احمد ماکویی

مقدمه و اهداف: علی رغم پیشرفت های قابل توجه فناوری، دنیای امروز هنوز هم درگیر انواع بلایای طبیعی و انسان ساز (مانند زلزله، سیل، طوفان، بهمن، جنگ، تروریسم، ناآرامی های سیاسی و غیره) است که نه تنها روند توسعه پایدار را کاهش می دهد، بلکه در صورت غفلت می تواند صدمات فاجعه بار و گاه جبران ناپذیری به رفاه یک جامعه وارد کند. این موضوع به یک سیستم یکپارچه لجستیک که به صورت علمی و جامع طراحی شده است، نیاز دارد تا نیازهای مدیریت بحران را برطرف کند؛ سیستمی با فرآیندهای واضح و از پیش تعریف شده که در آن همه اجزا دارای عملکردهای از پیش تعیین شده هستند. امدادرسانی به آسیب دیدگان یکی از مهم ترین مراحل مدیریت بحران است که باید پیش از رخداد حادثه برای آن برنامه ریزی کرد؛ زیرا امدادرسانی به موقع و بهره ور خسارات جانی و مالی را به شدت کاهش خواهد داد. برای عدم غافلگیری در زمان بحران های طبیعی، باید برنامه ریزی های مناسب از قبل و در شرایط معمول انجام گیرد. یکی از مسائل حیاتی در زمان بحران، کمک رسانی سریع و به موقع است. تدارکات بشردوستانه یکی از مهم ترین مسائل عملیات و مدیریت بلایا محسوب می شود. این در حالی است که عملیات موردنیاز برای تدارکات بشردوستانه باید به اندازه کافی پایدار باشد تا تحت ماهیت نامشخص و پیچیده فاجعه و بحران به خوبی عمل کند. بسیاری از مشکلات در مراحل قبل و بعد از بحران، خسارات انسانی و اقتصادی را به همراه دارد و درعمل اطمینان از طراحی کارآمد عملیات تدارکات بشردوستانه ضروری به نظر می رسد. در این پژوهش، با توجه به اهمیت برنامه ریزی پیش از بحران و همچنین فرآیند بهینه سازی ریاضی برای مکان یابی تسهیلات و مراکز امداد، مقالات منتشرشده بین سال های 2004 تا 2023 برای بررسی مدل های بهینه سازی در زمینه تدارکات بشردوستانه بررسی شده است. هدف پژوهش آشنایی با روند پژوهش های فعلی تدارکات بشردوستانه، به ویژه مسئله بهینه سازی مورداستفاده برای دستیابی به اهداف مختلف بخش مکان یابی تسهیلات تدارکات بشردوستانه و ارائه برای پژوهش های آتی است.روش ها: برای دستیابی به یک دید کلی در حوزه های پژوهشی و اطلاع از اینکه چه مقالاتی در این زمینه وجود دارد و چه کسانی در این حوزه پژوهش داشته اند و اطلاعات جامع تر دیگر، با استفاده از سایت Web of Science، کلیدواژه هایی که در این پژوهش مدنظر است، جست وجو شد. در مورد مسائل مکان یابی تسهیلات، تمامی انواع مسئله مکان یابی تسهیلات موردمطالعه قرار گرفته و در این مطالعه سعی شده است که مقالات موردبررسی در دو دسته مسائل با مدل های قطعی و غیرقطعی طبقه بندی شوند.یافته ها: در جدول مدل های قطعی، نوع تابع هدف، متغیرهای تصمیم گیری، نوع مدل و روش های حل گنجانده شده است. در مدل های غیرقطعی، این مطالعه بیشتر رویکردهای برنامه ریزی تصادفی و بهینه سازی قوی را تحت پوشش قرار می دهد؛ همچنین در جدول مدل های غیرقطعی، نوع تابع هدف، متغیرهای تصمیم گیری، پارامترهای غیرقطعی مدل، نوع عدم قطعیت، نوع مدل و روش های حل گنجانده شده است. با توجه به مقالات مرورشده و همچنین با مراجعه به جدول مرور مبانی نظری ارائه شده می توان به نکاتی که به آن ها پرداخته نشده یا کمتر پرداخته شده است، دست یافت.نتیجه گیری: درنهایت می توان نتیجه گرفت که این مطالعه می تواند برای پژوهشگران در درک روند فعلی مسئله بهینه سازی در تدارکات بشردوستانه و تکنیک های مدل سازی مفید باشد. پژوهشگران می توانند به راحتی خلأ پژوهش را دریابند و از طریق پژوهش های خود به جامعه کمک کنند.

هدف: حمل بار از طریق ریل با توجه به مزایایی همچون آلودگی کمتر در مقایسه با حمل جاده ای، صرف زمان کمتر در قیاس با حمل دریایی و هزینه کمتر نسبت به حمل هوایی، از جمله موضوعاتی است که در حوزه حمل ونقل اهمیت دارد. از همین رو شرکت های حمل ونقلی، بیش از پیش به فعالیت در زمینه حمل بار ریلی و به ویژه، حمل بار بین المللی ریلی تمایل نشان می دهند. از جمله چالش های شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران، در حوزه حمل ونقل بین المللی، رتبه بندی این شرکت هاست که در تصمیم های گوناگونی همچون اعطای تخفیفات و تسهیلات، واگذاری واگن های خارجی، اولویت دهی به تأمین خواسته ها و رسیدگی به شکایات و موضوعاتی از این دست تأثیرگذار است. به همین منظور، در این مقاله مدل تصمیم گیری چندمعیاره پویا، برای رتبه بندی شرکت های حمل ونقل بین المللی ریلی ایران پیاده سازی شده است. روش: با توجه به ماهیت پویای مسئله، مدل تصمیم گیری چندمعیاره پویا، بر اساس داده های واقعی حمل بار بین المللی، شامل صادرات، واردات و ترانزیت، توسط شرکت های حمل ونقل بین المللی ریلی، در پنج سال اجرا شد و به منظور برآورد داده های عملکردی شرکت ها در آینده، از سیستم استنتاج فازی بهره گرفته شد. یافته ها: با لحاظ کردن عدم قطعیت از دو جهت که یکی تأثیرپذیری فعالیت شرکت ها در قالب یک سیستم استنتاج فازی و دیگری، پویایی مدل تصمیم گیری چندمعیاره پویا بود، اولویت 15 شرکت حمل ونقل بین المللی ریلی، برای شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران مشخص شد. نتیجه گیری: نتایج کلی بیانگر آن است که مواجهه با موضوع رتبه بندی شرکت های حمل ونقل بین المللی ریلی به صورت پویا، خروجی مطلوب تری را ارائه می دهد. همچنین کاربردی بودن روش ارائه شده برای بهره مندی از سیستم استنتاج فازی در مدل تصمیم گیری چندمعیاره پویا، از دیگر نتایجی است که از این پژوهش حاصل شد.

هدف از این پژوهش بررسی عوامل موثر بر بین المللی شدن شرکتهای دانش بنیان در دو مسیر سنتی و زودهنگام جهت ارائه الگویی پویاست که پویایی خود را هم از دریافت بازخورد عوامل بر هم و هم از تنوع شرایط حاکم بر فضای کسب و کار بین المللی کسب می کند. در این راستا، بنگاه های دانش بنیان تولیدی فعال در صنعت داروهای گیاهی ایران که عمدتا در تراز کوچک و متوسط طبقه بندی می شوند مد نظر و مورد بررسی قرار می گیرند. در ابتدا چهارده عامل اصلی موثر در بین المللی شدن شرکتها از طریق مصاحبه تعیین شده است. سپس با استفاده از تکنیک نقشه شناختی فازی روابط و مفاهیم عصبی حاکم بر عوامل موثر بر بین المللی شدن شرکتهای مورد مطالعه برای دو وضعیت متفاوت قبل و بعد از تحریمهای بین المللی مورد بررسی قرار می گیرد و در نهایت، الگوی پویای بین المللی شدن شرکتهای دانش بنیان با استفاده از تعریف بین المللی شدن بر پایه سه بعد زمان، محدوده و مقیاس و میزان اهمیت و تغییرات عوامل بین المللی شدن برای دو حالت بیان شده پیشنهاد می گردد. تحلیل داده ها نشان می دهد که کاربست رویکردهای موجود در ادبیات بین المللی شدن شرکتها که غالبا به شکلی غیر پویا ارائه شده اند به تنهایی در خصوص شرکتهای دانش بنیان کارساز نبوده و نیازمند رویکردی تلفیقی با در نظر گرفتن بازخورد مفاهیم بر هم است که با شرایط کسب و کار فعلی تطابق داشته باشد.

در پژوهش حاضر، جریانات موجودی و مالی در زنجیره های تأمین بررسی می شود. هدف این پژوهش، ارائه روشی برای بهینه سازی این دو جریان در زنجیره ها است. درصد بازگشت سرمایه به عنوان متغیر وابسته و سه جزء تشکیل دهنده چرخه تبدیل نقدینگی که نمایانگر جریانات مالی و فیزیکی به شمار می روند، به عنوان متغیرهای مستقل هستند. داده های اعضای زنجیره شش صنعت شامل خودرو و قطعات، دارو، غذایی، پتروشیمی، فلزی و معدنی استخراج و با دو سناریوی «بازنگری در روزهای متغیرهای وابسته بدون تغییر در چرخه تبدیل نقدینگی در کل زنجیره» و «کاهش در روزهای متغیرهای وابسته به همراه کاهش در چرخه تبدیل نقدینگی» صورت مسئله پژوهش تعریف شده و با استفاده از مدل سازی مبتنی بر عامل و نرم افزار نت لگو شبیه سازی شده است. بر اساس نتایج سناریوی اول درصورتی که روزهای نگهداری موجودی در پایین دست زنجیره کاهش و به بالادست زنجیره انتقال یابد و در مقابل دوره پرداخت به بالادست کوتاه تر شود، دوره بازگشت سرمایه برای کل زنجیره بهبود می یابد؛ همچنین بر اساس نتایج سناریوی دوم، به نسبت میزان کاهش چرخه تبدیل نقدینگی از طریق بهره وری در سایه همکاری اعضای زنجیره، بهبود عملکرد شاخص بازگشت سرمایه قابل ملاحظه است.

تحلیل پوششی داده ها یکی از پرکاربرد ترین روش ها برای ارزیابی عملکرد بانک ها است. در حوزه ارزیابی عملکرد بانک ها، مدل های مختلف تحلیل پوششی داده ها از قبیل مدل های پایه CCR، BCC، مدل های چند مرحله ای و شبکه ای با شاخص های متنوع ارائه شده است. در این پژوهش ابتدا انواع شاخص ها در ارزیابی بانک ها شناسایی و دسته بندی شد. از طرفی وجود متغیر های زیاد برای ارزیابی بانک ها در بستر تحلیل پوششی داده ها موجب نقض یک قانون کلی که ارتباط بین تعداد واحد های تصمیم گیر و تعداد ورودی ها و خروجی ها برقرار می کند، می شد. رویکرد استفاده شده بر اساس مدل سازی معادلات ساختاری بوده که با نرم افزار AMOS و SPSS تحلیل های لازم صورت گرفت. تحلیل اولیه نشان داد شاخص های کلی برازش مدل مورد تایید قرار نگرفت و تعدادی از متغیر ها در سطح اطمینان 95 درصد معنادار نبودند. لذا، متغیر هایی که معنادار نبوده و بارهای عاملی کم اثر داشتند از مدل حذف شدند. مدل تعدیل یافته بر اساس شاخص های کلی برازش، مورد تایید قرار گرفت. با این رویکرد، ورودی ها و خروجی های تاثیر گذار و کلیدی که قابلیت ایجاد تمایز برای ارزیابی عملکرد شعب را داشتند، استخراج شد. در نهایت، مدل از 22 متغیر اولیه به 8 متغیر تعدیل شد. لذا این روش می تواند برای شناسایی متغیر های کلیدی برای ارزیابی بانک ها و سایر سیستم های ارزیابی با متغیر های زیاد مورد استفاده قرار گیرد.

امروزه بخش عمدهای از انرژی موردنیاز از سوختهای فسیلی بهدست میآید. محدودیت ذخایر انرژی فسیلی در جهان و انتشار مواد آلاینده بشر را برای جایگزینکردن منابع انرژی جدید به چالش کشیده است. در این میان باد و خورشید با دارابودن مزایایی چون نداشتن آلودگی زیستمحیطی، رایگان بودن و قابلتجدیدبودن، جایگاه و اهمیت ویژهای دارند. در این پژوهش ابتدا به بررسی عوامل مؤثر بر مکانیابی نیروگاههای خورشیدی، بادی و کوچکمقیاس گازی پرداخته شده و نقشههای مربوط به معیارها در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی تهیه شده است؛ سپس با توجه به اهمیت تلفیق اطلاعات فرآیند تحلیل شبکهای برای وزندهی به لایهها انتخاب و به کمک نرمافزار سوپردسیژن اجرا شده است؛ درنهایت مدل زنجیره تأمین شبکه توزیع برق با هدف بیشینهکردن سود تأمینکننده و کمینه کردن انتشار آلاینده ارائه و برای استان زنجان بهعنوان مطالعه موردی حل شده است. طبق نتایج مناطقی از شهرهای خدابنده، ایجرود، ماهنشان برای احداث نیروگاه بادی و مناطقی از خدابنده و ایجرود برای احداث نیروگاه خورشیدی و خدابنده، زنجان و ماهنشان برای احداث نیروگاه کوچک مقیاس گازی مناسب هستند.

هر ساله جمعیت عظیمی از جوانان کشورمان ایران راهی خدمت وظیفه عمومی می شوند. این جمعیت عمدتا در سنین 18 تا 28 سالگی قرار دارند و دارای تحصیلات عالی هستند. بدیهی است که خروج چنین جمعیتی از نیروی کار از صحنه تولید برای سربازی هزینه فرصت بالایی برای اقتصاد ما دارد. با این وجود به دلایل مختلف تحقیقات زیادی که ارزیابی کمّی از این هزینه برای ما فراهم شود وجود ندارند. این تحقیق بر آن شده است تا با استفاده از روش تحقیق در عملیات و به طور دقیق تر از طریق ماتریس دوگان در برنامه ریزی خطی الگویی فراهم کند تا بتوان تصوری از هزینه فرصت نیروی انسانی مشمول خدمت وظیفه عمومی در ایران پیدا کرد. کلیه داده های تحقیق بر مبنای آمارهای سال 1394 بدست آمده اند. جامعه آماری تحقیق 400 هزار سرباز وظیفه است. تمرکز این تحقیق جهت استخراج مدل بر تفکیک درجات تحصیلی و زیربخش های صنعتی با طبقه بندی ISIC است. در ادامه نیز با توجه به آمار های معدود موجود به حل مدل پرداخته شد. بر اساس یافته های تحقیق هزینه فرصت بدست آمده برای خدمت وظیفه عمومی آقایان معادل 70/46 درصد ارزش افزوده صنعت در 1394 است. این عدد معادل هزینه اقتصادی ای است که کشورمان در صورت به سربازی فرستاده شدن جمعیت مشمول متحمل می شود، و یا به عبارتی، برابر این مقدار از فرصت از دست می رود. همچنین در طی چند سناریو به حالت های ممکن دیگر هزینه فرصت سربازی پرداخته شد.

یکی از تصمیمات مهم در زنجیره تامین انتخاب تامین کننده است که بر بخشها و اهداف مختلف یک زنجیره اثرات مهمی بر جای میگذارد. ازآنجاکه در حوزه انتخاب تامینکننده سه شاخص: انتخاب محصول/تکنولوژی، انتخاب روش انتقال محصول/ تکنولوژی و انتخاب تامین کننده محصول/تکنولوژی، قابل بحث و بررسی می باشند؛ در این مقاله، عوامل تاثیرگذار بر این سه شاخص شناسایی و اهمیت معیارها با استفاده از روش دیمتل خاکستری و روش بهترین-بدترین (BWM) تعیین خواهد شد. سپس اولویت گزینه ها با استفاده از روش تصمیم گیری تحلیل شبکه ای خاکستری که از قوی ترین روش های تصمیم گیری است مشخص خواهد شد. در این مقاله تلاش شده است تا برتری روش BWM برای تعیین اهمیت معیارها نسبت به روش های پیشین در این گروه نشان داده شود. میزان سازگاری به دست آمده برای روش BWM تایید کننده این ادعا است. به منظور بررسی روش پیشنهادی، یک نمونه مطالعاتی با وجود 5 تامین کننده نهایی، 3 تکنولوژی و 5 روش انتقال تکنولوژی اجرایی گردید که به انتخاب بهترین تامین کننده ای که دارای تکنولوژی برتر بوده و با روش انتقال بهینه قادر به انتقال تکنولوژی است، ختم شد.

 یکی از مشکلات دیرینه در پژوهش های فرهنگ و تأثیر رفتار انسان ها در تغییرات فرهنگی، پیش بینی نحوه انتشار و تکامل این مفهوم پویاست. واژه مِم (خرده فرهنگ) پایه ای برای توصیف گسترش افکار، عقاید و پدیده های فرهنگی بر پایه اصول تکاملی برای کاربرد و مدل سازی به روش مِمِتیک است. روش عامل مبنا مدلی است شامل یک یا چند عامل به همراه محیطی که عامل ها در آن قرارگرفته اند؛ به نحوی که امکان ایجاد تعامل، ارتباط و تصمیم گیری برای عامل ها فراهم کرده و می تواند با تقریب خوبی نتیجه تعاملات را پس از تعداد مشخصی برخورد مشخص نماید. این مقاله به فرهنگ سازمانی  و نحوه تکامل آن پرداخته است. نظریه قدرت خط گسل یکی از  مدل های محاسباتی پویای فرهنگ سازمانی است که تأثیر میزان شباهت خصوصیات افراد را در همبستگی تیمی و فرهنگ هم افزایی نشان می دهد. در این تحقیق با توجه به اینکه خروجی های این تحقیق تصویری از تأثیر عوامل مختلف در تغییرات فرهنگ سازمانی به دست می دهد، می تواند به برنامه ریزی راهبردی سازمان کمک شایانی داشته باشد.

هدف اصلی این مقاله تعیین عوامل تاثیرگذار در انتخاب اندازه بافرها با توجه به ریسک های پروژه است که همواره این عوامل به دلیل آنکه حسی و شهودی هستند، دقیق محاسبه نمی شوند و همچنین به دلیل کمبود منابع و زمان موجب تاخیر در پروژه شده و یا بیشتر از نیاز واقعی فعالیتهای پروژه در نظر گرفته می شوند که این امر هزینه های پروژه را افزایش می دهد. از طرف دیگر در این مقاله سعی شده تا روابط و تعامل ریسکها با یکدیگر شناسایی شده و در قالب مدلی مفهومی ارائه گردد. در مدل ارایه شده ریسکهای پیشران و وابسته تعیین خواهند شد که در بستر مدل مفهومی ارائه شده می توان با مدیریت ریسک های پیشران بر اندازه بافرهای کل پروژه تأثیر گذاشته و شاخص های زمانی و هزینه ای پروژه را در حد قابل قبولی بهبود ببخشد. به منظور ارائه مدل مفهومی از روش مدلسازی ساختاری تفسیری (ISM)  استفاده شده است و برای فراهم ساختن اطلاعات کیفی مدل مصاحبه های عمیق با بیست و هفت نفر از خبرگان و مدیران پروژه های بزرگ در حوزه نفت و گاز انجام شده است. بر اساس مدل مفهومی ارایه شده و همینطور تحلیل همزمان، مشکلات ناشی از پیچیدگی و شناخت کم از مسایل فنی پروژه عاملِ اصلی است که باعث می شود مدیران و پیمانکاران مجبور به افزایش سطح بافرها شوند.

از مهم ترین موضوعات برای موفقیت سازمان ها، مسئله انتخاب مناسب پرتفوی پروژه ها است. در پژوهش های قبلی انتخاب سبد پروژه ها با تمرکز روی میزان کارایی پروژه ها انجام و کمتر به نقش ریسک توجه شده است؛ بنابراین در این مقاله مدلی چندهدفه برای انتخاب پرتفوی بهینه پروژه ها با رویکرد ترکیبی کارایی- ریسک و با استفاده از تکنیک های DEA، RPN، MOMP و NSGAII ارائه شده است که در آن نه تنها پارامتر ریسک شاخص اصلی در نظر گرفته شده است، کارایی پروژه ها و محدودیت منابع نیز در آن لحاظ شده است. همچنین مدل پیشنهادی قابلیت انتخاب سبد بهینه را در شرایط گوناگون از جمله نبود پروژه های ناسازگار (پروژه های متضاد که تنها یکی از آنها انجام شدنی است)، پروژه های پیش نیاز (پروژه هایی که انجام یکی وابسته به انجام دیگری است) و هم نیاز (پروژه هایی که لازم است هم زمان انجام شوند) دارد. از نوآوری های اصلی این مقاله ارائه روش حل فرا ابتکاری است که چندین پرتفوی بهینه نامغلوب پروژه ها را ارائه می کند.

صنایع دفاعی، به عنوان مجموعه ای از سازمان های پروژه محور با پروژه های تحقیقاتی و توسعه صنعتی پیچیده و با سطح فن آوری بالا، به منظور مقابله با تغییر و تحولات محیط و نیاز بهره بردار و دست یابی به اهداف استراتژیک همواره نیاز به استفاده از ابزارها و متدهای جدید برای کاهش هزینه ها، بهبود کیفیت و زمان به منظور مدیریت بهتر، موثر و کارامد پروژه های خود دارد. موفقیت پروژه های تحقیقاتی و توسعه صنعتی دفاعی، وابستگی زیادی به برخورداری از زنجیره های تامین قوی و پایدار داشته و رقابت بین سازمان های پروژه محور دفاعی، به رقابت بین زنجیره های تامین آنها تبدیل شده است. هدف اصلی این مقاله، شناسائی عوامل موثر در نحوه مدیریت زنجیره تامین در فازهای مختلف پروژه های تحقیقاتی و توسعه صنعتی دفاعی و ارئه مدل بومی و یکپارچه در کل چرخه حیات می باشد. بدین منظور، ابتدا با بررسی ادبیات موضوع و مدل های رایج و مصاحبه با 10 نفر از صاحب نظران و متخصصان صنایع دفاعی، عوامل تاثیرگذار در 5 دسته وجوه توازن، راهبرد زنجیره، مهندسی همزمان سه بعدی، سطوح تصمیم گیری و عوامل محیطی و فراسازمانی در کل چرخه حیات پروژه شناسائی و دسته بندی شدند. در ادامه برای اعتبار سنجی ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه در بین 80 نفر از مدیران و کارشناسان مرتبط توزیع و آزمون کولموگروف-اسمیرنف، به منظور بررسی نرمال بودن نتایج، آزمون بینومال، برای بررسی تاثیر عوامل شناخته شده و در نهایت آزمون فریدمن برای اولویت بندی آنها مورد استفاده قرار گرفته است و در نهایت با توجه به معیارهای شناخته شده نهائی و موثر و براساس مصاحبه با متخصصان و کارشناسان مرتبط با موضوع، مدل بومی و مفهومی در این زمینه طراحی شد. اعتبار سنجی ابزار تحقیق و مدل استخراج شده از طریق نظر سنجی و مصاحبه با پانل خبرگان به روش اعتبار محتوائی و عاملی انجام شد. بر اساس نتایج این تحقیق، زنجیره تامین در کلیه فازهای چرخه حیات پروژه بایست بصورت تخصصی در نظر گرفته شده و در هر مقطع با راهبرد مشخص اعمال و برای آن برنامه ریزی نمود تا پروژه با موفقیت به مرحله خاتمه یافتگی برسد. بکارگیری مدل این تحقیق کمک شایانی به موفقیت پروژه های تحقیقاتی و توسعه صنعتی نموده و می تواند بطور عمومی در سازمانهای پروژه محور و در صنایع با فن آورهای پیشرفته پروژه محور و به عنوان یک راهنما، به منظور اجرای مدیریت زنجیره تامین پروژه در سراسر چرخه حیات، به کار رود.  

با توجه به پیشرفت سریع فن آوری و ظهور محیط های شدیداً رقابتی، مهم ترین هدف شبکه های توزیع غیر متمرکز که توسط تامین کنندگان مختلف اداره می شود، بیشینه نمودن سود خود و شبکه است. یکی از ابزارهای کلیدی برای ارتقای کارایی در فضای رقابتی، بهره گیری از تئوری بازی و بازی همکارانه در شبکه های توزیع و حمل و نقل است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی نقش صنایع کوچک و متوسط در توسعه فعالیت های اقتصادی کشور و دست یابی به مدلی همکارانه، به منظور ساماندهی اثر بخش در شبکه های غیر متمرکز است. این امر، این صنایع را وادار می کند که متغیرهای اصلی مانند حجم، هزینه و زمان ارسال را به عنوان یک عنصر مهم در فضای رقابتی در نظر گرفته و سطح خدمت به مشتریان را افزایش داده و محصولات را مطابق با خواسته آنان تهیه نمایند. از سوی دیگر، در دنیای واقعی به علت عدم اطمینان موجود بر اثر مسائل سیاسی مانند تحریم، وقوع جنگ ها، مسائل اقتصادی، اجتماعی، وقایع طبیعی و ...، مقدار جریان، هزینه و زمان ارسالی بین تامین کنندگان، دست خوش تغییرات می گردد. بنابراین، برای فائق آمدن بر مسائل غیر قابل پیش بینی، برای تامین کنندگان اهمیت دارد چگونه و با چه ترکیبی فعالیت نمایند تا بتوانند عایدی بیشتری را نصیب خود و شبکه نمایند. در این پژوهش، مسئله ای ریاضی با در نظر گرفتن سناریو های مختلف در حالت غیر قطعی در این صنایع، ارائه می گردد. در ادامه، برای تشریح مدل و اثبات کاربردی بودن، سه مثال عددی در این صنایع مطرح و کارایی رویکرد همکارانه و غیر همکارانه با هم مقایسه می گردند. نتایج تحقیق نشان می دهند که، بازی های همکارانه باعث افزایش میزان عایدی و سود بازیگران شده و میزان تابع مطلوبیت و هم افزایی در بازی همکارانه افزایش چشم گیری می یابد.

باتوجه به محدودیت بودجه سازمان ها، اولویت بندی و اجرای مناسب راهبردها به منظورحذف یا کاهش شکاف های فناوری، از اهمیت حیاتی برخوردار است. رتبه بندی و انتخاب صحیح راهبردهای حاصل از ارزیابی فناوری مورد نیاز یک سازمان برای اجراء، قادر است مزیت رقابتی سازمان را ارتقاء بخشد. در روش های رایج، ابتدا راهبردها مشخص و همگی با هم رتبه بندی می گردند. سپس با توجه به محدودیت منابع سازمان، به ترتیب اولویت به مرحله اجراء گذاشته می-شوند. در این حالت، امکان انتخاب راهبردهای همگن بالا می رود و احتمالاً رشد نامتوازن سازمان را افزایش خواهد داد. دراین مقاله، نخست موقعیت فناوری موجود سازمان به روش کپ تک ارزیابی و راهبردهای مناسب تعیین می گردند. برخلاف روش های رایج، با معرفی و بهره گیری از روش ابتکاری بدیع، راهبردها در چند گروه خوشه بندی می شوند. در ادامه، راهبردهای درون هر خوشه، به روش تاپسیس رتبه بندی و هنگام اجراء، حتی الامکان از تمام خوشه ها، یک راهبرد برتر انتخاب خواهد شد. درنتیجه، کارایی اجرای راهبرد های تعیین شده با توجه به اولویت بندی پیشنهادی، احتمال رشد متوازن سازمان را به صورت چشم گیری افزایش خواهد داد. به منظور ارزیابی روش ارایه شده، مطالعه موردی دریک شرکت سردخانه صورت گرفته و نتایج مثبت حاصل از روش معرفی شده، نشان داده شده است.

بهره‌مندی از سیستم لجستیک مناسب، یکی از عوامل کلیدی موفقیت در کسب کار است. بررسی فضای کسب و کار خودرو‌سازان در ایران نشان‌دهنده پشت سر‌گذاردن مرحله رشد سریع اولیه و اشباع بازار است. یکی از استراتژی‌ها معمول شرکت‌ها در چنین حالتی، کاهش هزینه به‌منظور حفظ سوددهی و شناسایی فرصت‌های بهبود در سازمان است. اولین جایی که می‌توان کاهش هزینه و شناسایی فرصت‌های پیش‌رو را از آن شروع کرد، لجستیک و زنجیره تامین سازمان است. سازمان‌ها در هر زنجیره‌ای، به دنبال ایجاد بهبود در ساختار‌های عملیاتی هستند. در این مسیر دو سوال مهم مطرح می‌شود. اول اینکه چه فرصت‌هایی برای بهبود وجود دارد و دوم اینکه کدام فرصت با توجه به محدودیت‌های موجود، ارزش بیشتری را برای سازمان ایجاد خواهد کرد. در این راستا، عارضه‌یابی با پاسخ‌گویی به این سوالات، سازمان را در کسب ارزش و ایجاد بهبود یاری می‌دهد. در این مقاله روشی جهت ارزیابی سیستم لجستیک سازمان (فرآیندهای تامین، تولید و فروش) در سطوح مدیریتی و سازمانی، جریان اطلاعات و جریان فیزیکی ارائه شده است. عارضه‌یابی این امکان را فراهم می‌آورد تا بتوان نقاط ضعف و قوت سازمان را شناسایی کرده و در جهت بهبود آن اقدامات لازم را انجام داد. روش ارائه شده در این مقاله برای عارضه‌یابی سیستم لجستیک یک شرکت خودروساز در ایران مورد استفاده قرار گرفته است که در اینجا به‌عنوان مطالعه موردی ارائه شده است.

در مقاله "مدل‌سازی زنجیره ارزش در صنعت خودرو ایران به منظور دستیابی به استراتژی رهبری هزینه " تلاش می‌شود تا مدلی به منظور طراحی و تبیین استراتژی رهبری هزینه در صنعت خودرو ایران توسعه داده شود. تاکید این مقاله دستیابی به مزیت رهبری هزینه از طریق تمرکر بر منابع درون سازمانی است. بنابراین از ادبیات مربوط به دیدگاه مبتنی بر منابع شرکت استفاده شده است. هم‌چنین، به منظور تجزیه و تحلیل ساختار هزینه شرکت‌ها و کمک به تصمیمات استراتژیک و نیز بررسی درون سازمانی، از مدل زنجیره ارزش مایکل پورتر استفاده شده است. سهم اصلی این مقاله در توسعه دانش، بررسی مدل زنجیره ارزش و توسعه این مدل براساس ادبیات موجود است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که اگر فعالیت مدیریت زنجیره تامین و نیز فعالیت طراحی و توسعه محصول جدید در مدل زنجیره ارزش لحاظ شود، تصویر واقع بینانه‌تری از فعالیت‌های سازمان و ابزار جامع تری برای بررسی و تجزیه و تحلیل ساختار هزینه و دستیابی به مزیت رقابتی پایدار است. به منظور آزمون مدل پیشنهادی، ابتدا یک مدل برنامه‌ریزی ریاضی تصمیم گیری چند هدفه بر اساس مدل پیشنهادی توسعه داده شد. سپس، به منظور سنجش اعتبار مدل ریاضی از داده‌های مربوط به یک شرکت خودروساز استفاده شده است. نتایج حل مدل نشان می‌دهد که استفاده از مدل پیشنهادی موجب بهبود در هزینه استفاده از منابع، هزینه نگهداری، تخصیص بهینه بودجه، هزینه تامین مواد اولیه و هزینه حمل و نقل می‌شود.

پیچیدگی جهان در تضاد با سادگی قوانین فیزیکی قرار دارد . در سالهای اخیر رفتارهای غیر خطی و پویای سیستمها به طور وسیع مطالعه شده است ، یعنی رفتارهایی که منجر به پیچیدگی و در نهایت آشوب می شوند . مطالعه این رفتارها ، منتهی به وضع قوانین جدیدی در طبیعت نشده ولی باعث شده اند تا بتوانیم قوانین موجود را عمیقتر درک کنیم . یکی از نکات جالب توجه در پیچیدگی این است که به رغم تصورات پیشین ، قوانین ساده می توانند منجر به بروز رفتارهای بسیار پیچیده شوند .