عبدالرضا فرجی راد

عبدالرضا فرجی راد

مدرک تحصیلی: استاد جغرافیای سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۷۷ مورد.
۲۱.

باورهای مذهبی و امنیت در فضاهای جغرافیایی (با تاکید بر حوزه سرزمینی آسیای مرکزی)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: باور مذهبی فضای جغرافیایی حوزه سرزمینی آسیای مرکزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۵ تعداد دانلود : ۱۲۸
مذهب و باورهای مذهبی همواره یکی از معیارهای تمایز میان فضاهای جغرافیایی بوده و نوع باورها و اعتقادات مذهبی هر منطقه جغرافیایی عاملی موثر در شکل گیری ساختارهای مختلف آن منطقه است. مذهب به عنوان یک عنصر فرهنگی، منشا ایجاد تغییر، تفاوت و تباین در مکان های گوناگون بوده و شاید بر همین اساس برخی چالش های مشهود دینی و مذهبی، همچون ترویج افراط گرایی در جغرافیای جهان اسلام را نیز می توان در قالب این روند بررسی نمود. این پژوهش با بهره گیری از اطلاعات به دست آمده از منابع کتابخانه ای و تا حدودی میدانی و استفاده از روش تحلیلی- توصیفی، ضمن تبین مفاهیم مربوطه، با طرح این سوال که باورهای مذهبی چه تاثیری بر امنیت فضاهای جغرافیایی دارد؟ به واکاوی تاثیر این مولفه در امنیت حوزه سرزمینی آسیای مرکزی یرداخته، و در نهایت، نقش باورهای مذهبی را به عنوان یکی از عوامل موثر بر امنیت فضاهای جغرافیایی را با بیان رابطه مستقیم بین این دو مقوله، به اثبات رسانده است.
۲۲.

بررسی جایگاه ایران در ترانزیت گاز ترکمنستان

کلید واژه ها: ترکمنستان گاز طبیعی ترکیه ترانزیت گاز روسیه خطوط لوله گاز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۳ تعداد دانلود : ۳۱۴
پیروزی انقلاب اسلامی، فروپاشی شوروی، شکل گیری کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز، جنگ در افغانستان، حمله آمریکا به افغانستان و عراق، ناآرامی در خاورمیانه عربی در کنار دیگر عوامل متغیر ژئوپلتیک همچون انرژی، امنیت، تروریسم، مسائل هسته ای، سپر دفاع موشکی موجب شد تا نقش ژئوپلتیک ایران در خاورمیانه به طور فزاینده ای اهمیت یابد لذا ایران در این زمان به دنبال نقشی فراخور موقعیتش در این عرصه بوده که یکی از این عرصه ها منطقه مهم آسیای مرکزی است که ایران به دلیل مشترکات فرهنگی، تاریخی، اجتماعی و سیاسی در کنار عوامل جغرافیایی خواستار ایفای نقشی فعال از سویی در آن منطقه می باشد. در میان کشورهای آسیای مرکزی، ترکمنستان به دلیل دارا بودن حجم زیادی از منابع گازی، مرز مشترک طولانی با ایران و این کشور به درآمد حاصله از فروش گاز جهت توسعه خود از سویی و از سوی دیگر نیاز جمهوری اسلامی ایران به تأمین گاز مناطق شمالی خود نیازمند بود و در کنار آن تلاش برای استفاده از منافع ترانزیتی نیز بوده است. ضمن اینکه ترکمنستان نیم نگاهی به صدور گاز خود به بازارهای جهانی از طریق ایران و ترکیه نیز دارد. ترکمنستان در کنار مسائل اقتصادی و افزایش فروش گاز سیاست افزایش خطوط لوله را به نوعی دنبال کرده که اهداف آن کاهش انحصار گازی روسیه در کشور بوده و به همین علت ایران جایگاه مهمی را در سیاست گازی ترکمنستان علی رغم تنش های موجود دارا است. هدف این نوشتار تبیین جایگاه ایران در ترانزیت گاز ترکمنستان به دنبال توصیف و تحلیل منطقه ای و بین المللی شرایط کنونی منطقه و سپس ارائه راهکارهایی برای بهبود وضعیت همگرایی دو کشور ایران و ترکمنستان در عرصه مناسبات گازی بوده است.
۲۳.

تبیین جایگاه علویان سوریه در سناریوهای پس از بحران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۱۱۰
شکل گیری انقلاب های مردمی و تحولات سیاسی در جهان عرب که کشورهای مختلف شمال آفریقا و خاورمیانه را در بر گرفته، در حال دگرگونی معادلات سیاسی، امنیتی و ساختار قدرت و موازنه قوا در منطقه خاورمیانه است. رسیدن موج رستاخیز عربی به سوریه و شروع اعتراضات داخلی و گسترش بحران، این کشور را صحنه ای برای مبارزه گروه های متعدد نظامی با یکدیگر و دولت علوی، یکه تازی گروه های شبه نظامی خارجی مانند داعش،دخالت مستقیم و غیر مستقیم قدرت های منطقه ای و رویارویی قدرت های جهانی مبدل ساخته است. مجموعه عوامل موثر بر تشدید بحران سوریه و تداوم آن به بیش از هفت سال، ترسیم فضای آینده این کشور را با ابهام روبرو ساخته است. مقاله حاضر با طرح این سوال که؛شیعیان علوی در سناریوهای مطرح برای آینده سوریه از چه جایگاهی برخوردارند؟ سعی دارد با روش توصیفی-تحلیلی و با بهره مندی از مطالعات کتابخانه ای به تبیین جایگاه علویان در سناریوهای احتمالی برای آینده سوریه بپردازد. در این راستا فرضیه ای تحت عنوان؛ در صورت برکناری دولت بشاراسد، نقش شیعیان علوی در صحنه قدرت سیاسی سوریه کمرنگ خواهد شد، مطرح گردید. مطالعات صورت گرفته بیانگر این واقعیت است که با توجه به شرایط قومی و مذهبی حاکم بر سوریه و قرار گرفتن حکومت بشاراسد در محور مقاومت و ارتباط تنگاتنگ با ایران شیعی، هرگونه تغییر و تحول سیاسی در سوریه و تضعیف موقعیت حکومت علوی بشاراسد، از قدرت و نفوذ علویان کاسته خواهد شد و با  خارج شدن سوریه از محور مقاومت، علویان سوریه در انزوا قرار خواهند گرفت.
۲۴.

بررسی تطبیقی مفهوم «روابط استراتژیک» بر روابط جمهوری اسلامی ایران و فدارسیون روسیه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روابط استراتژیک اتحاد شراکت رقابت ج.ا.ایران روسیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۸ تعداد دانلود : ۴۸۰
الگوهای رفتاری، شیوه ها و رویکردهایی هستند که دولت ها برای دستیابی به منافع و امنیت ملی خود نسبت به یکدیگر اتخاذ می کنند. روابط استراتژیک، الگویی از مدیریت روابط است که به اشکال مختلفی مانند ائتلاف، اتحاد، رقابت و شراکت نمود می یابد. اینکه کشورها، الگوی رفتاری روابط استراتژیک را بر مناسبات و تعاملات خود تطبیق دهند مستلزم وجود یا رعایت برخی الزامات و مولفه هاست. مناسبات ج.ا.ایران و فدراسیون روسیه، موضوعی است که طی سالیان اخیر، در موضع گیری های دیپلماتیک یا از سوی تحلیلگران و صاحب نظران به «روابط استراتژیک» توصیف شده است. اهدف پژوهش حاضر این است که به این سوال پاسخ دهد که آیا براساس الزامات و مولفه های مفهوم روابط استراتژیک، می توان روابط دو کشور مذکور را در این زمره درنظر گرفت؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر گردآوری اطلاعات از طریق بررسی اسنادی و آثار پیشینی و کتابخانه ای است. فرضیه پژوهش این است که روابط ایران و روسیه، همکاری اجباری یا محتاطانه بوده که صرفا عناصری از روابط استراتژیک را در خود دارد اما تطبیق الگوی روابط استراتژیک مستلزم رعایت الزامات و تحقق مولفه هایی است که به بحث گذاشته شده اند.
۲۵.

تبیین استراتژی ژئوپلیتیک جمهوری اسلامی ایران پس از برجام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برجام موقعیت ژئوپلیتیک وزن ژئوپلیتیک استراتژی ژئوپلیتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۹ تعداد دانلود : ۱۹۸
دستیابی ایران به فناوری هسته ای و در پی آن، تحریم های چندجانبه ای که توسط شورای امنیت سازمان ملل، اتحادیه اروپا و ایالات متحده امریکا علیه ایران اعمال شد، قدرت ملی را هدف قرار داده و باعث کاهش وزن ژئوپلیتیک ایران شده بود. پس از 12 سال مذاکره و با تغییر در مکانیسم و ابزارهای سیاست خارجی و اتخاذ راهبرد تنش زدایی، مفاهمه و اعتمادسازی در دولت یازدهم، ایران با 23 ماه مذاکره با شش قدرت جهانی، توانست در 23 تیرماه 1394 در وین به توافق هسته ای موسوم به برجام برسد. با توجه به آثار و پیامدهای برجام، هدف مقاله حاضر پاسخگویی به این سؤال هاست که قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدهای ژئوپلیتیک برجام چیست؟ استراتژی ژئوپلیتیک ایران پس از برجام کدام است؟ با ارائه مدل تحلیلی swot و ارزیابی موقعیت و اقدام استراتژیک) space ( نتایج مقاله نشان می دهد که موقعیت ایران پس از برجام در ناحیه so قرار دارد. بنابراین، متناسب با این ناحیه، استراتژی ژئوپلیتیک جمهوری اسلامی ایران پس از برجام تدوین و ارائه می گردد.
۲۶.

نقش مدیریت شهری در توسعه فرهنگ شهر و شهرنشینی (مطالعه موردی: شهر ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت شهری فرهنگ شهر و شهرنشینی خدمات شهری حقوق شهروندی و مشارکت شهروندان شهر ایلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۹ تعداد دانلود : ۴۸۴
تمرکز روزافزون افراد در نواحی شهری و رشد سریع شهرنشینی ناشی از مهاجرت و همچنین افزایش طبیعی جمعیت شهر، مشکلاتی را در ارائه خدمات مناسب با میزان افزایش جمعیت شهری به وجود می آورد. در این رابطه نقش مدیران شهری کاردان در قالب یک نهاد مدیریتی فراگیر و کارآمد در رفع مشکلات و نیازهای روزافزون شهروندان ضرورت پیدا می کند تا نهایتاً دستیابی به توسعه انسانی پایدار در شهر میسر گردد. اهداف این پژوهش شامل: شناسایی عوامل مؤثر در بهبود مدیریت شهری ایلام و تأثیر آن در توسعه فرهنگ شهر و شهرنشینی است. در این راستا با این فرض که مدیریت شهری ایلام با توجه به سطح تحصیلات و جنسیت شهروندان، تشکیلات مدیریت منسجم و کارآمد، مشارکت بیشتر شهروندان، حفظ حقوق شهروندی و ارائه خدمات مناسب به شهروندان می تواند در اداره امور شهر و توسعه فرهنگ شهر و شهرنشینی موفق باشد: به نقش و عملکرد مدیریت شهری ایلام پرداخته است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی، کاربردی و مبتنی بر پیمایش یا زمینه یابی هست. جامعه موردمطالعه شهر ایلام و حجم نمونه 381 نفر می باشد. در نتیجه باید گفت که مدیریت شهری از انسجام، انعطاف پذیری، کارآمدی و مشارکت لازم برخوردار نیست؛ و نیاز است جهت ارتقای فرهنگ شهر و شهرنشینی شهروندان توجه بیشتر و برنامه ریزی دقیق تری داشته باشد. آگاه سازی، آموزش و توانمندسازی شهروندان جهت ارتقای مهارت ها و کسب عادت های صحیح زندگی اجتماعی پیش شرط لازم در اداره امور شهر هست؛ و این امر نیاز به برنامه ریزی و سیاست گذاری اجتماعی دارد که مدیریت و حاکمیت شهری ایلام می تواند تنها از این طریق به توسعه فرهنگ شهر و شهرنشینی نزدیک تر شود.
۲۷.

تحلیل اثربخشی مؤلفه های اقتصادی در رفاه خانوارهای روستایی مورد: بخش مرکزی شهرستان اسلام آباد غرب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اقتصاد روستایی شاخص های اقتصادی رفاه سکونتگاه های روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۳۱۸
از شاخص های مهم توسعه در بحث کیفیت زندگی، شاخص رفاه اقتصادی است که دارای اهداف کلانی از جمله ایجاد درآمد و اشتغال در نواحی روستایی در جهت رفاه و کاهش فقر روستائیان است. این پژوهش به تعیین اثربخشی مؤلفه های اقتصادی در رفاه خانوارهای روستایی پرداخته است. روش تحقیق پیمایشی و ابزارگردآوری داده ها پرسشنامه است. جامعه آماری تحقیق حاضر، کل سرپرستان خانوارهای روستایی بخش مرکزی اسلام آبادغرب است که شامل 4265 خانوار بوده است. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است که حجم نمونه لازم جهت تکمیل پرسشنامه 352 خانوار محاسبه گردید و با استفاده از مدل تاپسیس مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج بررسی های صورت گرفته در این مقاله نشان می دهد مؤلفه های اقتصادی در روستای قلعه شیان با میزان 9997/0 رتبه یک و در روستای چنگرجلیلوند با میزان 8334/0 رتبه آخر را دارد و این نشان از وجود نابرابری ها در بخش شاخص های اقتصادی مورد مطالعه در بین نواحی روستایی است.
۲۸.

تحلیل تاثیر مولفه های توسعه اقتصادی بر امنیت پایدار منطقه مرزی (مورد مطالعه: منطقه مرزی بورالان تا سردشت)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: توسعه توسعه اقتصادی امنیت پایدار منطقه مرزی بورالان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵ تعداد دانلود : ۹۱
توسعه اقتصادی ﯾﮑﯽ از رویکردهای ﻋﻤﺪه ﮐﺸﻮرﻫﺎ نسبت به مناطق مرزی به شمار می رود.این کشورها ﺑﺮای ﺟﺒﺮان ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪﮔﯽﻫﺎ، ﻓﺮار از ﻓﻘﺮ ﺳﯿﺎﺳﯽ، اﻗﺘﺼﺎدی، ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ﺑﺮای رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪای ﻣﺘﻌﺎدل و ﻫﻤﻪﺟﺎﻧﺒﻪ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺑﻬﺒﻮد وﺿﻊ زﻧﺪﮔﯽ ساکنین مناطق مرزی ﻣﻨﺠﺮﮔﺮدد ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺻﺤﯿﺢ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰیﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﺑﻬﯿﻨﻪ در ﺳﻄﺢ ﻣﻠﯽ و ﻣﻨﻄﻘﻪای اﺳﺖ هستند.ﺗﻮﺳﻌﻪ اقتصادی و اﻣﻨﯿﺖ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺮزی ﺗﺄﺛﯿﺮات ﻣﺘﻘﺎﺑﻠﯽ ﺑﺮﻫﻢ دارﻧﺪ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪایﮐﻪ ﻫﺮ اﻗﺪاﻣﯽ در ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮات ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﯽ ﺑﺮ اﻣﻨﯿﺖ ﻣﯽﮔﺬارد.ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ، ﻣﻨﺎﻃﻖ دارای ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﺑﺎﻻی ﺗﻮﺳﻌﻪ از ﺿﺮاﯾﺐ اﻣﻨﯿﺘﯽ ﺑﺎﻻﺗﺮی ﻧﺴﺒﺖﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺗﻮﺳﻌﻪﻧﯿﺎﻓﺘﻪﺗﺮ ﺑﺮﺧﻮردار ﻫﺴﺘﻨﺪ.از این رو ،نگارندگان با روش توصیفی تحلیلی و بهره گیری ازمطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی و با هدف تحلیل مولفه های توسعه اقتصادی بر امنیت پایدار منطقه مرزی بورالان تا سردشت ،در صدد پاسخگویی به این سوال هستند : مولفه های تاثیرگذار توسعه اقتصادی بر امنیت پایدار منطقه مرزی بورالان تا سردشت کدامند؟
۲۹.

تبیین موقعیت حکومت علویان سوریه پس از وقوع بحران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: شیعه سرزمین حاکمیت علویان سوریه بحران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲ تعداد دانلود : ۱۲۱
شاید بتوان گفت اهمیت ژئوپلیتیکی سوریه و نقش استراتژیک این کشور در مناسبات منطقه ای و بین المللی در ایجاد و تداوم این ناآرامی ها تاثیرگذار بوده است. هرچند تحولات صورت گرفته در سوریه تا حدودی ریشه در نارضایتی اقشار مختلف و اوضاع پر تنش داخلی این کشور داشته اما بی شک وجود منافع مشترک و گاها متضاد کشورهای خارجی در سوریه نیز در تعمیق جنگ داخلی و گسترش بحران بی تاثیر نبوده است. مقاله حاضر با طرح این سوال که؛ حکومت علویان سوریه پس از گسترش بحران در این کشور از چه موقعیتی برخوردار است؟ سعی دارد با روش توصیفی-تحلیلی و با بهره مندی از مطالعات کتابخانه ای به تبیین موقعیت سیاسی حکومت علویان سوریه پس از آغاز جنگ داخلی در این کشور بپردازد. در این راستا فرضیه ای به شکل زیر مطرح شد. قدرت سیاسی حکومت علوی در سوریه پس از گسترش جنگ داخلی تنزل یافته است.مطالعات صورت گرفته در جهت اثبات فرضیه فوق بیانگر این واقعیت است که، نظام سیاسی علوی در سوریه بعد از شروع اعتراضات و گسترش بحران در این کشور، از بعد اقتصادی، حاکمیتی، سرزمینی، شناسایی بین المللی و جمعیت انسانی به شدت آسیب دیده و نفوذ و مشروعیت قبلی را ندارد.
۳۰.

مجالس منطقه ای حلقه مفقوده سیستم قانون گذاری در ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: قوه مقننه مجالس منطقه ای مشارکت مردم در برنامه ریزی و تصمیم گیری توسعه سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۱۰۴
نظام قانون گذاری در جمهوری اسلامی ایران به دلیل ضرورت انطباق مصوبات مجلس با احکام اسلامی از الگوی خاصی تبعیت می کند. در هم عرض مجلس شورای اسلامی ، مجالس نظارتی و تصمیم گیری دیگری از جمله شورای نگهبان ، مجمع تشخیص مصلحت نظام ، شورای عالی انقلاب فرهنگی و.. نیز وجود دارد. باتوجه به وضعیت فعلی سازماندهی سیاسی فضا در حوزه قانون گذاری و مشکلات فعلی در این سیستم از جمله ماهیت دو گانه نمایندگی ، رویه انتخاب نمایندگان برای کمیسیون های تخصصی مجلس ، عدم آشنایی نمایندگان جدید با روند قانون گذاری و عدم ساختار مناسب جهت نظارت بر مصوبات شوراهای اسلامی شهر ها که برابر اصول قانون اساسی از وظایف شورای نگهبان و مجلس شورای اسلامی می باشد ، با شرایط و وظایف واگذارشده به ایفائ نقش در جهت رفع محدودیت ها ی فعلی وتقویت نهاد قانون گذاری در انجام مناسب وظایف بپردازد .
۳۱.

بسترهای تنش در جغرافیای سیاسی دریاها بر اثر بالا آمدن سطح آب دریاها با تاکید بر ژئوپلیتیک عراق در خلیج فارس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ژئوپولیتیک بسترهای تنش رژیم حقوقی عراق عراق خلیج فارس بالا آمدن سطح آب دریاها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۵ تعداد دانلود : ۵۸۸
در زمانیکه قوانین و مقررات دریایی رفتار محیط طبیعی دریایی را که به طور مداوم در حال دگرگون شدن است را مورد مطالعه قرار می دهد بالا آمدن سطح آب دریاها که یکی از عواقب غم انگیز تغییرات آب وهوایی است و پیامد آن اصلاح پیکربندی ها و عوامل جغرافیایی سواحل، جزایر و دریاهاست که تاثیرش بر رژیم حقوقی دریاها اجتناب ناپذیر است. در ضمن بیشتر عواقب جدی که برای منافع و مصالح کشورها به همراه دارد این است که قوانین و مقررات مصوب و پذیرفته شده را غیره مصوب می کند و پیامد مهم این کار رقابت کشورها برای کسب منافع بیشتر در برابر یکدیگر را بدنبال دارد.ژئوپولتیک علم مطالعه روابط قدرتهاست .هیدروپولیتیک ،طول ساحل و کیفیت دسترسی در خلیج فارس باعث دگرگونی هایی در ژئوپولیتیک و رویکردهای بازیگران منطقه ای شده است .هدف این پژوهش این است که با یک چشم انداز از طبیعت و احتمالا فشارهای تغییرات آب و هوایی بر خطوط ساحلی و جزایر و توجه به قوانین موجود دریایی در جهان که احتمالا به وسیله همان تغییرات تحت تاثیر قرار می گیرند  به این سوال پاسخ دهد که کدام یک از بخشهای جهان در نتیجه بالا آمدن سطح آب دریاها با بیشترین چالش های حقوقی دریاها مواجهند،که منطقه خلیج فارس و کشور عراق با توجه به منابع عظیم نفتی و نیاز فراوان به صادرات ان و طول ساحل کمی که عراق در اختیار دارد از مناطق حساس و بحران زای جهان میباشد که هم در گذشته و حال و هم در آینده با توجه به احتمال بالا آمدن سطح اب دریاها و تغییر اندازه و مساحت و نوع این سواحل پتانسیل و قابلیت پیدا کردن بحران و تنش و احتمال درگیری در آینده را خواهد داشت .در آخر هم، بحث را با بیان نظراتی در زمینه اینکه چطور تغییرات آب و هوایی و مناقشات و چالش ها با هم در ارتباطتند  به پایان می رسانیم.
۳۲.

تببین عوامل ژئوپلیتیک مؤثر بر روابط ایران و عراق(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۷ تعداد دانلود : ۴۵۵
کد ژئوپلیتیک، نقشه عوامل ثابت و متغیّر جغرافیایی تأثیرگذار بر سیاست و بر خاسته از جغرافیای یک کشور است که سیاست خارجی را تحت تأثیر قرار می دهد. شناخت دیدگاه های ژئوپلیتیک نشئت گرفته از کدهای ژئوپلیتیک همسایگان و شناسایی کدهای ژئوپلیتیک موجود در کشورهای هدف می تواند نقش مؤثری در رویکرد سیاست خارجی هم راستا با وزن ژئوپلیتیک یک کشور ایفا کند. با توجه به اشتراک فراوانی که در پیشینه تمدنی، تاریخی، فرهنگی و نژادیِ عراق با ایران وجود دارد و همچنین نفوذ قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای در این کشور، شناسایی و مطالعه کدهای ژئوپلیتیک این کشور برای جهت دهی به سیاست خارجی ایران، امری لازم و ضروری است. بنابراین نگارندگان، با تأکید بر تحلیل کدهای ژئوپلیتیک موجود در جغرافیای سیاسی ایران و عراق کوشش کرده اند تا با روش توصیفی و تحلیلی عوامل ژئوپلیتیک که بر روابط فیمابین اثرگذار را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دهند.
۳۳.

تحلیل نقش اکوتوریسم در پایداری منابع زیست محیطی و اجتماعی مناطق روستایی در راستای توسعه پایدار (مطالعه موردی شهرستان خوانسار)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اکوتوریسم توسعه پایدار روستا منابع زیست محیطی و اجتماعی شهرستان خوانسار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۱ تعداد دانلود : ۳۴۳
درمیان پیش نیازهای ضروری برای دستیابی به توسعه پایدار روستایی، حفاظت منابع از اهمیتی خاص برخوردار است و اکوتوریسم می تواند زمینه های لازم برای اجرای برنامه های توسعه و جلوگیری از تخریب منابع طبیعی و فرهنگی را فراهم آورد. هدف این مقاله شناسایی عوامل مؤثر برای پایداری منابع روستاهای شهرستان خوانسار و نقش اکوتوریسم در امر توسعه پایدار است، روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و با استفاده از مدل ترکیبی SWOT-ANP می باشد و اطلاعات با روش کتابخانه ای و پیمایشی گردآوری شده اند. نتایج نشان می دهد، مناطق روستایی خوانسار علیرغم قابلیتها و ظرفیتهای توسعه ای فراوان در زمینه گردشگری پایدار تاکنون نتوانسته، جایگاه واقعی خود را بدست آورند و با وجود منابع غنی طبیعی و فرهنگی با توجه به توسعه گردشگری از معیارهای پایداری دور شده است و فقدان یک رویکرد کارآمد وسازمان یافته باعث شده تا مجموعه ای از تهدیدهای زیست محیطی، اجتماعی و فرهنگی فراروی این مناطق قرارگیرد.
۳۴.

تحلیلی بر نقش قومیت (اکراد) در سازمان میادین شهرداری تهران با توجه به تحولات خاورمیانه (با تاکید بر واگرایی و امنیت غذایی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قومیت تهدید خاورمیانه سازمان میادین اکراد امنیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۱ تعداد دانلود : ۳۵۱
 بررسی جایگاه و اهمیت سازمان میادین شهرداری تهران با عرضه روزانه بیش از 2000 تن مواد غذایی به 500 هزار مشتری به عنوان بزرگترین شبکه عرضه محصولات کشاورزی و مواد غذایی و متولی مایحتاج اساسی مردم تهران با بکارگیری اقوام (اکراد) با پیشینه سیاسی با توجه به تحولات خاورمیانه و خط مشی های خشونت آمیز مانند تروریسم وتهدیدهای بیولوژیکی و غذایی، امری ضروری به نظرمی رسد. این پژوهش با روشی توصیفی– تحلیلی بوده و گردآوری داده ها نیز برمبنای روش کتابخانه ای و اینترنتی می باشد. هدف این پژوهش بررسی اهمیت سازمان میادین و نقش فراوانی اکراد در آن با آگاهی از تحولات منطقه می باشد، با این فرض که این فراوانی، بدون توجه به شاخص هایی مانند پیشینه های سیاسی (حزب کومله، حزب دموکرات، پژاک)، عدم تجانس فرهنگی، محرومیت های اقتصادی، بحران های قومی، سیاست های چالش برانگیز کشورهای خاور میانه، تحریک اقوام و تهدید از سوی دشمنان منطقه ای و فرا منطقه ای جهت استقلال طلبی و واگرایی، بی برنامگی و رفتارهای سلیقه ای داخلی، درکنار اهمیت ژئوپلیتیکی کشور و...، نیازمند بازنگری می باشد. چرا که می تواند تمامیت ارضی، انسجام و امنیت ملی را مورد هدف قرار دهد. اگرچه این اقوام در طول تاریخ با تکیه بر عناصر پایدار همگرایی قومی، حافظ مرزها و تداوم دهنده ی هویت کشور بوده است. بنابراین تدوین یک استراتژى راهبردی و توجه به عوامل اجتماعى فرهنگى و اشتراکات قومی، توسعه منطقه و تلاش جهت فقرزدایى درکنارراهکارهاى سیاسى و امنیتى کارگشا خواهد بود
۳۵.

تأثیرجهانی شدن بر تقویت همگرایی در حوزه فرهنگی نوروز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جهانی شدن همگرایی اقتصادی منطقه گرایی نوروز همگرایی فرهنگی همگرایی سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۹ تعداد دانلود : ۶۰۹
پژوهش حاضر در پی بررسی تأثیراتجهانی شدن بر همگرایی منطقه ای در منطقه نوروز بوده و با طرح این سؤال که جهانی شدن چه تأثیری بر همگرایی در این منطقه خواهد داشت؟ با فرض اینکه یکی از اساسی ترین ویژگی های همگرایی منطقه ای، فرهنگ مشترک بوده و نظریه های همگرایی نیز کم و بیش بر آن تأکید ورزیده و منطقه گرایی مقدمه ای برای جهانی شدن است، نوروز می تواند عامل اصلی همگرایی میان کشورهای این حوزه باشد. پژوهش با نگاهی به روند تحول جهانی شدن و منطقه گرایی و نظریه های موجود مبتنی بر فرهنگ و همگرایی در روابط بین الملل، و با بررسی حوزه جغرافیایی، فرهنگی و تمدنی نوروز و اشتراکات موجود میان کشورهای منطقه به این نتیجه رسید که در صورت تعریف درست و شفاف منطقه مزبور و ایجاد ساز و کارهای مناسب می توان در راستای ایجاد نوعی خاص از همگرایی فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی گام برداشت، و موج گریزناپذیر جهانی شدن را در جهت مثبتِ همگرایی هدایت نموده و تأثیرات منفی آن را به حداقل رساند.
۳۶.

تاثیرات منطقه ای ساختار ژئوپولیتیکی عراق با تاکید بر ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ژئوپولیتیک تاثیرات منطقه ای رقابت عراق ساختار ژئوپولیتیکی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۳ تعداد دانلود : ۳۸۱
  ژئوپولیتیکعلممطالعهروابطقدرت هاستوهنگامییکبحثبهحقیقتبحثژئوپولیتیکاستکهچهاررکنتکمیلکنندهآن(رقابت،قدرت،سلطه،زمین)بهصورتکاملاًتعریفشدهدرآنحضورداشتهباشند.عراققلبمنطقهعربی،آسیاییبهشمارمی رودوازنظراجتماعیدارایبافتموزائیکیومتشکلازگروه هایقومی فرقه ایمتعدداستبهعبارتیمی تواناینکشوررامینیاتوریازخاورمیانهتلقیکرد.ماهیتسه گانهجمعیتیوسیاسیکشورعراق،هموارهزمینه هایبالقوهتنشوجداییرادربرداردازاینروحوزهژئوپولیتیکیعراقداراینیروهایهمگراوواگرادردرونخودمی باشدکهتحتشرایطخاصعملنمودهودائمبایکدیگردرحالرقابتهستند.عراقواجدتحولاتیاستکهتغییردرساختارقدرتوهویتآنباعثدگرگونی هاییدرژئوپولیتیکورویکردهایبازیگرانمنطقه ایشدهاست.گروه هایقومیومذهبی،هیدروپولیتیکوکیفیتدسترسیدرخلیجفارسو...کهدرآمایشوروندتحولاتعراقباعثاتخاذاستراتژیهایسیاسیامنیتیویژهایراندرقبالاینواقعییاتشدهاست.پژوهشذیلباروشتوصیفی–تحلیلیبهبررسیفضایدرونی،تاریخیوژئوپولیتیکاینسرزمینبایکسریالزاماتیفضاییامنیتی–سیاسیمی پردازد.لذاایراننیازمندتعریفاستراتژی هایسیاسی–امنیتیخاصخودباتوجهبهفضایجدیدبینالمللی،منطقه ایوداخلیعراقاست.
۳۷.

سنجش کیفیت زندگی در سکونتگاه های روستایی (مورد: بخش مرکزی شهرستان اسلام آباد غرب)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: شهرستان اسلام آبادغرب روستا شاخص های اجتماعی اقتصادی و کالبدی کیفیت زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲ تعداد دانلود : ۹۳
یکی از مهم ترین اهداف سیاست های عمومی هر جامعه ای، بهبود کیفیت زندگی آن جامعه می باشد. این مقاله به بحث درباره کیفیت زندگی درسطح مناطق روستایی می پردازد. تحقیق به دنبال پاسخ به این سوال است که مناطق روستایی بخش مرکزی شهرستان اسلام آبادغرب تا چه اندازه از شاخص کیفیت زندگی برخوردارند. ارزیابی کیفیت زندگی در سه شاخص اجتماعی، اقتصادی و کالبدی و با13 مؤلفه صورت گرفته است. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق آزمونT تک نمونه ای انجام گرفته-است. براساس یافته های تحقیق، محاسبه میانگین برخورداری نشان داده که دهستان شیان با47/33درصد مطلوب ترین کیفیت زندگی و دهستان حومه شمالی با 43/28درصد پایین ترین سطح رضایت از کیفیت زندگی را دارمی باشند. بنابراین برای بهبود کیفیت زندگی در نواحی روستایی مورد مطالعه، برنامه ریزی درهمه شاخص های اجتماعی،اقتصادی و کالبدی لازم است که این مهم از طریق خدمات دهی و ساماندهی به روستاها به ویژه روستاهای کم برخوردار می تواند تأثیرگذار باشد. واژگان کلیدی: شهرستان اسلام آبادغرب، روستا،شاخص های اجتماعی،اقتصادی و کالبدی، کیفیت زندگی
۳۸.

تحلیلی برایجاد شهرهای شبه جهانی در سواحل شمال ایران و نقش آن در توسعه منطقه ای شمال کشور با استفاده از مدل ترکیبی (SWOT_AHP)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جهانی شدن شهرهای شبه جهانی توسعه منطقه ای سواحل شمال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲ تعداد دانلود : ۸۶
امروزه توسعه منطقه ای متأثر از فرآیند جهانی شدن شهرها بوده و این پدیده در مقیاس های مختلف بر ابعاد و ساختارهای مختلف جوامع تأثیرگذاشته است. بی تردید، توسعه و ایجاد شهرهایی که به سمت جهانی شدن حرکت کنند و در این مسیر کارکردهای شهری، منطقه ای، ملی و جهانی خود را ارتقاء دهند، می تواند اثرات خود را در ساختار توسعه کشور متجلی سازد. حوزه خزر دارای پتانسیل های عظیم اقتصادی، ارتباطی و... می باشد و ضمن ارتباط ایران با جهان از طریق آبهای آزاد، می تواند نقش بی بدیل در سازماندهی سیاسی فضا، آمایش سرزمین و توسعه موزون منطقه ای و ملی ایفا نموده و از این طریق بر توسعه منطقه شمال ایران بیفزاید. پژوهش حاضر در حوزه جهانی شدن شهرها و توسعه منطقه ای سعی در ارائه الگوی کاملی از تبیین تأثیر ایجاد شهرهای شبه جهانی سواحل شمال کشور در افزایش توسعه منطقه شمال ایران دارد. این پژوهش بر اساس ماهیت، توصیفی- تحلیلی و بر مبنای هدف کاربردی- توسعه ای است. به منظور ارائه راهبردهای ایجاد و توسعه شهرهای شبه جهانی در سواحل شمالی ایران بر اساس نظر خبرگان و از تکنیک (SWOT- AHP) بهره گیری شد. یافته ها نشان داد که راهبردهای توسعه منطقه ای از طریق ایجاد شهرهای شبه جهانی در سواحل شمال براساس خبرگان و با توجه به ارزیابی ماتریس عوامل داخلی و خارجی، از نوع تهاجمی می باشد. در نهایت بر اساس یافته های پژوهش، راهبردهای کلی از نوع تهاجمی (SO) برای ایجاد و توسعه شهرهای شبه جهانی برای توسعه منطقه شمال و افزایش قدرت ملی ایران ارائه گردید.
۳۹.

بررسی عوامل مؤثر ژئوپلیتیک عراق و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ژئوپلیتیک کد ژئوپلیتیک وزن ژئوپلیتیک امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران عراق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۵ تعداد دانلود : ۲۲۵
حوزه ژئوپلیتیک عراق دارای نیروهای همگرا و واگرایی است که تحت شرایط خاص عمل می کنند و دائم با یکدیگر در حال رقابت هستند. عراق با تحولاتی روبه رو بوده که به تغییر و تحول در ساختار قدرت و هویت آن منجر شده و نتیجه ای جز دگرگونی در ژئوپلیتیک و رویکردهای بازیگران و کنشگران منطقه ای نداشته است. گروه های قومی و مذهبی، هیدروپلیتیک، هویت ملی و هویت عربی، منابع نفتی و درآمدهای عظیم ناشی از آن و کیفیت دسترسی به خلیج فارس و ... در آمایش و روند تحولات عراق، باعث اتخاذ راهبردهای ژئوپلیتیک شده که بسته به وضعیت عراق و نوع و ترکیب حکومت این کشور، بر امنیت ملی ایران اثر گذاشته، به دشمن، رقیب راهبردی و یا شریک استراتژیک جمهوری اسلامی ایران تبدیل می شود. پژوهش ذیل با روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است و ضمن بررسی جغرافیای سیاسی، فضای درونی، تاریخی و ژئوپلیتیک عراق، به مجموعه الزامات فضایی، امنیتی و سیاسی می پردازد.
۴۰.

Reconnaissance and Analysis of Effective Elements on Spatial-Operational Changes in Southern Limit Area of Tehran Mega polis (Case study: Shahr-e-Rey & Islamshahr regions)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Environment habitation implicational modifications environmental modifications evaluation index Rey & Islamshahr regions

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱ تعداد دانلود : ۳۱
It has been encountering with large modifications and developments during recent decades and it makes large developments at Rey & Islamshahr regions. As the habitation areas as shaped in different dimensions. Thought it can investigate the implicational structural at large scales even at littler scales too. Nevertheless the essential applications of living areas on over coming life need such habitation and it has been discussed occupations, having social relations with others, education and training. The kind of search in this study it is introductive and analysis and it was applied of library and curcuma methods. Also it was applied of Top sis model. The findings of study indicate that economical social and structural are in the rates from first to second and it has the most effective role at modification of environmental and implicational of Rey and Islamshahr habitation areas during Tehran mega city. At last it is evaluated as the final indicates at environmental and habitation areas.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان