رضا مختاری ملک آبادی

رضا مختاری ملک آبادی

مدرک تحصیلی: عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور تهران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۵۹ مورد.
۲۲.

تحلیل شاخص های جنبش شهرهای آرام در مناطق پانزده گانه شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جنبش شهر آرام توسعه شهری مناطق پانزده گانه شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۷ تعداد دانلود : ۳۵۷
طرح مسئله: امروزه عباراتی مانند جهان پرشتاب، تغییرات سریع محیطی، حمل ونقل سریع السیر و… بسیار شنیده می شود. انسان ها در عصر شتاب زدگی به هم توصیه می کنند از این قافله سرعت عقب نمانند. بر این اساس مکتب جدیدی با نام «آهسته شهری» در حال شکل گیری است. در سال 1986 جنبش آرام شهرها به منزله جنبشی فرهنگی به منظور افزایش کیفیت زندگی و کاهش سرعت در شهرها ایجاد شد. این جنبش نخست با طرح ایده غذاهای آهسته دربرابر غذاهای سریع و اعتراض به شبکه غذاهای مک دونالدی شروع شد و به تدریج توسعه یافت. هدف: اصفهان با سابقه شهرسازی پایدار در عصر فعلی به سمت شهرسازی باشتاب پیش می رود؛ آشفتگی محلات سنتی، خودرومحوری، خلق بزرگراه های وسیع، فروش تراکم بی ضابطه، تعدد فست فودها، بی توجهی به سبزراه ها و ... مردم را به پیوستن به جرگه سرعت تشویق می کند. تحلیل شاخص های آرام شهری در شهر اصفهان از اهداف این پژوهش است و این ارزیابی برای شهر اصفهان که شتاب زدگی مزمن دارد، راهکاری مؤثر در توسعه شهری به صورت آهسته و لذت بخش به شمار می رود. روش: اساس این مقاله برمبنای شاخص سازی شهر آرام است که با استفاده از تلفیق شاخص های عینی و ذهنی از منابع مختلف، نخست فرایند تدوین و بومی سازی شاخص ها انجام گرفته و سپس حدود 50 شاخص آهستگی در مناطق پانزده گانه شهر اصفهان با ترکیب روش های عینی (جمع آوری داده ها براساس استانداردها و شاخص های عینی) و پرسش نامه ای- میدانی با بهره گیری از نظرات نخبگان تحلیل شده است. نتایج: نتایج نشان داد مناطق 3، 5 و 10 بیشترین رتبه را ازنظر شاخص های شهر آرام دارند و مناطق 6، 1 و 15 در رتبه دوم قرار دارند؛ بدترین وضعیت مربوط به مناطق 8، 13 و 9 است که کمترین امتیازات را در این رتبه بندی داشته اند. نوآوری: به شاخص های آرام شهری تاکنون کمتر در ایران به ویژه شهر اصفهان توجه شده است و این پژوهش از این حیث نوآوری دارد.
۲۳.

تحلیل شاخص های مدیریت شهری در ابعاد جهانی شدن در مناطق شهری اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شاخص مدیریت شهری جهانی شدن مناطق شهری اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۴ تعداد دانلود : ۴۱۷
هدف از مطالعه حاضر مقایسه میانگین شاخص های مدیریت شهری در ابعاد جهانی شدن بر کالبد و کاربری رو به تغییر شهر اصفهان می باشد. روش تحقیق تحلیلی – مقایسه ای است و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته انجام پذیرفته است. جامعه آماری تحقیق متخصصین و کارشناسان شهری مناطق 15گانه شهرداری اصفهان بوده اند. جهت تحلیل داده های به دست آمده، از نرم افزار  SPSS و آزمون CSPP استفاده گردید. طبق نتایج  به دست آمده بالاترین رتبه از نظر شاخص های مدیریت شهری در ابعاد جهانی شدن بر کالبد و کاربری رو به تغییر شهر اصفهان، منطقه شش شهرداری و منطقه پنج شهرداری پایین ترین رتبه را  به دست آوردند.
۲۴.

تحلیل و ارزیابی سامانه اتوبوس های سریع السیر ( BRT ) شهر اصفهان براساس استانداردهای مؤسسه ITDP(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سامانه اتوبوس های سریع السیر (BRT) مؤسسه ITDP حمل ونقل شهری شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۶ تعداد دانلود : ۳۸۸
شهر زیبای اصفهان ازجمله شهرهایی است که حمل ونقل، پارکینگ، ترافیک و پیرو آن افزایش آلاینده های زیست محیطی را باید در زمره مهم ترین مشکلات آن برشمرد. توسعه حمل ونقل عمومی و تجهیز زیرساخت های آن، یکی از راهکارهای کاهش مشکلات شهر اصفهان است؛ در این میان توسعه خطوط اتوبوس های سریع السیر به دلیل محاسن زیاد نقش چشمگیری دارد. در حال حاضر سه خط اتوبوس های سریع السیر در شهر اصفهان اجرا شده است و روزانه به تعداد بسیاری از شهروندان در این خط سرویس دهی می شود. با وجود مزایای بی شمار این سیستم برای حمل ونقل شهری و کاهش آلودگی های زیست محیطی شهر اصفهان، اگر راه اندازی این سامانه براساس معیارها و استانداردهای مناسب نباشد، به مشکلات متعددی خواهد انجامید. نوع پژوهش حاضر کاربردی، روش مطالعه اسنادی، تحلیلی، پیمایشی و نوع استخراج از داده ها، استقرایی است. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش، استفاده از منابع آماری، پرسش نامه ای، کتابخانه ای و ... است. در پژوهش حاضر از پرسش نامه استاندارد بین المللی به صورت مقایسه ای استفاده شده که مؤسسه جهانی حمل ونقل و سیاست های توسعه تدوین در سال 2014 برای نخستین بار منتشر کرده است. متخصصان، کارشناسان و رانندگان اتوبوس  40 عدد از این پرسش نامه ها را تکمیل کرده اند. نتایج پژوهش نشان داد وضعیت خطوط اتوبوسرانی سریع السیر شهر اصفهان براساس استانداردهای جهانی در ردیف مدال برنز و وضعیت نامطلوب قرار می گیرد. امتیاز سامانه اصفهان حدود 45 است و با توجه به اینکه براساس تقسیم بندی این مؤسسه خط طلایی کسب امتیاز بیش از 85، خط نقره ای کسب امتیاز ۷۰-۸۴ و خط برنزی کسب امتیاز ۵۰-۶۹ را نیاز دارد، متأسفانه سامانه شهر اصفهان با کسب این امتیاز از مجموع شاخص های مثبت و منفی، حتی در ردیف کمتر از خطوط برنز قرار می گیرد.
۲۵.

روشهای ساماندهی وبهسازی بافت قدیم شهری نجف آباد با استفاده از مدل ویکور

کلید واژه ها: محله محوری بهسازی نوسازی منطقه یک نجف آباد روش تصمیم گیری وایکور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵ تعداد دانلود : ۴۷
در دهه های اخیر به دلیل رشد شتابان شهرنشینی وعدم ارائه طرح و برنامه مناسب در سطح محله های شهری کیفیت محیط محلات تنزل یافته و موجب ایجاد مشکلاتی همچون فرسودگی کالبد، کم رنگ شدن حس تعلق به محله، نابرابری در توزیع و پراکندگی خدمات و همچنین عدم مشارکت مردمی شده است، به همین دلیل نظریات متعددی در خصوص بهبود کیفیت محلات شهری و جلب مشارکت مردمی توسط کارشناسان و متخصصان این رشته ارائه شده، که این پژوهش با توجه به رویکرد محله محوری علاوه بر تحلیل کیفیت اجتماعی- اقتصادی ساکنین مقیم بافت قدیم به تحلیل وضعیت بافت قدیم شهری و اولویت بهسازی و نوسازی با توجه به فرسودگی بافت پرداخته شده است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع تحلیلی– توصیفی بوده و گردآوری اطلاعات به صورت میدانی و کتابخانه ای انجام گرفته است، برای آشنایی با مشکلات موجود در محله و چگونگی کیفیت محیط و زندگی اجتماعی ساکنین، پس از شناخت و معرفی معیارها و زیر معیارهای مربوط به آن  پرسشنامه ای با حجم نمونه ای 380 عدد تنظیم و مورد بررسی قرار گرفته که تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS و روش های آماری همچون آزمون اسپیرمن انجام شد. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که از دید ساکنان منطقه یک نجف آباد، محله ها و منطقه نیاز به بهسازی و نوسازی با مشارکت مردمی دارد. همچنین در بین زیر معیارهای مورد بررسی تسهیل مداخله در بافت به دلیل وجود درصد بالای ساختمان های 1 و2 طبقه(364/0)، پاکیزگی منطقه و بافت و همکاری بالای مردم و شهرداری در زمینه جمع آوری زباله(352/0)،  پایین بودن اجاره بها(312/0) از مهمترین نقاط قوت و  ایجاد وتقویت شبکه دسترسی و اصلاح معابر قدیمی بافت (288/0)، ایجاد و توسعه صنعت گردشگری(276/0)، وجود محور ارتباطی با دیگر شهرها و امکان توسعه و پیشرفت بافت در این منطقه(272/0) از مهمترین فرصتها به شمار می آید. در نهایت با استفاده از تحلیل راهبردی سوآت راهبردهایی در جهت ارتقاء کیفیت محیط پیشنهاد شده است و در ادامه با استفاده از روش وایکور به دو سؤال اصلی در پژوهش پاسخ داده شده است.
۲۶.

تحلیل رابطه فرسودگی کالبدی و جرم در کلانشهرها ( نمونه موردی: منطقه 12 شهرتهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۰۰ تعداد دانلود : ۸۱
بافت فرسوده شهر تهران، 3268 هکتار است که حدود 5 درصد مساحت شهر تهران را تشکیل می دهد و منطقه 12 که هسته تاریخی است، از فرسوده ترین مناطق شهری تهران می باشد. بروز انواع ناهنجاری های اجتماعی در بافت های فرسوده کلانشهر تهران به دغدغه ای بسیار مهم برای مدیران شهری تبدیل شده است. لذا این پژوهش، با هدف بررسی الگوهای مکانی و شرایط تسهیل کننده ارتکاب جرایم در محدوده بافت های فرسوده منطقه 12 کلانشهر تهران انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش آن تحلیلی، تطبیقی می باشد. در این پژوهش برای شناسایی الگوهای فضایی توزیع جرایم از آزمون های: شاخص نزدیک ترین همسایه و تخمین تراکم کرنل استفاده شده است. جامع ه آماری پژوهش حاضر مشتمل برافراد مجرمی است که در کلانتری های تهران برای آنها پرونده تشکیل شده است و به عنوان نمونه آماری، 560 فقره از جرایم منطقه 12 شهرداری تهران بررسی شده است. یافته ها نشان می دهد مرکز تمرکز کانون های جرم خیز در قسمت های مرکزی و شمال شرقی و شمال غربی منطقه 12 تهران شکل گرفته است که این امر نشان از وضعیت نامساعد این بخش از نظر بزهکاری نسبت به سایر بخش های دیگر آن دارد. بیشترین درصد جرایم در بلوک هایی با 60 -40، 80-60، 100-80 درصد بی دوامی رخ داده است. به طوری که از مجموع 560  فقره بزه ارتکابی، 509 فقره معادل 69/87 درصد کل جرایم در بلوک های بی دوام با درصد بالای بی دوامی اتفاق افتاده است.
۲۷.

سنجش میزان اثرپذیری پایداری شهری ازموقعیت مرزی ( مطالعه موردی: شهر مرزی مریوان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شهرهای مرزی پایداری شهری مریوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۶ تعداد دانلود : ۱۹۷
امروزه دستیابی به توسعه پایدار به طور عام و توسعه پایدار شهری به طور خاص به عنوان یکی از اهداف بنیادین برنامه ریزان و سیاست گذاران در همه سطوح سازمان فضایی (محلی، منطقه ای و جهانی) مطرح است. در راستای نهادینه شدن این هدف اساسی در تمامی ابعاد (به ویژه در سطح محلی) تأکید بر جهت گیری برنامه ریزی و سیاست گذاری مورد تأکید برنامه ریزان می باشد. گفتنی است که دستیابی به توسعه پایدار و میزان پایداری عرصه های فضایی به ویژه شهرها متأثر از عوامل و فرایندهای مختلف محیطی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و ... می باشد. در بین فرایندهای مختلف تأثیر گذار، یکی از فاکتورهای مهم، موقعیت فضایی و به خصوص موقعیت مرزی و روابط مختلف فضایی بین سکونتگاه های متأثر از این جریان می باشد که می تواند بر ساختار و عملکرد یک فضای جغرافیایی تأثیر داشته باشد. شهر مریوان در استان کردستان به خاطر برخورداری از موقعیت مرزی و قرار گرفتن در مجاورت مرز عراق از این جریان بی تأثیر نبوده است. تحقیق فرا رو سعی بر این دارد که با سنجش وضعیت شاخص های توسعه پایدار این شهر نسبت به شهرهای غیرمرزی، تأثیر مرز را بر پایداری شهر مریوان بررسی نماید. بنابراین برای دستیابی به این هدف، روش های میدانی و بهره گیری از تکنیک پرسشنامه  و اسناد و اطلاعات رسمی مورد استفاده قرار گرفت. سپس داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و روش های آماری همچون تحلیل رگرسیونی تک متغیره، آزمون T تک نمونه ای و روش تاکسونومی سنجیده شد. براساس نتایج حاصل، موقعیت مرزی تأثیر قابل توجهی در زمینه مختلف بر توسعه شهر مریوان گذاشته و نتایج تحقیق نیز مبین این امر است؛ به طوری که در بیشتر گویه هایی که با مضمون تأثیرات مثبت موقعیت مرزی بر توسعه شهرها طرح گردیده اند، از دیدگاه پاسخگویان، موقعیت مرزی تأثیرات مثبت قابل توجهی در بیشتر شاخص ها داشته است. 
۲۸.

تحلیلی بر نقش جاذبه های میراث فرهنگی در توسعه و جذب گردشگری شهری در ایران مرکزی (مطالعه موردی: شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه شهر یزد میراث فرهنگی ایران مرکزی جاذبه های گردشگری اماکن تاریخی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲۶ تعداد دانلود : ۹۹۱
گردشگری فرهنگی یا میراثی، ابزاری از توسعة اقتصادی است که از طریق جذب بازدیدکنندگان از خارج از جامعه میزبان به سمت جاذبه های تاریخی و میراثی مقصد، به رشد اقتصادی منجر می شود. هدف از این پژوهش، بررسی نقش جاذبه های فرهنگی در توسعة گردشگری در شهر یزد است. نوع پژوهش کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی است. جامعة آماری شامل 384 گردشگر داخلی در سال 1393 براساس نمونه گیری کوکران است. برایتجزیه و تحلیل میزان اثرگذاری شاخص های مختلف در توسعة گردشگری فرهنگی، از مدل تحلیل شبکه (ANP) و به منظور تدوین برنامه ریزی راهبردی، از مدل برنامه ریزیSWOT استفاده شده است. مطابق بررسی های آماری، در سال 1390 در حدود 1,244,048 گردشگر وارد استان شده اند که 92 درصد از آن ها، یعنی در حدود 1,144,524 گردشگر از آثار تاریخی- فرهنگی شهر یزد بازدید کرده اند. 1/43 درصد از این گردشگران، با اماکن تاریخی و گردشگری این شهر آشنایی کامل داشته اند که این امر، بیانگر تبلیغات مؤثر در این حوزه است. همچنین یافته های تحلیلی براساس مدل تحلیل شبکه نشان می دهد شاخص های ظرفیت های گردشگری فرهنگی با مقدار 124/0 و رضایتمندی گردشگران با 116/0، عامل بسیار مهمی در افزایش رونق گردشگری فرهنگی در شهر یزد است. در این راستا، امضای تفاهم نامة همکاری بین استان های همجوار، سرمایه گذاری در بخش میراث مادی فرهنگی،بازسازی و احیای مراکز تاریخی وهمکاری با مراکز دانشگاهی، بیشترین تأثیر را در رونق جاذبه های گردشگری فرهنگی شهر یزد دارد.
۲۹.

تبیین پیامدهای گسترش گردشگری تجاری در مناطق روستایی (مورد: دهستان سیگار- شهرستان لامرد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه روستایی گردشگری تجاری لامرد منطقه تجاری دهشیخ - سیگار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲۹ تعداد دانلود : ۶۴۱
پژوهش حاضر به بررسی نگرش جامعه میزبان از گسترش گردشگری تجاری (خرید) در منطقه روستایی دهشیخ در دهستان سیگار شهرستان لامرد می پردازد. محدوده مورد مطالعه در سالهای اخیر و در پی ورود (رسمی و غیر رسمی) کالاهای خارجی، به صورت منطقه ای تجاری با تعداد زیادی مراکز عرضه این نوع کالاها تبدیل شده و به جریان گردشگری تجاری (با انگیزه خرید) انجامیده است. این تحقیق با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی انجام گرفته و ضمن بررسی اسنادی و میدانی موضوع، با استفاده از تکنیک پرسشنامه محقق ساخته، از سطح روستاهای مورد مطالعه، اطلاعات و داده های مورد نظر جمع آوری گردیده است. سپس داده های جمع آوری شده از جامعه نمونه تحقیق، با استفاده از طیف لیکرت و با آزمون های مرتبط و با نرم افزار spss، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. محدوده انجام پژوهش، 13 روستای واقع در محور تجاری دهستان سیگار بوده و جامعه نمونه آماری آن را نیز 365 نفر از ساکنان روستایی و فعالان بخش تجاری تشکیل می دهند. در تجزیه و تحلیل داده های مورد نظر و بررسی اولیه تحقیق، به تبیین اثرات اقتصادی جامعه میزبان اشاره شده و بیشترین تأثیر بر این جامعه از منظر اقتصادی مشخص گردیده است. یافته ها بیانگر آن است که ساکنان روستاهای مورد مطالعه، یکی از عوامل اصلی رشد و توسعه سکونتگاه های روستایی این منطقه را، ورود انبوه گردشگران تجاری داخل و خارج استانی دانسته و این مسئله را مورد تأیید قرار داده اند که با حمایت های بیشتر مسئولان محلی می توانند ضمن میزبانی بهتر و کارآمدتر از گردشگران تجاری، توانمندی های ناشی از موقعیت جغرافیایی خود را در جهت افزایش سطح مشارکت و نیز توسعه محلی بهبود بخشند.
۳۰.

سطح بندی شهرستان های استان اصفهان از لحاظ زیر ساخت های گردشگری ورزشی با استفاده از مدل HDI(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگری ورزشی زیرساخت های ورزشی سطح بندی استان اصفهان مدل HDI

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۰ تعداد دانلود : ۲۷۰
گردشگری ورزشی نیز بخشی از گردشگری به شمار می آید که از تلفیق ورزش و گردشگری به وجود آمده است و با سرعت بالایی در حال رشد و تبدیل شدن به صنعتی بزرگ و مستقل است. یکی از مسایل و مشکلات گردشگری در ایران از جمله استان اصفهان، عدم توازن در سازمان فضایی و عدم سلسله مراتب مبتنی بر رابطه تعاملی میان نواحی گردشگری است. سطح بندی زیرساخت های گردشگری در نواحی مختلف یک استان و توزیع متعادل زیرساخت ها و تعدیل نابرابری در نواحی مختلف، یکی از اقدامات اساسی توسعه گرشگری است.هدف از این پژوهش سطح بندی شهرستان های استان اصفهان از لحاظ زیر ساخت های گردشگری ورزشی می باشد و از مدل HDIبرای تحلیل آن استفاده شده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی می باشد جهت جمع آوری اطلاعات از آمارنامه استان اصفهان استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که تمامی 24 شهرستان استان اصفهان دارای سطح توسعه یافتگی محروم می باشند.
۳۱.

تحلیل تطبیقی عناصر فضایی باغ ایرانی در طراحی پارک های شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شهر شیراز پارک شهری باغ ایرانی تحلیل تطبیقی عناصر فضایی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری فضا و محیط شهری
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری گردشگری شهری
تعداد بازدید : ۸۶۲ تعداد دانلود : ۵۰۴
باغ ایرانی از قدیمی ترین تجربه های باغ آرایی و منظره پردازی در جهان است که قدمت زیادی در نزد ایرانیان دارد. باغ ایرانی مجموعه ای فرهنگی، تاریخی و کالبدی است که در آن آب، گیاه و ابنیه در نظام هندسی مشخصی با هم تلفیق شده و محیطی مطلوب، ایمن و آسوده برای انسان بوجود آورده است. شیوه حضور آب در باغ ایرانی دارای نظامی خاص و هماهنگ با هندسه باغ بوده است،گیاهان در باغ ایرانی به منظور سایه اندازی، محصول دهی و تزئین به کار می روند. مرکزیت، تقارن، ریتم، گستردگی دید و هندسه مستطیلی از دیگر خصوصیات باغ ایرانی می باشد. باغ ایرانی و عناصر آن کمک خواهد کرد که پارک ها و فضاهای سبز امروز از یکنواختی کسل کننده درآمده و به فضاهایی با شور و نشاط همچون باغ های ایرانی مبدل شود.باغ های شیراز به علت جلگه حاصلخیز آن، طبیعت روح بخش خاصی دارند اما این ویژگی در طراحی پارک های آن به ندرت دیده می شود. در این پژوهش به تحلیل تطبیقی عناصر فضایی باغ ایرانی درپارک های شهر شیراز پرداخته شده است. روش تحقیق ترکیبی از روش های اسنادی، توصیفی و تحلیلی بوده است،داده های مورد نیاز نیز از طریق پرسشنامه، مشاهده، مصاحبهو اطلاعاتسازمان ها و بانک های اطلاعاتیجمع آوری و تعداد 384 پرسشنامه از شهروندان در پارک ها و باغ های شهر شیراز و همچنینکارشناسانی در این زمینه جمع آوری شده است. در نوشتار حاضر سعی خواهد شد با استفاده از نرم افزارSPSS ، عناصر فضایی باغ های ایرانی در پارک های شهری مورد تحلیل قرار گیرد. فرضیه اصلی تحقیق این است کهعناصر فضایی موجود در پارک های شهر شیراز با عناصر فضایی باغ های ایرانی تطابق چندانی ندارد. نتایج نشان داد که اکثریت عناصر موجود در باغ های ایرانی شیراز در پارک های شهری نیز دیده می شود اما هنوز تا رسیدن به باغ ایرانی که دارای ویژگی های فضایی منحصر به فرد می باشد فاصله وجود دارد، همچنین تدوین معیارهای طراحی باغ و پارک بر اساس الگوی باغ ایرانی مورد پذیرش شهروندان بوده است. پارک هایی با ویژگی هایی مانند هندسه مشخص و منحصربه فرد، وجود کوشک و سردر، سبکی خاص در نحوه حضور آب، کثرت سایه، نظمی ویژه در کاشت درختان و ... می تواند در این راستا رضایت شهروندان را افزایش دهد.
۳۲.

تحلیل اثرگذاری توسعه ی صنعتی بر شاخص های کالبدی توسعه ی پایدار شهری (مطالعه موردی: شهر ساحلی - معدنی عسلویه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شهر استخراجی پایداری اجتماعی - فرهنگی شاخص های پایداری عسلویه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۹ تعداد دانلود : ۳۴۷
در میان انواع شهرها،شهرهای استخراجی دارای ویژگی های خاصی از جمله تمرکز بالای فعالیت های صنعتی و معدنی ،آلودگی های بالای زیست محیطی و مسائل اجتماعی ناشی از مهاجرت های شغلی و دوگانگی فرهنگی می باشد که می تواند مسئله ناپایداری را در ابعاد زیست محیطی،اقتصادی،اجتماعی- فرهنگی و کالبدی در محیط این شهرها به وجود آورده یا تشدید نماید. بکارگیری شاخص های ارزیابی به منظور تعیین وضعیت ابعاد پایداری شهری برای شهرهای استخراجی ایران ضروری به نظر می رسد. هدف از انجام این پژوهش،تحلیل و ارزیابی بعد اجتماعی – فرهنگی توسعه شهری پایدار در شهر عسلویه در جنوب ایران و در کناره شمالی دریای پارس بوده و به لحاظ روش،رویکرد حاکم بر این پژوهش توصیفی- تحلیلی می باشد. اطلاعات مورد نیاز از طریق بررسی های اسنادی، میدانی و تکمیل پرسشنامه جمع آوری شده و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و ارزش گذاری نماگرها با بهره گیری از طیف لیکرت،مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحلیل پژوهش پس از انجام آزمون های آماری T استیودنت،ویلکاکسون و آزمون فریدمن، نشان دهنده وجود ناپایداری در بعد اجتماعی- فرهنگی توسعه پایدار شهری در این شهر می باشد.
۳۳.

تعیین راهبردهای توسعه ی شهری پایدار در شهرهای استخراجی. مطالعه موردی: شهر استخراجی عسلویه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شهرهای استخراجی تحلیل راهبردی مدل SWOT ماتریس QSPM شهر استخراجی - ساحلی عسلویه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۱۰۴
شهر اصطلاحی است که از ترکیب جمعیت، انواع فعالیت و کاربری ها در یک بستر جغرافیایی معنا و مفهوم می یابد. در میان انواع شهرهای موجود، نوع خاصی از شهرها وجود دارد که با اصطلاحاتی نظیر شهرهای معدنی، منبع - پایه و استخراجی شناخته می شوند. این نوع شهرها، مربوط به سکونتگاه هایی است که از استخراج منابع معدنی شکل گرفته و به تدریج به عنوان یک شهر گسترش یافته و تکوین پیدا می کنند. چهارچوب برنامه ریزی راهبردی با توجه به ویژگی های خود و توجه به مجموعه شرایط اقتصادی، اکولوژیکی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی، ابزاری مناسب برای طراحی و تدوین راهبردهای توسعه پایدار در شهرهای استخراجی می باشد. شهر ساحلی عسلویه در جنوب ایران و در کرانه ی شمالی خلیج فارس را می توان نمونه ای از شهرهای کوچک اندام استخراجی دانست که در مدتی کوتاه و متأثر از فعالیت های مرتبط با استخراج، پالایش و صدور انرژی گاز، از منطقه ای روستایی و کمتر شناخته شده به کانون فعالیت های عظیم انرژی- صنعتی و متأثر از این فعالیت ها، به شهری مهم و اثرگذار در عرصه اقتصاد ملی تبدیل شده است. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل برنامه ریزی راهبردی در قالب مدل SWOT و ماتریس کمّی سازی برنامه ریزی راهبردی (QSPM)، راهبردهای مختلف برای برنامه ریزی توسعه پایدار شهر استخراجی عسلویه، شناسایی و از میان آن ها بهترین راهبرد انتخاب و متناسب با آن، راه کارهای لازم تدوین شده است. ارزیابی وضعیت موجود توسعه پایدار شهر عسلویه نشان می دهد که راهبرد تنوع به عنوان اصلی ترین سناریوی قابل تأکید و توجه برای این شهر با تخصیص مجدد منابع برای بهره گیری از نقاط قوت و فرصت ها برای تعدیل یا رفع تهدید های فراروی شهر می باشد.
۳۴.

Assessing environmental and economic indicators of sustainable development in mining-extractive cities (A case study of Asaluyeh, Iran)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی شاخص های زیست محیطی و اقتصادی توسعه شهری پایدار شهر استخراجی عسلویه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۲۴
در میان انواع شهرها، شهرهای استخراجی دارای ویژگی های خاصی از جمله تمرکز بالای فعالیت های صنعتی و معدنی مرتبط با اکتشاف، استخراج، پالایش، فرآوری و صدور منابع زیرزمینی، خطر کاهش و اتمام منابع غیر قابل تجدید، آلودگی های بالای زیست محیطی،تولید بالای پسماندهای صنعتی و خانگی و مسائل اجتماعی ناشی از مهاجرت های شغلی و دوگانگی فرهنگی می باشند که می تواند مسئله ناپایداری را در ابعاد زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و کالبدی در محیط شهری این نوع شهرها، به وجود آورده یا تشدید نماید. هدف از انجام این پژوهش، تحلیل و ارزیابی ابعاد زیست محیطی و اقتصادی توسعه شهری پایدار، در شهر عسلویه در جنوب ایران و در کناره شمالی خلیج فارس بوده و به لحاظ روش، رویکرد حاکم بر این پژوهش توصیفی- تحلیلی می باشد. اطلاعات مورد نیاز از طریق بررسی های اسنادی، میدانی و تکمیل پرسشنامه، جمع آوری شده و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و ارزش گذاری نماگرها با بهره گیری از طیف لیکرت، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحلیل پژوهش پس از انجام آزمون های آماری T استیودنت، ویلکاکسون و آزمون فریدمن، بیانگر آنست که فعالیت های استخراجی &ndash معدنی در شهر ساحلی عسلویه نه تنها منجر به پایداری این شهر نشده است که به ناپایداری بیشتر آن نیز انجامیده است. در بُعد پایداری زیست محیطی،مولفه کنترل آلودگی ها به عنوان یکی از مهم ترین پارامترها در مسئله وجود یا عدم وجود پایداری در سطح شهر عسلویه،دارای کمترین رتبه و امتیاز (05/1) در بین مولفه های این بُعد می باشد. همچنین در بُعد پایداری اقتصادی، مولفه های فعالیت و اشتغال(2.03) و سرمایه گذاری(1.41) در وضعیت مناسبی قرار ندارند.
۳۵.

تحلیل نابرابری های ناحیه ای استان فارس با استفاده از مدلVIKOR

کلید واژه ها: استان فارس توسعه پایدار نابرابری ناحیه ای مدل ویکور

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی روش های کمی در جغرافیا
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری توسعه پایدار شهری
تعداد بازدید : ۹۷۶ تعداد دانلود : ۵۶۸
توسعه پایدار زمانی حاصل می شود که نابرابری های ناحیه ای کاهش یافته و عدالت اجتماعی برقرار شود لذا وجود نابرابری مانعی برای حصول این امر است. تحلیل نابرابری ها با معیار ها و شاخص های مختلف می تواند به شناخت نواحی کم توسعه یا در حال توسعه کمک نموده و الزامات لازم جهت تخصیص منابع به آنها را مهیا نماید. تحقیق حاضر با روش توصیفی – تحلیلی به تحلیل نابرابری های ناحیه ای استان فارس با بهره گیری از 62 شاخص اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی- درمانی، کالبدی و زیست محیطی، فرهنگی- مذهبی و حمل و نقل و ارتباطات پرداخته است، که در این راستا آمار و اطلاعات لازم از سالنامه آماری سال 1390 استان فارس گردآوری شده و داده ها با روش آنتروپی وزن دهی شده و بر اساس مدل ویکور مورد ارزیابی قرار گرفته است. یافته ها حاکی از آنست که نابرابری در سطوح شهرستانی مشهود بوده که شهرستان شیراز به عنوان مرکز استان در سطح کاملا برخوردار قرار گرفته و شهرستان های جهرم، کازرون و استهبان، برخوردار و شهرستان های مهر، داراب، آباده، لامرد، بوانات و نی ریز، نیمه برخوردار بوده و بقیه شهرستان ها محروم می باشند و الگوی حاکم برتوسعه فضایی این استان مرکز-پیرامون بوده است.
۳۶.

تدوین استراتژی های راهبردی بهسازی و نوسازی بافت فرسوده شهر جهرم با استفاده از مدل SWOT(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استراتژی راهبردی بهسازی نوسازی بافت فرسوده جهرم SWOT

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳ تعداد دانلود : ۶۳
فرسودگی واقعیتی است که تاکنون بیش تر شهرهای باسابقه و تاریخی ایران ،تحت تأثیر آن قرار گرفته اند.آنچه مسلم است، در این گونه شهرها این مسأله، رشد بافت شهری را مختل کرده و به پیرامون سوق می دهد. بنابراین افزون بر نابودی بافت ها درونی و باسابقه ی شهری، هزینه های هنگفتی را با ایجاد و بافت های نوطهور بر گرده ی شهر تحمیل می کند. این پژوهش با رویکردی توصیفی – تحلیلی، از طریق مطالعات میدانی و کتابخانه ای و با استفاده از مدل تحلیل استراتژیک SWOT و با بهره گیری از نرم افزار SPSS به بررسی و تجزیه و تحلیل وضع موجود بافت فرسوده شهر جهرم پرداخته است. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش بافت فرسوده شهر جهرم با مساحتی بالغ بر 104 هکتار و با جمعیتی  معادل 22375 نفر می باشد که 354 سرپرست خانوار به عنوان نمونه انتخاب شده است. برای تکمیل مدل سوات از نظر نخبگان و کارشناسان شهر جهرم با حجم نمونه 30 نفر استفاده شده است. نتایج حاصل نشان می دهد که علاقه مندی ساکنین برای بهسازی و نوسازی بافت فرسوده و وجود گروه های کم درآمد اقتصادی در بافت به ترتیب از مهم ترین نقاط قوت و ضعف، بالا بودن میزان مشارکت در شهرهای کوچک و  مقاوم نبودن ساختمان ها در برابر مخاطرات طبیعی از مهمترین نقاط فرصت و تهدید می باشد. مهمترین راهبردها در ارتقا کیفیت سکونت و زندگی در بافت های فرسوده، جلب مشارکت مردمی در طرح، اجرا، بهسازی و نوسازی، فراهم کردن بسترهای لازم جهت تشکیل نهادهای مدیریتی مردمی، تشویق مردم به تشکیل سازمان های محلی می باشند. بهترین شیوه مداخله در بافت فرسوده شهر جهرم عمدتاً از نوع نوسازی همراه با مشارکت مردمی است. لذا برای مداخله در شهرهای کوچک تشکیل سازمان مدیریت محله، ایجاد خانه بهسازی محله، ایجاد حس رقابت در نوسازی ما بین محلات بافت های فرسوده، نهادینه سازی مشارکت های اجتماعی بین مدیران محلی با شهروندان پیشنهاد می گردد.  
۳۷.

عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری فرهنگی با رویکرد جذب گردشگران خارجی در ایران مرکزی مورد شناسی: شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ توسعه شهر یزد گردشگری فرهنگی گردشگران خارجی مدل سازی معادلات ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶۱ تعداد دانلود : ۶۷۶
گردشگری فرهنگی، بخش مهمی از گردشگری یک کشور یا مناطق فرهنگی است که تاریخ مردم، آداب و سنن، هنر، ارزش ها و سبک زندگی آنها در این مناطق جغرافیایی از مهمترین مؤلفه مؤلفه های آن محسوب می می شوند. هدف از این پژوهش بررسی عوامل مؤثر در توسعه گردشگری فرهنگی از دیدگاه گردشگران خارجی در شهر یزد است. نوع پژوهش کاربردی و روش بررسی آن توصیفی - تحلیلی است. جامعه آماری 169 گردشگر خارجی در سال 1393 بر اساس نمونه گیری کوکران و همچنین روش منظم یا سیستماتیک است. برای جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای (اسنادی) و میدانی استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد 9/66 درصد از گردشگران خارجی معتقدند، ضعف مدیریت و عدم اجرای پروژه ها در زمینه گردشگری فرهنگی تا حد زیادی می تواند، توسعه گردشگری فرهنگی را با مشکل جدی مواجه سازد. در این رابطه، 2/75 از گردشگران تأثیر تبلیغات مفید و مؤثر را که دربرگیرنده ارزش های تاریخی، سنتی و معماری کویری است، در جذب گردشگران فرهنگی بسیار مهم و اساسی می دانند. نتایج ضرایب استاندارد شده مدلساختاریتحقیقوسطحمعناداری (0021/0 =) به دستآمدهنشان می دهد که نقش تمام هفت مؤلفه، در توسعه گردشگری فرهنگی بسیار ضروری است؛ چرا که معنی داری تمام مؤلفه ها بیش از 96/1 است. نتایج مدل ساختاری مؤلفه های مدیریت در حوزه گردشگری فرهنگی شهر یزد، نشان می دهد تأثیرات مستقیم چگونگی اداره همزمان جاذبه های تاریخی، میزان سرمایه گذاریشان درصنعتگردشگری، به ترتیب برابر با 74/6 و 09/6 است. همچنین در بین مؤلفه های مورد بررسی، مؤلفه های آموزش در حوزه گردشگری فرهنگی، دارای نقاط ضعف اساسی بوده است. در نهایت راهکارهایی جهت توسعه مطلوب و پایدار گردشگری فرهنگی در سطح شهر یزد ارائه شده است.
۳۸.

سطح بندی مناطق 15 گانه شهر اصفهان از لحاظ زیرساخت های گردشگری ورزشی با استفاده از مدل TOPSIS(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: گردشگری ورزشی زیرساخت های ورزشی سطح بندی مناطق پانزده گانه مدل TOPSIS

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴ تعداد دانلود : ۸۰
گردشگری ورزشی بخشی از گردشگری به شمار می آید که از تلفیق ورزش و گردشگری به وجود آمده است و با سرعت بالایی در حال رشد و تبدیل شدن به صنعتی بزرگ و مستقل است. یکی از مسایل و مشکلات گردشگری در ایران از جمله شهر اصفهان، عدم توازن در سازمان فضایی و عدم سلسله مراتب مبتنی بر رابطه تعاملی میان نواحی گردشگری است. سطح بندی زیرساخت های گردشگری در نواحی مختلف یک شهر و توزیع متعادل زیرساخت ها و تعدیل نابرابری در نواحی مختلف، یکی از اقدامات اساسی توسعه گرشگری است. هدف از این پژوهش سطح بندی مناطق 15 گانه شهر اصفهان از لحاظ زیر ساخت های گردشگری ورزشی می باشد و از مدل TOPSISبرای تحلیل آن استفاده شده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی می باشد. جهت جمع آوری اطلاعات از سایت تربیت بدنی شهر اصفهان استفاده شده است. یافته های این پژوهش نشان داد که مناطق چهارده، سیزده و پانزده، در سه سطح اول و مناطق نه، چهار و شش در سه سطح آخر از لحاظ زیرساخت های گردشگری ورزشی قرار دارند. براساس نتایج بدست آمده از یافته های پژوهش می توان دریافت که شهر اصفهان از لحاظ زیر ساخت های ورزشی در سطح محروم می باشند.
۳۹.

مطالعه نقش تسهیلات پرداختی بانک ها در توسعه فضایی؛ (مطالعه موردی: مراکز شهری استان ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ARDL تسهیلات بانکی توسعه فضایی مراکز شهری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت مالی – حسابداری مدیریت مالی
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت دولتی مدیریت شهری مسایل جاری کلان شهرها
  3. حوزه‌های تخصصی اقتصاد اقتصاد منطقه ای، شهری، روستایی
تعداد بازدید : ۱۳۶۱ تعداد دانلود : ۷۷۴
توسعه فضایی مراکز شهری کشور، از چند دهه گذشته آغاز شده و به سرعت در حال افزایش است. در این بین، نقش عوامل مالی و به خصوص تسهیلات بانکی، در شتاب بخشی به آن بی تأثیر نیست. به همین منظور در این تحقیق برای یک دوره ده ساله (90-1381) به نقش شیوه های مختلف تأمین مالی؛ از جمله: تسهیلات بانکی، مساعدت های دولتی و درآمد شهرداری ها، در توسعه فضایی مراکز شهری استان ایلام، از مدل اقتصادسنجی خودتوضیح با وقفه های گسترده (ARDL) اشاره گردید. یافته های پژوهش حاکی از آن است که ایلام دارای بالاترین سطح توسعه کالبدی به همراه درآمد شهرداری می باشد و بیشترین کمک های دولتی را نیز دریافت نموده است. نتایج حاصل از ارزیابی مدل، حاکی از آن است که در بین روش های مختلف تأمین مالی توسعه فضایی، کمک های دولتی و تسهیلات بانکی، بر توسعه فضایی مراکز شهری استان ایلام تأثیر مستقیم و مثبت معنی داری داشته و درآمد شهرداری ها تأثیر مستقیم و معنی داری بر توسعه فضایی مراکز شهری استان نداشته است
۴۰.

سنجش و ارزیابی شاخص های پایداری اجتماعی- فرهنگی در شهرهای استخراجی (مطالعه موردی: شهر استخراجی عسلویه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عسلویه شاخص های پایداری شهر استخراجی پایداری اجتماعی- فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۲۰ تعداد دانلود : ۱۱۷۱
در میان انواع شهرها، شهرهای استخراجی دارای ویژگی های خاصی از جمله تمرکز بالای فعالیت های صنعتی و معدنی، آلودگی های بالای زیست محیطی و مسائل اجتماعی ناشی از مهاجرت های شغلی و دوگانگی فرهنگی است که می تواند مسئله ناپایداری را در ابعاد زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و کالبدی در محیط این نوع شهرها به وجود آورده یا تشدید نماید. بنابراین بکارگیری شاخص های ارزیابی، به منظور تعیین وضعیت ابعاد پایداری شهری برای شهرهای استخراجی ایران ضروری به نظر می رسد. هدف از انجام این پژوهش، تحلیل و ارزیابی شاخص های بُعد اجتماعی - فرهنگی توسعه شهری پایدار، در شهر عسلویه در جنوب ایران و در کناره شمالی خلیج فارس بوده و به لحاظ روش، رویکرد حاکم بر این پژوهش توصیفی- تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز از طریق بررسی های اسنادی، میدانی و تکمیل پرسشنامه جمع آوری شده و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و ارزش گذاری نماگرها با بهره گیری از طیف لیکرت، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحلیل پژوهش پس از انجام آزمون های آماری تی- استیودنت، ویلکاکسون و آزمون فریدمن، بیانگر آن است که مولفه های رضایت جامعه محلی، فرهنگ و سنن و امنیت و رفاه بیشتر از حد متوسط و مولفه های توسعه امکانات و خدمات، افزایش آگاهی جامعه محلی و مشارکت و همبستگی، کمتر از حد متوسط هستند. به طور کلی نتایج نشان دهنده وجود ناپایداری در بُعد اجتماعی- فرهنگی توسعه پایدار شهری در این شهر است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان