حسین ملانظر

التقاط ویژگی ایست که در فضاهای فرهنگی خاصی مانند «دایاسپورا» یا غربت ظهور می کند. با این حال، صرفا متون تولید شده در غربت از این ویژگی برخوردار نیستند. متونی که در وطن - در این پژوهش، ایران - تولید می شوند نیز ممکن است تا اندازه ای دورگه محسوب شوند. اما اینکه این دو دسته - متون تولید شده در وطن و غربت - تا چه اندازه به لحاظ نوع ومیزان التقاط با یکدیگر متفاوتند، پرسشی است که تاکنون بدان پاسخ داده نشده است. از این رو، مقاله حاضر بر آن است تا با استفاده از پیکره عظیم 670000 کلمه ای، متشکل از یازده رمان و مجموعه داستان کوتاه که در بازه زمانی 10 سال، از 1378 تا 1388، در ایران و در غربت توسط مهاجران ایرانی تولید شده اند، معلوم نماید که بین این دو دسته متون، از نظر نوع و میزان التقاط چه تفاوت هایی وجود دارد.

"بررسی و توصیف وضعیت کنونی آموزش ترجمه می تواند وزن و سمت و سوی هر رشته و همچنین کاستیها و کمبودهای موجود در راه رسیدن به اهداف را روشن کند. با مروری بر کلیات و آمار و ارقام دوره های کارشناسی و کارشناسی ارشد چند مساله به وضوح نمایان می شود. نکته اول نفوذ زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجی و همچنین زبان عربی به عنوان زبان دوم در ایران است. مساله دیگر پراکندگی درسها و تداخل اهداف سایر رشته ها در رشته مترجمی است. ظاهرا واژه «مترجمی» به مفهوم «تربیت مترجم» است. ولی با نگاهی به رشته مترجمی در دوره کارشناسی ارشد متوجه می شویم که این رشته در واقع همان «مطالعات ترجمه» است و به نظر تمام دانشجویان کارشناسی ارشد، اطلاق عنوان رشته «مترجمی» به این رشته فریب دهنده است. در این بررسی توصیفی این نتیجه حاصل می شود که رشته «دبیری» دیر یا زود به علت اشباع بازار کار، رو به تعطیلی می رود و رشته های «تربیت مترجم» و «مترجمی»، به خاطر کاربردی بودن آنها و نیاز جامعه، محبوبیت بسیاری یافته است و رو به شکوفایی می رود. این بررسی همچنین نیاز فراوان دانشگاههای کشور به ترتیب مدرس پژوهشگر جهت تدریس و تحقیق در رشته ترجمه را نشان می دهد. از علل جذابیت رشته «تربیت مترجم» نیاز جامعه و تخصصی و کاربردی بودن آن، و درآمدزایی رشته برای دانشگاهها است. "

التقاط، یکی از پیامدهای اجتناب ناپذیر ماهیت متغیر دنیای امروز، مدتی است که در حوزه مطالعات ترجمه توجه محققان را به خود جلب کرده است. بسیاری از پژوهشگران به بررسی این پدیده همت گماشته اند و آن را با رویکردهای مختلف و از زوایای گوناگون مورد مطالعه قرار داده اند. پژوهش حاضر این رویکردها را (به پدیده التقاط) در راستای چهار روند کلی طبقه بندی نموده است. علاوه بر این، در میان پژوهشگرانی که به مطالعه التقاط پرداخته اند، تنها تعداد بسیار معدودی مستقیما و به صراحت نمودهای این پدیده را بررسی کرده اند، و البته این عده اندک نیز نمودها را صرفا با دیدگاهی خاص و در پرتو رویکردی خاص به دست داده اند. بنابراین، طبقه بندی جامع عناصری که سبب ظهور ویژگی التقاط در متن می شوند در پیشینه مطالعاتی این حوزه به چشم نمی خورد. این مقاله، با تکیه بر مدل های زبانی و فرهنگی و با استفاده از پیکره ای بزرگ، درصدد ارایه طبقه بندی جامع و همه جانبه نمودهای التقاط است.

"ترجمه عملی است که بر کاربرد زبان (language use) اعمال می شود. این امر مسلما به این مفهوم است که ترجمه خود همواره محل تلاقی ایدئولوژیهاست. در طول قرنها، اشخاص و نهادها عقاید خاص خود را به منظور ایجاد تاثیرات مشخص و مورد نظر در ترجمه اعمال کرده اند. این مقاله قصد دارد نقش پیش فرضهای عقیدتی مترجم را در ترجمه های قرآن مجید بررسی کند. که شیوه تحقیق توصیفی است و محققان قصد ندارند در مورد درستی یا نادرستی ترجمه ها یا پیش فرضهای عقیدتی در ترجمه قضاوت کنند."

مفهوم نهضت ترجمه بحث انگیز است و سوالهای متعددی در ذهن متبادر می کند. در این مقاله سعی می شود مباحثی که پیرامون این مفهوم در طول تاریخ ترجمه مطرح بوده و هست بررسی شود و ضمن بررسی تاریخی این پدیده در ایران و جهان درباره تعریف، ضرورت، تاثیر (فواید یا مضرات)، عوامل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی زمینه ساز نهضت ترجمه جستجو شود.

فرایند دوبله موجب انتقال و پیدایش نمودهای التقاط در محصولِ فرهنگ مقصد می شود. چنین نمودهایی ممکن است در سطح های مختلف دیداری کلامی، دیداری غیرکلامی، شنیداری کلامی و شنیداری غیرکلامی شناسایی شوند. مقاله حاضر به بررسی نمودهای غیرکلامی التقاط در فیلم های بلند دوبله شده به فارسی می پردازد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در سطح های دیداری و شنیداریِ فیلم های دوبله شده، نمودهای التقاط گوناگونی از نوع غیرکلامی وجود دارد. هر دو سطح دیداری غیرکلامی و شنیداری غیرکلامی در (باز)تولید و انتقال نمودهای التقاط در دوبله نقش مهمی دارند. سطح دیداری غیرکلامی بیشترین نمودهای التقاط را در میان لایه های غیرکلامی نشان داده است. در این سطح، هویت خارجی بیشتر از طریق نوع پوشش و زیورآلات نشان داده شده است. نمودهای مشاهده شده التقاط در مقوله های اشیا و زبان بدن هم از رخداد فراوانی برخوردار بودند. در سطح شنیداری غیرکلامی، نمودهای التقاط از طریق صداها، موسیقی، و آواز شناسایی شدند که در بین آن ها موسیقی دارای بیشترین رخداد است.

نظارت و بازرسی در سازمانها ابزاری است که مدیران و فرماندهان را قادر میسازد از طریق مراقبت از چگونگی پیشرفت عملیات و تغییر و اصلاح لازم در آن، مانع انحراف از تحقق هدفهای سازمان شوند؛ به عبارت دیگر صحت جهتگیری فعالیتها را برای رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده تأیید میکند. این ترجمه ضمن تأکید بر ارزش عقل سلیم در فعالیتهای مدیریتی پلیس، که شامل تجربههای زندگی، قضاوت درست، احتیاط و توانایی تعقل و تصمیم گیری منطقی است با مدیریت فرد هوشمند در یافتن راه حلهای مؤثر برای مشکلاتی که در مدیریت کادر پلیس با آنها روبهروست به وی یاری میرساند. به هر حال وظایف مدیر در مقام ارزیاب، مسلماً وظیفهای چند جانبه است؛ زیرا باید شاهدی تیزبین، گزارشگری منصف و دقیق و فرماندهی صبور و زیرک باشد و ضمن ارائه گزارشهای مؤثر در تحلیلهای نهایی خود، مدارک و مثالهایی محکم فراهم کند؛ لذا باید همواره به موضوع مطرح شده بپردازد و از آن منحرف نشود.

این گزارش بخشی از ترجمه کتاب با عنوان « عصر جدید مدیریت و نظارت در سازمان پلیس» نوشته مایکل ای. پتریلو و دانیل دلباگنو می باشد. هدف از این ترجمه ارائه چارچوبی برای مطالعه رفتار فردی، گروهی و روشهای مدیریت و نظارت کاربردی به ناظران و مدیران پلیس است. رهبری، نظارت و مدیریت اموری ناملموس و توصیف و ارزیابی آنها دشوار است. با این حال، ناظر با درک و به کارگرفتن مطالب این کتاب می تواند دریابد چگونه به زیردستانش انگیزه بدهد و به چارچوبی شخصی برای نظارت و مدیریت برسد. درک رفتار افراد لازمه روشهای نظارت و مدیریت است. در این کتاب اصول دیرین نظارت با دیدی انتقادی تحلیل و بررسی شده و نشان می دهد، اصول نظارت همچنان معتبر و ارزشمنداند. این نتایج همچنین یادآوری می کند بهتر است به ناظران در حوزه علوم رفتاری و انگیزه آموزش دهیم، چگونه این اصول را مؤثرتر به کار برند. درک صحیح اصول نظارت و علت رفتارهای افراد، همراه با استفاده مؤثرتر از روشهای نظارت، مدیران را در رسیدن به معیارهای نظارت مورد نیاز امروز یاری می دهد. این کتاب بر اساس این مفهوم شکل گرفته که هر ناظری می تواند با مطالعه و یادگیری به ناظر بهتری تبدیل شود و بر رفتار و ضوابط فردی که از ناظر انتظار می رود تأکید دارد.