علی اشرف نظری

علی اشرف نظری

رتبه علمی: دانشیار علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
لینک رزومه

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۹۷ مورد.
۶۲.

تحلیل بنیادین کنش های معطوف به خشونت داعش: با تأکید بر نظریه یادگیری اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: داعش رسانه های مجازی مدارس مذهبی یادگیری اجتماعی یادگیری مشاهده ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۴۳۲
نظریه یادگیری اجتماعی  از نظریات موقعیت گرا- خلق گرا در تحلیل خشونت است. در این مقاله به تحلیل کنش داعش براساس نظریه یادگیری اجتماعی می پردازیم و در پی پاسخگویی به این پرسش هستیم که گروه های افراطی مانند داعش از چه طریقی به جذب نیرو از کشورهای مختلف دنیا پرداخته اند؟ مبانی خشونت این گروه از دیدگاه نظریه یادگیری شناختی اجتماعی کدام است؟ براساس این نظریه کدام عوامل در تمایل اعضای داعش به خشونت نقش دارد؟ فرضیه اصلی مقاله این است که ظهور ایده های خشونت بار داعش به مثابه امری تاریخی، ریشه در فرایندهای یادگیری اجتماعی دارد و آنها با استفاده از دامنه وسیعی از سازوکارها، همانند تعامل شخصی، فعالیت در مساجد، سمینارها و سخنرانی ها به منظور گسترش باورهای سلفی، روند افراطی کردن جوانان مسلمان را از دهه ها پیش آغاز کرده اند که پیامد آن تصاعد کنش های خشونت بار در عراق و سوریه است. روش مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و براساس مطالعات کتابخانه ای و جست وجو در اسناد و منابع مکتوب و سایت های علمی گوناگون است. در پایان، مدلی تحلیلی با هدف درک بنیادین عوامل و زمینه های شکل گیری کنش خشونت بار داعش، ارائه خواهد شد.
۶۳.

نقد و بررسی کتاب درک بینش های روش شناختی در علم سیاست(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۴۰۵ تعداد دانلود : ۴۰۴
شیوه خوانش و تفسیر متون تاریخی یکی از محورهای اصلی حوزه روش شناسی و تاریخ اندیشه است. پرسش محوری در این زمینه این بوده که در مطالعه تاریخ اندیشه، چگونه می توان به مفهوم های مورد نظر اندیشمندان پی ببرد؟ کوئنتین اسکینر پرسش از چگونگیِ نحوه سازگار ساختن این چشم اندازهای متباین را هنوز هم مسئله ای اساسی در اندیشه سیاسی عصر حاضر می داند. او تلاش کرده است با رویکردی قصدگرایانه از شیوه های متداول پژوهش تاریخی استفاده کند، به تمایزات شان توجه کند، اعتقادات شان را بازیابد و تا جایی که ممکن است، از راهی که امور می پیمایند سر درآورد. او امیدوار است با کندوکاو در تاریخچه نظریه های رقیب، بتواند غیر از علاقه تاریخی سهمی هم در این منازعه های رایج داشته باشد. در مقاله حاضر تلاش خواهد شد ضمن معرفی جلد نخست کتاب بینش های علم سیاست: در باب روش، به نقد و بررسی شکلی و ماهوی این اثر نیز پرداخته شود. اهمیت خوانش انتقادی این مجموعه مقالات در این است که اینک به عنوان نوشتارهایی کلاسیک، بیان کننده تحول فکری او هستند.
۶۴.

ارزیابی وضعیت کمی و کیفی آموزش علوم سیاسی در ایران: مطالعه موردی دانشجویان رشته علوم سیاسی دانشگاه تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: توانمندسازی روش تدریس علوم سیاسی کیفیت آموزشی دانشگاه تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۵ تعداد دانلود : ۴۰۴
تحلیل و ارزیابی دیدگاه های موجود در زمینه علوم سیاسی می تواند درکی متناسب و دقیق را برای احیای نظام دانش کاربردی و کارامد ایجاد کند. در این میان، سنجش نگرش دانشجویان درباره وضعیت کنونی علوم سیاسی در ایران، می تواند زمینه را برای تحلیل و ارزیابی وضع موجود، بررسی جوانب رشته علوم سیاسی در چارچوبی تحلیلی فراهم آورد. در مقاله حاضر، وضعیت کمی و کیفی آموزش علوم سیاسی از دیدگاه دانشجویان رشته علوم سیاسی دانشگاه تهرانسنجش، ارزیابی و تحلیل خواهد شد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه دانشجویان علوم سیاسی دانشگاه تهران (در سال تحصیلی 1397-1396) است که تعداد آنها 1270 نفر بوده است. حجم نمونه مقتضی حسب دقت و میزان همگنی جمعیت در سطح اطمینان 95 درصد ارائه شده است. حجم نمونه تعیین شده به منظور گردآوری اطلاعات مورد نیاز پژوهش حاضر با درنظر گرفتن دقت مطلوب و هزینه های بررسی میدانی در جامعه آماری، 336 نفر است. به منظور سنجش وضعیت موجود، متغیرهایی در رابطه آموزش، پژوهش، میزان علاقه مندی به رشته، میزان رضایت از رشته، میزان تمایل به انجام کارهای پژوهشی و فعالیت های گروهی انتخاب شد که بیانگر نگرش دانشجویان در این زمینه باشد. برای گردآوری داده های مرتبط با این موضوع نیز از پرسشنامه اصلی استفاده شد که در حین سنجش نگرش ها از آنها درخواست شد تا از طریق پرسش های باز طرح شده به بیان دیدگاه خود بپردازند. هدف اصلی مقاله حاضر، تبیین نقاط قوت و ضعف آموزش علوم سیاسی از طریق ارائه چشم اندازهایی راهبردی برای برون رفت از مسائل و مشکلات موجود در حوزه علوم سیاسی و ارتقای جایگاه آن در میان رشته های دانشگاهی است.به منظور تحلیل دیدگاه های دانشجویان در زمینه راهکارهای ارتقا و بهبود وضعیت رشته علوم سیاسی در ایران ابتدا دیدگاه ها با استفاده از روش های تحلیل کیفی دسته بندی و سپس با استفاده از تحلیل آماری وضعیت آن توصیف شده است.
۶۵.

فرهنگ، قدرت و معنا در نظام آموزشی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۹۶ تعداد دانلود : ۱۶۴
در پس هر نظام آموزشی جریانی از قدرت وجود دارد و این قدرت به دو شکل آشکار و پنهان اعمال می شود؛ در این راستا دولت ها تلاش می کنند تا از نظام آموزشی برای تبلیغ نظام ارزشی خود بهره برده و از این طریق هژمونی خود را بازتولید کنند. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که کانون اصلی قدرت در نظام جمهوری اسلامی ایران در چه حوزه هایی قرار دارد و نظام آموزشی دانشگاه چه نقشی در مشروعیت بخشی به قدرت در نظام جمهوری اسلامی دارد؟ فرضیه اصلی نیز چنین است: «ساختارهای قدرت در نظام جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر مفهوم منتشر شده ای از فرهنگ است که درون تمام ساختارهای سیاسی و اجتماعی حضور دارد. این نوع از فرهنگ با نظام آموزشی و نوع خاصی از تعلیم و تربیت در پیوند است». در این مقاله تلاش بر این است که ابتدا به بررسی رابطه فرهنگ (به عنوان زمینه اصلی صاختار قدرت و نظام آموزشی در جمهوری اسلامی)، قدرت و نظام آموزشی دانشگاه پرداخته شود و سپس نظام معنایی که گفتمان فرهنگ محور جمهوری اسلامی سعی دارد از طریق نظام آموزشی تثبیت کند مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.
۶۶.

صداوسیما و بازنمایی فرهنگ و هویت در جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۸۸ تعداد دانلود : ۱۳۷
رسانه های جمعی، انتقال و هدایت دامنه گسترده ای از نمادها، هنجارها، ارزش ها، عقاید، پیام ها و افکار را در درون جامعه برعهده دارند. این ابزارها توانسته اند متأثر از گسترش نقش و جایگاه رسانه های جمعی، نقش بسیار مهمی در فرآیند برساخته شدن هویت فرهنگ و قدرت ایفا کنند. مقاله می کوشد با بهره گیری از روش گفتمان، نقش صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران را در هویت بخشی به افراد جامعه بررسی کند. در همین راستا بعد از طرح مباحث نظری در باب رسانه، به سیاست های سلبی و ایجابی که صداوسیما از طریق آنها به دنبال تثبیت و تدوام گفتمان هویتی است پرداخته می شود تا مجاری و سازوکارهای بازنمایی قدرت در گفتمان برتر و پیامدهای هویتی آن در برنامه های کودک و نوجوان، سریال، فیلم و برنامه های خانوادگی، آگهی های بازرگانی شناسایی شوند. صداوسیما با بهره گیری از سازوکارهای هویتی، فرهنگی و اعتقادی به تولید و انتشار گفتمان جمهوری اسلامی ایران در درون تمام ساختارهای اجتماعی می پردازد. در این تعبیر، با گذار از نظریه های کلاسیک که قدرت را به عنوان لایه زیرین جامعه و عرصه ای مستقل در نظر می گرفت، آن را در ارتباط با رفتارها و فرآیندهای قانونی، سیاسی، فرهنگی، روان شناختی و ایدئولوژیک می بیند که از طریق رسانه ها تولید و منتشر می شود.
۶۷.

احزاب سیاسی و هویت ملی؛ تأملی در کارکردها و چشم اندازها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۹۱
احزاب سیاسی اصلی ترین کانون تجمیع خواسته ها و علایق گوناگون تلقی می شوند که به واسطه حضور آنها، زمینه های ساختاری و عینی لازم برای تأثیرگذاری متقابل نیروهای سیاسی و اجتماعی بر یکدیگر و بر ساختارهای سیاسی فراهم می شود. در طول دهه های گذشته، مطالعه احزاب سیاسی از سوی پژوهشگران سیاسی با دغدغه های مهمی نظیر بررسی رفتارهای انتخاباتی، نظریه های رقابت، ساختار ائتلاف های حزبی، تحلیل سیاستگذاری، شکل گیری روندهای تمرکزگرایی سازمان حزبی، نقش احزاب در روند مردم سالاری همراه بوده است؛ اما تاکنون مسئله بررسی احزاب از چشم انداز هویتی و بازخوانی فعالیت های آنها از این موضع، در دستور کار پژوهشگران این حوزه نبوده است.در شرایط فقدان نهادینه شدن احزاب، به رغم شکل گیری گروه بندی ها و جناح گرایی های سیاسی در کشور، کمتر شاهد شکل گیری ساختارهای نهادینه و باثباتی هستیم که بتوانند ظرفیت هایی را برای رقابت نیروهای سیاسی و در نتیجه اتحاد و ائتلاف ملی فراهم آورند. بر این اساس، شکل گیری احزاب سیاسی در ایران، بیش از آنکه تابعی از شکاف ها و پیچیدگی های اجتماعی در جامعه باشد، بیشتر برآمده از شخصیت گرایی، چرخش های سیاسی (تحولات سیاسی) و جهت گیری جناح ها در مقابل یکدیگر است. یافته اصلی پژوهش حاضر این است که به واسطه عدم شکل گیری کارکردهای صحیح نظام حزبی، فقدان درکی فراگیر از اهداف و منافع ملی، گسترش تفکر جناحی، محوریت یابی منفعت گرایی شخصی/ گروهی و ایجاد قطب بندی های متصلب فکری موجب شده است زمینه های تکوین نگاه هویت محور احزاب سیاسی در سطح ملی در محاق قرار گیرد.
۶۸.

نقد و ارزیابی کتاب میشل فوکو در اندیشه معاصر عرب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۱۳۱
ایده ها و اندیشه های متفکران بزرگ، مرزناپذیر است و بنیان های فکری آنها بر ساخت تفکر و ماهیت تحول جوامع دیگر نیز تأثیر می گذارد. میشل فوکو (1984-1926) از جمله تأثیرگذارترین نظریه پردازان در نیمه دوم قرن بیستم است که دستگاه فکری او از دیدگاه ها و چشم اندازهای فکری گوناگون در جوامع مختلف مورد خوانش قرار گرفته است. خوانشی که در سه دهه گذشته، به صورت فعال در صدد بهره گیری از مقوله های فکری فوکو و در عین حال، ارائه تفسیری نو با هدف پاسخگویی به مسائل جوامع عرب در حوزه فکری – فلسفی است. هر یک از مفسران فوکو کوشیده اند در پروژه فکری خود با هدف برون رفت از معضلات موجود به کاربست روش شناسی های مدرن و ارائه قرائتی جدید از میراث، تاریخ نگاری اندیشه اسلامی و طرح تجددگرایی، کثرت گرایی و ارائه نگرشی معطوف به آزادی انسان بر آیند. محور اصلی بحث در مقاله حاضر، معرفی، نقد و ارزیابی کتاب میشل فوکو در اندیشه معاصر عرب (1399) است که توسط الزواوی بغوره نوشته شده و مجید منهاجی آن را ترجمه کرده و نسخه فارسی این کتاب، از سوی نشر نگاه معاصر به زیور طبع آراسته شده است. نقد روش شناختی، درون نظری و برون نظری این اثر مطرح و تلاش خواهد شد اشکالات موجود در ترجمه، تناقضات روش شناختی و ابهامات مفهومی – نظری مورد توجه قرار گیرد.. نتیجه چنین امری، فرارفتن از مطالعه توصیفی و فراهم آوردن زمینه های نقد و ارزیابی آثار علمی با هدف رشد تفکر انتقادی و گام نهادن در وادی نظریه پردازی است.
۶۹.

کارکردهای هویتی پیشداوری و تصورات قالبی؛ مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۷۴ تعداد دانلود : ۱۲۸
میزان شناخت و نحوه ادراک افراد یک جامعه از یکدیگر مبنای اصلی تعامل آنها با یکدیگر است. این که ما دیگران را چگونه فهم و ارزیابی می کنیم، نقش شایان توجهی در برقراری ارتباط با دوری گزیدن از دیگران و یا نفی و حتی حذف آنها دارد. تحلیل فرایندهایی که از طریق آن بتوان تصورات اجتماعی و قضاوت های افراد و گروه ها را درباره یکدیگر ارزیابی کرد، یکی از شیوه های مؤثر برای فهم احساسات و تصورات افراد جامعه از یکدیگر و در رابطه با گروه های هویتی است. در نتیجه، به واسطه گستردگی پیامدهای این تصورات، ضرورت تحلیل و ارزیابی آنها بیش از پیش احساس می شود. پرسش اصلی مقاله حاضر این است کهتصورات قالبی و پیشداوری در بین گروه های اجتماعی چه کارکردهای هویتی دارند؟ در این مقاله، ابتدا مفاهیم تصورات قالبی و پیشداوری و ارتباط میان آنها تبیین می شود و در ادامه کارکردهای هویتی آنها مورد بحث قرار خواهد گرفت.
۷۰.

آزمون های شخصیت و تحلیل شخصیت دانالد ترامپ: نگرشی روان شناختی- سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آزمون شخصیت اختلال های روانی خودشیفتگی دانالد ترامپ روان شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۸ تعداد دانلود : ۱۷۱
دانالد ترامپ یکی از شخصیت های سیاسی است که به واسطه ی داشتن تحرک و هیجان پذیری بالا، درک ماهیت افکار و رفتارهای او بیش از همه رؤسای جمهور پیشین ایالات متحده امریکا مورد توجه روان شناسان قرار گرفته است. تعداد بسیاری از روان شناسان در مقالات و مصاحبه های متعدد، ویژگی های رفتاری و سخنان ترامپ را بر اساس آزمون های روان شناختی تحلیل کرده اند. این مقاله سعی دارد شباهت ها و تفاوت های یافته های معتبرترین تشخیص ها را برجسته کرده و ساختار فکری و روان شناختی دانالد ترامپ را تحلیل کند. مسئله بنیادین مورد نظر روانشناسان و روانکاوان این است که مشاهده گر بیرونی چگونه می تواند ساختار فکری- روانشناختی، رفتار و کنش های یک شخصیت سیاسی را تحلیل کند؟ پرسش اصلی این است که ماهیت شخصیت دانالد ترامپ چیست و چگونه می توان رفتار او را درک، تحلیل و پیش بینی کرد؟ با این هدف، شخصیت ترامپ را با توجه به آزمون های روان آزاری هیر، خودشیفتگی، بالینی چندمحوری تئودور میلون، پنج عاملی شخصیت، و شش عاملی شخصیت HEXACO بررسی خواهد شد. بررسی و ارزیابی نتایج آزمون های روان شناختی مختلف و تحلیل شخصیت ترامپ، می تواند موجب درک عمیق رفتارها و کنش های سیاسی و امکان پیش بینی پذیری اقدامات او شود.
۷۱.

نسبت امر عرفی و شرعی در حقوق عمومی ایران: تأملی تاریخی از انقلاب مشروطه تا جمهوری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امر عرفی انقلاب مشروطیت آزادی حکومت قانون شریعت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۳ تعداد دانلود : ۱۵۱
حکومت قانون و نظام آزادی از محوری ترین مباحث در فلسفه حقوق عمومی است که با انقلاب مشروطه در ایران مورد توجه جدی قرار گرفت. در این میان، جدال بر سر برقراری نسبتی میان عرف و شرع از یک سو و التفات به نظام آزادی با شروع تحول خواهی در عصر مشروطه، از سوی دیگر، همواره کانون مباحث فلسفه حقوق عمومی در ایران بوده است. پرسش اصلی این است که نظریات فقهی و حقوقی در یکصد سال گذشته چه منطقی را از سر گذرانده و این منطق در ملاحظه با امر عرفی-عقلی از چه نسبتی برخوردار است؟ فرضیه اساسی این نوشتار ناظر بر حرکت نظریات فقهی و حقوق از ثنویت عرف-شرع به شریعت تام است که بر امر عرفی-عقلی سیطره یافته است. اینکه کیفیت و بسط این مباحث مهم در نظام حقوقی ما به شکل بوده و چه منطقی را از سر گذرانده است، «بن و بنیاد» مقاله حاضر است. روش پژوهش، تحلیلی- انتقادی است. نتایج نیز بیانگر این است که با سیری در اندیشه مهم ترین متفکران این دوره و نمایش تجلی اندیشه آنان در ارکان حقوقی، به طور خاص در قوانین اساسی و حقوق عمومی کشور، می توان به این نتیجه رسید که اگرچه کوشش هایی که در آغاز مشروطه برای تمییز دادن حقوق عرفی و شرعی در جهت بسط آزادی های اساسی و حاکم شدن قوانین عرفی به عمل آمد که تا حدودی راه را برای حکومت قانون مبتنی بر عرف هموار کرد، اما با گذر زمان و ورود متفکران شریعت خواه نه تنها این راه مسدود شد، بلکه تمامی شئون دیگر که تاکنون در ذیل عرف قرار می گرفتند، رنگ شرعی به خود گرفت. این شرعی شدن تمامی امور که آن را «شریعت تام» می خوانیم، امور عقلی و عرفی را یکسره در قوانین عمومی به فراموشی سپرد.
۷۲.

جعبه ابزار نظریه و امکان درک مفاهیم سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۳۴۸ تعداد دانلود : ۲۵۳
نظریه به عنوان «رویکرد» به مثابه جعبه ابزاری برای ساختن و آزمون تجربی پرسش ها و مفاهیم مورد نظر قرار می گیرد. در دهه های گذشته، بحث درباره جایگاه نظریه همواره محل مباحثه و مناظره فکری بوده است. آیا نظریه وجود دارد و اساساً ماهیت نظریه چیست؟ این که چگونه می توان نظریه را عنوان جعبه ابزاری فراگیرتر برای مداخله در فرهنگ های معاصر مورد توجه قرار داد و چه کاری را می توان با آن انجام داد؟ محور اصلی بحث، نقد و ارزیابی در مقاله حاضر، کتاب جعبه ابزار نظریه: مفاهیم اساسی در علوم انسانی، علوم اجتماعی و هنر عنوان اثری است. ایده اصلی کتاب این است که بر اساس اندیشه ژیل دولوز، نظریه به مثابه جعبه ابزاری برای ساختن و آزمون تجربی پرسش ها و مفاهیم مورد نظر و به عنوان ابزاری فراگیرتر برای مداخله در فرهنگ های معاصر مورد توجه قرار گیرد. این کتاب توسط جفری نیلوم و سوزان سرلز ژیرو نوشته شده و در سال 2012 از سوی انتشارات Rowman & Little field به زبان انگلیسی چاپ شده است. این کتاب در سال 1396 توسط عباس لطفی زاده و مرتضی خوش آمدی به زبان فارسی ترجمه شده و از سوی انتشارت ققنوس در اختیار علاقمندان قرار گرفته است.
۷۳.

پیکربندی مفهوم ایدئولوژی زدگی با تأکید بر اندیشه سیاسی علی شریعتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایدئولوژی سازی دموکراسی هدایت شده عقلانیت ابزاری تناقض

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۲ تعداد دانلود : ۱۴۰
اندیشه سیاسی در ایران قبل از انقلاب اسلامی دارای یک بعد موثر سیاسی- اجتماعی بود. این ویژگی بواسطه خصلت توده وار آن در این بحث وارد می شود. مفهوم ایدئولوژی زدگی یک چارچوب مفهومی است که اندیشه سیاسی را از حالت متدلوژی وار آن جدا کرده و التقاطی از اندیشه هاست که ماهیت آن تناقض در نظر و عمل می باشد. باوجود ضرورت داشتن نوعی ایدئولوژی در اندیشه سیاسی به زعم نویسنده سوال این است که چه نوع عقلانیتی در مفهوم ایدئولوژی زدگی است که آن را از مختصات متعارف در رابطه با اندیشه سیاسی جدا می کند؟ فرض براین است که عقلانیت موجود در این نوع اندیشه سیاسی انتقادی نبوده و دارای مختصات ابزاری عقلانیت است. به این معنا که بواسطه وجود عناصر مطلق و ثابت در آن، در برخورد با ضرورت های اجتماعی که دارای شاخص های نسبی اند نوعی تناقض پیش آمده و چون ماهیت آن قدرت محور است، دیسیپلین آن هم حاکم محور و نه اجتماع محور می شود و عنصر «هدایت شده» و مهندسی شده از بالا چیستی آن را تشکیل می دهد. نتیجه منطقی آن گرایش بسوی نوعی تشکل های تعاونی فردمحور و دگماتیک است. بر این مبنا هدف یا موضوعیت بحث آسیب شناسی برخورد با اندیشه سیاسی با تکیه بر عنصر سیالیت و انتخاب منطقی و نه منظم است.
۷۴.

Contextual Analysis of the Formation of the Tunisian Revolution: In Search of Dignity(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Tunisian revolution Politics culture Economy Nationalism Islamism

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۰ تعداد دانلود : ۱۹۲
The public considers sociopolitical revolutions and movements as phenomena that occur suddenly and unpredictably. Still, these phenomena carry historical content and stem from sophisticated sociopolitical, cultural, and economic factors in the view of political scientists. Such a view provides the context in which sociopolitical revolutions and movements are analyzed, not in a single cause, but based on a diverse range of factors, to investigate the consequences. In this situation, the factors affecting the formation of sociopolitical phenomena are investigated at the level of structural analysis. The structural look at the factors influencing the formation of sociopolitical revolutions allows the researcher to explain the various fields affecting revolutions, and by examining the role of political agents in the creation of political structures and their impact on structures offers multi-factor analysis. Therefore, what is essential in this study is to look at those structural factors that have hidden in political, economic, cultural, and even historical contexts. Hence, they need to compare with political agents. Still, the setting for entering such a look gives through a review of historical data that, with a historical sequence resulted in political events that took place in the Tunisian revolution in 2011. The present study aimed to investigate the structures that had an impact on the Jasmine revolution as well as the agency of Tunisian people. Our analysis demonstrates that the Tunisian revolution in 2011 took place based on the interaction of structure and agency. Political, economic, cultural, and religious structures provided the context for the agency of Tunisians. They were searching for dignity that had been ignored during the last decades and resulted in the Jasmine revolution.
۷۵.

روان شناسی سیاسی و امکان درک بینارشته ای امر سیاسی: نقد کتاب روان شناسی سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۲۵۴ تعداد دانلود : ۲۷۲
ماهیت سیّال تحولات سیاسی در دو دهه اخیر موجب شده است اندیشمندان و پژوهشگران با هدف امکان درک و ارائه تحلیلی واقع بینانه از این تحولات به سوی حوزه های جدید علمی گرایش یابند. در این میان، روان شناسی سیاسی کوشیده است به رغم پیچیدگی هایی که در حوزه های متفاوت علمی وجود دارد، پلی میان مسائل روانشناختی، جامعه شناختی، تاریخی، فلسفی، انسان شناختی و زبان شناسی بزند و امکانات جدیدی را برای بازفهمی امر سیاسی فراهم آورد. دانش رو به گسترش روان شناسی سیاسی به واسطه ماهیت چندرشته ای، پویا و کاربردی، توانسته است با ارائه تحلیل نو از امر سیاسی، افق های جدیدی پیشِ روی علاقمندان بگشاید. محور اصلی بحث در مقاله حاضر، معرفی، نقد و ارزیابی کتاب روانشناسی سیاسی است که توسط جان تی.جاست (John T Jost) و جیم سیدانیوس (Jim Sidanius) گردآوری شده و نسخه انگلیسی آن در سال 2004 از سوی انتشارات روان شناسی (Psychology Press) در نیوریورک چاپ شده است. نسخه فارسی این اثر از سوی محمدرضا جلالی و محمد سعدی ترجمه شده و در سال 1397 از سوی انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات روانه بازار نشر شده است.
۷۶.

معرفی و نقد کتاب: سیاست مجازی: هویت و اجتماع در فضای مجازی

تعداد بازدید : ۲۵۳ تعداد دانلود : ۱۲۵
کتاب «سیاست مجازی: هویت و اجتماع در فضای مجازی»، مجموعه ای علمی است که توسط تعدادی از دانشگاهیان امریکایی، استرالیایی و نیوزلندی پیرامون واقعیت مجازی و نشانگان آن در جامعه نگاشته شده است. این اثر در سال 2007 میلادی توسط دیوید هلمز مدرس ارشد جامعه شناسی در دانشگاه گریفیت در استرالیا و عضو وابسته دانشگاه های ملبورن و ادینبورگ تدوین شده و توسط انتشارات راتلج در 248 صفحه انتشار یافته است.نویسندگان این اثر، جهان جدید و متناقضی را مورد بحث قرار می دهند که در آن واقعیت های مجازی به نحوی عینی، فرهنگی و سیاسی بازنمایی می شود. ابعاد و خصیصه های فضایی، مادی و زمانمند این جهان و نقش واسط و سازنده ای که به نحو مجازی گستره روابط اجتماعی را توسعه داده اند، را مورد پژوهش قرار می دهند. ما درباره این روابط چگونه سخن می گوییم؟ کدام گونه از سیاست ها مبتنی بر واقعیت های فرا گرفته شده یا تجربه شده می تواند بر مبنای این تجربه توسعه یابد؟
۷۸.

پژوهش مصاحبه محور و امکان درک داده های سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۲۳۸ تعداد دانلود : ۱۲۰
مطالعه ابعاد و زوایای آشکا ر و پنهان سیاست به معنای واقعی کلمه کاری پیچیده، دشوار و بحث برانگیز است. در مطالعه سیاست، ما اغلب با ایده ها، روایت ها و استدلال های متفاوت و متضاد در مورد انواع مختلف پدیده های مختلف سیاسی روبه رو هستیم. مصاحبه یکی از رایج ترین روش های گردآوری داده هاست که متأسفانه کمتر در رشته علوم سیاسی در ایران از آن بهره گرفته می شود. پرداختن به شیوه های جدید مصاحبه نظیر مصاحبه برخط و بهره گیری از ظرفیت های جدید ارتباطی، ضرورت گریزناپذیری برای گردآوری داده ها است که اهمیت آن در دوره کرونا، بیش از گذشته بر ما روشن شد. پرسش اصلی مقاله حاضر این است که انواع مصاحبه واجد چه ظرفیت هایی برای جمع آوری داده ها و درک نگرش های سیاسی است و فرایند مصاحبه چگونه باید انجام شود؟ هدف اصلی این است که بتوان ضمن معرفی دقیق ابعاد و وجوه پژوهش مصاحبه محور، انواع مصاحبه و نحوه اجرای فرایند مصاحبه مورد نظر قرار گیرد. بنابراین، تلاش خواهد شد تا روش های جمع آوری داده های مصاحیه در سه قالب ساختاریافته، بدون ساختار و نیمه ساختاریافته ، مزایا و معایب مصاحبه، انواع مصاحبه و نقد و ارزیابی پژوهش مصاحبه محور مورد نظر قرار گیرد.
۷۹.

بنیان های روش شناختی مردم نگاری و مشاهده مشارکتی: معرفی روش مردم نگاری مجازی، دیجیتال و پساانسان گرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۱۸۲
در دو دهه گذشته، بحث درباره ابعاد و مسائل مطالعات هویتی در جامعه ما رو به گسترش بوده است. به نحوی که شاهد بحث ها و مناظره های فکری گوناگون و انتشار مقاله ها و نوشتارهای تخصصی در مجله های علمی هستیم؛ اما چیزی که در این زمینه کمتر موردتوجه قرار گرفته است، تبیین مبانی روش شناختی مطالعات مردم نگاری و درک تحولات متأخر نظری – روش شناختی است. پرداختن به این مسئله ازآنجایی ضرورت دارد که اگر نتوانیم مبانی و اصول روش شناختی مطالعات را فرابگیریم، امکان بازنمایی درست هویت ها و به تبع آن، درک و تحلیل مسائل آن را نخواهیم داشت. پرسش اصلی مقاله حاضر این است که ماهیت روش شناسی مطالعات هویتی چیست و چگونه می توان به صورت روشمند به درک زمینه های فکری و فرهنگی اقوام مختلف پرداخت؟ فرضیه اصلی این است که توصیف عمیق و درک کیفی زندگی اقوام، از طریق مستندسازی تعاملات و روابط انسانی در زندگی روزمره در روش مردم نگاری ممکن خواهد بود. هدف اصلی نگارنده این است که با اولویت دادن به مطالعه مبانی روش شناختی مطالعات هویتی، به طرح روش های جدیدی نظیر مردم نگاری انتقادی، مردم نگاری بصری و مجازی، مردم نگاری دیجیتال، مردم نگاری پست مدرن و مردم نگاری پساانسان گرا پرداخته شود. تا بتوان متناسب با تحولات عمیق و سریع پدیدار شده، درک بهتری از چشم اندازهای نظری- روش شناختی این حوزه پیدا کنیم.
۸۰.

تحلیل رمز عملیاتی و درک ویژگی های روان شناختی- سیاسی شخصیت پوتین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۲۲۵ تعداد دانلود : ۱۱۹
درک ویژگی های شخصیتی رهبران سیاسی و شیوه شکل گیری ادراک ها و تصورهای آن ها از سیاست از موضوع های محوری در رشته روان شناسی سیاسی است. اینکه چگونه متأثر از زمینه های خلقی- روانی در سطح فردی و عوامل و موقعیتی- ساختاری، کنش های ویژه ای را انجام می دهند، تصمیم هایی گرفته می شود و چرا گزینه «الف» را به جای گزینه «ب» برمی گزینند. پرداختن به موضوع این نوشتار از این نظر ضرورت دارد که می تواند زمینه تحلیل شخصیت، درک نگرش ها و رفتارها و پیش بینی پذیرکردن نسبی عرصه سیاست را فراهم کند. روش تحلیل رمز عملیاتی، یکی از پرکاربردترین فن ها برای درک و تحلیل روشمند سرشت شخصیت سیاسی و فهم نگرش ها، باورها و اقدام های آن ها با توجه به ویژگی های روان شناختی افراد، هم زمان با توجه به موقعیت است. پرسش اصلی نوشتار این است که پوتین سرشت سیاست را چگونه درک می کند و در مورد کاربست قدرت در امور انسانی چه می داند، چه احساسی دارد و چه می خواهد؟ محور اصلی بحث این است که چگونه باورها به «بازنمایی ذهنی واقعیت» می پردازند و با شکل دادن به ادراک رهبران، فرایندهای تصمیم گیری را ممکن می کنند. در این نوشتار تلاش می کنیم ضمن معرفی روش تحلیل رمز عملیاتی، جنبه ها و سرشت تحلیلی آن در مورد شخصیت ولادیمیر ولادیمیرویچ پوتین در قالب درک باورهای فلسفی و ابزاری او را بررسی و نقد کنیم. یافته های پژوهش نشان می دهد که پوتین باید به عنوان یک فرصت طلب و نه یک راهبردساز بزرگ دیده شود که هرچند در طراحی راه کار ها خوب است، اما هیچ راهبردی در این میان وجود ندارد و در درازمدت نمی تواند موفق باشد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان