محمد شکری

محمد شکری

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۳۸ مورد.
۱.

پاسخی به شبهه اطلاق عنوان «اخت هارون» بر مریم در قرآن کریم(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: کنیه سوره مریم حضرت مریم اخت هارون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۷۸ تعداد دانلود : ۱۹۴۳
در آیه 28 سوره مبارکه مریم، قرآن کریم از زبان قوم حضرت مریم، او را «یا اُخت هارون» مورد خطاب قرار داده است. این نکته از همان آغاز از جانب مسیحیان و نیز مخالفان قرآن مورد اشکال قرار گرفته است؛ زیرا هیچ سند تاریخی به طور قطع ذکر نکرده است که حضرت مریم (س) برادری به نام هارون داشته باشد و چنانچه مقصود حضرت هارون پیغمبر، برادر موسی (ع) باشد، اشکالی دیگر مطرح است و آن اینکه اینان به لحاظ تاریخی حدود شش قرن با هم فاصله دارند. مفسران کوشیده اند به گونه های مختلفی به این اشکال پاسخ دهند، اما هیچ یک از پاسخ ها به طور کامل متقاعدکننده نیست. در این مقاله ما با بازبینی پاسخی که پیامبر در حد اشاره به این اشکال داده اند، و با استناد به اینکه در میان این اقوام، شخص را با نام صالحان و پیامبران خود فرا می خواندند، کوشیده ایم پاسخی دیگر بیابیم و در نهایت به این نتیجه رسیدیم که «اخت هارون» در میان یهودیان، نامی استعاری با ساختاری شبیه به کنیه برای نام «مریم» بوده است.
۴.

دکارت و برهان وجودی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: وجود برهان علی ذات برهان وجودی تصور فطری ادراک واضح و متمایز ذات کامل متعال

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد تاریخی عصر جدید دکارت تا کانت عقل باوری ( قرون 16 و 17)
  2. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی الهیات فلسفی
تعداد بازدید : ۲۰۷۴ تعداد دانلود : ۱۲۱۰
دکارت در برهان وجودیِ، تأمل پنجم، می کوشد تا مطابق مشی عقل باورانه خویش و بر اساس تصور فطری ای که از کمال نامتناهی داریم، وجود عینی خداوند را آشکار سازد. به نظر او، فرض ذاتی که واجد جمیع کمالات است اما موجود نیست، فرضی است محال و متناقض. خداوند، آن چنان که تصور فطری ما از او حکایت می کند، کمال نامتناهی است و چنین ذاتی ضرورتاً اقتضای وجود دارد. به نظر دکارت، هرچند در تمام موجودات تمایز ذاتی بین وجود و ماهیت در کار نیست و از ذات می توان وجود اخذ کرد، نوع وجودی که به هر ذات متعلق است، می تواند متفاوت باشد؛ به این معنا که از ذوات متناهی فقط وجود امکانی، و از ذات کامل متعال و نامتناهی (خدا) ضرورتاً وجود واجب استنتاج می شود.
۸.

مشکلات اخلاقی تبلیغ دین و راه های برون رفت از آن(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: اخلاق مبلغ تبلیغ دین اخلاق مبلغ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۳ تعداد دانلود : ۵۲۵
این پژوهش با اهدافی چون ارتقای سطح کیفی تبلیغ، آشنایی مبلّغ با دشواری های اخلاقی تبلیغ دین و راه های برون رفت از آن انجام شده است. بعضی از مهم ترین این دشواری ها، تبلیغ برای جنس مخالف، تبلیغ در مناطق سُنَی نشین و تبلیغ در مناطقی با تکثر فرهنگی مثل سربازخانه هاست. سؤال اصلی پژوهش این است که دشواری های اخلاقی تبلیغ دین و راه های برون رفت از آن کدام اند. در پاسخ به این سؤال این نتیجه به دست آمد که با رعایت اصول و ارزش های اخلاقی و دینی ازجمله عفت، عدالت، احسان، مخاطب شناسی، حفظ وحدت میان مذاهب اسلامی، پرهیز از فرقه گرایی و حزب گرایی، تکیه بر اصول مشترک و مردمی بودن، می توان مشکلات اخلاقی تبلیغ را از سر راه برداشت. روش تحقیق در این پژوهش ازحیث گردآوری مطالب، کتابخانه ای و ازحیث تجزیه وتحلیل اطلاعات، توصیفی تحلیلی است. همچنین، این تحقیق ازنظر اهداف آن، یک تحقیق کاربردی محسوب می شود.
۹.

تحلیل و نقد مبانی معرفت شناختی فوتوریسم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نیچه فوتوریسم فاشیسم دیونوسوس‌ اراده معطوف به قدرت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۱ تعداد دانلود : ۴۳۶
فوتوریسم یکی از مهمترین جنبشهای هنری اوایل قرن بیستم در ایتالیا است که ریشه در فلسفه دارد و بر سیاست اثرگذار می شود. هدف از این مقاله شناخت، تحلیل و نقد مبانی معرفت شناختیِ جنبش فوتوریسم است. اندیشه نیچه بیشترین تاثیر را بر فوتوریسم داشت. نگرش آری گویانه نیچه به زندگی از طریق ارجی که او بر ارزش-های رویکرد دیونوسوسی می نهد و نقد وی از اخلاق فضیلت محور بر اساس نظریه اراده معطوف به قدرت، وفق استنباط فوتوریستها مطالعه و بررسی شده است. رویکرد سیاسی به اندیشه نیچه در جنبش فوتوریسم به اوج میرسد.در نتیجه پژوهش مشخص می شود که برخی از مفاهیم کلیدی فلسفه نیچه مورد تفسیر و تعبیر خاصی قرار گرفته اند و به گونه ای خوانش شده اند که نظام حکومتی فاشیسم و سیستمهای حکومتی اقتدارگرای مشابه را توجیه کنند. هنر فوتوریسم در جهت تهییج توده ها و ستایش جنگ پیش رفت و یکی از عوامل ایجاد جنگ، خشونت و اِعمال استبداد شد و مهر تاییدی بود بر حکومت فاشیسم.
۱۰.

شرّ بنیادین و مسئولیّت اخلاقی در فلسفه کانت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کانت شر بنیادین مسئولیت اخلاقی میل ذاتی گناه نخستین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۴ تعداد دانلود : ۳۶۴
کانت در دین در محدوده عقل تنها ، این نظریه را ارائه می دهد که طبیعت انسان اساساً واجد یک شرّ بنیادین است. استدلال کانت برای شرّ بنیادین، عمدتاً از دو بخش تشکیل شده است؛ یکی میل ذاتی انسان نسبت به شرّ و دیگری ادعای فراگیر بودن شرارت بنیادین. کانت با نفی نظریه گناه نخستین، اصرار م ی ورزد ک ه ش رّ بنیادین مشخّصه ناگزیر طبیعت انسان است، ولی مسئولیّت اخلاقی آن بر عهده ماست. چرا که م ا آزادان ه آن را انتخاب و از آن پیروی می کنیم. کانت ادعا می کند که استعداد یا میل ذاتی در یک عامل منطقی و محدود یک اصل یا عملی ذهنی است که به سمت شرّ گرایش دارد. شرّ بنیادین، هم میل ذاتی و هم کنش اخلاقی است؛ یک وضعیّت متناقض که باعث شده است مفسّران آن را ناسازگار با سایر نظریات اخلاقی کانت دانسته وآن را رد کنند. هدف این مقاله، نقدی بر مفهوم شرّ بنیادین از منظر کانت و ارتباط آن با اختیار و مسئولیّت اخلاقی است؛ زیرا نسبت دادن شرّ بنیادین به آزادی فردی، آغاز موضع استقلال اخلاق است.
۱۱.

بررسی و نقد کتاب «پوزیتیویسم منطقی»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۶۱۸ تعداد دانلود : ۱۰۹۴
پوزیتیویسم منطقی نام مکتب تجربه باورِ رادیکالی بود که با الهام از اندیشه های کسانی مانند هیوم، راسلو ویتگنشتاینو برخی دیگر در 1920 ابتدا در وین شکل گرفت و سپس با تألیف کتاب زبان،حقیقت[صدق]ومنطقتوسط ایر به انگلستان وارد شد.داعیه اصلی این جنبش فلسفی از میدان بدر کردن مابعدالطبیعه به مثابه قسمی شناخت است. سخنگویان و نمایندگان اصلی این طرز تفکر با قبول تقسیم بندی هیوم از گزاره ها به دو قسم تحلیلی و ترکیبی بر آن شدند نه تنها مابعدالطبیعه بلکه الهیات و حتی اخلاق را نیز نمی توان در شمار فعالیت های ذهنی معرفت بخش بشمار آورد. نویسنده کتاب پوزیتیویسم منطقی کوشیده است تا از طریق ترجمه برخی مقالات کلاسیک که یا در معرفی این مکتب اند و یا در نقد آموزه های اصلی آن مانند تز تحقیق پذیری ، نشان دهد که این آموزه هم از برخی تناقضات درونی رنج می برد و هم قبول مدعیات اصلی آن نه تنها به نفی متافیریک بلکه به نفی اخلاق، دین و حتی علم نیز خواهد انجامید.
۱۲.

بازنمود نیهیلیسم نیچه  ای در هنر مدرن و نسبت آن با آثار نقاشی نوگرای نسل اول ایران با تأ کید بر آثار جلیل ضیاء پور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدرنیته نیچه نیهیلیسم نقاشان مدرن نسل اول ایران جلیل ضیاپور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۱ تعداد دانلود : ۴۱۷
مدرنیته و نیهیلیسم پیوندی ناگسستنی با یکدیگر دارند. تبیین نیچه  ای از مفهوم نیهیلیسم و تأثیر هنر برای غلبه بر آن در شکل  گیری جنبش  های هنری قرن بیستم نقش اساسی داشته است. با اینکه نیهیلیسم در متن هنر مدرن جاری است اما آشکارا حضور آن را در جلوه  های آغازین هنر نوگرای ایران نمی  توان مشاهده نمود. مقاله حاضر پیرامون پرسش چرایی عدم انعکاس وجوه نیهیلیستی مدرنیسم در نقاشی نوگرای نسل اول ایران با تأکید بر آثار جلیل ضیاءپور شکل گرفته است. بر این اساس پژوهش کیفی پیش  رو با استناد به منابع معتبر می  کوشد تا ضمن تبیین نسبت مدرنیته و جنبش  های پیشرو هنری قرن بیستم مانند دادائیسم با نیهیلیسم نیچه  ای به تحلیل چگونگی ورود مدرنیسم هنری به ایران و تأثیر آن بر نقاشی نوگرای ایران بپردازد. این مقاله می  کوشد تا نشان دهد اگرچه ضیاءپور و دیگر نقاشان نوگرای نسل اول ایران تحت تأثیر مدرنیته و پیامدهای آن بوده  اند اما درعمل علاقه مند به دادن انعکاس مفاهیم هنر غرب نبودند و ضیاءپور از این مطلب که فرم در هنر مدرن وابسته به محتوی است غافل بوده و تلاش نموده تا فرم را از محتویی جدا وبومی سازی کند.او به اشتباه می  پنداشته است که با تقلید از فرم مدرن می  توان تفکر جدیدی نسبت به هنر ایجاد نمود.
۱۳.

چالش های اخلاقی تبلیغ دین برای جنس مخالف؛ راه های برون رفت از آن(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: اخلاق مبلغ دین تبلیغ دین اخلاق مبلغ جنس مخالف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۰ تعداد دانلود : ۴۳۷
تبلیغ دین امر بسیار مقدس و دارای اهمیت ویژه است؛ در عین حال با چالش های فراوانی مواجه است. از مهم ترین این چالش ها، چالش های اخلاقی تبلیغ برای جنس مخالف و نیز تبلیغ در مناطق با تکثر دینی و فرهنگی است. این پژوهش با در نظر گرفتن اخلاق اسلامی و با هدف تبیین و حل یکی از این چالش ها، یعنی تبلیغ برای جنس مخالف، نگارش یافته است. دغدغه اصلی در این پژوهش، پاسخ دادن به این پرسش است که چالش های اخلاقی تبلیغ دین برای جنس مخالف و راه های برون رفت از آن کدامند؟ بر اساس پژوهش انجام شده، راهکارهای برون رفت از چالش های اخلاقی تبلیغ برای جنس مخالف عبارتند از: رعایت عفت عمومی در گفتار، رفتار، پرهیز از نگاه حرام، پرهیز از اختلاط، پرهیز از مواضع تهمت، و برخورداری از غیرت اجتماعی. روش این پژوهش، از حیث گردآوری مطالب و اطلاعات، کتابخانه ای، و از حیث تجزیه وتحلیل اطلاعات، توصیفی تحلیلی است. همچنین این تحقیق از حیث اهداف، یک تحقیق کاربردی محسوب می شود.
۱۴.

خوانش نشانه شناسانه ی رولان بارت از متن به عکس: خوانشی ساختارگر تا پساساختارگر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رولان بارت نشانه شناسی ساختارگرایی پساساختارگرایی نشانه شناسی تصویری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۲ تعداد دانلود : ۳۸۸
آثار رولان بارت در نشانه شناسی، مطالعه نمادها و نشانه ها، باعث نوعی فراشد از ساختارگرایی به پساساختارگرایی شد. پایدارترین مفهوم نزد بارت که پیوسته مضامین گسترده تر به خود می گرفت، مفهوم متن است. این ویژگی باعث شد متن فراتر از نشانه های نوشتاری و الفبایی به شمار آید. عکس هم چون نظام نشانه ای متفاوت نسبت به نوشتار ولی همیشه محصور در زبان و معنادهی است، و بارت درصدد خوانش تصویر و به ویژه عکس از طریق نشانه شناسی شد. وی باور داشت عکس بیش از آنکه واقعیت را منعکس یا بازنمایی کند، بر آن دلالت دارد. نشانه ها و چیزهایی که برای بیننده در مقام خواننده ی عکس مهم تلقی می شود، مبنای تفسیر و واکاوی قرار داد. در پژوهش حاضر سوالات زیر پاسخ داده می شود. اول این که، ویژگی های نشانه شناسانه بارت در متن و عکس چیست؟ دوم، چه گذاری در این خوانش نشانه شناسی بارت از ساختارگرایی به پساساختارگرایی رخ می دهد؟ در نهایت، چگونه مفاهیم نشانه شناسی بارت در عکس مطرح می شود؟ روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی و جمع آوری اطلاعات، با استفاده از منابع کتابخانه ای انجام شده است. ابزارهای رویکرد نشانه شناسی در تحلیل متون، به صورت اختصار و نقش و اهمیت آنها در تحلیل و خوانش عکس، تشریح و تبیین می شود.  نتیجه بنیادین این پژوهش در فراشد پساساختارگرایی بارت، عکس هم چون متن، خواننده و بیننده یا مخاطب را همانند هنرمندی خلاق می داند که بر گستره معنایی اثر می افزاید.
۱۵.

بررسی تطبیقی واحدهای زبانی «وصف فعل و صفت» در عربی با «قید» در فارسی و انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قید گروه حرف اضافه ای جزء قیدی جمله واره قیدی دستور صورتگرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۱ تعداد دانلود : ۶۴۶
این پژوهش، بر آن است تا ساختارِ واحدهای زبانی توصیف کننده فعل و صفت در زبان عربی، را با آن چه در زبان های فارسی و انگلیسی «قید» نامیده می شود، مقایسه کند. بررسی تطبیقی این ساختارها، برای پاسخ به این پرسش بود که آیا اصولاً می توان نقشی را که عموماً قید نامیده می شود، در زبان عربی نیز بازیابی نمود. همچنین، آیا می توان بر اساس شباهت ساختارهای قیدی، میان عربی از یک سو و فارسی و انگلیسی از سوی دیگر تعادلی ایجاد کرد که به شناسایی بهتر نقش قید در زبان عربی منجر شود. به این منظور، از شیوه دستور سنتی، که عموماً مبتنی بر اِعراب پایانی واژه ها است و واحد دستوری را «واژه» می داند، صرف نظر شد. بر ین اساس، سازه هایی، مبنای تحلیل قرار گرفت که در آن نقش ظاهر می شوند. در این تحلیل، از دستاوردهای دستور زایشی-گشتاری بهره گرفته شد و از استدلال های نحوی مانند همپایگی، جانشینی و جابه جایی استفاده گردید. به این صورت که ابتدا یک نوع ساختاری قید با مثال هایی از انگلیسی و فارسی معرفی شدند. سپس، بررسی شد که این ساختار چگونه در عربی ظهور می یابد. در فارسی و انگلیسی علاوه بر واژه های قیدی، سازه هایی مانند «گروه حرف اضافه ای»، «گروه اسمی»، «گروه صفتی» و «جمله واره قیدی» می توانند در نقش نحوی قید ظاهر شوند. در پایان، یافته های پژوهش نشان داد که همین سازه ها در عربی نیز یافت می شوند، اما عموماً با نام های دیگر معرفی شده اند. همچنین، یک ساختار ویژه قیدی معرفی شد که در زبان های انگلیسی و فارسی نمونه ای ندارد. این ساختار با نام «گروه قیدی» معرفی شد.
۱۶.

چالش درون و بیرون در آثار نقاشی ایرانی با توجه به خوانشِ دریدا از پارارگونِ کانت

کلید واژه ها: دریدا کانت پارارگون دیکانستراکشن ن‍ق‍اش‍ی ای‍ران‍ی درون و بیرون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۸ تعداد دانلود : ۶۴۶
دریدا در خوانشی از«نقد قوه حکم»کانت، مفهوم پارارگون را در سایه قاب مورد بررسی قرار داده است. کانت با طرح پارارگون مرزهای غیرقابل نفوذی بین درون و بیرونِ اثر هنری ترسیم می نماید که به فرمالیسم و یا باور مشهورِ هنر برای هنر منجر شده است. سوال بنیادین این مقاله نیز دقیقاً براساسِ همین طرحواره صورت گرفته است: با توجه به مفهوم پارارگون، چگونه می توان چالش درون و بیرون در آثار نقاشی ایرانی را تحلیل نمود؟ باطرح این سوال، با هدف مواجهه ای دیگرگونه با متن(اثر هنری) و خوانش دیکانستراکشن، آثار از طریق پارارگون و رابطه بینامتنی به ساحت هایی غیر از زیبایی شناسی- فلسفه، ادبیات، تاریخ، جامعه شناسی، اخلاق، فرهنگ و... پیوند می یابند. مقاله ضمن مروری کوتاه بر آرای دریدا و تحلیل مفهوم پارارگون و برملا کردن تناقضات پنهان در آرای زیبایی شناسی کانت، به روشی کیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و اینترنتی به واکاویِ نقاشی ایرانی پرداخته، و مهمترین چالش مطرح شده در پارارگون کانت، یعنی درون و بیرون را در آثار نقاشی ایرانی ردیابی می نماید. اینگونه خوانش می تواند به مثابه رهنمونی روش شناختی، در حوزه های متنوع تجسمی بکار آید. 
۱۷.

قصدیت در فراسوی ایده آلیسم و رئالیسم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قصدیت آگاهی نوئسیس نوئما شهود بازنمایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۴ تعداد دانلود : ۳۰۶
عزیمت گاه هوسرل برای برچیدن دوگانگی(سوبژه و ابژه) مندرج در سرشت سنت متافیزیک غرب ساختار استعلایی آگاهی است. از این رو بنای ذاتی آگاهی قصدیت است. قصدیت فعل آگاهی و عملی عینیت ساز است؛ یعنی با توسل به مراحل روش شناختی و نوئسیسی، ابژه هایی از جنس ادراک پدید می آید و در ساحت شناختی ذهن مندرج می شود. لذا آگاهی علاوه بر شهود حسی توان شهود ذوات را نیز دارد، از این جهت پدیدارشناسی در هوسرل  وصف بازنمایانه ندارد و توانسته نحوی ایده آلیست مبتنی بر افعال آگاهی در تقرر محتوای رئال جهان در وعاء ذهن و پهنه فهم را ارائه کند که، درک متداول از عین و ذهن را پس بزند و راه خود را برای عبور از ثنویت میان امر رئال و ایده آل بگشاید، چنانکه هر سوبژه متضمن ابژه ی خویش شود و درون ساختار استعلایی آگاهی آن را زیست کند. این نوشتار در صدد تبیین نحوه تقرر پدیدار جهان در حوزه آگاهی است وهمچنین بررسی این مطلب که فاعلیت مطلق و تقدم ذهن در مواجهه ی با جهان عینی به عنوان یگانه نهج فهم و دریافت هستی چطور می تواند عملی عینت ساز باشد؟ یعنی قصدیت، چگونه ساحت رئالیته را در ایده آلیته مستحیل و با آن یگانه می کند ؟ به بیان دیگر، قصدیت، چگونه فراسوی عین و ذهن (ایده آلیسم و رئالیسم) و در مناسبات جهت مند با آن دو مأوی می گزیند؟
۱۸.

تبیین رابطه هنر و طبیعت در فلسفه شلینگ(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شلینگ من طبیعت ارگانیک لایب نیتس اسپینوزا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۳۴۳
شلینگ به منظور دست یابی به بنیان مشترک «من» و طبیعت، با ابطال دوگانگی میان آن دو و اثبات عدم امکان تقلیل طبیعت به سلسله علل و معلول های مکانیکی، به رویکرد جدیدی در فلسفه طبیعت دست می یابد. او با تلفیق اصل هدف مندی درونی لایب نیتس، یگانه انگاری اسپینوزا و مفهوم کانتی غاییت به برداشت ارگانیک از طبیعت به مثابه یک کل می پردازد و «من» را بر بنیان این طبیعت ارگانیک بنا می نهد. شلینگ به اندیشه حیات گرایانه لایب نیتس روی می آورد تا طرحی از طبیعت به عنوان امری خودسازمان دهنده ارائه دهد و برای غلبه بر دوگانگی های فلسفه مدرن از دیدگاه جوهر مشتد او بهره می برد. بر اساس این دیدگاه هر جزء باید در خود کل را داشته باشد و هر واحد باید مشتمل بر کثرتی نامتناهی باشد، لذا تمایز میان امر ذهنی و عینی در درجه است نه در نوع؛ طبیعت سراسر زنده است و هیچ شی واقعی کاملاً غیرارگانیک نیست بلکه تنها در مرتبه پایین تری از ارگانیک است. برای شلینگ والاترین درجه ساماندهی امر نامتناهی چیزی نیست جز خلاقیت هنرمند که اوج کل قوای ارگانیک طبیعت است. پرسش اصلی این مقاله پیرامون نقش بنیادینی است که برداشت ارگانیک شلینگ در ماهیت زیبایی شناسی او داشته است، در این راستا ضمن بررسی تأثیر رویکرد حیات گرایانه لایب نیتس به تبیین برجسته سازی فعالیت «من» در نظام اندیشه شلینگ پرداخته می شود.
۱۹.

خوانش تصویر مرگ از دیدگاه رولان بارت (رویکردی نشانه شناسانه تصویری بر کتاب اتاق روشن)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رولان بارت نشانهشناسی تصویری اتاق روشن تصویر مرگ عکس باغ زمستانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۹ تعداد دانلود : ۴۳۸
رولان بارت از پیشگامان نشانهشناسی تصویری بود؛ نشانهشناسی تصویری به تبیین و تحلیل تصویر در چارچوب نظام های دلالتی و در جستجوی راهی برای ترجمه تصاویر به زبان گفتار است. وی آخرین کتابش، اتاق روشن ، را به تأملات درباره عکاسی اختصاص داد، و باور داشت که عکس بیش از آنکه واقعیت را منعکس یا بازنمایی کند، بر آن دلالت دارد، نشانهها و چیزهایی که بر بیننده در مقام خواننده عکس مهم تلقی میشود، مبنای تفسیر و واکاوی قرار میگیرد. بخش نخست کتاب، در پی توصیف و تفسیر عکسهای مختلف جهت دستیابی به ذات عکس و بخش بعدی پیرامون عکس باغِ زمستانی است و درباره دوران سوگواری در غیاب و مرگ مادر است. در پژوهش حاضر  به این سوالات پاسخ داده میشود، نخست، منظور بارت از حقیقت عکس درباره مرگ چیست؟ دو اینکه، تفاوت عکس پرتره و پرتره نقاشی چیست؟ در نهایت، چگونه یک عکس، نشانههایی از هستی و مرگ را توأمان تفسیر میکند؟ روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است و جمعآوری اطلاعات، با استفاده از منابع کتابخانه ای انجام شده است. ابتدا، ابزارهای رویکرد نشانهشناسی در تحلیل متون، بیان شده و سپس سازوکار، نقش و اهمیت این ابزارها در تحلیل و خوانش عکس، تشریح و تبیین شده است.
۲۰.

چالش تجربه زیبائی شناختی در بستر سوبژکتیویته دکارتی

کلید واژه ها: زیباشناسی تجربه زیباشناختی سوبژکتیویسم اومانیسم دکارت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۳ تعداد دانلود : ۳۲۶
سوبژکتیویته منتج از کوجیتوی دکارت، بر بستر رخدادهای متنوعی از جمله هنر اومانیستی رنسانس شکل گرفت، این تحول اندیشه ای بدیع و نگرشی شامل عرصه های مختلف فلسفی است. ازمنظر دکارت زیبایی سوبژکتیو است و هر چیزی که سلیقه یا حساسیت ذهنی ما را ارضاء کند، زیبا است؛ این رویکرد پس از دکارت نیز  تداوم می یابد و با محوریت یابی ذوق در پنداشت امرزیبا، در آرای متفکرانی همچون: برک، هیوم وکانت بارور می گردد. در این پژوهش با تکیه برماهیت سوبژکتیو تجربه زیباشناسی، بر ساحت انفسی تجربه تاکید می گردد واز این طریق بحث     را ازچالش های حاکم بر داوری زیبا شناختی، که عمدتا مبتنی بر لحاظ عناصر عینی و ابژکتیو در قضاوت زیباشناختی است، متوجه ساحت انفسی تجربه و درنهایت محوریت فرد در صدور این داوری ها گرداند. پرسش اصلی این پژوهش در راستای چالشی است که بر ماهیت سوبژکتیویته بر بستر زیبایی شناسی رخ می دهد؛ اینکه چگونه سوبژکتیویته دکارت در دوران معاصر مورد نقد  واقع شده است، نقدهایی که منجر به تغیرات مهمی در تفکر و هنر گردیده است. چالش سوبژکتیویته دکارت، زمینه را برای چالش بزررگ سوبژکتیویته در عصر حاضر و محوریت یابی فرد به جای انسان کلی، فراهم می گرداند. پژوهش حاضر پژوهشی کیفی است که درآن نگارنده به روش مطالعه اسنادی اطلاعات را گردآوری کرده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان