بی بی عشرت زمانی

این پژوهش با هدف تأثیر درس افزار طراحی شده بر اساس اصول یادگیری مبتنی بر مغز، بر یادگیری دانش آموزان دختر هنرستانی، در هر یک از سطوح شناختی بلوم، در درس برنامه نویسی کامپیوتر، انجام گرفت. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل نابرابر بود. تعداد 6 کلاس پایه یازدهم رشته کامپیوتر از هنرستان های دخترانه شهر اصفهان به روش خوشه ای انتخاب شدند. هر 2 کلاس به صورت تصادفی به هر یک از گروه های آزمایش1، آزمایش2 و کنترل انتصاب یافت. در گروه کنترل، آموزش به روش معمول انجام گرفت. در گروه آزمایش1، علاوه بر روش متداول، از درس افزار محقق ساخته سازگار با مغز استفاده شد. در گروه آزمایش2 علاوه بر روش متداول، یک درس افزار معمولی به کار رفت. یک آزمون محقق ساخته برنامه نویسی شامل اهدافی در سطوح مختلف یادگیری شناختی تهیه و روایی آن توسط گروهی از آموزشگران کامپیوتر و گروه آموزشی کامپیوتر استان اصفهان تأیید و پایایی آن به روش کودر-ریچاردسون برابر746/0 محاسبه گردید. این آزمون به عنوان پیش آزمون و پس آزمون برای سه گروه اجرا شد. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری نشان داد که درس افزار سازگار با مغز باعث افزایش معنادار (p <0.05) یادگیری دانش آموزان در سطوح دانش و فهم شده است. درس افزار غیر سازگار با مغز یادگیری شناختی را در سطح ترکیب به-طور معنادار (p <0.05) کاهش داده و در سطوح دیگر هم نتوانسته است یادگیری را افزایش دهد. همچنین درس افزار سازگار با مغز در سطوح دانش، فهم، کاربست و ترکیب به طور معناداری (p <0.05) نسبت به درس افزار معمولی تأثیر بهتری داشته است.

پژوهش حاضر با هدف تبیین عناصر و مؤلفه های برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان در راستای یادگیری مادام العمر و بررسی اعتبار مقیاس تدوین شده در این زمینه انجام شده است. روش مورد استفاده طرح ترکیبی از نوع اکتشافی متوالی است. پس از گردآوری و تحلیل داده های کیفی، به منظور اعتبارسنجی یافته های کیفی، بر مبنای نتایج به دست آمده ابزار کمی تدوین شده و داده های گردآوری شده مورد تحلیل قرار گرفته است. جامعه آماری در بخش کیفی، صاحبنظران حوزه یادگیری مادام-العمر،اساتید دانشگاه فرهنگیان و متخصصان برنامه درسی بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و مصاحبه نیمه ساختاریافته با 33 نفر، اشباع نظری در داده ها حاصل گردید. در بخش کمی، از روش توصیفی-پیمایشی بهره گرفته شده است. جامعه آماری این بخش شامل 242 نفر از اساتید گروه علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان استان اصفهان بود و 103 پرسشنامه مبنای تحلیل های کمی قرار گرفت. یافته های حاصل از بخش کیفی نشان داد که برنامه درسی مبتنی بر رویکرد یادگیری مادام العمر در دانشگاه فرهنگیان متشکل از چهار عنصر عمده هدف (با 19 گویه)، محتوا (با 18 گویه)، روش های یاددهی-یادگیری (با 15 گویه) و ارزشیابی (با 17 گویه) است. در بخش کمی نیز مشخص گردید که، براساس نتایج تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم عناصر و مولفه های مربوط به آن ها به درستی الگوی برنامه درسی معطوف به یادگیری مادام العمر را مورد سنجش قرار می دهند. در نتیجه مقیاس طراحی شده در 4 عنصر و 69 مولفه، برای ارزیابی عناصر برنامه درسی براساس رویکرد یادگیری مادام العمر در دانشگاه فرهنگیان از روایی و پایایی برخوردار است و می تواند مبنای سیاستگذاری و بازنگری حوزه برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان قرار گیرد.

هدف از این پژوهش بررسی سبکهای یادگیری دانشجویان دانشکده فنی مهندسی و مقایسه آن با دانشجویان دانشکده علوم انسانی دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 87-1386 بوده است. بدین منظور و بر اساس نتایج اجرای مقدماتی، 170 نفر از دانشجویان دانشکده های فنی مهندسی و ادبیات و علوم انسانی به عنوان نمونه پژوهشی انتخاب شدند. از این تعداد، 67 نفر مرد و 103 نفر زن بودند. ابزار مورد استفاده این پژوهش پرسشنامه سبکهای یادگیری VARK" بوده است. روایی محتوایی پرسشنامه بر اساس نظرهای چند نفر از استادان دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی تأیید شد. پایایی ابزار نیز از طریق فرمول آلفای کرونباخ 986/0 برآورد شد. برای تحلیل نتایج پژوهش از نرم افزار SPSS استفاده شد. روشهای آماری به کارگرفته شده عبارت بودند از:T مستقل، T هتلینگ، T زوجی، تحلیل واریانس یکراهه (AVOVA) و آزمون LSD. نتایج نشان داد که بین سبکهای یادگیری دانشجویان رشته های مختلف علوم انسانی و فنی مهندسی اختلاف معناداری وجود دارد. به طوری که سبک غالب دانشجویان علوم انسانی سبک شنیداری بود، درحالی که در دانشجویان رشته فنی مهندسی سبک جنبشی/ حرکتی غلبه داشت. مقایسه سبکهای مردان و زنان حاکی از غلبه سبک جنبشی/ حرکتی در بین هر دو گروه بود. همچنین، بین سبکهای یادگیری دانشجویان در مقاطع مختلف نیز تفاوتهای معناداری به دست آمد. در پاِیان توصیه های لازم براِی تدرِیس به استادان گروههاِی مربوط با توجه به سبک ِیادگِیرِی دانشجویان ارائه شده است.

علوم مهندسی از جمله علومی است که با پیشرفت و توسعه هر کشور ارتباط تنگاتنگی دارد. بررسی های انجام شده نشان می دهد که کشورهای پیشرفته علی رغم تلاش گسترده شان نتوانسته اند افراد زیادی را در داخل کشور به این رشته های علوم مهندسی و نیز علوم پایه جذب کنند. تحلیل های انجام شده نشان می دهد که یکی از دلایل این امر، روش های آموزش علوم به خصوص در دوران قبل از دانشگاه است. از سوی دیگر، مطالعات انجام شده تیمز نیز بیانگر بعضی از واقعیت ها در بار ه وضعیت نامطلوب شیو ه های آموزش علوم در بسیاری از کشورها از جمله کشور ایران است. عده ای از صاحبنظران معتقدند که برای بهبود بخشیدن به وضعیت فعلی علوم باید روش های متفاوتی برای تدریس و سازماندهی برنامه های درسی جستجو کرد. یکی از این راه ها توجه به فناوری های آموزشی و کاربست فناوری های نوین در آموزش است. نتایج پژوهش ها نشان می دهد که برای ایجاد تغییر و تحول در آموزش علوم، بهره گیری از فناوری ها در تمام مراحل یاد دهی یادگیری باید به منزله یک اصل تلقی شود و برای تأمین فناوری ها پیش بینی های لازم به عمل آید. از سوی دیگر، ارتباط های آموزشگر و فراگیر باید از ارتباط های یک سویه به برقراری ارتباط های چند سویه سوق داده شود. این نقش هنگامی به خوبی ایفا می شودکه آموزشگران و فراگیران توانایی لازم برای بهره گیری از این فناوری ها را داشته باشند و به تأثیر فناوری بر اثر بخشی تدریس و یادگیری اعتقاد و ایمان داشته باشند؛ در غیر این صورت بهره گیری از این فناوری ها اثربخش نخواهد بود. لذا، با ارائه راهکارهایی در این مقاله، آموزشگران می توانند از ضعف خود در این زمینه آگاه شوند و در صدد رفع آن برآیند. در این مقاله با بهره گیری از نتایج پژوهش های انجام شده، در باره مطالبی مانند: اهمیت بهره گیری از فناوری، نقش فناوری در تدریس و یادگیری علوم و موانع بهره گیری از آن بحث و توصیه هایی درخصوص چگونگی بهره گیری از فناوری در آموزش علوم بیان شده است.