مهرزاد منصوری

مهرزاد منصوری

مدرک تحصیلی: دانشیار زبان شناسی، دانشگاه شیراز، شیراز

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۳۶ مورد از کل ۳۶ مورد.
۲۱.

تحلیل بسامدی هجا در اسامی زنان و مردان در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: زبان فارسی زبان و جنسیت ساخت هجایی اسامی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری آواشناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی اجتماعی/جامعه شناسی زبان
تعداد بازدید : 322 تعداد دانلود : 554
اسامی اشخاص به عنوان عناصر زبانی مورد توجه برخی از زبان شناسانی که به مطالعه اسامی (کوچک) علاقمند هستند قرار دارد. این زبان شناسان در صددند نشان دهند ساختار اسامی و همچنین بسامد اسامی بر اساس ساختارهای متفاوت به چه صورت است. در این پژوهش ساختار هجا و همچنین ترکیب ساخت های سه گانه و شکل گیری الگوهای متفاوت با توجه به بسامد حضور آنها در اسامی زنان و مردان مورد مطالعه قرار گرفته است. به این منظور در این پژوهش از مجموعه ای از 11567 اسامی زنان و مردان ایرانی، پس از حذف اسامی تکراری نهایتاً 740 اسم استخراج و مورد مطالعه قرار گرفته است.این پژوهش توزیع انواع هجا در اسامی زنان و مردان به تفکیک و تفاوت بسامد هر ساخت هجایی را در جامعه مورد مطالعه نشان می دهد. این پژوهش همچنین نشان می دهد که اسامی زنان بیش از مردان به هجای سبک ختم می شوند. در خصوص الگوهای هجایی به کار رفته در اسامی مورد مطالعه، این پژوهش نشان می دهد که الگوهایی که در آنها از هجای سبک استفاده شده است در اسامی زنان بیشتر است. این پژوهش همچنین نشان می دهد که به لحاظ تعداد هجای به کار گرفته شده ، اسامی زنان و مردان رفتاری متفاوت دارند.
۲۳.

نقش محدودیت ها و قابلیت های زبانی در شکل گیری ادبیات منظوم: تحلیل اشعاری از حافظ و شکسپیر(مقاله علمی وزارت علوم)

۲۵.

بررسی کاربرد افعال وجهی در ترجمه های انگلیسی قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: قرآن کریم ترجمه متون دینی فعل وجهی پیشینه زبانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 234
متون دینی از جمله قرآن کریم به دلیل اینکه به وسیله افراد مختلف در یک زبان واحد و همچنین در زبانه های گوناگون ترجمه می شوند منابعی بسیار ارزشمند در تحلیل متن به منظور کشف پارامترهای سبک فردی و عمومی در نگارش و ترجمه به حساب می آیند. در این پژوهش با عنایت به این مهم شش فعل کمکی وجهی در ده جزء از هفت ترجمه انگلیسی قرآن کریم (ترجمه های آربری، پیکتال، قرایی، ایروینگ، صفارزاده، شاکر و یوسف علی) مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش نشان داد که بسامد افعال وجهی به طور کلی در ترجمه های فوق الذکر از تفاوت معناداری برخوردار است. همچنین، هر یک از افعال وجهی جداگانه در ترجمه های مورد بررسی نیز دارای بسامد متفاوتی هستند. این پژوهش همچنین نشان می دهد که علاوه بر اینکه نگرش و ایدئولوژی مترجمین تاثیری بسزا در تغییر متن دارد، پیشینه زبانی مترجم، مشخصا بومی و غیربومی بودن وی، در تولید متنی متفاوت موثر است. متفاوت بودن بسامد افعال وجهی در ترجمه های مورد بررسی از دیگر نتایج این پژوهش است؛ در حقیقت، در شرایط یکسان نیز مترجمان از فعل وجهی یکسانی استفاده نمی کنند.
۲۶.

نقش تکرار عناصر زبانی در تحلیل داستان کوتاه: رهیافتی زبانشناختی در تحلیل متون ادبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ادبیات تطبیقی ادبیات داستان کوتاه زبان شناسی تحلیل ادبی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی شناختی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط زبان شناسی در هنر و ادبیات
تعداد بازدید : 908 تعداد دانلود : 38
این پژوهش کوشیده است تا با تحلیل عناصر زبانی در سه داستان کوتاه از همینگوی، راجرز و چوبک با استفاده از رایانه نشان دهد که می توان راهیافتی به منظور تحلیل ادبی به دست داد. در این راستا این پژوهش کوشیده است تا با توجه به معیارهای کمی راهی به منظور تحلیل متون ادبی به گونه ای که با روح ادبیات سازگار باشد و وارد عرصه های ارزشی ادبیات نشود به دست دهد. در این پژوهش با استناد به داده های سه داستان کوتاه نقش تکرار در این داستان ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. تکرار در این سه نثر ادبی به گونه هایی متفاوت به کار گرفته شده است. در دو داستان کوتاه انگلیسی از تکرار به منظور برجسته کردن شخصیت داستان و حفظ حضور زنده او در طول داستان استفاده شده است. در حالیکه در داستان کوتاه فارسی از تکرار بیشتر به منظور ایجاد توازن آوایی و انتقال معنای مورد نظر از این طریق استفاده گردیده است. این پژوهش همچنین نشان می دهد که دو داستان کوتاه انگلیسی از نقل قول به نسبت کاملاً متفاوتی بهره جسته اند. همچنین مقایسه طول جملات در دو داستان کوتاه انگلیسی نشان می دهد که این دو اثر کاملاً از این لحاظ نیز متفاوت می باشند. این پژوهش در مجموع گامی در جهت تبیین استفاده از ابزارهای زبان شناسی آن هم به شکل کمی در تعیین سبک فردی و همچنین تفاوت های ادبیات های متفاوت که مورد نظر ادبیات تطبیقی می باشد، تلقی می گردد.
۲۷.

انضمام در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: کاربردشناسی فعل مرکب انضمام گزاره های مرکب فرایندهای ساخت واژه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 404 تعداد دانلود : 122
این پژوهش ضمن معرفی رویکردهای مطرح در خصوص انضمام، به بررسی انضمام در زبان فارسی پرداخته است. در این پژوهش با استناد به برخی از صورت های انضمام در زبان فارسی، استدلال شده است که هیچ کدام از رویکردهای نحوی و واژگانی نمی تواند به درستی پدیدة انضمام را در زبان فارسی توجیه کند. داده های زبان فارسی نشان می دهند که رویکردی می تواند پدیدة انضمام را تبیین کند که عوامل کاربردشناختی را در این پدیده لحاظ کند. در این پژوهش همچنین استدلال شده است که انضمام و ترکیب، هر دو بر روی یک پیوستار قرار دارند و نمی توان آن دو را کاملاً از یکدیگر جدا دید. در این پژوهش استدلال شده است که دامنة انضمام در زبان فارسی گسترده است و اشکال مختلفی را در بر می گیرد؛ از آن جمله می توان به انضمام اسم به فعل ساده، انضمام فعل به فعل مرکب، انضمام اسم + گروه حرف اضافه + فعل مرکب یا ساده، انضمام اسم در جملة دو مفعولی، انضمام گروه حرف اضافه اشاره کرد.
۲۸.

نظریه ترجمه از منظر زبانشناسی زایشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: دستور جهانی نظریه ترجمه ارزشیابی ترجمه حاکمیت و مرجع گزینی دستور زایشی ترجمه پذیری برنامه کمینه گرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 375
در این مقاله مباحث مهم ترجمه از جمله ترجمه پذیری، چگونگی ترجمه، ارزشیابی ترجمه، محدودیتهای ترجمه و امانت داری در ترجمه از این منظر مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. در این مقاله استدلال شده است که تعریف ترجمه از دیدگاه زبانشناسی زایشی علاوه بر امکان ترجمه، امید به حل برخی از مباحث ترجمه از جمله ترجمه ماشینی را افزایش می دهد. در بخشی از این مقاله به دستاوردهای این بررسی در آموزش ترجمه نیز اشاره شده است. این مقاله صرفا فرم و یا ساخت زبان را مدنظر قرار داده است و بحث ترجمه را از این منظر پیگیری می نماید.
۲۹.

معادل یابی واژگانی در ترجمه از منظر نشانه شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: نشانه شناسی ترجمه دال و مدلول فرآیند ترجمه معادل یابی روابط واژگانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 887
این پژوهش به تحلیل معادل یابی واژگانی در فرآیند ترجمه از منظر نشانه شناسی می پردازد. در این پژوهش ضمن معرفی و تحلیل چندین صورت ممکن از وضعیتهایی که ممکن است در ترجمه از زبانی به زبان دیگر پدید آید استدلال شده است که مترجم در ترجمه با جایگزینی واژگانی دو زبان مواجه نیست بلکه از منظر نشانه شناسی در ترجمه این تصاویر صوتی دو زبان می باشند که با هم مقابله می گردند. در این فرآیند که به نوعی بازی کشف و جستجو شباهت دارد. مترجم به روش آزمون و خطا آنقدر این فرآیند را ادامه می دهد تا نزدیک ترین تصویر صوتی در زبان مقصد برای تصویر صوتی مربوط در زبان مبدا بیابد. در این پژوهش استدلال شده است که به دلیل انتزاعی بودن این تصاویر صوتی مترجم ناچار است این فرآیند را که با واژه در زبان مبدا آغاز کرده است با واژه در زبان مقصد تمام کند.
۳۰.

ساخت سببی زبان فارسی بر اساس طرح پوسته فعلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: گروه فعلی هسته فعل سبک هسته فعل واژگانی ساخت سببی فارسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 978 تعداد دانلود : 24
از زمانیکه لارسن ( 1988 ) استدلال کرد که گروه فعلی از دو پوسته ( لایه ) یکی با هسته فعل سبک و دیگری با هسته فعل واژگانی تشکیل شده است ، زبانشناسان کو شیده اند تا بر این اساس ساخت های متعددی را در زبان های مختلف تجزیه و تحلیل کنند و نقایص و اشکلات احتمالی آن را بررسی نمایند و در تکامل آن تعدیل هایی بوجود آورند . ساخت سببی فارسی با توجه به گوناگونی و تنوع ساختار نحوی آن می تواند در این راستا مورد توجه واقع شود . داده های این مقاله نشان می دهد که ساختار درونی ساخت های سببی فارسی تا حدودبسیار زیادی با طرح لارسن سازگار است . ساخت های سببی زبان فارسی به درستی نشان می دهند که گروه فعلی از دو فرافکن فعلی فعل سبک و فعل واژگانی تشکیل شده است . فعل سبکی که بعنوان هسته پوسته فعلی بالائی قرار می گیرد به دو صورت بدون نمود آوائی و با نمود آوایی به صورت ؛ ’’کردن‘‘ٍ ٍٍ و یا پسوند ’’: ان‘‘ : در ساخت سببی فارسی تظاهر می یابد. همچنین در این مقاله استدلال شده است که در برخی موارد فعل سبک سببی در همنشینی با فعل های متفاوت از خودرفتار متفاوت بروز می دهد بر این اساس بنظر می رسد که نظریه هایی صرفا صوری که ملاحظات معنایی را نادیده می انگارند نمی توانند به نحوی مطلوب به تحلیل ساخت های زبان بپردازند . همچنین این پژوهش نشان می دهد که حداقل در یک مورد ملاحظات نقشی نقش معنا داری را در تحلیل ساختار نحوی ایفا می کنند . شاید بتوان از آن به عنوان شاهدی در جهت تعامل نقش و ساختار نحوی که نقش گرایان بر آن تاکید می ورزند استفاده کرد.
۳۱.

نظریه ترجمه از منظر زبانشناسی زایشی

نویسنده:

کلید واژه ها: دستور جهانی نظریه ترجمه ارزشیابی ترجمه ، ترجمه پذیری حاکمیت و مرجع گزینی دستور زایشی برنامه کمینه گر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 471
"از آنجا که زبانشناسی توصیف علمی زبان و طرح نظریه در خصوص آن می باشد و ترجمه نیز برگردان ساختار و محتوا از یک زبان به زبان دیگر است، بررسی رویکرد هر نظریه زبانی به همه یا برخی از جوانب ترجمه مدخلیت پیدا می کند. این پژوهش بر آن است تا ضمن معرفی رویکرد زبانشناسی زایشی نسبت به زبان، به طرح این رویکرد در خصوص ترجمه بپردازد. در این مقاله مباحث مهم ترجمه از جمله ترجمه پذیری، چگونگی ترجمه، ارزشیابی ترجمه، محدودیتهای ترجمه و امانت داری در ترجمه از این منظر مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. در این مقاله استدلال شده است که تعریف ترجمه از دیدگاه زبانشناسی زایشی علاوه بر امکان ترجمه، امید به حل برخی از مباحث ترجمه از جمله ترجمه ماشینی را افزایش می دهد. در بخشی از این مقاله به دستاوردهای این بررسی در آموزش ترجمه نیز اشاره شده است. این مقاله صرفا فرم و یا ساخت زبان را مدنظر قرار داده است و بحث ترجمه را از این منظر پیگیری می نماید."
۳۲.

بحثی در مبانی نظری ترجمه متون دینی

نویسنده:

کلید واژه ها: متون دینی نظریه ترجمه ترجمه پذیری محدودیتهای ترجمه متون تخصصی مبانی نظری ترجمه مترجم متون دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 273
"با توجه به اهمیت دقت در ترجمه متون دینی، در این مقاله ابتدا بحث کوتاهی درباره مبانی نظری ترجمه ارائه شده است. سپس دو دیدگاه در خصوص ترجمه پذیری و ترجمه ناپذیری متون دینی ارائه شده است. در دیدگاه اول با توجه به ارتباط متون دینی با وحی و اینکه تعیین ظرف زبانی وحی و هر گونه دخل و تصرف در آن از حیطه اختیارات انسان خارج است، ترجمه متون دینی غیرممکن قلمداد شده است. در دیدگاه دوم به عکس با توجه به ضرورت آگاهی همه انسانها از پیام وحی و اختصاصی نبودن پیام وحی به گویشوران زبانی خاص، ترجمه متون دینی غیرقابل اجتناب فرض شده است. نگارنده در این مقاله کوشیده است با توجه به استدلال هر دو دیدگاه به طرح نظریه سومی بپردازد که بتواند نیازها و محدودیتهای مورد نظر هر دیدگاه را رعایت کند. بر اساس نظر ارائه شده در این مقاله که به اصطلاح نظریه «ترجمه پذیری مشروط متون دینی» نامیده شده است تعریف های جدیدی از مترجم متون دینی، خوانندگان متون ترجمه شده دینی، متن دینی و انواع آن ارائه شده است. "
۳۳.

بررسی ضمیر فاعلی پنهان در ترجمه های فارسی و انگلیسی قرآن کریم

نویسنده:

کلید واژه ها: قرآن کریم ترجمه متون دینی ترجمه فارسی ترجمه انگلیسی اطلاعات و زبان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 737
بیان مجهول اساسا در زبان های متفاوت به وسیله ساخت های مشخصی که در هر زبان وجود دارد صورت می گیرد. علاوه بر این ساخت ها در برخی موارد بیان مجهول در قالب ساخت معلوم نیز ارایه می شود. نامشخص گذاشتن فاعل غالبا در این ساخت به عمد و بنا به دلایل خاصی صورت می گیرد. در برخی از این ساخت ها گویشور زبان بنا به ضرورت های زبانی از جمله ملاحظات معنایی، منظورشناختی و نحوی فاعل را نامشخص می گذارد. در ترجمه،‌ که برخی از محدودیت های زبانی کنار می رود، می توان به مشخص کردن فاعل اقدام کرد. در این پژوهش با بررسی ترجمه های انگلیسی و فارسی قرآن کریم نشان داده شده است که می توان در مواردی که ضرورت های زبانی و نیازهای اطلاعاتی ایجاب می کند فاعل را که در متن اصلی به صورت نامشخص بیان شده است در ترجمه مشخص نمود. در این پژوهش ابتدا ترجمه کلیه جمله هایی که عبارت «یسئلونک» در آن به کار رفته است در یکی از جدیدترین ترجمه های قرآن کریم مورد ارزیابی قرار گرفته است تا نشان داده شود در چه مواردی مترجم به کشف فاعل می پردازد. در بخش دیگری از این پژوهش با بررسی جمله ای از یک آیه (یسئلونک عن الانفال) در بیش از 40 ترجمه فارسی و 7 ترجمه انگلیسی نشان داده شده است که چگونه ساختار زبانی می تواند در حفظ یا مخفی کردن فاعل موثر باشد.
۳۵.

طنز و مقوله های مشابه

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 164
"انسان زبان خود را با دلیل های متعددی که از آن صحبت خواهیم کرد ، به گونه های متفاوت به کار میگیرد. گاه می خواهد در کمترین زمان ممکن اطلاعاتی را به مخاطب خود بدهد یا اطلاعاتی را از او بگیرد . در چنین موردهایی آنچه که اهمیت پیدا می کند نسبت اطلاعات مبادله شده به زمان مبادله اطلاعات است . عموم ارتباطات در زندگی انسانی از این نوعند بنابر این روش مبادله چنین اطلاعاتی طلب می کند که نویسنده با گوینده روشی را در پیش گیرد که مخاطب با کمترین مشکل ، پیام و منظور او را ادرک کند و در صورت لزوم به گونه ای قابل پیش بینی به آن پاسخ دهد.گرایس ، معتقد است هر مکالمه ای که بین دو نفر ایجاد می شود از چهار قانون یا قاعده کمیت ، کیفیت ، ارتباط و روش تبعیت می کند. "

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان