حمیدرضا جودکی

حمیدرضا جودکی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۱ مورد.
۱.

Structural Analysis of Key Drivers Affecting Resilience against Earthquakes in District 20 of Tehran(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: Journal of Rescue and Relief, Volume ۱۵, Issue ۳, Serial ۵۸ (۲۰۲۳) 204-215
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۹۵
INTRODUCTION: Informal settlements in cities are one of the most vulnerable regions to natural disasters, including earthquakes. The investigation of the vulnerability of Tehran's 20th District to earthquakes revealed that the plans and measures taken to make this area more resilient were unsuccessful. This research was conducted to systematically identify and analyze the key drivers effective on the resilience of District 20 of Tehran against earthquakes. METHODS: The present study was mixed (quantitative-qualitative) with an analytical-exploratory nature, and the statistical population consisted of a group of 35 experts in the two fields of "futuristic approach" and "resilience". The Delphi technique was utilized in this research, and the obtained data were analyzed in MicMac software using structural analysis. FINDINGS: The findings obtained from the distribution of variables in the axes of influence and dependence of factors in MicMac software indicated the instability of the system within the scope of the study, based on which, five categories of variables were identified. CONCLUSION: According to the high score of direct and indirect influences of the factors, 11 main factors were identified as the key drivers affecting the resilience of District 20 of the Tehran metropolis against the earthquake.
۲.

بررسی و تحلیل کارآیی ضوابط شهرسازی در ساخت و ساز شهری (منطقه یک شهرداری تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال ۱۵ بهار ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۵۸) 60 - 79

کلید واژه ها: کمیسیون ماده 100 کمیسیون ماده 5 کمیسیون ماده 55 منطقه 1 شهرداری تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۱ تعداد دانلود : ۸۹
امروزه توسعه شهری بیش از هر چیزی تحت تاثیر نظام ساخت و سازهای شهری است و در این بین ضوابط و مقررات مصوب نقش به سزایی در نظم و نسق بخشی به توسعه شهری دارد. در جوامع شهری ایران ضوابط و مقررات تعریف شده در زمینه توسعه شهری متاسفانه از کارآیی قابل ملاحظه ای برخوردار نبوده و این امر توسعه شهری را با اختلالات جدی مواجه ساخته است. دراین پژوهش که با روش توصیفی– تحلیلی و با روش میدانی و استفاده از ابزار پرسشنامه ای در حجم نمونه 389 نفری از متخصصین و مدیران شهری صورت گرفته، سعی بر آن بوده است که کارآیی این ضوابط و مقررات که شامل (کمیسیون های ماده 100، 5 و 55) می باشد مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. داده های جمع آوری شده از طریق پرسشنامه در نرم افزار SPSS با استفاده از آزمون های T تک نمونه ای و نیز آزمون رگراسیون مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج برآمده از این آزمون ها در زمینه کارآیی ضوابط که با استفاده از آزمون T تک نمونه ای و رگراسیون بررسی شده است، نشان می دهد که مقدار آزمون t برای مولفه های کمیسیون ماده 100 (18-) ، کمیسیون ماده 5 (15-) وکمیسیون ماده 55 (7-) بوده است. همچنین در زمینه مولفه کمیسیون ماده 100 مقدار ضریب رگراسیون 005/0، کمیسیون ماده 5، 001/0 و برای کمیسیون ماده 55 مقدار 000/0 بوده است. به طور کلی نتایج این دو آزمون بیانگر آن است که مقررات و ضوابط شهرسازی در زمینه کمیسیون های یاد شده حداقل کارآیی را در ساخت و ساز های موجود در منطقه مورد مطالعه داشته است.
۳.

Evaluating Physical Resilience against Earthquakes in Informal Settlements in District 20 of Tehran(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: Journal of Rescue and Relief, Volume ۱۵, Issue ۴, Serial ۵۹(۲۰۲۳) 281-290
تعداد بازدید : ۸۴ تعداد دانلود : ۷۶
INTRODUCTION: In order to increase the capacity to deal with earthquake hazards, increasing urban resilience has become a basic priority for most governments. Based on this, the current research was written with the aim of measuring the physical resilience of the peripheral part of the 20th district of Tehran against earthquakes. METHODS: The research method is applied in terms of purpose and analytical-exploratory in nature, which was used to analyze information using the AHP technique in Expert Choice software and the opinion of 25 experts. FINDINGS: The findings showed that district 20 of Tehran city will face a serious crisis due to having many worn-out and marginalized structures, short-term residential units, old buildings, high population density, small area of residential land and narrow roads. CONCLUSION: According to the obtained results, about 47% of the fabric of district 20 is highly vulnerable to the earthquake crisis. Therefore, appropriate policymaking to manage earthquake crisis, especially in strengthening buildings and land use planning in this area, is an inevitable necessity.
۴.

راهبردهای کارآمدی و اثربخشی کمیسیون های شهرسازی در فرایند ساخت و ساز شهری در منطقه یک تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال ۱۴ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۵۵ 47 - 60

کلید واژه ها: کمیسیون ماده 100 کمیسیون ماده 5 کمیسیون ماده 55 منطقه 1 شهرداری تهران مدل تلفیقی SWOT-AHP

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸ تعداد دانلود : ۲۳
امروزه توسعه شهری بیش از هر چیزی تحت تاثیر نظام ساخت و سازهای شهری است و در این بین ضوابط و مقررات شهرسازی مصوب، نقش به سزایی در نظم و نسق بخشی به توسعه شهری دارد. با توسعه سریع شهرنشینی و افزایش روزافزون ساخت و ساز در چنددهه اخیر، شاهد تغییرات اساسی در منظر شهری هستیم که شهرهامحل خود نمایی هر یک از تک بناها در ارتفاع، رنگ، نوع مصالح و... در جداره ممتد خیابان ها شده اند. در این روند ساخت و ساز، مدیران و مسئولین شهر با تصویب و لازم الاجرا کردن قوانین وآیین نامه های مختلف سعی در کنترل کردن شرایط نامناسب این دوره داشته اند.در این زمینه در جوامع شهری ایران ضوابط و مقررات تعریف شده در زمینه توسعه شهری متاسفانه از کارایی قابل ملاحظه ای برخوردار نبوده و این امر توسعه شهری را با اختلالات جدی مواجه ساخته است. دراین پژوهش که با روش توصیفی – تحلیلی و با روش میدانی و استفاده از ابزار پرسشنامه ای صورت گرفته است حجم نمونه 20 نفر از کارشناسان و خبرگان طرح های توسعه شهری مورد سوال در زمینه نقاط قوت و ضعف و تهدید و فرصت کارآیی این ضوابط و مقررات شامل (کمیسیون های ماده 100، 5 و 55) قرار گرفته اند. لذا ابتدا از طریق مدل سوات عوامل قوت ، ضعف ، تهدید و فرصت از طریق روش دلفی جمع آوری و سپس مولفه های پژوهش مشخص شد و پس از انجام محاسبات طی روشی تلفیقی با مدل AHP مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که راهبرد تدافعی با مقدار اندازه گیری شده 078/4 به عنوان راهبرد برتر در زمینه ارائه راهبرد های افزایش کارآیی طرح های توسعه شهری شناخته شده و پس از آن راهبرد تهاجمی با مقدار 895/3 به عنوان راهبرد مکمل آمده است که نشان دهنده تاثیر مقایسه های زوجی گویه های مندرج در مدل سوات می باشد
۵.

ارائه مدلی برای تبیین عوامل مؤثر در بازآفرینی بافت قدیم شهری (مطالعه موردی: شهر دزفول)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش محیط سال شانزدهم بهار ۱۴۰۲ شماره ۶۰ 23 - 46

کلید واژه ها: بازآفرینی بافت قدیم ناپایداری شهر دزفول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۱۲۰
بافت های فرسوده و قدیمی شهری و رفع ناپایداری آنها، یکی از مباحث نظام برنامه ریزی شهری است که نهادهای ذیربط را به تکاپوی ساماندهی و بازآفرینی بافت های مذکور سوق داده است. هدف این پژوهش شناسایی و ارزیابی شاخص ها و عوامل مؤثر بر بازآفرینی شهری و ارائه مدلی یکپارچه و جامع برای تبیین این عوامل است که بافت قدیم شهر دزفول مورد مطالعه گرفته است. روش تحقیق این پژوهش توصیفی- تحلیلی و پیمایشی می باشد. جامعه آماری تحقیق، طبق سرشماری سال 1395 مرکز آمار ایران، دارای جمعیت 29277 نفر است. با استفاده از فرمول کوکران 384 نمونه تعیین گردید و به صورت تصادفی طبقه ای انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه می باشد البته از روش های مصاحبه و مشاهده نیز در راستای تکمیل پرسشنامه ها استفاده گردیده است. تحلیل های آماری در نرم افزارهای Spss و Amos نشان می دهد چهار عامل اجتماعی، اقتصادی و... اثر معنی داری بر بازآفرینی بافت قدیم شهر دزفول است که عامل اجتماعی با بار عاملی 86/0 بیشترین اهمیت را در بین سایر عوامل دارد.
۶.

ارزیابی و پهنه بندی اقلیم گردشگری با استفاده از شاخص TCI و تکنیک GISدرراستای برنامه ریزی گردشگری استان اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۲ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴۷) 723 - 742

کلید واژه ها: اقلیم گردشگری شاخص TCI پهنه بندی GIS استان اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۸ تعداد دانلود : ۸۵
گردشگری عنصری وابسته به آب هوا و اقلیم است به نحوی که آب و هوای مناسب و شناخت کافی از شرایط اقلیمی یکی از مهمترین عناصر در بحث گردشگری است و می تواند به عنوان یک عامل جذب یا دفع برای گردشگران باشد. لذا آگاهی از آب و هوای مناطق می تواند در امر برنامه ریزی گردشگری نقش موثری داشته باشد. در این پژوهش با استفاده از اقلیم گردشگری میکزکوفسکی ((TCI به ارزیابی اقلیم گردشگری استان اصفهان پرداخته شده است. به منظور ارزیابی شرایط اقلیم گردشگری و جاذبه های اقلیمی استان اصفهان از نقطه نظر گردشگری از شاخص اقلیم TCI و داده های اقلیمی 7 ایستگاه سینوپتیک استان استفاده شده است. پس از استخراج آمار و پردازش آن ها به استفاده از شاخص TCI اقدام سپس با بهره گیری از نرم افزار GIS به پهنه بندی اقلیم گردشگری استان اصفهان پرداخته شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که ماه اکتبر، آوریل و می از شرایط عالی برخوردارند پس از آن ماه های ژوئن، مارس و سپتامبر در وضعیت بسیار خوب قرار دارد و ماه های ژانویه، آگوست و دسامبر دارای شرایط مطلوب و قابل قبول از نقطه نظر شرایط اقلیم گردشگری می باشند.
۷.

نقش مؤلفه های اقتصاد سیاسی در سازمانیابی فضایی کلانشهر رشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۷ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۶۰) 573 - 585

کلید واژه ها: اقتصاد سیاسی اقتصاد رانتی سازمان یابی فضایی تکنیک DEMATEL رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۰ تعداد دانلود : ۱۲۸
شهرها محل پیوند و سازمانیابی فضایی نیروها و فرآیندهای طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و کالبدی در بستر محیط جغرافیایی هستند و شکل دهنده روابط و جریان های مختلف و متنوع انسان و محیط بر نظام سیاسی حاکم می باشند. اقتصاد سیاسی و مولفه های متاثر از آن یکی از این شاخص های تاثیرگذار بر روی تحولات و دگرگونی های فضاهای شهری هستند. هدف این تحقیق شناسایی مؤلفه های مؤثر اقتصاد سیاسی بر سازمان یابی فضایی کلانشهر رشت است.روش پژوهش ، توصیفی- تحلیلی است و در آن، از تکنیک چند معیاره (دیماتل) برای شناسایی مولفه های اثرگذار و اثرپذیر استفاده شده است. یافته ها دلالت بر این دارند که در بین بخش های اقتصادی ، کالبدی و سیاسی مدیریتی اقتصادسیاسی، به ترتیب مؤلفه رانت زمین جهت ایجاد مراکز تجاری ( اقتصادی)؛ تغییر در نظام توزیع کاربری ها ( کالبدی) و شاخص عدم مقابله با رانت زمین در سیستم مدیریت شهری (سیاسی مدیریتی) اثرگذارترین مولفه ها در سازمان یابی فضایی کلانشهر رشت هستند.
۸.

سنجش تحولات فضایی پسکرانه جنوب غرب کلان شهر تهران (مطالعه موردی: شهرستان اسلامشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره ششم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۱۱) 197 - 212

کلید واژه ها: فضا تحولات فضایی کاربری اراضی کلانشهر تهران شهرستان اسلامشهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴ تعداد دانلود : ۱۱۷
با گذشت زمان مؤلفه های مختلف در شهر با تغییر مواجهند و جمعیت آن نیز در حال افزایش است. رشد و تحولات فضایی و کالبدی در آن ها نیز اجتناب ناپذیر است ولی آنچه مد نظر است، چگونگی مدیریت این تحولات در جهتی است که هزینه ها کاهش و سودهای مترتب بر جامعه در آینده بهینه باشد. در این بین تحولات متعادل فضایی در پهنه های سکونتگاهی شهری ضرورتی اجتناب ناپذیر است. در این راستا، این مقاله کوشیده است تحولات فضایی پسکرانه جنوب غرب کلان شهر تهران (شهرستان اسلامشهر) طی سال های 75-1399 مورد بررسی و سنجش قرار دهد. روش گردآوری داده ها و اطلاعات به صورت میدانی و با بهره گیری از سایت های مرجع تصاویر ماهواره ای می باشد. در مطالعه حاضر از تصاویر ماهواره ای لندست 5، لندست 7 و لندست 8 و برای بررسی تغییرات و تحولات فضایی (کاربری اراضی) ایجاد شده از مدل کراس تب، ضریب کاپا از نرم افزارهای Arc/Gis و Goole Map استفاده گردید. نتایج یافته های پژوهش برای بررسی تغییرات فضایی ایجاد شده در شهرهای اسلامشهر، چهاردانگه و احمدآباد مستوفی نشانگر این بود که بیشترین رشد و تحولات گسترش شهری ایجاد شده برای کاربری اراضی ساخته شده برای بازه زمانی سال 1380-1375 با افزایش 27/51 درصد می باشد. دلیل این رشد شهری افزایش جمعیت منطقه مورد مطالعه می باشد که در این دوره بالغ بر 50 هزار نفر بر جمعیت منطقه مورد مطالعه افزایش یافته است و کمترین رشد مربوط به بازه زمانی سال 95-1399 با افزایش 35/1 درصدی است.
۹.

تحلیل ارتباط شهرهوشمندباتوسعه پایدارشهری درمنطقه 22 کلان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال سیزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴۹ 293 - 309

کلید واژه ها: تحلیل شهرهوشمند توسعه پایدارشهری منطقه 22 تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۹۶
امروزه شهرهادراثررشدجمعیت وشهرنشینی شتابان باچالش های گسترده ای ناشی ازرشدفراترازظرفیت مواجه شده اند.ازجمله مسائلی چون فقرشهری،اسکان غیررسمی،رشدآلودگی،کاهش کیفیت زندگی رامی توان مشاهده نمود.رشدسریع شهرها وپیشی گرفتن آن ازتوانایی هاومنابع مدیران شهری ارائه خدمات شهری مناسب رابرای مدیران به یک چالش تبدیل کرده است. تمرکزپیش ازحدجمعیت وبه تبع آن افزایش فعالیت هاوتعاملات درنواحی شهری باعث افزایش فشاربرمحیط شهری وبروزمشکلات زیست محیطی، افزایش اختلاف طبقاتی دراجتماع وبی عدالتی دردسترسی گروه های اجتماعی مختلف به منابع شهری شده است.این عوامل کیفیت زندگی ساکنان شهرها راتحت تاثیرقرارداده است.(اسکندری وهمکاران،درچنین وضعیتی یافت راهکارهای جدیددرجهت دستیابی به توسعه پایدارهمچون شهرهوشمندبیش ازپیش ضروری بنظرمی رسد. .هدف این تحقیق بررسی وتحلیل ارتباط شهرهوشمندباتوسعه پایدارشهری درمنطقه 22کلانشهرتهران می باشد. روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی و با استفاده از داده های میدانی (پرسش نامه) است. نمونه آماری به منظور جمع آوری داده های میدانی در این مطالعه تحت نمونه اماری از حجم کلی نمونه آماری برابر 300 نفر تشکیل شده است. تحلیل آن با استفاده از تحلیل های و هم بستگی پیرسون و تحلیل رگرسیونی مولفه هاانجام شده است. بر این اساس نتایج تحلیل هبستگی پیرسون شهرهوشمندباپایداری شهری رابطه همبستگی معناداری درسطح معناداری کمتراز0.01دارد.ضریب همبستگی آن 0.555است که نشان می دهدرابطه هوشمندوپایداری شهری رابطه مستقیم است یعنی باافزایش شهرهوشمندپایداری شهری افزایش وباکاهش می یابدوبالعکس. باتوجه به تحلیل رگرسیونی تمامی مولفه های شهرهوشمندبرای پیش بینی ودستیابی پایداری مناسب است و50درصدپایداری شهری راتبیین می کندباتوجه به سطح معناداری برای محیط زیست هوشمند حکمروایی هوشمند وجابجایی هوشمندبیشتر از5صدم است معنادارنیست.اماشهروندوزندگی هوشمندواقتصادهوشمندمعناداراست.بنابراین این سه مولفه ازمهم ترین عوامل موثرهستندومیزان تاثیرگذاری آن هابه ترتیب 0.891و0.875است. ازمیان این عوامل شهروندوزندگی هوشمندبیشترین تاثیرگذاری دردستیابی به توسعه پایدارشهری ومهم ترین عامل تبیین پایداری است.
۱۰.

بررسی تحقق پذیری مدیریت یکپارچه سازمان های دولتی با رویکرد آینده نگاری؛ مطالعه موردی: کلان شهر تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال نوزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۷۶) 1 - 18

کلید واژه ها: مدیریت یکپارچه شهری ساز مان های دولتی آینده نگاری کلانشهرتهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱ تعداد دانلود : ۸۷
امروزه شهرهابه خصوص کلانشهرهابا مشکلات مختلف روبرو هستندکه مدیریت شهری سنتی کارآمدی خودراازدست داده است.برای حل مشکلات ورسیدن به توسعه پایدارشهری نیازمندمدیریت یکپارچه شهری می باشد.تعددمدیریت وناهماهنگی سازمانهای دولتی متولی امورشهرازمهمترین چالش های مدیریت کلان شهر تهران است.هدف پژوهش حاضربررسی تحقق پذیری مدیریت یکپارچه سازمان های دولتی کلانشهرتهران بارویکرد آینده نگاری می باشد پژوهش کاربردی-توسعه ای وروش آن توصیفی وتحلیلی است.جمع آوری داده هابااستفاده ازمطالعات کتابخانه ای ومیدانی است وجامعه آماری ازگروه مدیران شهری ومتخصصان مطالعات شهری تهران تشکیل شده اند. ماتریس براساس شاخص های آماری با دو بار چرخش داده ای از مطلوبیت و بهینه شدگی 100 درصد برخوردار بوده که حاکی از روایی بالای پرسشنامه و پاسخ های آن است وآنچه از وضعیت صفحه پرا کندگی عوامل مؤثر مدیریت یکپارچه سازمان های دولتی کلان شهر تهران می توان فهمید، وضعیت ناپایداری سیستم است. نتایج تحقیق بیانگراین است که شاخص های تأثیر گذار مدیریت یکپارچه سازمان های دولتی بارویکرد آینده نگاری درکلان شهرتهران ، به ترتیب عبارتند از: کانون رهبری فراسازمانی ، هماهنگی وتعامل بین سازمانها، مشارکت سازمانهاوشهروندان، کارایی واثربخشی و شفافیت وپاسخگویی می باشند/ شاخص های تأثیر پذیر تأثیر گذار مدیریت یکپارچه سازمان های دولتی بارویکرد آینده نگاری در کلان شهرتهران ، به ترتیب عبارتنداز: پایداری اقتصادی، پایداری زیست محیطی می باشند
۱۱.

ارزیابی میزان آسیب پذیری مساکن شهری در برابر بحران های محیطی با تاکید بر نقش مدیریت بحران (نمونه مورد مطالعه شهر باقر شهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال دوازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۶ 130 - 143

کلید واژه ها: باقرشهر مدیریت بحران بلایای طبیعی بحران های محیطی آسیب پذیری مساکن شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۳ تعداد دانلود : ۱۴۵
بلای طبیعی پدیده ای است که بی توجهی به آن خسارات جبران ناپذیری را به دنبال خواهد داشت. زلزله های شدید بشر را بر آن داشته است که در فکر برنامه های زیربنایی برای کاهش خطرات و آسیب های ناشی از آن باشد. باقر شهر به عنوان یکی از شهرهای مهم شهرستان ری  به واسطه قرار گرفتن چندین گسل فعال  ونیز رودخانه های فصلی و دائمی در اطراف و درون آن ونیز وجود ارامستان بزرگ بهشت زهرا از آسیب پذیری بالایی در برابر خطرات طبیعی و کالبدی برخوردار است، بررسی تراکم بالای جمعیت و نیز وجود گسل اصلی ری گرمسار و رودخانه های شمال تهران وجود قنات و نیز بافت فرسوده زیاد ازضروریات  و هدف اصلی این تحقق می باشد .همچنین بنا به ماهیت  روش تحقیق  از نوع توصیفی تحلیلی است. ابتدا یافته های تحقیق شامل معیارهای  مورد بررسی شاخص طبیعی که شامل زیر معیار گسل،شیب،رودخانه و قنات ومعیار کالبدی  با زیر معیارهای  بافت فرسوده ،معابر شهری ،تراکم واحد های ساختمانی و مکان خای خاص  ،.که تمامی این عوامل توسط کارشناسان  شهرسازی ،برنامه ریزی شهری و عمران در نرم افزار تصمیم گیری شبکه ای  ANP  امتیاز دهی و مقایسه زوجی  و سپس وابستگی میان معیار و زیر معیار سنجیده شده است  ونهایت نقشه های بصورت فازی در نرم افزارسیستم های اطلاعات جغرافیایی(GIS) خروجی گرفته شده است تا بتوان  نقشه های عملیانی تولید  وبه ارزیابی و تحلیل میزان آسیب پذیری مساکن در انجام شود. با نقشه های تولید شده نقاط خطر در محدوده شهر باقرشهر نشان داده شده است. در نهایت به تحلیل شاخص های کالبدی و طبیعی و نحوه مدیریت بحران در شهر باقرشهرمنتهی میشود. با بدست آوردن ضریب تاثیری نقشه های ارزش گزاری شده و پهنه بندی عوامل بحرانی مشخص و معین میگردد.نتیجه نهایی نشان میدهد منطقه پر خطر در غرب و جنوب غرب باقر شهراست که در مسیر گسل، شیب، بافت فرسوده و رودخانه قرار گرفته است که در نقشه ها عوامل پهنه بندی خطر و مدیریتی لحاظ گردیده است.
۱۲.

تحلیل ساختاری پیشران های موثر بر تحولات فضایی پسکرانه جنوب غرب کلان شهر تهران (مطالعه موردی: شهرستان اسلامشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۲ 220 - 237

کلید واژه ها: تحلیل ساختاری تحولات فضایی پسکرانه کلانشهر تهران شهرستان اسلامشهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۳ تعداد دانلود : ۱۸۲
ساختار و تحولات فضایی پسکرانه جنوب غرب کلانشهر تهران در گذر زمان و تحت شرایط مکانی و زمانی و سایر عوامل اقتصادی، اجتماعی، ارتباطی، کالبدی، زیست محیطی و ... به تدریج توسعه و شکل یافته است. اما در این میان برای این که بتوان درک درستی از نیروهای موثر بر تحولات فضایی در این پسکرانه داشته باشیم، ضرورت شناخت پیشران های کلیدی موثر در این رایطه را بیش از پیش ضروی ساخته است؛ تا از این طریق بتوان نیروهای کلیدی موثر بر بروز تحولات فضایی در آینده را مورد بررسی قرار داد. در این راستا، این مقاله کوشیده است با روش تحلیل ساختاری، پیشران های موثر بر تحولات فضایی پسکرانه جنوب غربی تهران- شهرستان اسلامشهر در افق 1410 را بازشناسی و خوشه بندی کند. داده های نظری با روش اسنادی و داده های تجربی با روش پیمایشی بر پایه تکنیک دلفی تهیه شده است. جامعه آماری20 نفر از خبرگان شهری بر اساس نمونه گیری هدفمند و پیشران های توسعه، 55 نیروی پیشران در در 6 بعد توسعه (اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، مدیریتی-نهادی، کالبدی، ارتباطی و زیست محیطی) که با روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرم افزار MICMAC پردازش شده است. یافته ها از نظر تحلیل اثرات متقابل، بیانگر پراکندگی نیروهای پیشران در وضعیتی پیچیده و بینابین از اثرگذاری و اثرپذیری است؛ نظام خوشه بندی پیشران ها حاکی از تمرکز پیشران های تاثیرگذار و تنطیمی است. از میان 55 نیروی پیش برنده، عوامل تغییرات ساختاری اقتصاد ملی و جهانی، وجود تفرق فضایی پراکنده رویی و مشترکاً فعالیت صنایع غیر مجاز و آلاینده(ریخته گری و آبکاری ها) و بحران آب شرب و مخاطرات طبیعی، به ترتیب با میزان تاثیرگذاری مستقیم 220، 206 و 206 در جایگاه اول تا سوم قرار گرفتند.10 نیروی پیش برنده شناسایی شده از نظر عملکرد سیستمی، پیشران ورودی و با ثبات هستند که نقش اثرگذاری بالا و اثرپذیری اندک دارد و در نتیجه، وضعیت کلان سیستم و تغییرات آن را کنترل می کند و تحولات فضایی این پسکرانه به عملکرد آن ها وابسته است.
۱۳.

بررسی نقش مؤلفه های اثرگذار اجتماعی و زیست محیطی اقتصاد سیاسی بر سازمانیابی فضایی کلانشهر رشت با تکنیک Dematel(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 185 - 197

کلید واژه ها: اقتصاد سیاسی اقتصاد رانتی سازمانیابی فضایی کلانشهر رشت تکنیک DEMATEL

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۸ تعداد دانلود : ۱۴۴
با افزایش تعداد کلانشهرها، که نمودی از تمرکز فوق العاده جمعیت در فضای معینی در کشورهای در حال توسعه است؛ با تحولات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و زیست محیطی در فضا رو به رو هستیم. متناسب با چگونگی شرایط محیط طبیعی و نظام اجتماعی اقتصادی شهر، اَشکال متفاوتی از سازمان فضایی در نواحی کلانشهرها به وجود می آید. که این امر سبب تحول در سازمان یابی فضایی این گونه شهرها شده است.در این بین اقتصاد سیاسی و مؤلفه های متاثر از آن یکی از این متغیر های تاثیرگذار بر روی تحولات و دگرگونی های فضاهای شهری است. هدف اصلی این تحقیق نیز، شناسایی مؤلفه های اثرگذار اجتماعی و زیست محیطی اقتصاد سیاسی بر سازمان یابی فضایی کلانشهر رشت با استفاده از تکنیک دیماتل است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت و روش توصیفی تحلیلی است. یافته ها حاکی از آن است که در بین مؤلفه های اجتماعی اقتصاد سیاسی، متغیر وضعیت اجتماعی ساکنین شهر، با رتبه 51.08 ؛ در بین مؤلفه های زیست محیطی اقتصادسیاسی؛ متغیر انجام پروژه های ساخت و ساز انبوه بدون توجه به مسایل زیست محیطی با 53.01 امتیاز، اترگذارترین نقش در دگرگونی سازمانیابی فضایی را دارند.
۱۴.

چالش های حکمروایی مدیریت یکپارچه شهری و ارائه راهکارهای عملیاتی

نویسنده:
منبع: رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری سال پنجم بهار ۱۴۰۰ شماره ۵۶ (جلد ششم) 1-15

کلید واژه ها: چالش‎ها حکمروایی مدیریت یکپارچه شهری تکنیک فراتحلیل راهکارهای عملیاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۴ تعداد دانلود : ۲۷۷
امروزه با توجه به رشد و گسترش کالبدی، فضایی و جمعیتی و نیز تعدد و پیچیدگی مسائل و چالشهای شهرها، نیاز به مدیریت یکپارچه شهری برای اداره امور عمومی شهرها و به ویژه برای کلانشهرها بیش از پیش روشن شده است. شهر به عنوان کلیتی به هم پیوسته، به سازمانی مقتدر با مدیریتی یکپارچه نیازمند است. تعدد مدیریت و ناهماهنگی سازمانها و نهادهای دولتی و خصوصی متولی امور شهری از چالشهای مدیریت کلانشهری مانند تهران باعث به وجود آمدن برخی مشکالت در درون کلان شهر شده اند. هدف پژوهش حاضر بررسی و شناسایی چالشهای حکمروایی مدیریت یکپارچه شهری به شیوه مطالعه کتابخانه ای و بررسی مهمترین پژوهش های صورت گرفته در خصوص موضوع تحقیق می باشد. سپس با استفاده از تکنیک فراتحلیل و غربالگری مقالات غیر مرتبط به شناسایی ابعاد و مؤلفه های سوء مدیریت و حکمروایی بد یکپارچه شهری و ارائه راهکارهای عملیاتی جهت بهبود حکمروایی و مدیریت یکپارچه شهری است. نتایج پژوهش حاضر می تواند دید جامعی را به مدیران شهرداریها و دست اندرکاران حکمروایی شهری و پژوهشگران علاقه مند به این حوزه ارائه نماید.
۱۵.

بررسی عوامل موثر مدیریت بحران شهری در برابر بلایای طبیعی (نمونه مورد مطالعه شهر باقر شهر)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال هجدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۷۰) 21 - 40

کلید واژه ها: مدیریت بحران بلایای طبیعی بحران های محیطی باقرشهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶ تعداد دانلود : ۱۱۵
بلایای طبیعی پدیده ای است که بی توجهی به آن خسارات جبران ناپذیری را به دنبال خواهد داشت.. باقر شهر به عنوان یکی از شهرهای مهم استان تهران به واسطه قرار گرفتن چندین گسل فعال ونیز رودخانه های فصلی و دائمی در اطراف و درون آن ونیز وجود ارامستان بزرگ بهشت زهرا از آسیب پذیری بالایی در برابر خطرات طبیعی و کالبدی برخوردار است، وجود بافت متراکم شهری ، گسل اصلی ری گرمسار ،رودخانه های شمال تهران و نیز بافت فرسوده عواملی است که منجر به بررسی عوامل موثر مدیریت بحران می باشد . بنا به ماهیت روش تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی است. ابتدا یافته های تحقیق شامل معیارهای مورد بررسی در مدیریت بحران شامل وجود نظام ذخیره سازی ،تجهیزات تخصصی و تشکیلات مناسب عملیاتی،نیروی انسانی متخصص،نظام اطلاع رسانی،اث بخشی عملیات و نظام اطلاع رسانی برای ساکنین،زیرساخت ها وتاسیسات ارتباطی ،.که تمامی این عوامل توسط کارشناسان شهرسازی ،برنامه ریزی شهری توسط اطلاعات پرسشنامه ای در سطح محدوده مورد مطالعه انجام گرفته است و تحلیل عوامل و متغیر ها از روش تحلیل چند عاملی، واریانس ،رگرسیون و ازمون پیرسون صورت گرفته
۱۶.

رتبه بندی مولفه هاوشاخص های شهرهوشمند درمنطقه 22 کلان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۴۴) 505 - 520

کلید واژه ها: رتبه بندی مولفه هاوشاخص ها شهرهوشمند منطقه 22 تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶ تعداد دانلود : ۱۴۷
امروزه گسترش سریع شهرنشینی همراه باافزایش انواع آلودگیهای محیطی،تخریب چرخه های زیستی وایجادساختارهای نامناسب درعرصه های مختلف زندگی موجب شده است تاتوجه به شهرهوشمندبه عنوان راهکاری بی بدیل درجهت حل معظلات شهری موردتوجه ویژه مدیران وبرنامه ریزان قرارگیرد.هدف این تحقیق بررسی ورتبه بندی مولفه هاوشاخص های شهرهوشمند درمنطقه 22کلانشهرتهران می باشد. روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی و با استفاده از داده های میدانی (پرسش نامه) است. نمونه آماری به منظور جمع آوری داده های میدانی در این مطالعه تحت نمونه اماری از حجم کلی نمونه آماری برابر 300 نفر تشکیل شده است. تحلیل آن با استفاده از تحلیل های آماریT-test و هم بستگی پیرسون و TOPSIS انجام شده است. بر این اساس نتایج تحلیل اماری تاپسیس نشان می دهد که که شاخص شهروندوزندگی هوشمنداز بیش ترین وزن به لحاظ اهمیت و تاثیر در ایجاد امنیت برخوردار است به طوری که بیش ترین وزن TOPSIS به مقدار 0٫2313 را به خود اختصاص داده است. هم چنین شاخص های اقتصادهوشمندبا میزان TOPSIS به میزان 0٫1856 در رتبه دوم حکمروایی هوشمندبا وزن TOPSIS به مقدار 0٫1810 در رتبه سوم و شاخص های محیط زیست وپویایی هوشمندبا وزن TOPSIS به ترتیب به مقدار 0٫0792 و 0٫0532 در رتبه چهارم و پنجم قرار گرفته اند. . نتایج تحلیل اماری t-test نیز موید این مطلب می باشد و بر این اساس شاخص های حکمروایی، محیط زیست و پویایی هوشمند در سطح معناداری مناسبی قرار دارند و شاخص های شهروند،زندگی واقتصاد هوشمنددر سطح معنی داری متوسطی قرار دارند.
۱۷.

مکان یابی مرا کز بهداشتی – درمانی (بیمارستان) با استفاده از روش AHP درمحیط GIS (مطالعه موردی: شهر سمنان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش محیط سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵۱ 63 - 84

کلید واژه ها: مکان یابی بیمارستان GIS مدلAHP سمنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱ تعداد دانلود : ۸۰
  در اغلب شهرها عدم تخصیص متناسب فضا و جایابی بهینه عناصر خدماتی و کالبدی شهر، به ویژه بیمارستان و تعداد عوامل مؤثر در مکان یابی این مراکز، افزایش روزافزون مشکلات شهری و شهروندان را به دنبال داشته است. لذا این امر لزوم استفاده از روش های مؤثر و سیستم های رایانه ای در مکان یابی بهینه این مراکز را بیش از پیش آشکار ساخته است. هدف عمده این پژوهش، ارزیابی نحوه توزیع بیمارستان و مشخص کردن نواحی محروم از این خدمات در شهر سمنان با توجه به استانداردها و ضوابط مکان یابی بیمارستان بوده است. در این تحقیق داده های مکانی از روی نقشه های رقومی و خطی تهیه و داده های توصیفی نیز با استفاده از آمار و پژوهش های میدانی، جمع آوری گردید و به پایگاه اطلاعاتی متصل شد. آن گاه برای هر یک از عوامل تأثیرگذار در مکان یابی بیمارستان، لایه های مرتبط همچون سازگاری اراضی، نزدیکی به مرکز مناطق، جمعیت، دسترسی به شبکه های ارتباطی درجه یک، ضوابط طراحی، سرانه و استانداردها، شعاع دسترسی تهیه شد و در هر لایه حریم کاربری ها مشخص گردید و با روی هم گذاری لایه های مذکور بر اساس الگوها و ضوابط مشخص، به تحلیل و بررسی آن پرداخته شد. سپس بر اساس مطالعات و نظرات متخصصان مرتبط فاکتور های مؤثر در تعیین مراکز بهداشتی – درمانی انتخاب و با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی به صورت زوجی با هم مقایسه و وزن هر یک محاسبه گردید. نهایتاً در محیط GIS تحلیل شده اند. در عین حال یافته های حاصل از این تحلیل نشان می دهد که نیاز کنونی شهر سمنان به مراکز بهداشتی با توجه به سرانه های شهری، حداقل 3 بیمارستان است که برای رفع این کمبوداز GIS استفاده گردید.
۱۸.

تطبیق راهبردهای مدیریت صیانت برتوسعه پایدارحریم منطقه 4 تهران با حریم مناطق کلانشهرهای توسعه یافته(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۴۱) 653 - 674

کلید واژه ها: راهبرد حریم مدیریت صیانت توسعه پایدار حریم منطقه 4 کلانشهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹ تعداد دانلود : ۱۴۳
از مهمترین چالشهای فعلی شهرها موضوع مدیریت حریم و صیانت آن می باشد به طوری که رشد و شکل گیری بی ضابطه این پسکرانه های شهری،مغشوش وکانون مشکلات عدیده بوده و تفاوت نامتجانس و بی ثباتی معنی دار پهنه های حریم با محدوده شهرها محسوس می باشند .حریم شهرداری منطقه 4 تهران نیز در نظام توسعه پایدار طی دهه های گذشته با چالشهای اساسی روبرو بوده و هدف کلی این تحقیق، تطبیق راهبردهای مدیریت صیانت برتوسعه پایدارحریم منطقه 4 تهران با حریم مناطق کلانشهرهای موفق و توسعه یافته و شناسایی چالشهای محدوده مورد مطالعه و ارائه راهبردهایی متناسب جهت دستیابی به توسعه پایدار می باشد.تحقیق پیش رو از لحاظ نوع پژوهش(کمی و کیفی) با استناد به اینکه دارای محدوده مورد مطالعه (محیط پژوهش) می باشد از نوع کمی،پیمایشی واثبات گرایانه بوده و همچنین از لحاظ هدف،تحقیقی کاربردى و توسعه ای و بر مبنای ماهیت و روش کار،تحقیقی از نوع تطبیقی و تحلیلی وتکنیک جمع آوری اطلاعات به صورت اسنادی (کتابخانه ای (می باشد . نتایج این تطبیق منجر به خروجی و یافته های دو رویکرد اصلی در برنامه ریزی حریم شهرها، الف:"کمربند سبز"راهبردهای اصلی کشورهای اروپایی و ب:"محدوده اعمال قدرت فرا مرزی"راهبردهای اصلی ایالت متحده آمریکا گردید و درپایان با استناد به یافته های پژوهش،دست آوردها و نتایج علمی و پژوهشی عام و در سطح کلان درارتباط با حریم کلیه شهرها و همچنین خاص و خرد در ارتباط با حریم شهرداری منطقه 4 تهران جهت رفع چالشهای موجود و دستیابی به توسعه پایدار ارائه می گردد
۱۹.

نقش ضوابط ومقررات بر روند شکل گیری منظرشهری در محلات منطقه 8 تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۴۸) 1-17

کلید واژه ها: ضوابط و مقررات منظر شهری محلات منطقه 8

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۶ تعداد دانلود : ۳۵۲
امروزه ضوابط و مقررات بعنوان یک ابزار ویک معیار در کنار پارامترهای اقلیمی واقتصادی و..... درالگو دهی چشم اندازهای شهری بقدری مهم وموثر هستند که همواره مورد توجه برنامه ریزان ومدیران شهری قرارگرفته است . بعبارتی در سایه قانون مداری است که شکل ایده آلی از فضای شهری در ابعاد مختلف خلق می شود و قدر مسلم است در صورتی که به نحو کارآمد به مرحله اجرا درآید، زیباترین سیماومنظرازیک سکونت گاه بشری را به عینیت به تصویر خواهد کشید.در این پژوهش به بررسی نقش ضوابط ومقررات بر روند شکل گیری منظر شهری در محلات منطقه 8 تهران پرداخته شده است. نوع پژوهش از لحاظ هدف،کاربردی واز نظر ماهیت،توصیفی-تحلیلی است که با استفاده از روش اسنادی وپیمایشی (با استفاده از تکنیک پرسشنامه)به جمع آوری اطلاعات پرداخته شده است. برای پایایی پرسشنامه از روش کرونباخ استفاده شده که مقدار آن8/0 می باشد بر اساس آمار بدست آمده از تعداد کل جامعه آماری که 87 نفر است 12 نفرکارشناس شهرداری وبقیه متخصصان وخبرگان موضوع پژوهش بودند، داده های آماری با استفاده ازنرم افزارهای آماری lisrelوspss وبا تکنیک دلفی مورد تجزیه وتحلیل قرار داده شد و نتایج حاصل از آزمون فرضیات نشان داد که بین کارآمدی ضوابط و مقررات ومنظرشهری رابطه معنی داری وجود دارد وازطرفی کارآمدی ضوابط و مقررات قابلیت پیش بینی بعدهای عینی وذهنی منظر شهری را دارد واما کارآمدی ضوابط و مقررات و منظرشهری در سطح مطلوبی قرار ندارند و این آشفتگی موجود در سیما ومنظر شهری محلات ،ریشه در تاریخ شهرنشینی این منطقه دارد.
۲۰.

تحلیل میزان تاب آوری شهری در برابر بحران آب مطالعه موردی : شهرتهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شهر ایمن سال ۲ بهار ۱۳۹۸ شماره ۵ 93 - 104

کلید واژه ها: تاب آوری بحران آب خشکسالی پساب شهری شهرتهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹ تعداد دانلود : ۶۶
تاب آوری شهری به توانایی یک سیستم شهری درمقیاس زمانی و فضایی برای حفظ یا بازگشت سریع به عملکرد های مطلوب گذشته در برابر اختلال (بحران آب) یا تغییرات گفته می شود از طرفی کاهش بارندگی و افزایش روز افزون جمعیت و استفاده بیش از حد از آب های زیر زمینی سبب کاهش سطح آبهای زیرزمینی،جوامع شهری با بحران هایی مواجه کرده است. که نیازمند توجه به ایده تاب آوری شهری در برابر کمبود آب است. پژوهش حاضر باهدف بررسی تاب آوری شهر تهران در برابر دو آسیب کمبود آب جهت مصارف خانگی و شرب و آب های آلوده به نیترات شکل گرفته و پس از تعریف مفاهیم مرتبط با تاب آوری شهری و چگونگی شکل گیری بحران های محیطی در شهر ها به طور عام و بحران آب به طور خاص، چارچوب نظری تحقیق تبیین شده است سپس وضعیت بحرانی آب شهر تهران به تفصیل بیان شده و با استفاده از نوزیع پرسش نامه ساختار یافته بین مردم برمبنای چارچوب نظری پژوهش تاب آوری شهر در مواجه با بحران آب مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان دادند که شهروندان تهرانی از نشر شاخص های آگاهی به شاخص های پیوند و همکاری اجتماعی، آگاهی سازمانی، قابلیت دسترسی به اطلاعات در حد متوسط می باشند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان