علی شمس الدینی

علی شمس الدینی

مدرک تحصیلی: استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۰۱ تا ۱۲۰ مورد از کل ۱۳۶ مورد.
۱۰۱.

به گزینی روش اولویت بندی برنامه ریزی مکانی در مدیریت بحران زلزله (نمونه موردی: منطقه 3 شهر اصفهان)

نویسنده:
منبع: مطالعات محیطی هفت حصار سال پنجم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۱۸ ۸۵-۱۰۰

کلید واژه ها: برنامه ریزی مدیریت بحران بحران زلزله مدل تاپسیس منطقه 3 شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۵ تعداد دانلود : ۱۷۱
شهر به عنوان یک "منبع توسعه"، نیازمند مدیریتی پویا در تمامی ابعاد است. یکی از موضوع هایی که بیشتر شهرهای جهان با آن دست به گریبان اند، سوانح طبیعی است. بنابراین می توان گفت در عرصه مدیریت شهری، مدیریت بحران و مقابله با سوانح طبیعی باید در اولویت برنامه ریزی قرار گیرد، زیرا با یک برنامه ریزی و مدیریت بحران صحیح می توان امنیت و آرامش خاطر بیشتری را به شهروندان هدیه داد و جان انسان های بی گناه زیادی را نجات داد. از این رو این پژوهش در راستای اهداف مدیریت بحران شهری، به دنبال ارایه الگویی مناسب برای برنامه ریزی مدیریت بحران در منطقه 3 شهر اصفهان می باشد. روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی بوده که اطلاعات مورد نیاز آن از طریق مشاهده میدانی، مصاحبه، مطالعه طرح های صورت گرفته در رابطه با شهر اصفهان و نقشه 2000/1 این شهر به دست آمده است. سپس داده های بدست آمده را از طریق نرم افزار GIS، Expert choise، Excel و مدل تاپسیس مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت و با توجه به شاخص های تراکم جمعیت و ساختمانی، درجه محصوریت، عمر ابنیه، کیفیت ابنیه و کاربری اراضی، نواحی منطقه 3 شهر اصفهان به صورت مقایسه ای در ارتباط با بحران زلزله مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که ناحیه 9 دارای بدترین وضعیت می باشد و اگر قرار باشد یک طرح و برنامه ریزی برای مقابله با اثرات بحران زلزله در منطقه 3 شهر اصفهان تدوین گردد باید این ناحیه در اولویت اول برنامه ریزی قرار گیرد.
۱۰۲.

برنامه ریزی راهبردی توسعه گردشگری در شهرستان کازرون (با استفاده از تکنیک های سوات و باتلر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال ششم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۲ 25 - 42

کلید واژه ها: برنامه ریزی راهبردی توسعه ی گردشگری تکنیک SWOT مدل Butler کازرون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۹ تعداد دانلود : ۱۳۱
گردشگری به عنوان دومین صنعت درآمد زای جهان بعد از نفت با توجه به اثرات مثبت اقتصادی- اجتماعی فراوانی که دارد توانسته تحولی شگرف در عرصه ی ساختاری- کارکردی سکونت گاه های انسانی اعم از نواحی شهر ها و روستا ها داشته باشد. این صنعت که از آن به عنوان «امید بخش ترین راهبرد توسعه ی کشور های جهان سوم» یاد می شود، اگر با برنامه ریزی و مدیریت یکپارچه ی منطقه ای و ملی همراه باشد؛ می تواند زمینه ساز پویایی و توسعه ی پایدار این گونه جوامع را مهیا سازد. در این پژوهش که با هدف شناخت و تحلیل زمینه های توسعه ی گردشگری در شهرستان کازرون با رویکردی توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است، تلاش است با استفاده از تکنیک های قایلیت سنجی سوات و مدل برنامه ریزی باتلر به ارزیابی توانمندی ها و زمینه های توسعه ی گردشگری در منطقه پرداخته شود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و تعیین وزن عوامل چهار گانه (S.W.O.T) از نظر20 نفر از کارشناسان گردشگری شهرستان استفاده گردید. یافته های تحقیق حاکی از آن ست که منطقه ی مورد مطالعه با 17 نقطه قوت و امتیاز وزنی 224/3 و 18 فرصت و امتیاز وزنی210/3 در برابر 19 نقطه ضعف و امتیاز وزنی 121/3 و 16 تهدید و امتیاز وزنی 088/3 توانمندی های نسبتاً بالایی برای توسعه ی فعالیت های گردشگری دارد، ولی ضعف ها و تهدید های موجود مانع از بالفعل شدن این توانمندی ها گردیده است. سپس برای بهبود بخشیدن و توسعه ی گردشگری در شهرستان 7 راهبرد رقابتی – تهاجمی، 5 راهبرد تنوع، 7 راهبرد بازنگری و 6 راهبرد تدافعی ارائه گردید. هم چنین نتایج مدل Butler در سطح بندی گردشگری منطقه گویای آن ست که گردشگری در کازرون از هفت مرحله ی مدل باتلر، دو مرحله ی اولیه را کامل طی کرده و وارد ابتدای مرحله ی سوم (مرحله ی توسعه) شده است، که ورود به مراحل بعدی نیازمند مدیریت یکپارچه ی منطقه ای و محلی می باشد.
۱۰۳.

ضرورت توسعه پایدار در مناطق عشایری استان فارس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال هشتم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۳۱) 203 - 214

کلید واژه ها: توسعه پایدار جامعه عشایری وضعیت اقتصادی دامداری استان فارس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۳۵۰
 توسعه پایدار جامعه عشایری، فرآیندی است که در آن سیاست های طبیعی، اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و مدیریتی و دیگر سیاست ها چنان طراحی شده باشند که از نظر اقتصادی، اجتماعی و بوم شناسی پایدار باشد. جامعه عشایری به عنوان جامعه سوم در کنار سایر جوامع (شهری - روستایی) در ایران به جامعه ای اطلاق می شود که معیشت مبتنی بر دامداری، و استفاده از مراتع می باشد. بنابر این بررسی توسعه پایدار در جامعه عشایری استان فارس حائز اهمیت فراوانی است. این پژوهش در این راستا از جامعه آماری منطقه مورد نظر با استفاده از فرمول کوکران تعداد 60 نمونه(نفر) انتخاب گردید. ابزار تحقیق پرسشنامه بوده و روش جمع آوری اطلاعات با استفاده از تکنیک های مشاهده و مصاحبه انجام گرفت. میزان ضریب آلفای کرونباخ برای ساختار اقتصادی 88/0 بدست آمده و با استفاده از نرم افزار (19 (SPSSمیزان همبستگی ساختار اقتصادی از طریق آزمون پیرسون با فاکتورهایی مانند تعداد دام های عشایر، میزان درآمد سالانه از دامداری و سابقه بهره برداران مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج بدست آمده بین میزان ساختار اقتصادی با میزان درآمد سالانه از دامداری و سابقه بهره برداران رابطه مستقیم معنی دار و با تعداد دام رابطه عکس معنی داری وجود دارد و نشان دهنده رابطه تنگاتنگ جامعه عشایری با ساختار اقتصادی آن ها است. از جمله نتایج حاکی از ضعف اقتصادی بهره برداری های عشایری، بهران مدیریت و تخریب ناشی از چرای مفرط، افزایش هزینه های تعلیف دستی دام، نگرش منفی به روند زندگی آتی عشایر، عدم حمایت کافی از بیمه عشایر توسط دولت، نبود بازار مشخص خرید و فروش دام، مهاجرت فصلی جوانان عشایر به شهرها برای تأمین هزینه های زندگی به دلیل ناکافی بودن درآمد، همچنین جامعه عشایر مورد مطالعه تحت نظام ایلی توان پتانسیل توسعه خود را به دلیل محدودیت های جمعیتی( اکولوژیکی) اقتصادی- اجتماعی- فرهنگی را تا حدودی از دست داده است و اقتصاد عشایر مورد مطالعه دارای ضعف های اساسی می باشد. بنابر این ترسیم افق آتی و داشتن برنامه بلند مدت و میان مدت برای این جامعه می تواند در توسعه پایدار جامعه عشایری کشور مؤثر واقع گردد.
۱۰۴.

تحلیلی بر قابلیت ها و محدودیت های توسعه فیزیکی شهر نورآباد ممسنی؛ با تأکید بر شاخص های شهر سالم در مدل SWOT(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال هفتم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۲۶

کلید واژه ها: شهر توسعه فیزیکی مدل SWOT شهر سالم نورآباد ممسنی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی روش های کمی در جغرافیا
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری جغرافیای توسعه
تعداد بازدید : ۱۰۲۶ تعداد دانلود : ۴۴۲
افزایش روزافزون جمعیت شهرنشین و در پی آن رشد شهرها در کشور، توجه به چگونگی کنترل گسترش شهرها و گام برداری در راستای توسعه پایدار به منظور ایجاد شهر سالم را ضروری ساخته است. شهر نورآباد ممسنی در سال های اخیر با افزایش سریع جمعیت مواجه بوده که این امر سبب گسترش و دست اندازی شهر به محیط های پیرامونی شده است. بدین منظور ضرورت توجه به رشد آتی آن، تدوین برنامه ای مناسب به منظور توسعه مناسب این شهر را دوچندان می نماید. در این پژوهش سعی شده است با شناسایی عوامل تأثیرگذار و ارزیابی آن، جهات بهینه توسعه فیزیکی شهر نورآباد ممسنی با استفاده از مدل SWOT مشخص شود. در این مرحله توسعه شهر را با توجه به شاخص های طبیعی توسعه فیزیکی و شاخص های مصنوعی مورد ارزیابی قرار گرفته است. روش تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی و جمع آوری داده ها مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و بازدید میدانی است. استنتایج حاصل از این تحقیق حاکی از آن است که اراضی واقع در مشرق و جنوب شرقی، زمین های بایر درون بافت شهر و همچنین برخوردار بودن از مراکز دانشگاهی، بهترین نقاط قوت توسعه فیزیکی شهر محسوب می شود. کمبود شدید کاربری فضای سبز در شهر، مناسب نبودن سیستم شبکه بندی شهر، نبود ساخت و ساز عمودی به نسبت تمرکز بیشتر جمعیت در مرکز شهر و فقدان سیستم فاضلاب شهری در سطح کل شهر از نقاط ضعف به شمار می رود
۱۰۵.

ارزیابی عملکرد نهادهای متولی در توسعه ی سکونتگاه های روستایی با رویکرد معادلات ساختاری مورد مطالعه: شهرستان جوانرود(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه تابستان ۱۳۹۵ شماره ۴۳

کلید واژه ها: توسعه ی روستایی نهادهای متولی معادلات ساختاری شهرستان جوانرود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۹ تعداد دانلود : ۴۱۸
بر پایه ی تحقیقات ارزیابی روستاییان از عملکرد متولیانِ امور روستایی، مختص به سنجش عملکرد دهیاران و شوراها بوده، درحالی که نهادهایی مانند جهاد کشاورزی، بنیاد مسکن، منابع طبیعی و غیره، به شدت با مسائل روستاییان درگیر هستند و به شیوه های مختلفی جوامع روستایی را تحت تأثیر قرار می دهند. هدف از پژوهش حاضر که با روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است، ارزیابی جوامع روستایی از عملکرد نهادهای متولی (شورا، دهیار، بخشدار، جهاد کشاورزی، فرمانداری، بنیاد مسکن، منابع طبیعی و غیره) و بررسی تأثیرات این نهادها بر شاخص های مختلف توسعه روستایی در روستاهای شهرستان جوانرود می باشد. جامعه ی آماری پژوهش را 4811 نفر سرپرستان خانوار روستایی ساکن در 89 روستای شهرستان جوانرود تشکیل می دهد که با استفاده از فرمول های آماری، 356 نفر از آن ها به عنوان نمونه برآورد گردید. ابزار اصلی پژوهش، پرسشنامه ی محقق ساخته بوده که روایی و پایایی آن به ترتیب با کسب نظرات اساتید دانشگاهی و کارشناسان و انجام پیش آزمون و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده از نرم افزارهای SPSSو Amosاستفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد، 4/12 درصد روستاییان میزان رضایت مندی مناسبی را از متولیان امور روستایی داشته و 39 درصد میزان رضایت مندی متوسط و 6/48 درصد رضایت مندی ضعیفی را از عملکرد متولیان امور روستایی شهرستان جوانرود داشته اند. با وجود میزان رضایت مندی ضعیف روستاییان از عملکرد متولیان امور روستاییِ شهرستان جوانرود، نتایج مدل نهایی برازش شده معادلات ساختاری نشان داد، نهادهای مذکور بر دو شاخص توسعه ی کالبدی- زیرساختی و کیفیت زندگی به ترتیب با اثرات کل 421/0 و 324/0 بیشترین اثر را داشته اند و اثرگذاری آن ها بر شاخص حفاظت از منابع محیطی با اثر کل 234/0-، منفی بوده است.
۱۰۶.

ارزیابی اثرات توانمندسازی نیروی انسانی در توسعة صنعت گردشگری (مطالعة موردی: استان کهگیلویه و بویراحمد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای (دانشگاه آزاد مرودشت) سال ششم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۴

کلید واژه ها: نیروی انسانی توانمندسازی گردشگری توسعه گردشگری کهگیلویه و بویراحمد

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا رشته های جغرافیای عمومی جغرافیای جمعیت
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا رشته های جغرافیای عمومی جغرافیای اقتصادی
تعداد بازدید : ۱۰۲۲ تعداد دانلود : ۶۷۵
بررسی عوامل مؤثر بر پیشرفت و توسعه در جوامع پیشرفته نشان می دهد که همه ی این کشورها علاوه بر زیرساخت های مناسب و پتانسیل های بالای گردشگری و جغرافیایی، از نهادهای تربیتی، حرفه ای و آموزشی توانمند و کارا نیز برخوردارند. پرسنل سازمان های دولتی و خصوصی گردشگری، با ارائه خدمات مطلوب به ارباب رجوع و سرمایه گذاران در واحدهای اقتصادی و گردشگری، نقش به سزایی در جذب گردشگر و سرمایه گذار و در نتیجه کمک به رشد و توسعه کشور و جامعه دارد. در این راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر توانمندسازی نیروی انسانی در توسعة گردشگری استان کهکیلویه و بویراحمد است. این پژوهش، از نوع مطالعات توصیفی- کاربردی است، جامعه آماری مورد بررسی در این پژوهش،130 نفر از کارشناسان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان است که بر اساس جدول مورگان 97 نفراز میان آنها به عنوان نمونه مورد مطالعه به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه می باشد، که مبتنی بر 4 سؤال عمومی و 28 سؤال تخصصی طراحی شده و برای تعیین روایی و اعتبار آن، از روایی محتوایی و ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. برای دستیابی به اهداف پژوهش از روش های آماری مانند ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون و تحلیل مسیر، استفاده شد. بر اساس ضرایب همبستگی محاسبه شده، میان چهار مؤلفه مهارت و تخصص شغلی، دانش و اطلاعات شغلی، سطح نگرش و انگیزة شغلی و توسعة گردشگری در استان کهکیلویه و بویراحمد به ترتیب در سطح 634/0، 721/0، 632/0، 704/0 رابطة معنی دار وجود دارد. در ضمن نتایج حاصل از تحلیل مسیر حاکی از این بود که متغیر نیروی انسانی توانمند، درتوسعة گردشگری با ضریب 764/0تأثیرات مثبت و مستقیمی دارد.
۱۰۷.

تحلیلی بر اثرگذاری دانشگاه آزاد اسلامی جهرم در گسترش ارزش های مدرن بین دانشجویان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال نهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۲۹)

کلید واژه ها: دانشگاه فرد گرایی جهرم پیشرفت گرایی ارزش مدرن استدلال گرایی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده جوانان
تعداد بازدید : ۶۷۸ تعداد دانلود : ۵۶۳
از آنجایی که ترویج و گسترش فرهنگ های متعالی و ارزش های مدرن یکی از مؤلفه های اساسی در زمینه-سازی برای رسیدن به توسعه همه جانبه در کشورها محسوب می شود، لذا نقش دانشگاه در گسترش اینگونه ارزش ها از اهمیت به سزایی برخوردار است. از سوی دیگر شناخت اقشار مختلف اجتماعی که وارد دانشگاه می شوند و نقشی که دانشگاه بر روی دانشجویان و فارغ التحصیلان می گذارد؛ از پیش شرط های اساسی در توسعه منابع انسانی جوامع محسوب می گردد. در این پژوهش با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی و انجام عملیات وسیع پیمایشی و میدانی تلاش است اثرات دانشگاه آزاد اسلامی جهرم را در گسترش ارزش های مدرن بین دانشجویان مورد بررسی و سنجش قرار دهد. جامعه آماری را تمامی دانشجویان کارشناسی در حال تحصیل تشکیل می دهند، که از بین آنها 120 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند. نتایج حاکی از تأثیرگذاری مثبت و با سطح معناداری 05/0تحصیل و آموزش در دانشگاه، بر میزان گرایش به ارزش های استدلال گرایی، فردگرایی، برابری طلبی و پیشرفت گرایی در بین دانشجویان است. همچنین تحصیل در دانشگاه تأثیر چندانی بر ترویج ارزش های مدرنی همچون انسان گرایی و افسون زدایی در بین دانشجویان نداشته است. بنابراین آرمان ها و ارزش هایی که بیشتر مورد تأیید جامعه و خانواده ها هستند؛ به دلیل نهادینه شدن اینگونه اصول در اذهان دانشجویان بیشتر از دیگر ارزش ها که فقط توسط محیط های دانشگاهی ترویج می شوند، مورد قبول و پذیرش دانشجویان واقع شده است.
۱۰۸.

سطح بندی سکونتگاه های روستایی بر اساس توانمندی های اقتصادی و جمعیتی (مطالعه موردی: دهستان سرپنیران- شهرستان پاسارگاد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال هفتم ارم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۲۷) 91 - 104

کلید واژه ها: سطح بندی توا ن اقتصادی توان جمعیتی درجه مرکزیت دهستان سرپنیران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۵ تعداد دانلود : ۲۳۴
در ادبیات توسعه یک مکان جغرافیایی عوامل بسیار زیادی مؤثر می باشند که باعث ایجاد توسعه همه جانبه در آن مکان می گردند. لذا شناخت این عوامل و عناصر در قالب ظرفیت ها و پتانسیل های موجود و بالقوه هر منطقه می تواند صورت بگیرد تا بر اساس این شناخت، بتوان به یک سطح بندی و رتبه بندی از سکونتگاههای یک مجموعه سکونتگاهی دست پیدا کرد. که مطابق با آن سطح – با توجه به جایگاه فضایی و ویژگی های درونی و بیرونی خود- وظایف و کارکردهای معین و مشخصی را در چارچوب یک سلسله مراتب مکانی- فضایی عهده دار گردد. بر این مبنا بتوانند خدمات ضروری برای رفع نیازهای خود و به تفاوت، امکان برآوردن نیازهای واحدهای پیرامونی خود را دریافت دارند. در این پژوهش این سطح بندی بر اساس توان اقتصادی، جمعیتی و با استفاده از شاخص های تعیین مرکزیت در روستاهای دهستان سرپنیران از توابع شهرستان پاسارگاد انجام گرفته است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که در دهستان مورد مطالعه بترتیب روستاهای رکن آباد، نعیم آباد، گمبکان، مبارک آباد و مهرآباد، کته میان، کتوری، حسین آباد، احمدآباد و نهایتاً نجف آباد قرار گرفته اند.
۱۰۹.

عوامل مؤثر بر روند تحول مساکن روستایی در شهرستان ممسنی (نمونه موردی: روستای چمگل)

نویسنده:
منبع: مطالعات محیطی هفت حصار سال چهارم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۴ ۸۷-۹۹

کلید واژه ها: روستا مسکن روستایی تحولات مسکن روستای چمگل ممسنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۶ تعداد دانلود : ۲۹۸
کانون های روستایی در قامت اولین صورت از اجتماعات انسان های یکجانشین در طی تاریخ و به ویژه از آغاز جنبش مدرنیسم به این سو، فرایندهای تحول و تکامل بسیاری را در عرصه های اقتصادی، اجتماعی و کارکردی خویش تجربه نموده اند. یکی از مهم ترین اینگونه تغییرات، دگرگونی در سیما و کالبد فیزیکی روستاها می باشد؛ که متناسب با شرایط و مقتضیات زمان و مکان و نیز در راستای نحوه ی گذران معیشت و ساختار فرهنگی روستاییان تحول و توسعه عمده ای را پذیرا گشته است. در کشور ما به دنبال انجام دگرگونی های وسیع اجتماعی در دهه چهل و بعد از آن با انقلاب اسلامی 57 و به تبعیت از آن رسوخ شیوه زندگی شهری به نواحی روستایی شاهد تغییرات وسیع در فضای کالبدی و نوع معماری روستاها بوده ایم. در این تحقیق که به شیوه توصیفی- تحلیلی و با رویکرد تاریخ نگاری انجام گرفته است، تلاش است، با انجام مطالعات وسیع میدانی و کتابخانه ای به بررسی و شناخت نوع معماری مساکن و روند تحولات کالبدی نواحی روستایی شهرستان ممسنی با موردشناسی روستای چمگل از آغاز برپایی این روستا تاکنون بپردازد. نتایج تحقیق بیانگر این مطلب می باشد که روستای مورد مطالعه تحت تأثیر عوامل اجتماعی و اقتصادی و نیز متناسب با دوره های زمانی، نوع خاصی از شیوه ی معماری در زمینه ساخت مسکن را تجربه نموده است. در این راستا تحول در شیوه معیشت روستاییان به ویژه افزایش درآمد و قدرت خرید خانوارهای روستایی، افزایش ارتباط روستاییان با شهرهای همجوار و بالأخص ارائه وام نوسازی مسکن از سوی بنیاد مسکن نقش برجسته ای را در تحول مساکن روستای چمگل ایفا نموده اند.
۱۱۰.

بررسی عوامل اثرگذار بر مدیریت کاربری اراضی روستایی در شهرستان ممسنی (با استفاده از مدل ترکیبی TOPSIS- SWOT)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای (دانشگاه آزاد مرودشت) سال پنجم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۹

کلید واژه ها: روستا مدیریت اراضی کاربری اراضی شهرستان ممسنی مدل تاپسیس و سوات

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی روش های کمی در جغرافیا
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای روستایی مدیریت روستایی
تعداد بازدید : ۹۳۱ تعداد دانلود : ۷۷۱
در زندگی مدرن امروزی با توجه به سطوح مختلف فعالیت های اقتصادی و اجتماعی افراد که منجر به شکل گیری نیازها، خواسته ها و انتظارات جدید از فضای پیرامونی آنها شده، تقاضا برای زمین و دخل و تصرف در آن نیز دچار تحول گردیده است. در این میان سکونتگاه های روستایی دارای پیشینه ای هماهنگ از نظر معیشتی و هویتی با زمین، نحوه بهره برداری و تغییر کاربری از این منبع کمیاب در راستای خلق فضاهای محل سکونت خود می باشند. که با توجه به تغییر در نوع معیشت، فضای کالبدی– ساختاری روستاها و سطوح فکری و رفتاری روستائیان نحوه ی استفاده از زمینِ درون روستاها نیازمند مدیریتی جامع و اتخاذ سیاست های راهبردی به منظور ایجاد نظام آمایش سرزمین درون روستاها می باشد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از حیث ماهیت، از نوع توصیفی تحلیلی است، که به بررسی استفاده مناسب از زمین های روستایی و عوامل اثرگذار بر مدیریت کاربری اراضی روستایی در سکونتگاه های بخش مرکزی شهرستان ممسنی پرداخته است. به منظور تحلیل داده ها یافته های مقدماتی تحقیق را در مدل «SWOT» مورد بررسی قرار داده و 10 نقطه قوت، 11 تهدید، 10 فرصت و 10 ضعف بررسی و 18 استراتژی ارائه شده است. در نهایت با بهره گیری از تکنیک «TOPSIS» نقاط قوت، ضعف، تهدیدها و فرصت های منتج شده از دیدگاه صاحبنظران رتبه بندی شدند. بر اساس یافته ها استراتژی تدافعی (WT)، بهترین روش در جهت برنامه ریزی و مدیریت اراضی زراعی روستاهای مورد مطالعه شناخته شد. همچنین بر این اساس نتایج تکنیک تاپسیس تهدیدها بیشترین تأثیر را در بهینه سازی و توسعه متعادل کاربری اراضی روستایی دارد و در رتبه دوم فرصت ها قرار می گیرند. از این رو برای بهینه سازی و توسعه متعادل کاربری اراضی در این بخش استراتژی تدافعی می بایست در اولویت قرار گیرد.
۱۱۱.

تحلیل استراتژی های مؤثر بر نوسازی و بهسازی بافت تاریخی شهر یزد با استفاده از تکنیک SWOT

نویسنده:
منبع: مطالعات نواحی شهری سال دوم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۵

کلید واژه ها: شهر یزد بافت تاریخی بهسازی و نوسازی مدل سوات

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی روش های کمی در جغرافیا
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری فضا و محیط شهری
تعداد بازدید : ۱۰۶۱ تعداد دانلود : ۴۹۱۸
شهرها مهمترین دستاوردهای تمدنی ملّت ها به شمار می آیند، از این رو هرچه بر قدمت شهرها و این گونه سکونتگاه های انسانی افزوده شود، به لحاظ تاریخی و هویتِ سرزمینی ارزشمندتر می گردند و مردم، قدمت یک مکان و یا عرصه شهری را نمادی از هویت خویش می دانند. در این میان بافت تاریخی شهرها به عنوان گهواره و حافظه هویتی شهرها از اهمیت خاصی برخوردارند و به توجه و مراقبت ویژه ای نیاز دارند. از آن جهت که این میراث مشترک شهروندان و یک کشور اگر آسیب ببینند، قابل جبران نیست؛ لازم است در کانون توجه و اقدام مسئولین و برنامه ریزان قرار گیرد. در این مقاله که از نوع توصیفی-تحلیلی و با رویکردی کاربردی می باشد؛ تلاش است با استفاده از تکنیک تحلیلی SWOT به تحلیل استراتژی و راهبردهای مؤثر بر بهبود و نوسازی بافت فرسوده و تاریخی شهر یزد پرداخته شود. مؤلفه های مورد بررسی به صورت بازدیدهای میدانی و مطالعات اسنادی - کتابخانه ای می باشد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که با توجه به امتیاز نهایی مطالعات صورت گرفته نقاط قوت با امتیازبندی (۲۱/۳۰۴)، نقاط ضعف (۳۵/۲۹۹)، فرصت ها (۰۵/۲۷۶) و تهدیدها دارای (۱۹/۳۱۸) امتیاز می باشد. بدین منظور بهترین راهبرد در بررسی مشکلات و برای به حداقل رساندن آنها، افزایش نقاط قوت و کاهش تهدیدها با عنوان (استراتژی ST یا راهبرد محافظه کارانه) شناسایی شد.
۱۱۲.

ارزشیابی اثرات کالبدی– فضایی اجرای طرح هادی در روستای فتح آباد- شهرستان مرودشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسکن و محیط روستا دوره ۳۴ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۵۲ ۱۱۴-۱۰۱

کلید واژه ها: روستا عمران روستایی طرح هادی کالبد روستا فتح آباد مرودشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۶۷
طی سه دهه اخیر توجه به آبادانی و توسعه روستاها، به ویژه بهبود وضعیت کالبدی- فضایی این کانون های سکونتگاهی از اولویت های اساسی برنامه ریزان و مدیران کشور بوده است. در این راستا اجرای طرح هادی به منظور بهسازی فضای درونی و بیرونی روستاها یکی از این برنامه ها می باشد که از سال 1362 تا کنون در بسیاری از نقاط روستایی کشور تهیه و اجرا شده است. در تحقیق حاضر که از نوع کاربردی و روش انجام آن توصیفی- تحلیلی است، با تکیه بر انجام عملیات پیمایشی به تحلیل و ارزشیابی اثرات کالبدی- فضایی اجرای طرح هادی در روستای فتح آباد از توابع بخش مرکزی شهرستان مرودشت پرداخته می شود. جامعه آماری تحقیق شامل 1080 سرپرست خانوار روستایی می باشد که از بین آن ها110 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند. نتایج حاکی از آن است که اجرای طرح هادی به لحاظ کالبدی در راستای بهبود وضعیت شبکه معابر و حمل و نقل همچون تسهیل در دسترسی روستا و کیفیت آسفالت خیابان ها، زیباسازی منظر و عرصه درونی روستا، تأثیر در نحوه ساخت و ساز مساکن و بهبود وضعیت دفع بهداشتی زباله ها نسبتاً موفق و مثبت ارزیابی شده است اما به لحاظ فضایی و زمینه سازی به منظور توسعه روستا همچون افزایش میزان دسترسی روستائیان به خدمات روبنایی و تولیدی شامل امکانات آموزشی، بهداشتی، تفریحی- ورزشی و نیز افزایش مشارکت روستائیان در روند تهیه و اجرای طرح در روستا تاحدودی ناموفق بوده است.
۱۱۳.

بررسی و ارزیابی اثرگذاری صنعت گردشگری بر نواحی روستایی (مطالعه موردی: بخش شاهو- شهرستان روانسر)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال چهارم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۶ 97 - 114

کلید واژه ها: گردشگری اثرات گردشگری توسعه روستایی بخش شاهو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۶۹
هدف پژوهش حاضر بررسی و ارزیابی اثرات گردشگری بر تحولات روستایی بخش شاهو از توابع شهرستان روانسر است. روش تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی بوده که جهت گردآوری داده ها از مطالعات اسنادی و میدانی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه سرپرستان خانوارهای بخش مذکور (908N=) تشکیل می دهند که با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری طبقه ای چندمرحله ا ی، 206 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده اند. ابزار جمع آوری اطلاعات میدانی پرسشنامه ای بوده، که روایی صوری آن با استفاده از نظرات اساتید دانشگاهی و کارشناسان مربوطه و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. نتایج استفاده از تکنیک تحلیل عاملی،پنج عامل را در تبین اثرات گردشگری برنواحی روستایی بخش شاهو شناسایی کرد که به ترتیب اهمیت عبارت اند از: عامل اقتصادی (35/20 درصد)، کالبدی (933/16 درصد)، اجتماعی فرهنگی(351/13 درصد)، زیست محیطی (297/13 درصد) و بهداشتی (997/10 درصد). لازم به ذکر است، پنج عامل مذکور 928/74 درصد از کل واریانس اثرات ورود گردشگران بر نواحی روستایی بخش شاهو را تبیین می کنند.
۱۱۴.

رتبه بندی مکانی خدمات عمومی و کمبود آنها در سطح شهرها (نمونه موردی: شهر نورآباد ممسنی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد و مدیریت شهری سال سوم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۲

کلید واژه ها: مدیریت شهری خدمات شهری توسعه پایدار شهری مدل تاپسیس شهر نورآباد ممسنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۷ تعداد دانلود : ۴۲۵
یکی از معیارهای عدالت اجتماعی و توسعه پایدار شهر، توجه به توزیع متوازن زیرساخت ها و تسهیلات شهری است؛ از این رو نحوه پراکنش این خدمات باید به گونه ای باشد که ضمن ایجاد عدالت فضایی درون محلات، زمینه های توسعه شهری را نیز فراهم آورد. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی، سعی در شناخت و رتبه بندی میزان خدمات موجود در محلات سیزده گانه شهر نورآباد ممسنی از توابع استان فارس با استفاده از شاخص های آموزشی، بهداشتی، ورزشی، اداری، فضای سبز، فرهنگی و تأسیسات شهری دارد. برای این منظور، ابتدا برخورداری محلات از این خدمات، با استفاده از مدل های ضریب تغییرات و تکنیک های آماری، مورد بررسی قرار گرفت و سپس با استفاده از مدل تصمیم گیری چندمعیار تاپسیس، به ارزیابی و تحلیل درجه برخورداری این محلات از خدمات شهری پرداخته شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن هستند که در سال 1392 اختلافاتی از نظر میزان برخورداری از امکانات، بین محلات سیزده گانه شهر نورآباد مشاهده می شود؛ به طوری که محلات مرکزی شهر؛ یعنی محله های 1 و 2 از توابع ناحیه دو شهر، در سطح برخوردار و محلات اسکان عشایر و دوراهی از ناحیه یک نورآباد، در رده محروم از امکانات و خدمات شهری قرار دارند. در نهایت، بین محلات مختلف شهر با توجه به عوامل تمرکز جمعیت و دسترسی ها، از نظر توزیع فضایی خدمات، عدم تعادل و نابرابری وجود دارد.
۱۱۵.

سنجش تحقق پذیری ابعاد اجتماعی- اقتصادی اجرای طرح هادی در سکونتگاه های روستایی مورد شناسی: روستای کناره- شهرستان مرودشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و آمایش شهری - منطقه ای سال چهارم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۳

کلید واژه ها: روستا تغییرات اجتماعی مرودشت تحولات اقتصادی کناره طرح هادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱۷ تعداد دانلود : ۷۷۲
از سال های اولیة انقلاب اسلامی و توجه به گفتمان عدالت طلبی در راستای رفع محرومیت از چهرة نواحی سکونتگاهی مختلف کشور، توجه به عمران و آبادانی روستاها مورد توجه جدی دولتمداران و برنامه ریزان قرار گرفت؛ بطوری که با تشکیل نهادهایی همچون جهاد سازندگی و بنیاد مسکن در این زمینه، طرح ها و پروژه های فراوانی به منظور بهبود زندگی روستاییان تهیه و اجرا گردید. در این میان طرح «روانسازی و بهسازی» یا همان طرح هادی روستایی از مهم ترین برنامه هایی بود که در جهت بهبود وضعیت اقتصادی- اجتماعی و ساماندهی کالبدی– فضایی سکونتگاه های روستایی کشور تاکنون به مرحله اجرا درآمده است. هدف از این تحقیق، که از نوع کاربردی و به روش توصیفی– تحلیلی انجام گرفته است، سنجش و ارزیابی میزان تحقق پذیری ابعاد مختلف اقتصادی- اجتماعی اجرای طرح هادی در روستای کناره از توابع بخش مرکزی شهرستان مرودشت می باشد. برای گردآوری اطلاعات، از روش های کتابخانه ای و میدانی بهره گرفته شده و با توجه به حجم 410 خانواری جامعه آماری تعداد 90 سرپرست خانوار به عنوان نمونه انتخاب و مورد پرسشگری واقع شده است. برای پردازش داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی از جمله آزمون t تک متغیره جفت، سنجش طیف لیکرت، و ویلکاکسون بهره گرفته شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن می باشد که: بین متغیرهای اجرای طرح هادی و تحولات اجتماعی در زندگی روستاییان کناره ضریب همبستگی برابر با (r=/.017) می باشد، که این مطلب رابطه معناداری را نمایش می دهد. همچنین ضریب همبستگی بین متغیر اجرای طرح هادی و تحقق پذیری ابعاد اقتصادی زندگی روستاییان مورد مطالعه برابر (r=/.024) بوده که رابطه معناداری را بیان می دارد. بنابراین اجرای طرح هادی در روستای کناره به لحاظ برآوردن اهداف اقتصادی- اجتماعی طرح در زمینه ی بهبود محیط زیست و زندگی روستاییان موفق بوده و توانسته موجبات رضایتمندی نسبی ساکنین روستا را فراهم بیاورد. بدین ترتیب فرضیه تحقیق مبنی بر وجود ارتباط بین اجرای طرح هادی در روستای کناره و اثرات مثبت آن در ابعاد اجتماعی و اقتصادی زندگی روستاییان اثبات می گردد.
۱۱۶.

تجزیه و تحلیل عوامل مرتبط با توسعه صنعت گردشگری در مناطق روستایی شهرستان ممنسی (با استفاده از مدل تصمیم گیری SWOT)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال سوم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱۲ 107 - 126

کلید واژه ها: گردشگری روستایی راهبردهای توسعه تکنیک SWOT شهرستان ممسنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۷۰
  امروزه صنعت گردشگری توانسته تغییرات شگرفی در فضای زندگی و چشم اندازهای جغرافیایی نواحی مختلف بوجود آورد و اثرات عمیقی در چهارچوب زندگی افراد و جوامع و کشورهای زیادی بر جای بگذارد و این وضعیت ما را مکلف می نماید با هدف دستیابی به سهم خود از ثمرات این صنعت از تمام توان و امکانات موجود بهره برداری نماییم.در این میان شهرستان ممسنی با توجه به پتانسیل های و جاذبه های طبیعی، تاریخی و مذهبی، توانمندی های فراوانی در زمینه توسعه صنعت گردشگری داشته که می توان صنعت گردشگری را یکی از عوامل موثر در فقرزدایی و توسعه اقتصادی اجتماعی روستاهای شهرستان منظور داشت. پژوهش حاضر با روش توصیفی- پیمایشی در روستاهای شهرستان ممسنی به انجام رسیده است. جامعه آماری تحقیق شامل گردشگران و خانوارهای روستایی شهرستان ممسنی بوده که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نفر برای گردشگران و120نفر برای خانوارهای روستایی به عنوان نمونه آماری تعیین و انتخاب شدند. و سپس با استفاده از روش مدیریت SWOT به تجزیه و تحلیل جامع در نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید ها در توسعه گردشگری روستایی در شهرستان ممسنی با استفاده از دیدگاه دو گروه گردشگران و خانوارها و ترکیبی از منابع داخلی و خارجی محیط زیست به تعیین مزایا و معایب گردشگری روستایی در این منطقه و همچنین فرصت ها و چالش های پیش روی توسعه گردشگری روستایی پرداخته است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که میزان مزیت ها (شامل نقاط قوت و فرصتها) با امتیاز40/3 و میزان محدودیت ها (نقاط ضعف و تهدید) با امتیاز08/3 می باشد. روستاهای شهرستان ممسنی علیرغم برخورداری از قوتها و فرصتها از جمله موقعیت جغرافیایی ، تنوع منابع و جاذبه های طبیعی و تاریخی، فرهنگی و چشم اندازهای زیبا و ... گرفتار ضعفها و تهدیدهای مختلفی همچون ، کمبود زیرساختهای گردشگری ، ضعف مدیریت ، تبلیغات و... می باشد.
۱۱۷.

سطح بندی سکونتگاه های روستایی شهرستان ممسنی با استفاده از تکنیک های ساماندهی فضاها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای (دانشگاه آزاد مرودشت)سال چهارم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۴

کلید واژه ها: روستا ممسنی سطح بندی روستایی تکنیک های ساماندهی فضایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۴۶ تعداد دانلود : ۵۰۴
طرح ساماندهی فضا و سکونتگاه های روستایی به عنوان یک سند برنامه ریزی برای مناطق روستایی تهیه می گردد و هدف از آن بررسی جزئی و ارائه برنامه های تفصیلی برای توسعه روستاها در ابعاد مختلف در محدوده بخش تا سطح روستا است. در این پژوهش جهت به کارگیری تکنیک های ساماندهی فضاها و سکونتگاه های روستایی، سه روش سطح بندی جمعیتی، سطح بندی خدماتی و روش تعیین رابطه ظهور خدمات روستایی با طبقات جمعیتی مورد استفاده قرار گرفت و اطلاعات تمامی 341روستای شهرستان ممسنی که محل سکونت حداقل 3خانوار و بیشتر بودند، بررسی شد. تعداد خدمات موجود در هر روستا مثل: راه، مدرسه، مسجد، درمانگاه ، پزشک و... از اطلاعات آخرین دوره از شناسنامه آبادی های کشور، انتشار یافته توسط مرکز آمار ایران (1385) استخراج و توسط نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. در تکنیک سطح بندی جمعیتی، سکونتگاه ها از لحاظ جمعیتی بر مبنای نقاط افت مشهود منحنی، به 7 طبقه تقسیم شدند. در تکنیک سطح بندی خدماتی نقاط روستایی مشخص شده در روستاهای شهرستان ممسنی، توالی ظهور 4 نوع خدمت در یک آبادی بر اساس جمعیت امری عادی بوده است. اما ارتقاء آن به سطح 5 الی12 خدمت قدری دشوار بوده و نیازمند ظرفیت خاصی از جمعیت و اقدامات ارادی است. همین حالت در سطح 13 الی 18 و سطح 19 و20 خدمتی و همچنین 21 تا24 و در نهایت سطح 25خدمت و بیشتر وجود دارد. در این تکنیک نیز با در نظر گرفتن تغییرات منحنی، نقاط روستایی از لحاظ تعداد خدمات به 6 مقطع، دسته بندی شدند. در ادامه پژوهش با استفاده از تکنیک تعیین رابطه ظهور خدمات روستایی با طبقات جمعیتی، به بررسی اقتصادی بودن نسبت برخورداری آبادی های هر یک از طبقات جمعیتی از هر کدام از خدمات پرداخته شد و مشخص شد در طبقه جمعیتی مختلف در روستاها با توجه به عامل های متفاوت داخلی و خارجی همچون (نفوذ محلی و ناحیه ای، فاصله از مرکز شهرستان، دسترسی، ویژگیهای محیطی و اقتصادی- اجتماعی روستاها) 1هر کدام از این نقاط جمعیتی دارای نوعی از طبقه بندی و سطح معینی از خدمات بوده اند.
۱۱۸.

تحلیلی بر درجه بندی شاخص های توسعه یافتگی در نواحی روستایی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال یازدهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 37 - 50

کلید واژه ها: توسعه روستایی شاخص توسعه انسانی شاخص مرکزیت شهرستان رستم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۶ تعداد دانلود : ۹۰
 سکونتگاه های روستایی در قامت اولین زیست بوم های انسانی به ویژه در جوامع درحال توسعه با توجه به روندهای اقتصادی- اجتماعی و سیاسی حاکم بر این کشورها با فقر مضاعف، نابرابری و عدم توسعه یافتگی روبه رو شده اند. در این زمینه تلاش در جهت رفع نابرابری های روستایی و کم برخورداری حاصل از آن در روستاها نیازمند شناخت همه جانبه از وضعیت توسعه یافتگی اینگونه مراکز جمعیتی می باشد. در تحقیق پیش رو به شیوه توصیفی- تحلیلی و با استناد به داده های کتابخانه ای– میدانی ضمن شناخت؛ به ارزیابی درجه توسعه یافتگی نواحی روستایی شهرستان رستم با موردشناسی دهستان رستم دو اقدام شده است. سنجش داده ها با استفاده از شاخص های توسعه انسانی و شاخص مرکزیت انجام گرفته است. در این پژوهش با 17 شاخص و متغیر اقتصادی، زیرساختی، آموزشی و بهداشتی سطوح توسعه یافتگی روستاها را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده ایم. نتایج تحقیق نشان می دهد که: روستاهای مورد مطالعه به لحاظ درجه برخورداری و توسعه یافتگی از سطح بسیار پایینی برخوردارند که این امر سبب مهاجرت روستائیان به شهرهای پیرامون شده است. فقط شهرک دهنو به عنوان مرکز دهستان دارای ضریب برخورداری بالایی بوده و دیگر روستاها از رتبه بسیار پایینی برخوردارند. همچنین به لحاظ شاخص های آموزش و بهداشتی روستاهای دهستان در شرایط مطلوب تری قرار گرفته اند. از نظر اشتغال و شاخص های اقتصادی نیز تمام روستاها توسعه نیافته و کم برخوردار هستند. در نهایت بررسی شاخص ها بیانگر غیربرخورداری و نیمه توسعه یافتگی روستاهای مورد مطالعه است، که این موضوع نیازمند برنامه ریزی یکپارچه در جهت ایجاد تعادل و زمینه سازی به منظور توسعه یافتگی در اینگونه مراکز سکونتگاهی می باشد.
۱۱۹.

بررسی تطبیقی راهکارهای توانمندسازی در بافت های فرسوده شهری (مطالعه ی موردی: محله های باربند و فاز 1 زمین شهری فیروزآباد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش محیط سال هفتم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲۷ 79 - 102

کلید واژه ها: توانمندسازی بافت فرسوده محله باربند محله فازیک زمین شهری فیروزآباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۹۴
در حال حاضر، سیستم پویای شهرها پیوسته در حال تغییر و تحول است و این امر سبب رو به رو شدن با مسأله ای به نام بافت های فرسوده می شود. این بافت ها یا هسته های قدیمی شهرها بوده که به مرور زمان دچار فرسودگی و عدم کارایی شده اند و یا در دوران معاصر بدون رعایت ضوابط مقررات معماری و شهرسازی شکل گرفته اند. از این رو اکنون با مسائل بسیاری رو به رو بوده و این مشکلات را به سایر نقاط شهر نیز انتقال می دهند. پژوهش حاضر به موضوع توانمندسازی سکونتگاه های واقع در بافت فرسوده شهر فیروزآباد می پردازد، محله های باربند و فاز یک زمین شهری به عنوان محلات فرسوده و نوساز مورد مطالعه قرار گرفته اند. روش تحقیق بر اساس هدف، عملی و بر اساس ماهیت، توصیفی- تحلیلی، می باشد. روش جمع آوری اطلاعات از طریق منابع کتابخانه ای، استفاده از پرسش نامه، مصاحبه و برداشت های میدانی و روش تجزیه و تحلیل در این تحقیق، تحلیلی - تطبیقی بوده که پس از برداشت های میدانی در محلات و سپس محلات از ابعاد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی با یک دیگر مقایسه شده اند. نتایج نشان می دهد، با توجه به آزمونt  گرفته شده در میان محلات مورد مطالعه، در زمینه خواسته ی ساکنین، بهبود شرایط زندگی و احساس مسؤولیت در قبال مشکلات، تفاوت معناداری وجود ندارد و هر دو محله تمایل به بهبود هرچه بهتر شرایط زندگی در محلات خود داشته و در این زمینه حاضر به مشارکت و همراهی می باشند. از طرفی تجزیه و تحلیل کالبدی نشان می دهد راهکار ارائه خدمات کارآمد شهرداری منجر به بهبود بافت فرسوده (محله باربند) شده، همچنین روحیه ی مشارکت در ساکنین در حد بالایی قرار داشته و ایجاد یک نهاد محلی می تواند به بهبود شرایط کمک کند.
۱۲۰.

تحلیلی بر درجة توسعه یافتگی نواحی روستایی شهرستان مرودشت با استفاده از مدل موریس و ضریب اختلاف(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی روستایی پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴

کلید واژه ها: روستا مرودشت توسعة روستایی مدل موریس سطح بندی روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳۷ تعداد دانلود : ۷۶۲
ت طی دهه های اخیر، توسعه به عنوان یکی از مهم ترین چالش های جهانی همواره توجه سیاست مداران و برنامه ریزان اقتصادی– اجتماعی را به خود جلب کرده است؛ بنابراین، درراستای دست یابی به توسعة پایدار در عرصه های سکونتگاهی کشورها اعم از شهر و روستا، شناختِ روند تحولات گذشته، تحلیل وضع موجود و ترسیم فضای مطلوب آن ها ضروری است. به عبارت دیگر، شناخت توانمندی های محیطی و میزان خدمات موجود در هر منطقه و درپی آن، تعیین سطوح توسعه یافتگی این نواحی سکونتگاهی به ویژه روستاها، نخستین گام در فرایند برنامه ریزی و توسعة این مناطق جمعیتی به شمار می رود. در این تحقیق که به روش توصیفی- تحلیلی و سنجش داده های کمی انجام شده است، سعی بر آن است تا با استفاده از شاخص های زیربنایی، آموزشی، فرهنگی، اداری، کشاورزی و بهداشتی، میزان توسعه یافتگی نواحی روستاییِ دهستان های 14گانة شهرستان مرودشت از توابع استان فارس تعیین و تحلیل شود. برای دست یابی به این هدف، از مدل موریس و روش ضریب اختلاف، به تعیین میزان اختلاف و پراکندگی امکانات و خدمات در دهستان های ناحیه اقدام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد به لحاظ برخورداری از امکانات و خدمات، بین دهستان های مرودشت شکاف بزرگی وجود دارد و نبود تعادل فضایی در منطقه مشاهده می شود؛ به گونه ا ی که ازبین نواحی روستایی موردمطالعه، دهستان رامجرد دو با ضریب برخورداری 67/60 و دهستان کامیفروز جنوبی با 48/14، به ترتیب توسعه یافته ترین و محروم ترین دهستان ها در سطح شهرستان هستند. این موضوع لزوم توجه و برنامه ریزی خردمندانه را درراستای توزیع عادلانه و فضایی امکانات، سرمایه گذاری ها و توسعة هماهنگ همة دهستان های منطقه ضروری می سازد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان