوله نادر(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جستارنامه ادبیات تطبیقی سال ۷ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲۶ 151 - 178

کلید واژه ها: شعر عاطفه رثا متنبی ابوفراس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴ تعداد دانلود : ۱۰
متنبی و ابوفراس از جمله شاعران دربار سیف الدوله اند که در اغراض مختلف شعری به ویژه مرثیه، به خاطر عواملی چند، شعرشان متفاوت شده است؛ متنبی در اغراض مختلف شعری در مدایح خود به دفعات متعدد، ضمن مدح، سخا و بخشندگی، دلاوری و کاردانی ممدوح، به ستایش خود نیز پرداخته است؛ اما در رثائیات، به خصوص رثای خوله، خواهر بزرگ سیف الدوله، شاعر، سیف الدوله را در غم از دست دادن خواهرش، شریک شده و از این مصیبت، غمگین گردیده و اشک ریخته است. همچنین تمام صفات و اخلاق نیک او را که دلالت بر منزلت والا و ارزش و علم و ادب او دارد، ذکر نموده است. سپس پادشاه را به بلندهمتی توصیف کرده و از کلیه اعمال بیهوده ای که دیگران به آن مشغول می شوند، مبّرا نموده است. متنبی در این قصیده، بیشتر به احساس و عاطفه پناه برده تا هنر و عقلش. ابوفراس هم در رومیات خود به اشعاری وجدانی پناه برده و عاطفه ای سوزناک را در شعرش نمایان ساخته، به طوری که شنونده در حین شنیدن آن احساس رخوت و بی میلی نمی کند. نویسنده در این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی، مبتنی بر مطالعه کتابخانه ای انجام گرفته، درصدد است تا ضمن بررسی عنصر عاطفه در اشعار متنبی و ابوفراس به این پرسش پاسخ دهد که کدام یک از اغراض شعری این دو شاعر، حاوی عاطفه است؟ و وجه تمایز و تشابه این دو شاعر در بیان عنصر عاطفه در چیست؟
۵.

دراسه وظائف الفکاهه وأسلوبها في روایه "أبوشَلّاخ البَرّمَائِیّ" لغازي القصیبي(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات فی السردانیة العربیة جلد ۴ الربیع ۱۴۴۴ شماره ۱ (پیاپی ۸) ۷۱-۹۸

کلید واژه ها: السردانیه العربیه الفکاهیّه الأدبیّه الفکاهه المریره غازی القصیبی أبوشلاخ البرمائی أصل المقال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸ تعداد دانلود : ۷۹
یعد غازی بن عبدالرحمن القصیبی من أبرز کتّاب المملکه العربیه السعودیه ومن نقادها الحاذقین. لقد استخدم الفکاهه فی أعماله کثیراً وارتدت فکاهته لباساً تاریخیاً، وسیاسیاً، واجتماعیاً، وثقافیاً، واقتصادیاً حیث وظّفها لمواقفه الصارمه الحاده حیال الأنظمه العربیه الفاشله بنبره رمادیّه وحیال الأنظمه الغربیه المستعمره بنبره صارخه سوداء. موضوعنا هذا ینوی دراسه فن الفکاهه ودوره فی روایه "أبوشَلّاخ البَرّمَائِیّ" لغازی القصیبی وما یحمل فی طیّه من معان دلالیّه وکیفیه استخدام الفکاهه فی النص الروائی من حیث الشکل والمعنی وذلک على أساس المنهج الوصفی-التحلیلی. لاینوی القصیبی إضحاک القارئ فحسب إنما ینوی ویهدف للبحث عن آلام ومخاوف عانتها الحیاه والمجتمع العالمی والإسلامی فی کافه الأزمنه وجمیع الأماکن. الکاتب ینوی تصحیح واقع الأمه والمجتمع من خلال النقد الفکاهی المریر اللاذع والکشف عن بلاهه وسذاجه المجتمع وذکاوه الحکام والدول فی استغلال هذه السذاجه. تمتاز فکاهه القصیبی بمیزتین أساسیتین: أولاً من حیث الدلاله تحمل فی طیّها معان ثوریّه تندّد بالأنظمه السیاسیه، والاجتماعیه، والثقافیه، والاقتصادیه فی أنحاء العالم وخاصه فی المجتمعات العربیه. وثانیاً من حیث الصیاغه فإنها صیغت بلغه صارخه ولهجه شدیده عارمه تنزل علی رؤوس الأنظمه التی خانت القضایا العربیّه والعالمیّه لاسیما العالم الإسلامی کمطرقه ساحقه تنکّس الروؤس. وفی النهایه درسنا أهم أسالیب الدلالیّه لفکاهه الروایه وأبرزها.
۶.

اثربخشی بسته آموزشی رفتار درمانی دیالکتیک مبتنی بر تجربه زیسته نوجوانان کمال گرا بر خودکارآمدی نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش ها و مدل های روان شناختی سال سیزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۵۰ 93 - 106
تعداد بازدید : ۱۶۱ تعداد دانلود : ۱۲۶
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی بسته آموزشی درمان دیالکتیک مبتنی بر تجربه زیسته نوجوانان کمال گرا بر خودکارآمدی نوجوانان شهرفلاورجان (اصفهان) انجام گرفت. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه پسران نوجوان در مقطع متوسطه اول شهر فلاورجان(اصفهان) در سال 1400 انجام گرفت. به این ترتیب 4۰ پسر نوجوان به شکل نمونه گیری خوشه ای با توجه به ملاکهای ورود و خروج انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه کنترل گمارده شدند(هر گروه 20 نفر). شرکت کننده ها قبل و بعد از مداخله به ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه خودکارآمدی(موریس،2002) پاسخ دادند. شرکت کننده های گروه آزمایش به مدت ۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای تحت آموزش رفتاردرمانی دیالکتیک مبتنی بر تجربه زیسته نوجوانان کمال گرا قرار گرفتند، اما گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. داده ها در دو سطح توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و سطح استنباطی (تحلیل کواریانس یک راهه) و با استفاده از نرم افزار spss22تحلیل شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل در متغیر خودکارآمدی و مولفه های تحصیلی، اجتماعی و هیجانی خود افزایش معنادار در مرحله پس آزمون داشته اند(p0/05). نتیجه گیری: بنابر یافته های پژوهش، می توان برای بهبود خودکارآمدی و مولفه های آن در پسران نوجوان، از بسته آموزشی رفتاردرمانی دیالکتیک مبتنی بر تجربه زیسته نوجوانان کمال گرا استفاده کرد. نتایج این پژوهش قابلیت این را دارد که مورد استفاده مشاوران و روانشناسان قرار گیرد.
۷.

ارزش شهرت: گفتاری در روش های جبران خسارت ناشی از بهره برداری تجاری از شهرت دیگری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشهای حقوقی دوره ۲۱ بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۹ 171 - 199

کلید واژه ها: اشخاص مشهور بهره برداری تجاری جبران خسارت ارزیابی زیان حقوق شخصیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۲ تعداد دانلود : ۱۵۶
در فرضی که بدون اجازه شخص مشهور از شهرت او در آگهی های تجاری استفاده شود طبیعتاً، ورود خسارت های مختلفی به او قابل تصور است، ازجمله اینکه اعتبار و حیثیت او آسیب می بیند، دچار تألم روحی می شود و از فرصت او برای حضور در آگهی های دیگر کاسته می شود. به علاوه، دیگری توانسته بدون آنکه مابازایی پرداخت کند، از شهرت او استفاده کرده و دارا بشود. در این حالت، مطالعه روش های جبران خسارت شخص مشهور از اهمیت فراوانی برخوردار بوده و نشان دهنده ارزشی است که نظام حقوقی برای شهرت اشخاص قائل است. براین اساس، در مقاله پیش رو تلاش می شود تا با توجه به نوع زیان وارده، روش های جبران خسارت شخص مشهور در نظام های حقوقی مختلف بررسی شود. در این مسیر، جبران زیان معنوی با استفاده از دو روش مالی و غیرمالی، جبران فرصت های ازدست رفته شخص در فرض قابلیت نوعی تحقق آنها و نیز، الزام استفاده کننده به پرداخت مابازاء، بر اساس سود وی و یا متناسب با اجرت متعارف شخص، ازجمله یافته های این مقاله است.
۸.

نشانه شناسی رمزگان های تشویق و تهدید در سوره «قلم»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ادبی - قرآنی سال نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۳۶) 1 - 25

کلید واژه ها: نشانه شناسی رمزگان سوره قلم تشویق تهدید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵ تعداد دانلود : ۱۴۳
نشانه شناسی علمی است که به واکاوی نشانه ها ی زبانی و رمزگان های موجود در متون ادبی می پردازد تا با بازشناخت مفاهیم مستتر آن ها و کشف لایه های پنهانی، به خوانشی جدید در متن برسد. قرآن کریم که مهم ترین منبع تعلیم و تربیت اسلامی است، نیازمند استخراج اصول تربیتی بر مبنای مسائل جدید تربیتی است و برای تفسیر تخصصی تربیتی آن باید لایه های معنایی نشانه های آن مورد مطالعه قرار گیرد. یکی از رویکردهای مهم تربیتی قرآن، ترغیب، تشویق، ترهیب و تهدید برای جلب توجه مخاطبان است. نشانه شناسی رمزگان تشویق و تهدید به عنوان پرکاربردترین روش های تربیتی در قرآن کریم از اهمیت فراوانی برخورداراست. پژوهش حاضر، با روش توصیفی تحلیلی برمبنای منابع کتابخانه ای به صورت موردی، به بررسی نشانه شناسی رمزگان های تشویق و تهدید در سوره قلم و تبیین رویکرد تربیتی آن پرداخته است. در این سوره، از رمزگان های فرهنگی و هرمنوتیک و نمادین برای بیان اسباب نزول و تاب آوری پیامبر در برابر آزار واذیت مشرکان و تقابل صفات نیک رسول خدا (ص) در برابر صفات رذیله مشرکان، در راستای تربیت دعوت گر به روش تشویق و برای تنبیه مخالفان از شیوه تهدید به منظور آرامش قلب پیامبر اکرم(ص) و ثبات قدم وی در مسیر دعوت به دین اسلام استفاده شده است.
۹.

مطالعه تطبیقی بهره برداری از شهرت اشخاص مشهور در بازی های رایانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حقوق خصوصی سال هجدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۳۹) 561 - 591

کلید واژه ها: اشخاص مشهور بازی های رایانه ای بهره برداری شهرت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۱۳۴
استفاده از نشانه های هویتی اشخاص مشهور در بازی های رایانه ای سبب افزایش جذابیت بازی می شود و تأثیر زیادی بر جلب مخاطب دارد. برای همین، شرکت های بازی ساز تمایل زیادی برای استفاده از اینان در بازی ها دارند. در فرضی که از پیش اذنی برای استفاده از نشانه های هویتی اشخاص مشهور در بازی گرفته نشده باشد، نظام های حقوقی مورد مطالعه تردیدی در لزوم حمایت از شخص مشهور ندارند. با این حال، راه کارهای حمایت از حقوق اشخاص مشهور متفاوت است. در امریکا از نهاد حق جلوت، در انگلیس از نهاد پسینگ آف، و در فرانسه و آلمان از حقوق شخصیت استفاده می شود. طبیعتاً، شرایط و آثار هر یک از این نهادها با یک دیگر متفاوت است که در این نوشتار به آن پرداخته می شود. در قوانین ایران، نص ویژه ای به این موضوع اختصاص نیافته است. با این حال به نظر می رسد در فرضی که استفاده از شهرت دیگری سبب لطمه به شخصیت او شود می توان با استناد به نهاد حقوق شخصیت مطالبه غرامت کرد. همچنین، در فرضی که استفاده از شهرت دیگری سبب افزایش فروش بازی شده باشد شرکت بازی ساز مکلف خواهد بود به میزان سودی که از این محل به دست آورده به شخص مشهور غرامت بپردازد.
۱۰.

جنبه عمومی جنایت در حقوق کیفری ایران؛ از تحولات قانونی تا چالش های حقوقی- قضایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش حقوق کیفری سال نهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۴ 187 - 216

کلید واژه ها: جنبه عمومی جنایات قتل عمدی جنبه خصوصی جنایات عمدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۸ تعداد دانلود : ۳۷۷
جنایت بر نفس به عنوان یکی از جرایم مهم در همه نظام های حقوقی، در حقوق کیفری ایران نیز با پاسخ کیفری شدید مواجه است. در قانون مجازات اسلامی ایران، با توجه به آموزه های اسلامی، پیش بینی حق قصاص برای بزه دیده یا اولیای دم وی، که مستلزم تقاضای ایشان و واجد جنبه خصوصی است، به عنوان تنها پاسخ به این جرم تعیین گردیده بود. با توجه به وجود موارد عدم تقاضا یا عدم امکان اجرای قصاص، قانونگذار در جهت پاسخگویی به مطالبه افکار عمومی و انتظار مجازات مرتکبان، از باب بر هم زدن نظم و امنیت جامعه یا بیم تجری مرتکب یا دیگران، مجازات تعزیری به عنوان جنبه عمومی مقرر نمود. تعیین این مجازات به صورت تدریجی و تکمیلی در قوانین مختلف صورت گرفته است. با وجود تلاش قانونگذار به توسعه جنبه عمومی در همه جنایات، چالشهای حقوقی و قضایی مهمی در این موضوع وجود دارد که نیازمند انسجام در سیاست کیفری و بازنگری مقررات در این زمینه است. در این مقاله علاوه بر بررسی تحولات قانونی، چالش های حقوقی و قضایی بررسی و پیشنهاد بازنگری در سیاست کیفری و اصلاح مقررات ارایه شده است.
۱۱.

ارائه الگوی بومی رهبری مراقبتی مدیران مدارس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه های نوین تربیتی دوره شانزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 121 - 152

کلید واژه ها: رهبری مراقبتی مدیران مدارس دوره متوسطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۷ تعداد دانلود : ۲۸۴
پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی بومی رهبری مراقبتی مدیران مدارس مقطع متوسطه انجام شد. روش پژوهش از نوع همبستگی و با تاکید بر مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مدیران، دبیران مدارس دوره متوسطه آموزش و پرورش شهر سنندج در سال تحصیلی 97-1396 (2477 نفر) بودند که برای اعتبار یابی الگو، با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران 350 نفر با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شد. ابزار مورد استفاده مقیاس محقق ساخته براساس شبکه مضامین بخش کیفی پژوهش بود، که ضریب آلفای کرونباخ آن 92/0 به دست آمد و روایی صوری و محتوایی آن با استفاده از نظر متخصصان تایید شد. تجزیه و تحلیل داده ها با تحلیل عاملی تاییدی برای تعیین اعتبار الگو به کمک دو نرم افزار SPSS و AMOS انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که مدل تدوین شده رهبری مراقبتی مدیران مدارس از شاخص های برازش مطلوبی برخوردار است و همه مولفه های مدل ارائه شده دارای روایی سازه است.
۱۲.

دراسه ونقد الترجمات الفارسیه للمجاز المرسل المتعلق بأعضاء البدن فی القرآن الکریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات الادب المعاصر سال دوازدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۵ 71 - 94

کلید واژه ها: القرآن الکریم المجاز المرسل أعضاء البدن الترجمه الفارسیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴ تعداد دانلود : ۸۷
یدرس هذا البحث المجازات المتعلقه بأعضاء البدن فی آیات من القرآن الکریم، ویتصدی لکشف جمالیات القرآن الکریم البیانیه والبلاغیه فیها، من خلال النظره النقدیه للترجمات الفارسیه لهذا المجاز، فی ترجمه القرآن الکریم لمجموعه من المترجمین الفرس المعاصرین، وبمنهج وصفی- تحلیلی. فنتطرق بدایه للآیات التی تحمل فی طیّاتها هذا المجاز المذکور، وندرس المجاز المبنی علی أعضاء البدن فیها بالإعتماد علی المصادر التفسیریه للقرآن الکریم، وندرس بعد ذلک المفردات المعنیّه فی لغتی المبدأ والمقصد دراسهً لغویه ومعنویه. وتتم دراسه ونقد الترجمات الفارسیه المعاصره لهذا النوع من المجاز، من خلال مقارنه المعنی الحرفی والمعنی الدلالی للفظ معیّن فی اللغتین.
۱۳.

بررسی تطبیقی واحدهای زبانی «وصف فعل و صفت» در عربی با «قید» در فارسی و انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۲ 77 - 101

کلید واژه ها: قید گروه حرف اضافه ای جزء قیدی جمله واره قیدی دستور صورتگرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۳ تعداد دانلود : ۶۴۷
این پژوهش، بر آن است تا ساختارِ واحدهای زبانی توصیف کننده فعل و صفت در زبان عربی، را با آن چه در زبان های فارسی و انگلیسی «قید» نامیده می شود، مقایسه کند. بررسی تطبیقی این ساختارها، برای پاسخ به این پرسش بود که آیا اصولاً می توان نقشی را که عموماً قید نامیده می شود، در زبان عربی نیز بازیابی نمود. همچنین، آیا می توان بر اساس شباهت ساختارهای قیدی، میان عربی از یک سو و فارسی و انگلیسی از سوی دیگر تعادلی ایجاد کرد که به شناسایی بهتر نقش قید در زبان عربی منجر شود. به این منظور، از شیوه دستور سنتی، که عموماً مبتنی بر اِعراب پایانی واژه ها است و واحد دستوری را «واژه» می داند، صرف نظر شد. بر ین اساس، سازه هایی، مبنای تحلیل قرار گرفت که در آن نقش ظاهر می شوند. در این تحلیل، از دستاوردهای دستور زایشی-گشتاری بهره گرفته شد و از استدلال های نحوی مانند همپایگی، جانشینی و جابه جایی استفاده گردید. به این صورت که ابتدا یک نوع ساختاری قید با مثال هایی از انگلیسی و فارسی معرفی شدند. سپس، بررسی شد که این ساختار چگونه در عربی ظهور می یابد. در فارسی و انگلیسی علاوه بر واژه های قیدی، سازه هایی مانند «گروه حرف اضافه ای»، «گروه اسمی»، «گروه صفتی» و «جمله واره قیدی» می توانند در نقش نحوی قید ظاهر شوند. در پایان، یافته های پژوهش نشان داد که همین سازه ها در عربی نیز یافت می شوند، اما عموماً با نام های دیگر معرفی شده اند. همچنین، یک ساختار ویژه قیدی معرفی شد که در زبان های انگلیسی و فارسی نمونه ای ندارد. این ساختار با نام «گروه قیدی» معرفی شد.
۱۴.

بررسی فرآیند نشانه شناسی اجتماعی در آموزه های علوی با تکیه بر نهج البلاغه با تکیه بر هویّت و آداب معاشرت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۹)

کلید واژه ها: نهج البلاغه نشانه شناسی اجتماعی آموزه های علوی دال و مدلول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۷ تعداد دانلود : ۴۲۹
نشانه، پدیده ای ملموس و قابل مشاهده است که به واسطه رابطه ای که با یک پدیده غایب دارد، جانشین آن می شود و بر آن دلالت می کند. نشانه شناسی، علمی است که به بررسی انواع نشانه ها، عوامل حاضر در فرایند تولید و مبادله و تعبیر آنها و نیز قواعد حاکم بر نشانه ها می پردازد. نهج البلاغه کتاب سیر و سلوک، خودسازی، توصیه، اخلاق، عرفان، روانشناسی و نیز مجموعه ای از پیام های اخلاقی و دینی است که با خطاب به اقشار گوناگونی از مردم، از زبان حضرت علی (ع) جاری شده است. این پژوهش در صدد است تا با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی فرآیند نشانه شناسی اجتماعی در این کتاب گرانقدر با تکیه بر دو مقوله هویّت و آداب معاشرت بپردازد. نتایج حاکی از آن است که شاخصه های گوناگون نشانه شناسیِ آداب معاشرت و هویّت در نهج البلاغه در قالب عواملی چون؛ خوراک، لحن کلام، اطوار و حالات، القاب، پوشش و یونیفورم ها و ... به اشکال مختلفی بروز یافته که نشان دهنده تنوع نشانه ها و توجه ویژه امام به درون مایه اجتماعی، فرهنگ و اعتقادات است. تقابل فرهنگی و اختلاف طبقاتی بین افراد فرادست و فرودست در زمینه غذا، پوشاک و مسکن، انعکاس مسائل اجتماعی، بهره گیری از شیوه های گوناگون ارتباط کلامی و غیرکلامی در شخصیت پردازی بین افراد در نهج البلاغه از جمله مواردی است که در این مقاله بدان پرداخته شده است.
۱۵.

تکنیک های تصویرسازی آمریکا در شعر معاصر فلسطین ( با تأکید بر نماد و نقاب)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و ادبیات عربی پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۹

کلید واژه ها: تصویرسازی آمریکا فلسطین نماد نقاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۷ تعداد دانلود : ۲۹۱
تصویر سازی یکی از اصطلاحات متداول در نقد قدیم و جدید عربی است که در آن شاعر می کوشد تا موضوعی را با تکنیک های مختلفی به تصویر بکشد. شعر معاصر فلسطین، سعی نموده تا آینه تحولات کشوری باشد که بعد از اشغال آن، دشمنان زیادی به مداخله در آن پرداخته اند. یکی از کشورهایی که در قرن گذشته و حاضر به حمایت از اشغال فلسطین برخواسته، آمریکاست که این امر سبب شده است تا شاعران فلسطینی، به طور وسیعی به ترسیم چهره آن کشور بپردازند. این شاعران با تکنیک های مختلفی ازجمله نماد و نقاب به این تصویر سازی پرداخته اند و تمساح، سگ، کلاغ، گرگ، افعی و طناب پوسیده را نمادهایی از آمریکا قرار داده اند تا ماهیت و ویژگی های اصلی آمریکا همچون ریاکاری، نجاست، شومی، وحشی گری و هرزگی، جهان خواری ظالمانه و فروپاشی زودهنگام آن را به تصویر بکشند. هلاکو، نرون، مارس و شیطان از مهم ترین نقاب هایی به شمار می روند که مفاهیمی همچون توحش، جنون قیصری، جنگ افروزی و اغواگری آمریکا را به تصویر می کشند. مقاله حاضر می کوشد تا نماد و نقاب را به عنوان مهم ترین تکنیک های تصویرسازی آمریکا در شعر معاصر فلسطین با روش توصیفی – تحلیلی، مورد نقد و بررسی قرار دهد.
۱۶.

معناشناسی تاریخی توصیفی واژه ریح در قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناختی قرآن سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۳) 19 - 44

کلید واژه ها: قرآن کریم ریح معناشناسی تاریخی معناشناسی توصیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵۱ تعداد دانلود : ۵۴۵
واژه ریح 29 مرتبه در قرآن کریم به کار رفته است؛10 مرتبه به صورت جمع (ریاح) و 19 مرتبه به صورت مفرد (ریح). مفرد آن برای معناهایی چون بو و عذاب و جمع آن برای بیان رحمت و نعمت است. در این مقاله هدف، بررسی و تبیین جایگاه معنایی واژه ریح به شیوه معناشناسی تاریخی توصیفی است. در معناشناسی تاریخی تغییر و تحولاتی که ریح قبل از نزول قرآن کریم در زمان جاهلیت داشته را با استناد به اشعار جاهلی بررسی کرده است و این نتیجه برآورد شده که کارکرد ریح و ریاح در زبان قرآن برای عذاب و رحمت است که در دوره جاهلیت این جداسازی معنایی بین صیغه مفرد و جمع این واژه صورت نگرفته است. در معناشناسی توصیفی رابطه ریح با واژه های دیگر و تأثیری که بر معنی آن گذاشته اند، در سه محور جانشینی، هم نشینی و شمول معنایی بیان شده و اینگونه برآمده است که ریح با واژه هایی چون «ذارِیات، حامِلات، جاریات، مُقَسِّمات، مُرسَلات، ناشِرات، فارِقات و مُلقِیات» رابطه جانشینی دارد و رابطه آن در محور هم نشینی شامل این واژه هاست: «صِرّ، صَرصَر، عَقیم، لَواقِح، سَخَّر و تَصریف» و همچنین ریح برای «إعصَار، حاصِب، قاصِف، سَموم و عاصِف» واژه شامل و این واژه ها زیرمجموعه ریح شمرده می شوند. درک معنای ریح در قرآن کریم نیازمند بررسی رابطه ریح با این واژه ها است.
۱۷.

جلوه های مکتب رمانتیسم در ادب معاصر عربی و فارسی (مطالعه مورد پژوهش: شعر علی محمود طه و محمّد حسین شهریار)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کاوش نامه ادبیات تطبیقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۱ 165 - 186

کلید واژه ها: ادبیات تطبیقی مکتب رمانتیسم شعر معاصر عربی و فارسی محمود طه شهریار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴۰ تعداد دانلود : ۸۵۱
مکتب رمانتیسم، از مکاتب ادبی در جهان معاصر است که مبنای آن بر تخیّل فردی و خلاقیّت براساس تخیّل و عکس العملی در برابر مکتب کلاسیسم بود. این مکتب، افزون بر غرب، تأثیرات زیادی بر ادبیّات فارسی و عربی معاصر نهاد و نیز نظر شاعران و نویسندگان بسیاری را به خود جلب کرده است. از سویی میان پیروان این مکتب در ادبیّات فارسی و عربی، همگونی زیادی دیده می شود. این پژوهش، درصدد است تا با روش توصیفی - تحلیلیِ محتوا و براساس چارچوب مکتب امریکایی ادبیّات تطبیقی، به بررسی جلوه های مکتب رمانتیسم در شعر علی محمود طه و سید محمّدحسین شهریار در ادبیّات عربی و فارسی بپردازد. یافته ها بیان گر آن است که دو شاعر در بیان حسرت و اندوه رمانتیکی خود که ناشی از اوضاع نامناسب محیط، وضع آشفته وطن و انبوهی از دردها و حالات غم انگیز درون خود و مردم جامعه است، به بیان جلوه های رمانتیکی؛ همچون وطن دوستی، احساس غم و تنهایی، طبیعت گرایی، انعکاس ناامیدی ها، شکایت از روزگار، عشق و یاد معشوق و... پرداخته اند و در این زمینه، جنبه های مشترکی باهم دارند. عشق و یاد معشوق از مضامین قابل توجّه در شعر دو شاعر است که با شور و اشتیاق درهم آمیخته شده است و از عشق مجازی به عشقی حقیقی می رسد. طبیعت، گریزگاه آن ها از غربت و تنهایی، اوضاع نابسامان محیط موجود و ناسازگاری های روحی و خستگی است.
۱۸.

نقش علائم نگارشی معاصر در فهم آیات قرآن کریم (بحث مورد پژوهانه: دو خط فاصله«--» و جمله معترضه )(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ادبی - قرآنی سال پنجم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۲۰)

کلید واژه ها: قرآن کریم علایم نگارشی معاصر دو خط فاصله جمله معترضه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۹ تعداد دانلود : ۱۰۰۰
قرآن کریم در رأس پرخواننده ترین کتاب های عصر کنونی است و با گسترش اسلام در تمامی نقاط جهان، این کتاب وحیانی مورد مطالعه ی بسیاری از مردمان جهان قرار گرفت. اقوام غیرعرب از آغاز تاکنون به دلیل عدم تسلط به زبان عربی، در فهم و خواندن آیات به نوعی با مشکلاتی روبرو بوده اند. علمای اسلامی، در قرن های نخستین، با ایجاد علائمی مانند رموز سجاوندی، تحولی عظیم در زمینه ی تسهیل خواندن آیات قرآن کریم ایجاد کردند. این رموز تمامی علائم نگارشی جدید را در برنمی گرفت و تنها محدود به برخی معدود از این علائم بود. از طرفی فهم این علائم به آگاهی از علوم تجوید و قرائت منوط است که همگان از این علوم آگاهی ندارند. بکارگیری علائمی که همه کس فهم و بین المللی باشد و شامل تمامی علائم نگارشی شود، از جمله نیاز های مبرم برای فهم آیات قرآن کریم است. یکی از این علائم نگارشی مهم فراموش شده در علامتگذاری آیات، دو خط فاصله بوده، که در ادبیات عرب معادل جمله معترضه است. این مقاله در پی ایجاد روشی آسان و شمول فهم برای خواندن و درک جملات معترضه ی قرآن کریم  با استفاده از علامت دو خط فاصله (--) است. نگارندگان به روش تحلیل محتوا به این نتیجه دست یافتند که تشخیص و تمییز این نوع جملات از سایر جملات نحوی و بلاغی با استفاده از علامت دو خط فاصله، تأثیر بسزایی در فهم معنای آیات دارد.
۱۹.

نقد و بررسی اطناب و توضیح در ترجمة صحیفة سجادیه بر اساس نظریة آنتوان برمن (مطالعة موردی: ترجمة انصاریان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ترجمه در زبان و ادبیات عربی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱۷

کلید واژه ها: آنتوان برمن گرایش های ریخت شکنانه صحیفة سجّادیّه اطناب توضیح

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲۹ تعداد دانلود : ۵۸۸
ترجمه به عنوان روشی برای آشنایی با آداب و فرهنگ دیگر ملت ها از دیرباز مورد توجه بوده است و همواره دو رویکرد مبدأگرا و مقصد گرا داشته است و هر یک از این دو رویکرد طرفداران خاص خود را داشته اند. آنتوان برمن یکی از نظریه پردازان مبدأگرای علم ترجمه است که در نظریة خود با عنوان «گرایش های ریخت شکنانه»، سیزده عامل انحراف در ترجمه را برمی شمارد که «اطناب» و «توضیح» از آن جمله است. این مقاله بر آن است که با استفاده از روش تحلیلی توصیفی، این دو مورد را در ترجمة فارسی انصاریان از صحیفة سجادیه نقد و بررسی کند تا میزان انحرافات موجود در ترجمة وی را بر اساس نظریة مذکور مشخص کند. لذا ابتدا به نظریة برمن اشاره، و در ادامه، به نقد و بررسی موارد بالا پرداخته می شود و در مواردی که لازم می نماید، ترجمة پیشنهادی نیز ارائه خواهد شد. دستاوردهای این پژوهش حاکی از آن است که اطناب های موجود در ترجمة انصاریان در پنج مقولة کلّی «اطناب احترامی»، «باهم آیی»، «مترادف عربی و فارسی» و «مترادف غیرعربی و فارسی» و سایر اطناب ها، و توضیح در سه محور «بینامتنی با قرآن»، «ذکر مضاف های محذوف» و سایر توضیحات نمود پیدا می کند که بیشترین این موارد، مخلّ موسیقی متن و ایجاز نهفته در آن شده است.
۲۰.

أثر الدّین وتعالیمه فی روایه «یوم قتل الزّعیم» لنجیب محفوظ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات الادب المعاصر سال نهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۳۳ 9 - 33

کلید واژه ها: المضامین الدینیه التأثیر والتأثر الروایه نجیب محفوظ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴ تعداد دانلود : ۷۲
للدّین وتعالیمه القیمه مکانهٌ مرموقه فی الأبحاث. قد تأثرت بعض الروائیین من هذه المضامین الدینیه فی قصصهم، لأنّها من ناحیه تشحذ قصصهم ویجعلها أکثر جاذبیه وقابلیّه للقراءه ومن ناحیهٍ أخری فإنّها من أفضل الطّرق لتعلیم المفاهیم الدینیه. روایه «یوم قتل الزّعیم» لنجیب محفوظ ، تُعتبر من الرّوایات الّتی تأثّرت بالمضامین والمفاهیم الدّینیه. یستخدم الرّوائی عبر التّناص المباشر وغیر المباشر من المضامین الدّینیه لیعبّر ما یرید أن یقال بأفضل کلامٍ فصاحهً وبلاغهً وینقلها بأفضل شکلٍ إلی المسلمین وغیر المسلمین. یحاول هذا البحث بالمنهج الوصفی تبیین أثر الدّین خاصّهً القرآن الکریم والحدیث النّبوی فی هذه الرّوایه وأن یکشف ما وراء هذه التّناصّات والآثار من رموزٍ وإشاراتٍ ومعانٍ متعددهٍ.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان