محمدمهدی گرجیان

محمدمهدی گرجیان

مدرک تحصیلی:  دانشیار دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام
پست الکترونیکی: mm.gorjian@yahoo.com

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۵۱ مورد.
۲۱.

نفش تعقل فلسفی در تعمیق فهم قرآن کریم(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: آیین حکمت سال ششم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱۹

کلید واژه ها: عقل تفسیر علامه طباطبایی تأویل تعقل فلسفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲۹ تعداد دانلود : ۵۶۸
به طور کلی، تمام علوم انسانی متأثر از انگاره های فلسفی است و علم تفسیر متون دینی از این امر جدا نیست. به نظر می رسد مفسرانی که در فلسفه صاحب تفکر و اندیشه اند در مبانی و روش تفسیر و فهم آیات قرآن به قواعد و ملزومات روش تفلسف خود پایبند باشند. دغدغه و مسئلة پژوهشِ حاضر فهم و شناخت امکانات منحصر به فردی است که روش تعقل فلسفی در تفسیر و فهم عمیق آیات قرآن کریم در اختیار مفسر قرار می دهد. برای تبیین و توضیح این مسئله، با ابتنا بر نظریات موجود، ابتدا از مفاهیمی همچون تفسیر و تأویل و عقل بحث می شود و، سپس، با تبیین دقیق تفسیر عقلی و تفاوت آن با تفسیر به رأی، ادله موافقان و مخالفان تفسیر عقلی بیان می گردد و با تمسک به نظریات مختلفی که در باب رویکرد تعقل فلسفی به تفسیر وجود دارد، مهم ترین امکانات تفسیری این روش در فهم آموزه های وحیانی بازشناسی می شود. از این رهگذر، نگاهی اجمالی به کاربست روش مذکور در تفسیر المیزان، اثر شهیر فیلسوف و مفسر قرآن کریم علامه طباطبایی;، خواهد شد.
۲۲.

رابطه انسان با حق تعالی، بر اساس مبانی هستی شناختی عرفانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینه معرفت بهار ۱۳۸۹ شماره ۲۲

کلید واژه ها: وجه خاص طریق سرّ جهت حقانی تولیه رب مربوب سلسله ترتیب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲۳ تعداد دانلود : ۷۴۸
وحدت شخصیه وجود از مهم ترین مباحث عرفان نظری است؛ بدین بیان که یک وجود بیش نیست و کثرات عالم، تجلیات اویند، زیرا عدم تناهی اش، جایی برای غیر نمی گذارد. بر این اساس، سخن عارفان در مورد چینش مراتب هستی که پس از ذات، تجلیات علمی و خلقی را دربرمی گیرد، منافاتی با وحدت وجود نداشته بلکه کثرات را شئون حق قلمداد می کنند. ارتباط حق تعالی با این تجلیات و کثرات، از دو راه است، الف. سلسله ترتیب؛ ب. وجه خاص. مراد از سلسله ترتیب، وسایط فیض الهی است و وجه خاص که اولین بار محیی الدین بر آن تصریح نموده، ارتباط بی واسطه با حق است. اساس تحلیل عارفان از این رابطه، وحدت وجود و خاصیت اطلاقش است که به تبع این اطلاق، در تمامی کثرات که مظاهر مقید او هستند، حضور وجودی دارد. بر اساس وجه خاص، حق تعالی با هر شی البته به میزان حصه وجودی اش مرتبط است؛ با این حال، از جهت اکثر افراد به دلیل غلبه احکام امکانی، این باب، مورد غفلت است که با تلاش در جهت افزایش احکام وحدت، آن را می یابند. با وجه خاص، حق از خود انسان به او نزدیک تر بوده و به جهت غلبه احکام وجوبی، انتساب وجود به حق، از انتسابش به انسان، اوکد است. وجه خاص با عین ثابت اشیا که سهم شی را از حصه وجودی حقانی معین می کند، پیوند داشته و در حقیقت، ارتباط هر شی با حق، از جهت عین ثابت اوست. پژوهش حاضر، درصدد بررسی چگونگی رابطه انسان با حق بر اساس مبانی هستی شناختی عرفانی است و سعی شده با نگاهی نسبتا جامع، احکام آن بررسی شود.
۲۳.

مبانی نظری هستی شناسی حکمت سیاسی متعالیه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: آیین حکمت سال چهارم پاییز ۱۳۹۱ شماره ۱۳
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات مکتب های فلسفی حکمت متعالیه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی هستی شناسی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات فلسفه های مضاف
تعداد بازدید : ۱۲۱۲ تعداد دانلود : ۱۵۹۳
۲۵.

حوزه و علوم انسانی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: طلوع نور سال دهم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۳۶

کلید واژه ها: علوم انسانی حوزه علمیه حکومت دینی مدیریت علوم هویت الهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۸ تعداد دانلود : ۶۰۳
نگاه حداکثری و صحیح به دین در هر عصر و مصری به اقتضای ذاتی و اولی دین و دیانت، داشتن حکومت بر مبنای آموزه های وحیانی است و این امر محقق نخواهد شد، مگر در سایه روزآمدی و عالِم به زمانه بودن دین و روحانیت آگاه. تحولات عظیم جهانی در عرصه های گوناگون انسانی و بشری و به ویژه در ساحت علوم انسانی، ما حوزویان را بر آن می دارد تا با تکیه بر دین حداکثری که داعیه جهانی دارد، خود را در گذر زمان و مکان ندیده و مدیریت جامعی را در پیش بگیریم و بنیان انسان الهی آن را بنا نهیم تا نه همراه با تحولات علوم دیگر، بلکه مدیریت تحول علوم را به عهده گرفته، به سوی اهداف الهی آفرینش به پیش ببریم.
۲۶.

حرکت استکمالی و جبلی صور و حدوث نفس ناطقه از منظر ملاصدرا با عرضه به آیات و روایات(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: آیین حکمت سال نهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۴ 87 - 108

کلید واژه ها: استکمال صورت صورت جسمیه نفس نباتی نفس حیوانی نفس ناطقه ملاصدرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۵ تعداد دانلود : ۴۹۰
انسان دارای دو نوع استکمال جبلی و ارادی است و حقیقتی سیال است که همواره در حال اشتداد به سوی غایت خویش است. در حرکت جبلی و تکوینی، جناب صدرالمتألهین بر این باور است: استکمال، که در صُقع نفس نهادینه شده است، از ترکیب هیولا و صورت آغاز می شود و این روند به شکل استکمال صورت ها ادامه می یابد، به این بیان که صورت جسمیه در جوهر خویش حرکت می کند و به صورت عنصری تبدیل می شود و عناصر با ائتلاف به سمت صورت معدنی شدن اشتداد یافته، آمادگی حیات نباتی می یابند. آنگاه، نفس نباتی بستری برای صورت حیوانی می شود و این روند تا نفس نطقی و بعد از آن تا وصول به درجه ملکوتی ادامه می یابد. این استکمال جبلی و تکوینی غیر از استکمال ارادی است که با کارکردهای عقل عملی و کاوش های عقل نظری محصل است. سیر استکمالی صورت ها منطبق بر آیات و روایات است و قرآن به این پیدایش نفس از بستر اشتداد صورت ها اشاره کرده است
۲۷.

انعکاس فلسفه فلوطین درحکمت صدرالمتألهین(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکمت اسراء بهار ۱۳۹۱ شماره ۱۱

کلید واژه ها: نفس عقل احد صدرالمتألهین فلوطین اقانیم ثلاث

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه تطبیقی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات مکتب های فلسفی حکمت متعالیه
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات فلسفه تطبیقی
تعداد بازدید : ۱۱۳۶ تعداد دانلود : ۶۴۵
فلوطین از حکمای یونان باستان است و کتابش اثولوجیا تأثیرات فراوانی بر فلسفهٔ اسلامی نهاده است. در بین حکمای مسلمان، صدرالمتألهین بیشترین استفاده را از آراء و نظریات او کرده است؛ به طوری که بسیاری از نظریاتِ خاصِ حکمت متعالیه، ریشه در آرای فلوطین دارد. برخی از آرای فلوطین عبارتند از: اعتقاد به ذومراتب بودن هستی، قاعدهٔ بسیط الحقیقه کل الاشیاء، قاعدهٔ الواحد، اعتقاد به ذومراتب بودن نفس و حضور مراتب وجودی در نفس آدمی، اعتقاد به حضور تمام موجودات عالم ماده در عوالم برین و... . اما دو فلسفهٔ فلوطینی وصدرایی دارای چه شباهت ها و تفاوت هایی است؟ نوشتار پیش رو درصدد است ضمن معرفی آراء و نظریات اساسی فلسفهٔ فلوطین و صدرالمتألهین، موارد مشابهت و افتراقِ این دو فلسفه را نشان دهد. ازجمله نتایج این تطبیق و مقایسه، کشف و درک میزان تأثیرپذیری حکمت متعالیه از فلسفهٔ فلوطین است.
۲۹.

بازگشت علیت به تشأن، چالشها و پاسخها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حکمت صدرایی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلید واژه ها: صدرالمتالهین علیت تشأن وجودرابط وجودرابطی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات مکتب های فلسفی حکمت متعالیه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات فلاسفه اسلامی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی هستی شناسی علت و معلول
تعداد بازدید : ۱۱۳۳ تعداد دانلود : ۷۲۹
وجود رابطی، «فی نفسه لغیره» است. جهت «فی نفسه» آن حاکی از ذات ویژه اش، و جهت «لغیره» آن نمودار تعلق و ربط این ذات به شیئی دیگر است. بنابراین او هویتی جدا از طرف ربط خود دارد که ربط، عارضِ هویت (ذات) اوست. اما وجود رابط، تنها «فی غیره» و فاقد «فی نفسه»گی است؛ یعنی تمام هویت او همان ربط و تعلقش به دیگری است. درنتیجه وجودی جدا از طرف ربط خود ندارد. معلول از دیدگاه صدرالمتالهین دارای وجود رابط، و فاقد تحققی مستقل است. برهان او در سه گام خلاصه می شود: 1) نفی عروض خارجی: براساس اصالت وجود، وجودِ معلول، معلول (نیازمند) است؛ یعنی گونه ی وجودی و هویت او چنین است. و این تمام هویت اوست. 2) نفی عروض تحلیلی: تصور حقیقت معلول (که چیزی جز ربط نیست)، مانع از لحاظ ذات (حتی در ذهن) برای اوست. 3) بازگشت علیت به تشأن: معلول فاقد حیث «فی نفسه» بوده، وجودی جدا از علت ندارد. بنابراین تمایز علت و معلول در امری غیر از وجود خارجی است. ملاصدرا این تمایز را «تشأن» می نامد. برخی پژوهش گران شبهاتی به گام دوم ایراد می کنند، که درخور توجه است. پاسخ بدین شبهات به تقریری نوین از برهان صدرا می انجامد، که دقیق تر از تقریرهای کنونی است. البته مدعای صدرالمتالهین از راه تحلیل هستی بخشی نیز قابل اثبات می باشد، که کم تر مورد توجه قرار گرفته است.
۳۰.

میزان تطبیق تبیین های حِکمی فلاسفه با دیدگاه قرآن و روایات، درباره حدوث و قدم نفس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه نوین دینی سال دهم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۳۹

کلید واژه ها: نفس قرآن قدم حدوث حدیث

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات فلاسفه اسلامی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن انسان و جامعه در قرآن انسان در قرآن
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی انسان و جامعه در روایات انسان در روایات
تعداد بازدید : ۱۰۶۳ تعداد دانلود : ۶۹۰
یکی از سؤالات اساسی درباره نفس انسان این است که آیا قبل از تعلق به بدن و افاضه به آن، وجودی مفارق و قائم به ذات داشته که با حدوث بدن به آن می پیوندد، یا اینکه مانند بدن بوده، همراه هر بدن یا به واسطه آن (مع البدن) حادث می گردد. در بین حکیمان مسلمان، سه دیدگاه درباره حدوث و قدم نفس وجود دارد و هر دیدگاه برای اثبات مدعای خود، به دسته ای از آیات و روایات متوسل شده و با مبنا قرار دادن دیدگاه عقلی خود، سعی در توجیه آیات و روایاتِ مؤید نظریه مقابل داشته است. ملاصدرا نیز با توجه به رویه اش در سازگار نمایاندن اندیشه های فلسفی خویش با متون دینی و باور عمیق به یگانگی عقل و نقل و شهود، بر آن شده تا اقوال حکما و مضمون برخی آیات و روایات دال بر وجود پیشین نفس را به نفع نظریه خود توجیه نماید. با توجه به اهمیت این بحث و عدم تبیین آن از نگاه کتاب و سنت، در این نوشتار تلاش بر آن است تا هر آنچه درباره این موضوع در آیات و روایات آمده، جمع آوری و بررسی شود و سازگاری یا عدم سازگاری آن با دیدگاه های فلسفی ارزیابی گردد.
۳۳.

بررسی انتقادی دیدگاه تفکیکی استاد حکیمی در کتاب «معادجسمانی در حکمت متعالیه» (1)(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه حکمت و فلسفه اسلامی (طلوع نور سابق) سال یازدهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۴۳
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات مکتب های فلسفی حکمت متعالیه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام معادشناسی
تعداد بازدید : ۹۶۵ تعداد دانلود : ۵۵۴
۳۴.

مبانی نظری «فنا» از نظر امام خمینی و مایستر اکهارت(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: نقد و نظر سال بیست و پنجم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۰) 77 - 103

کلید واژه ها: فنای نفس شهود وحدت وجود امام خمینی ره مایستراکهارت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۴ تعداد دانلود : ۳۶۴
امام خمینی ره و مایستر اکهارت، دو تن از عارفان مشهور مسلمان و مسیحی هستند و در تفکر عرفانی آنها نفس سالک در نهایت در وجود خداوند فانی می شود. بر این اساس، در مقاله پیش رو به این پرسش پرداخته ایم که آیا آموزه فنا در آرای این دو متفکر مبانی مشترکی دارد؟ بررسی تطبیقیِ تفکر آنها به صورت تحلیلی- استنباطی و با هدف شناخت چیستی فنای نفس صورت گرفته است. تجرد نفس مبنای مشترک در آرای این دو اندیشمند است که زمینه تبیین فنای معرفتی نفس را فراهم می آورد. سفر نفس در آرای امام خمینی+ و اکهارت با قدم عشق آغاز می شود. از نظر امام خمینی ره با تجلّی الوهیت (در مقام احدیت)، فنا و تحول در نفس سالک رخ می دهد؛ در حالی که فنا نزد اکهارت در مرتبه واحد که فراتر از مرتبه الوهیت و فراتر از مرتبه وجود است صورت می گیرد. به هر حال تجلّی الوهیت و شهود آفریدگار در مرتبه الوهیت یا در مرتبه واحدِ اکهارتی که از نظر امام خمینی ره مرتبه تعین الهی و واحدیت است، رخ می دهد؛ بنابراین فنا تحول معرفتی و وجودی نفس و تأثیر پذیری آن از اسما و صفات الهی است؛ نه نابودی نفس. رهاورد مهم فنای نفس، «شهود وحدت وجود» در آراء این دو متفکر است و تهی وارگی نفس از غیر خداوند به هنگام شهود دیگر نتیجه بنیادی به شمار می آید.
۳۵.

بررسی نقش وجدان کاری در کاهش جرایم و تخلفات شغلی پلیس از منظر اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی سال بیست و یکم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۸۳) 35 - 70

کلید واژه ها: وجدان کاری جرایم تخلفات شغلی اسلام کارکنان ناجا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۸ تعداد دانلود : ۵۴۳
زمینه و هدف: وجدان کاری نوعی احساس تعهد درونی در جهت رعایت ارزش ها و الزامات در ارتباط با انجام صحیح کار و حرفه است. توجه به مسائل مربوط به انجام تکالیف حرفه ای پلیس، محققین را بر آن داشت که به بررسی نقش وجدان کاری درکاهش جرایم و تخلفات شغلی پلیس بپردازنند و با ارائه رهنمودهای دین مبین اسلام، گامی علمی در افزایش دانش و بهبود منش کارکنان نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران برداشته شود. این نوشتار برآن است تا دیدگاه اسلام را راجع به نقش وجدان کاری در جهت کاهش جرایم و تخلفات شغلی پلیس مورد ارزیابی قرار دهد و بر پایه براهین اسلامی، روش های موسع در جهت تنظیم رفتار فردی و اجتماعی ارائه نماید. هدف اصلی این تحقیق، تبیین نقش وجدان کاری در کاهش جرایم و تخلفات حوزه کاری پلیس بر اساس آموزه های اسلام است. روش پژوهش: این تحقیق از منظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی از نوع دلفی دو مرحله ای است. جامعه آماری تحقیق 12 نفر از متخصصان و خبرگان حوزه مدیریت اسلامی در حوزه علمیه قم و دانشگاه علوم انتظامی امین است که از طریق شیوه گلوله برفی انتخاب شده اند که پس از مصاحبه با 11 نفر محقق به اشباع نظری دست یافته است. در نهایت داده ها پس از جمع آوری، مورد بررسی و تحلیل کیفی قرار گرفتند یافته ها و نتایج: بر پایه یافته های بدست آمده، می توان به هفت عامل ضعف اعتقادی، خوردن لقمه حرام، کثرت گناه، مخالفت نکردن با هواهای نفسانی، توجه نکردن به ویژگی های انسانی فرد در ناجا، قرار دادن کارکنان ناجا در شغل نامناسب و تشویق و تنبیه غیرقانونی اشاره کرد؛ که به عنوان «عوامل کاهنده وجدان کاری» محسوب می گردند. نتایج این تحقیق مشخص می سازد که وجدان کاری تحت تأثیرعوامل مختلف فردی، اجتماعی و سازمانی است و می توان با ارائه فرصت لازم برای ترفیع کارکنان، شرکت کارکنان در تصمیم گیری های سازمانی، تفویض اختیار، تقسیم کار مطلوب کارکنان، انتساب مدیران شایسته واجرای برنامه های آموزشی در ارتقاء وجدان کاری کارکنان ناجا همت گمارد.
۳۶.

نفس انسان، مَثَل اعلای خدا در حکمت متعالیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خردنامه صدرا دوره ۲۶ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۲)

کلید واژه ها: نفس انسان مَثَل اعلی خدا بسیط الحقیقه وحدت نفس و قوا ملاصدرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۷ تعداد دانلود : ۱۴۵۱
یکی از وجوهی که در حکمت متعالیه برای شناخت خدا از طریق شناخت نفس مطرح شده، اینست که نفس انسان مَثَل اعلای خداوند است. بدین معنا که خداوند نفس انسان را در ذات و صفات و افعال، مثال خویش خلق نموده تا معرفت نفس وسیله صعود به معرفت خدا در این ساحتهای سه گانه باشد. البته باید توجه داشت که خدای متعال منزه از مِثل است، پس مراد از مَثَل چیزی غیر از مِثل است. با دقت در آثار ملاصدرا، میتوان گفت او بطور جدّ این نظریه را دنبال کرده و در مسیر برهانی کردن آن تلاشهای مضاعف انجام داده است. اما وی این نظریه را بصورت منسجم و مشخص در قالب یک کتاب یا یک فصل مطرح نکرده بلکه بمناسبتهایی در ابواب گوناگون و آثار مختلف، به ابعادی از این نظریه پرداخته است، بهمین دلیل ارائه این نظریه و تقریرهای آن بصورت منسجم ضروری است. این نوشتار پس از توضیح اولیه نظریه مثل اعلای صدرایی، بمنظور دستیابی به مهمترین وجوه مثالیت نفس انسان برای خداوند، مهمترین ابعاد مثالیت نفس و تحلیلهای آنها را مورد بررسی و تحلیل قرارداده است.
۳۷.

محاکمات میان صدرالمتألهین و آقاعلی حکیم در باب معاد جسمانی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: آیین حکمت سال هشتم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۲۹

کلید واژه ها: صدرالمتألهین معاد جسمانی مدرس زنوزی ودایع نفس سبیل الرشاد ادله عقلی معاد جسمانی ادله نقلی معاد جسمانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات مکتب های فلسفی حکمت متعالیه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات فلاسفه اسلامی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات فلسفه تطبیقی
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام معادشناسی
تعداد بازدید : ۷۶۵ تعداد دانلود : ۵۵۶
معاد جسمانی از مهم ترین مباحث اعتقادی و فلسفی است که ملاصدرا، ضمن توجه به ادله نقلی، آن را مبرهن به ادله عقلی نیز نمود و معتقد است معاد جسمانیِ او «طابق النعل بالنعل» همان معادی است که از جانب شرع انور بیان گردید و انکار آن را انکار ایمان و منکر او را کافر می انگارد. در مقابل، حکیم مؤسس آقاعلی حکیم، در آثارش، مخالفت خویش را با معاد جسمانی صدرالمتألهین ابراز نموده، کوشید تا معاد جسمانی از منظر خویش را مطابق عقل و نقل معرفی کند. وی با تمسک بر روایتی از امام صادق(ع)، منقول از احتجاج طبرسی، ادله عقلی خویش را بنا نهاد. این نوشتار بر آن است که با بازخوانی معاد جسمانی از منظر آقاعلی حکیم، ادله عقلی و نقلی او را مورد ارزیابی قرار دهد و به قضاوت بنشیند.
۳۸.

بررسی تأثیر رضایت شغلی و تعهد سازمانی در کاهش تخلفات شغلی پلیس از منظر اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 119 - 140

کلید واژه ها: رضایت شغلی تعهد سازمانی تخلفات شغلی اسلام ضعف اعتقادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۴ تعداد دانلود : ۴۴۶
زمینه و هدف: تحقیق بررسی تأثیر رضایت شغلی و تعهد سازمانی در کاهش تخلفات شغلی پلیس از منظر اسلام با هدف شناخت تأثیر رضایت شغلی با پنج بُعد رضایت از نوع کار، رضایت از مافوق، رضایت از همکار، رضایت از نحوه ارتقاء و رضایت از حقوق اندازه گیری شده و تعهد سازمانی در سه بُعد تعهد عاطفی، تعهد مستمر و تعهد هنجاری در کاهش تخلفات شغلی پلیس از منظر اسلام انجام گرفته است. روش شناسی: این پژوهش از منظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه اجرا، کمی از نوع توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق، متخصصان و خبرگان حوزه مدیریت اسلامی در حوزه علمیه قم و دانشگاه علوم انتظامی امین (به تعداد 178نفر) است که طبق جدول مورگان تعداد 123 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب و نمونه ها از طریق شیوه نمونه گیری احتمالی ساده انتخاب شده اند. در نهایت داده ها پس از جمع آوری و کُدگذاری از طریق نرم افزار spss و استفاده از آزمون های پیرسون و آزمون بتا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که رضایت مندی شغلی با کاهش تخلفات رابطه داشته و این رابطه معنادار است به نوعی که نتایج رگرسیون چند متغیره نشان می دهد که رضایت از نوع کار به میزان« 492/0-» درصد، رضایت از همکار  به میزان«386/0-» درصد و رضایت از نحوه ارتقاء به میزان « 337/0- » درصد، به ترتیب می توانند در کاهش تخلفات کارکنان مؤثر باشند. نتیجه گیری : نتایج پژوهش نشان می دهد که رضایت شغلی (متغیر مستقل) و تعهد سازمانی برکاهش تخلفات شغلی پلیس تأثیر دارد. به عبارت دیگر کارکنانی که دارای رضایت از کار، رضایت از مافوق، رضایت از همکار، رضایت از ارتقاء شغلی و در نهایت راضی از حقوق و مزایا هستند تا 61/0 درصد در کاهش تخلفات اداری آنها مؤثر است.
۳۹.

بررسی تطبیقی رابطه کمال جلا و استجلای الهی با انسان کامل در مکتب ابن عربی و مکتب وحی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: آیین حکمت سال دوازدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۳ 43 - 66

کلید واژه ها: جلا استجلا کمال جلا و استجلا انسان کامل مکتب وحی ابن عربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۰ تعداد دانلود : ۵۳۷
«جلا» و «استجلا» دو اصطلاح عرفانی است که ناظر به نظام هستی شناختی است و همه تعین های حقانی و خلقی را شامل می شود. «جلاء» ظهور و جلوه ذات خداوند متعال برای خودش و در خودش و «استجلا» ظهور و جلوه ذات حق برای خودش و در تعینات خلقی است. نوشتار حاضر با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی تطبیقی رابطه کمال جلا و استجلای الهی با انسان کامل در مکتب ابن عربی و مکتب وحی پرداخته است. بر اساس یافته های این پژوهش روشن می شود که مقصود نهایی حق تعالی از ایجاد مجالی و مظاهر، دیدن کمالات خود در مظهر و آئینه ای مغایر است؛ در این میان انسان بهره مند از ویژگی هایی است که به واسطه او سرّ حق بر حق ظاهر و اسرار او هویدا می گردد. بنابراین کمال استجلا به واسطه انسان محقق می شود؛ اما این مرتبه برای او بالقوه است؛ مظهر بالفعل، همان «انسان کامل» است که استعدادهای خود را به فعلیت رسانده است. آموزه جلا و استجلا در مکتب وحی نیز مطرح گردیده است؛ در متون عرفانی آیات و روایات فراوانی در این زمینه وجود دارد علاوه بر این که بیانگر پیوند عمیق میان عرفان و وحی است، ریشه داشتن عرفان اسلامی در مکتب وحیانی را اثبات می کند.
۴۰.

وجود نامحدود خدا بر مبنای قاعده بسیط الحقیقه (چالش ها و پاسخ ها)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: قبسات سال بیست و دوم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۸۵

کلید واژه ها: واجب تعالی وجود نامحدود خداوند قاعده بسیط الحقیقه بساطت وجود ترکیب وجود و عدم نامتناهی وجودی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۵ تعداد دانلود : ۱۱۲۰
نامتناهی بودن خداوند از جمله مباحث مهم در علوم مختلف اسلامی، به ویژه در حکمت متعالیه است. براهین متعددی برای اثبات آن اقامه شده که بسیط الحقیقه از اهم این برهان هاست. با عنایت به تفاسیر مختلف از نامتناهی بودن حق تعالی و تأکید این نوشته بر عدم تناهی وجودی و سلب هرگونه حد و محدودیتی اعم از حدّ ماهوی، حدّ وجودی و حدّ عدمی، پرسش جدی که ذهن انسان را به خویش جلب می کند، آن است که چگونه می توان از راه برهان بسیط الحقیقه نامتناهی بودن خداوند را ثابت و از اشکالات و چالش های پیش روی این برهان پاسخ شایسته ارائه نمود.<br /> ازآنجاکه وجود حقیقتی واحد و فارد است، قاعده بسیط الحقیقه در چنین ساحتی اقتضا می کند که وجود حق تعالی تمام هستی را فرا گرفته، متن واقع را به نحو تمام و کمال پر نماید وگرنه از معنای بساطت به دور خواهد بود. دراین میان ضمن تقریر قاعده بسیط الحقیقه و تفسیرهای مختلف از آن و اثبات مقدمات لازم جهت اجرای این قاعده در موضوع مورد ادعا برهان به خوبی مطرح و شبهات مطرح شده در این ساحت به دقت بررسی و پاسخ مناسب داده می شود.<br />  

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان