محسن سلطانی

یکی از ارکان اولیه در برنامه ریزی های کشاورزی، تعیین و شناسایی واحدهای اقلیم زراعی است. یک واحد اقلیم زراعی عبارت از واحدهایی است که عوارض زمینی و عناصر اقلیمی در آنها به صورت واحدی یکپارچه در نظر گرفته شده و هر واحد می تواند، خصوصیات متفاوتی را دارا باشد. در این راستا شرایط ایستگاه ساری به عنوان منطقه نمونه کشت توت فرنگی در استان مازندران مدنظر قرار گرفت. برای این منظور آمار و اطلاعات اقلیمی و محیطی استان مازندران به صورت لایه های عوامل زمینی و اقلیمی جمع آوری گردید و با کمک نرم افزار (Excel) مورد ارزیابی قرار گرفت. در ترسیم نقشه های اقلیمی و توصیفی استان از نرم افزار GIS(1) استفاده شده است. از عوامل زمینی: لایه های توپوگرافی، کاربری اراضی، شیب، نوع خاک و از عناصر اقلیمی: مقدار بارش و دمای سالانه، در نظر گرفته شده است. با استفاده از توابع ویژه سامانه ی اطلاعات جغرافیایی، ابتدا متناسب با قابلیت کشت توت فرنگی، به لایه ها ارزش وزنی داده شده و سپس در یک نقشه نهایی ترکیب شده اند. نقشه نهایی نشان دهنده قابلیت مناطق مختلف استان مازندران برای کشت توت فرنگی است. نتایج، بیانگر دقت نقشه تهیه شده و همچنین توانمندی سامانه ی اطلاعات جغرافیایی (GIS)در تحلیل یکپارچه و ارائه واحدهای همگن اقلیم زراعی می باشد.

به منظور تحلیل تأثیر سامانه بلوکینگ بر بارش دوره 4 تا 7 آبان ماه 1387، نقشه های هوای میانگین فشار سطح دریا، 850 و 500 هکتوپاسکال مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. با استفاده از نقشه های همدیدی، موقعیت و جابجایی سیستم های جوی همچون ناوه ها، پشته ها، میدان باد و سامانه های کم فشار و پر فشار سطح زمین بررسی شده است. داده های بارش روزانه برای 50 ایستگاه سینوپتیک در محدوده 12 استان کشور از سازمان هواشناسی اخذ و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نمودار اتوگراف بارش 24 ساعته ایستگاه رشت نشان می دهد که حداکثر بارش منطقه (96 میلیمتر) در این ایستگاه دریافت شده و این مقدار بارش تنها طی3 ساعت رخ داده است. نتایج نشان داد که استقرار سامانه بلوکینگ در غرب منطقه مورد مطالعه و جابجایی ناوه وابسته بدان به عرض های جنوبیتر همراه با سبب فعالیت مناسب ناوه کم ارتفاع جنوب سامانه در منطقه شمالغرب ایران شده و در نتیجه وقوع بارش شدید در منطقه مورد مطالعه را باعث گردیده است. میدان باد در ترازهای پایین(hpa850) نقش مهمی در تغذیه رطوبتی سامانه های جوی داشته که طی دوره فعالیت سامانه بلوکینگ الگوی مناسب میدان باد ترازهای پایین، سبب تغذیه رطوبتی قابل ملاحظه ای به منطقه مورد مطالعه شده است. همچنین نتایج حاصل از پهنه بندی مقادیر بارش 24 ساعته نشان داد که طی این دوره، بخش های شمال شرق منطقه سهم بیشتری از بارش را از آن خود کرده اند.

محدویت ها و مرزهای تولید محصولات کشاورزی وابسته به شرایط اقلیمی است و آب و هوا یکی از مهمترین عوامل موثر در فعالیت های انسان به ویژه در بخش کشاورزی است. این تحقیق به منظور ارزیابی شرایط اقلمی برای کشت محصول زعفران در شهرستان مرودشت صورت گرفته است. برای انجام این کار از داده های روزانه دمای شهرستان مرودشت به صورت روزانه و داده های بارش ماهانه در یک دوره آماریی20ساله (1986-2005) استفاده شده است. در این تحقیق شرایط دمای حداقل، میانگین و نوسانات روزانه دما با توجه به نیازهای گیاه زعفران در شهرستان مرودشت مورد بررسی قرار گرفت و این شرایط با شهرستان های زعفران خیز ایران مقایسه شد. شرایط یخبندان و وقوع دماهای زیر صفر درجه نیز دراین شهرستان بررسی شد. میزان درجه روز مورد نیاز برای رشد و گلدهی و همچنین ضریب گیاهی و نیاز آبی این گیاه نیز مورد ارزیابی قرار گرفت. براساس نتایج، از نظر دمایی و نوسانات روزانه دما، شهرستان مرودشت با شهرستان های زعفران خیز ایران مانند: قائن و تربت حیدریه به طور نسبی دارای مشابهت است و از این نظر برای کشت زعفران محدودیت وجود ندارد. از نظر احتمال وقوع یخبندان و همچنین درجه روز مورد نیاز برای رشد و گلدهی زعفران در شهرستان مرودشت محدودیتی وجود ندارد و با توجه به ضریب گیاهی و نیاز آبی این محصول در دوره اولیه رشد با توجه به کسری آب مورد نیاز، آبیاری این محصول ضروری است ولی در دوره توسعه و میانی با توجه به بارش های زمستانه و وجود رطوبت در خاک می توان تعداد دفعات آبیاری را کاهش داد.

کشورهای مختلف باتوجه به سطح قدرت ملی خود، همواره درصدد توسعه دامنه نفوذ و اثرگذاری خود در ماوراء مرزهای خود و به ویژه در مناطق و کشورهای بااهمیت جهان هستند. کشور جمهوری آذربایجان واقع در منطقه قفقاز جنوبی، بدلایلی مانند قرارگیری در همسایگی روسیه و ایران، داشتن ذخایر بزرگ نفت، قرارگیری در حاشیه خزر و ... مورد توجه فراوان قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای از جمله ایالات متحده آمریکا، اتحادیه اروپا، ناتو، ترکیه، اسرائیل و عربستان سعودی قرار گرفته است. مقاله حاضر به روش توصیفی- تحلیلی، در پی یافتن مهمترین اهداف حضور این بازیگران سیاسی در آذربایجان و همچنین تبعات آن بر منافع ملی ایران است. به نظر می رسد وجود ذخایر نفتی، موقعیت جغرافیایی آذربایجان در همسایگی روسیه و ایران و دریای خزر بعنوان بخشی از منبع تأمین انرژی جهان آینده، استفاده از پیوستگی های قومی و زبانی، تلاش برای گسترش حضور اقتصادی و نظامی، تلاش برای کاهش نفوذ رقبای منطقه ای و فرامنطقه ای، تلاش برای گسترش دموکراسی و رعایت حقوق بشر، تبلیغات و نفوذ فرهنگی، از مهمترین این اهداف می باشد. چنین تلاشی برای گسترش حضور همه جانبه در جمهوری آذربایجان، برای منافع ملی ایران که 765 کیلومتر مرز مشترک با این کشور دارد همراه با تبعات مختلف در عرصه های گوناگون سیاسی، امنیتی، اقتصادی و فرهنگی بوده است.

در این پژوهش به منظور بررسی الگوی سینوپتیکی یخبندان شدید و دیر هنگام دوره 23 تا 26 فروردین ماه 1388، نقشه های هواشناسی میانگین فشار سطح دریا، 850 و 500 هکتوپاسکال بررسی شده است، و با استفاده از نقشه های همدیدی، موقعیت و جابجایی سیستم های جوی همچون: سیکلون ها، آنتی سیکلون ها و میدان های باد مطالعه شده است. نتایج نشان دهنده آن است که فعالیت سامانه پرفشاری در شمال دریای خزر سبب ریزش هوای سرد عرض های بالا به کشور شده به طوری که باعث وقوع یخبندان در بیشتر ایستگاه های کشور شده است. و میدان باد ترازهای پایین، نقش مهمی در تغذیه رطوبتی سامانه های جوی داشته است که طی دوره فعالیت این سامانه الگوی مناسب میدان باد ترازهای پایین، سبب تغذیه رطوبتی قابل ملاحظه ای به کشور شده، به طوری که در برخی ایستگاه ها ریزش برف مشاهده شد. همچنین نتایج حاصل از پهنه بندی مقادیر حداقل دمای 24 ساعته، نشان داد که طی این دوره، بخش های غربی و جنوب غربی کشور نسبت به دیگر نواحی یخبندان های شدیدتری را تجربه کرده اند.

وابستگی کشورها به همدیگر در عرصه های مختلف، بر وزن ژئوپلیتیکی و نوع رفتار آنها در عرصه بین المللی تاثیر فراوانی دارد. جمهوری خودمختار نخجوان به عنوان بخشی از کشور آذربایجان، توسط دالان زنگزورمگری ارمنستان از سرزمین مادری جدا افتاده است و پس از جنگ قره باغ، تنها راه ارتباط زمینی بین نخجوان و جمهوری آذربایجان، استفاده از خاک ایران است. با توجه به روابط امنیتی و چالش های فراوانی که در طی سالیان گذشته بین دولت آذربایجان و ایران بوجود آمده است و همچنین با توجه به عدم پیوستگی جغرافیایی این کشور با واحد برونگان خود (نخجوان)، که از بزرگترین مشکلات استراتژیکی این کشور می باشد، باید با افزایش سطح وابستگی ژئوپلیتیکی نخجوان به ایران، نوع روابط دو کشور آذربایجان و ایران را تغییر داد. از نگاه کارشناسان، گسترش همکاری های منطقه ای بین استان های مرزی شمال غربی ایران با نخجوان، تلاش به منظور کاهش نفوذ قدرت منطقه ای ترکیه در آذربایجان (نخجوان)، استفاده از اشتراکات مذهبی به عنوان یک عامل سیاسی برای افزایش روابط، موثرترین عوامل برای افزایش وابستگی نخجوان به ایران در بعد سیاسی- امنیتی هستند.

وابستگی کشورها به همدیگر در عرصههای مختلف، بر وزن ژئوپلیتیکی و نوع رفتار آنها در عرصه بینالمللی تأثیر فراوانی دارد. جمهوری خودمختار نخجوان بهعنوان بخشی از کشور آذربایجان، توسط دالان زنگزورمگری ارمنستان از سرزمین مادری جدا افتاده است و پس از جنگ قرهباغ، تنها راه ارتباط زمینی بین نخجوان و جمهوری آذربایجان، استفاده از خاک ایران است. با توجه به روابط امنیتی و چالشهای فراوانی که در طی سالیان گذشته بین دولت آذربایجان و ایران به وجود آمده است و همچنین با توجه به عدم پیوستگی جغرافیایی این کشور با واحد برونگان خود (نخجوان) که از بزرگترین مشکلات استراتژیکی این کشور است، باید با افزایش سطح وابستگی ژئوپلیتیکی نخجوان به ایران، نوع روابط دو کشور آذربایجان و ایران را تغییر داد. مقاله حاضر با روش توصیفی -تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای و پرسشنامهای، به بررسی، اولویتبندی و بیان میزان تأثیر متغیرهای گوناگون در بعد فرهنگی -توریستی بر افزایش وابستگی نخجوان به ایران پرداخته است. با توجه به نتایج بهدستآمده؛ مؤلفههای اجرای قانون لغو روادید برای اتباع آذری، بهبود ارائه خدمات درمانی - بهداشتی، اشتراکات زبانی، مذهبی و نهادهای فرهنگی مشترک دارای بیشترین تأثیر و دو مؤلفه پیشینه تاریخی مشترک و روابط علمی و دانشگاهی دارای کمترین تأثیر بر افزایش وابستگی نخجوان به ایران در بعد فرهنگی و توریستی بودهاند.

اتخاذ هریک از سیستم های مختلف اقتصاد سیاسی در کشورهای گوناگون، دستاوردهای اقتصادی و سطوح متفاوتی از توسعه یافتگی را در پی دارد. دو کشور همسایه آفریقای جنوبی و زیمبابوه واقع در جنوب قاره آفریقا، با وجود اشتراکات فراوان در عرصه های گوناگون انسانی و طبیعی، موقعیتی کاملا متفاوت از نظر اقتصادی و سطح توسعه یافتگی دارند. بررسی اقتصاد سیاسی دو کشور نشان می دهد؛ زیمبابوه از سال 1980 میلادی و توسط رابرت موگابه؛ اقتصاد مارکسیستی را در پیش گرفته و از اوایل قرن 20، سیستم اقتصادی لیبرالی در آفریقای جنوبی حاکمیت دارد. مقاله پیش رو با روش توصیفی- تحلیلی، در پی پاسخگویی به این سوال است که عامل اصلی تفاوت در سطح توسعه-یافتگی بین دو کشور همسایه آفریقایی کدام است؟ مبتنی بر این سوال، فرضیه مطروحه این است که تفاوت زیمبابوه و آفریقای جنوبی از نظر توسعه، به علت اتخاذ اقتصادهای سیاسی مختلف می باشد. یافته ها نشان می دهد که تداوم توسعه اقتصادی آفریقای جنوبی در پی ادامه اقتصاد لیبرالی قبل از دوران آپارتاید در بعد از 1994 با اجرای برنامه های هفت گانه اقتصادی لیبرالیستی از جمله؛ افزایش نقش نظارتی و کاهش نقش مداخله ای دولت، اجرای برنامه های توسعه تولید صنعتی، توسعه اقتصادهای محلی و ابتکار مشارکت از یکسو و تفاوت و بهبود چشمگیر در پارامترهای اقتصادی و انسانی زیمبابوه همچون تولید ناخالص داخلی، رشد اقتصادی، بیکاری، امید به زندگی و ... در اثر اجرای اقتصاد سیاسی بازار آزاد نسبت به دوران حاکمیت اقتصاد مارکسیستی (2008-1980) از سوی دیگر، فرضیه فوق را تأیید می کند.

انسان از دیرباز به گشت و گذار و مسافرت اهمیت داده و از این میان به تجربیات و اطلاعات خوبی دست یافته است. با ظهور اسلام و تاکید قرآن و احادیث در مورد سفر، سفرنامه نویسی نیز جهت ثبت وقایع و گزارشات حاصل از سفر مورد اهمیت قرار گرفت. استفاده از علوم و تجربیات اقوام و ملتهای مختلف در جهت بسط و گسترش اسلام خود دلیل مهمی برای این سفرها می توانست باشد. از بین این سفرنامه ها، سفرنامه ناصرخسرو که در قرن پنجم هجری به زبان فارسی نوشته شده است جهت شناسایی سرزمین های اسلامی حائز اهمیت بسیار است. از جمله مناطقی که ناصر خسرو در خصوص وضعیت فرهنگی و اجتماعی آنجا اطلاعاتی ارائه می دهد، مصر است. توصیف وضعیت فرهنگی و اجتماعی سرزمین مصر، مراسم ملی و مذهبی، ایجاد رفاه و امنیت در کل سرزمین، اقتصاد پویا، رسیدگی به مساجد و جوامع در حد اعلاء و همچنین بهره کافی جستن از نیل همیشه پرآب جهت رشد و شکوفایی کشاورزی و اقتصادی کشور مصر از ویژگی هایی است که وی در سفرنامه اش به آنها اشاره کرده است. بر اساس توصیف های ناصر خسرو، مصر از جهات مختلف، از اقتصاد و امنیت و رفاه خوبی برخوردار و از نظر شکوه عمارت ها، تنوّع محصولات و گوناگونی مشاغل در میان شهرها شاخص بوده است. این تحقیق به روش کتابخانه ای و اسنادی و تحلیل محتوا انجام گرفته است.

کاهش دمای هوا به صفر درجه سلسیوس و کمتر از آن را یخبندان گویند که در صورت وجود رطوبت، پوششی از یخ بر روی سطوح اجسام تشکیل می شود. در این تحقیق، به منظور بررسی یخبندان های رخ داده در ایستگاه سقز، دماهای حداقل روزانه آن مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت؛ و در نهایت یخبندان ها به سه دسته ضعیف، متوسط و شدید گروه بندی شدند. سپس محدوده تغییرات زمانی وقوع این یخبندان ها تعیین و فراوانی وقوع آنها نیز محاسبه شده است. همچنین برای پیش بینی یخبندان های دیررس بهاره با استفاده از مدل رگرسیون خطی چند متغییره[1]رابطه ای ارائه شده است که مقادیر آن همبستگی خطی خوبی را بین یخبندان های بهاره و پاییزه نشان می دهد. طبق معادله خطی بدست آمده با توجه به اینکه اولین یخبندان پاییزه در سال2008 در روز 35 ژولیوسی (16آبان)، حداقل دمای ماه سپتامبر 4/11 و حداقل دمای ماه آوریل 6/2 درجه سلسیوس بوده است، پیش بینی می شود زمان وقوع آخرین یخبندان بهاره در روز 211 ژولیوسی (11 اردیبهشت) باشد. همچنین با محاسبه متغیرهای آماری مختلف، احتمال وقوع آستانه های دمایی بین صفر تا 15- درجه سلسیوس نیز در ماههای سال تعیین گردید. علاوه براین با تقسیم سال به 36 دهه مختلف سعی شده است دماهایی که با احتمالات مختلف، امکان وقوع دارند نیز محاسبه گردد. نتایج نشان می دهد که حداقل دمای ایستگاه سقز طی سالهای اخیر روند افزایشی داشته است. یخبندان های شدید عمدتاً در ماههای ژانویه و فوریه، یخبندان های متوسط در مارس و دسامبر و همچنین یخبندان های ملایم در نوامبر و آوریل رخ می دهند [1] Multiple Liner Regression

هدف پژوهش طراحی مدل یادگیری کارآفرینانه مبتنی بر تجارب شکست کارآفرینان برتر ایران می باشد. روش پژوهش آمیخته با طرح اکتشافی- متوالی، روش پدیدارشناختی و هدف کاربردی- توسعه ای بود. جامعه آماری پژوهش شامل نخبگان و صاحب نظران دانشگاهی مدیریت کارآفرینی بودند. در این پژوهش با بهره گیری از روش با نمونه گیری نظری هدفمند، تعداد 24 مصاحبه نیمه ساختاریافته با کارآفرینان و اساتید دانشگاهی حوزه مدیریت کارآفرینی صورت پذیرفت. در بخش کمی نیز با نمونه گیری به حد کفایت نرم افزار تعداد صد کارآفرین و دانشجوی فعال در کارآفرینی به پرسشنامه محقق ساخته مستخرج از بخش کیفی پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل داده های کیفی تا رسیدن به اشباع و اجماع نظری جهت کدگذاری های باز، محوری و انتخابی مقوله های پژوهش در هفت سازه پژوهش و تحلیل کمّی آن با نرم افزار آماریSmartpls انجام شد. بر اساس نتایج، الگوی یادگیری کارآفرینانه مبتنی بر تجارب شکست کارآفرینان برتر ایران شامل هفت سازه تجربه های کارآفرینان، زمینه اثرگذار، موانع، انگیزاننده ها، توانمندسازها، جذابیت ها و پیامدها بود. در نتایج کمّی وجود رابطه بین مقوله ها و سازه های مدل و کیفیت اندازه اثر مقوله های هر سازه، بالاتر از متوسط و قوی ارزیابی شد. برازش مدل پژوهش، مناسب و قوی (653.0=GOF ) بود. رابطه بین سازه های مدل پژوهش مثبت و معنا دار (58.2 ≤ T) در سطح اطمینان 99 درصد تأیید شد. در نهایت، به مدیران و کارآفرینان نوپای ایران پیشنهاد می گردد که با پیاده سازی برنامه های عملیاتی مناسب، جهت بکارگیری مدل این پژوهش، با اصلاح برخی فرآیندهای بازدارنده، سعی در افزایش هر چه بهتر و بیشتر پیامدهای مذکور استفاده از تجارب شکست کارآفرینان برتر ایران در یادگیری کارآفرینانه کوشا باشند.

تبخیر از سطوح مرطوب خاک و گیاه که آن را تبخیر و تعرق می نامند، یکی از پیچیده ترین فرآیندها در چرخه هیدرولوژی است که در محاسبات هیدرولوژی از دو جهت حائز اهمیت است. یکی محاسبه تلفات آب در      حوضه های آبریز و دیگری برآورد نیاز آبی در طرح هایی که آب مهار شده در سازه های هیدرولیک مورد استفاده قرار خواهد گرفت. در این تحقیق از داده های هواشناسی ایستگاه های مورد مطالعه (اصفهان، کاشان، شهرضا، خور و بیابانک، گلپایگان و نائین) استفاده شده و سپس جهت تعیین مناسب ترین روش تبخیر وتعرق پتانسیل در سطح منطقه، اقدام به تحلیل نمودارهای مقایسه ای بین روش های تورنث وایت، بلینی کریدل و معادله لاری جانسون که در این تحقیق مورد استفاده قرار گرفته اند، گردیده است. نتایج این تحقیق نشان داد که از بین روش های مذکور، روش بلینی کریدل نسبت به دیگر روش ها، بسیار نزدیک به تشت تبخیر بوده به طوری که در ماه های مختلف سال همبستگی خوبی با  تشت تبخیر را داشته است. همچنین نتایج حاصل از پهنه بندی میزان تبخیر و تعرق در سطح استان اصفهان نشان داد که از غرب به شرق و از جنوب به شمال، بر میزان تبخیر و تعرق افزوده می شود، به طوری که در نواحی شمال شرقی استان (ایستگاه خور و بیابانک)، این پدیده به دلایلی همچون نزدیکی به کویر، افزایش گرمای سطح زمین و کم شدن نزولات جوی، به اوج خود می رسد.

وابستگی کشورها به همدیگر، بر وزن ژئوپلیتیک و نوع رفتار آنها در عرصه بین المللی تاثیر فراوانی دارد. روابط ایران و جمهوری آذربایجان از ابتدای 1990که این کشور به استقلال رسید، با چالش هایی مواجه بوده است. نخجوان به عنوان بخشی از کشور آذربایجان، توسط دالان زنگزورمگری ارمنستان از سرزمین مادری جدا افتاده و پس از جنگ قره باغ، تنها راه ارتباط زمینی بین نخجوان وآذربایجان، استفاده از خاک ایران است. با توجه به روابط امنیتی و چالش های فراوانی که در طی سالیان گذشته بین دولت آذربایجان و ایران به وجود آمده و همچنین، با توجه به عدم پیوستگی جغرافیایی این کشور با واحد برونگان خود (نخجوان) که از بزرگ ترین مشکلات استراتژیک این کشور است، باید با افزایش سطح وابستگی ژئوپلیتیک نخجوان به ایران، نوع روابط دو کشور آذربایجان و ایران را تغییر داد. مقاله حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و پرسشنامه ای، به بررسی، اولویت بندی و بیان میزان تاثیر متغیرهای گوناگون در بعد اقتصادی بر افزایش وابستگی نخجوان به ایران پرداخته است. با توجه به نتایج، افزایش حمل و نقل زمینی از طریق خاک ایران، بهبود زیرساخت های ارتباطی، افزایش حجم سوآپ نفت و گاز و توسعه فعالیت های نیروگاهی، از مؤثرترین عوامل برای افزایش وابستگی نخجوان به ایران بوده اند.

خشکسالی یکی از مهم ترین انواع مخاطرات طبیعی و پدیده آرام و مرموز است که ناشی از فرآیندهای آب و هوایی می باشد. شدت و فراوانی آن تاحدودی به موقعیت جغرافیایی محل بستگی دارد که هر چند سال یک بار در نتیجه کاهش میزان بارندگی اتفاق می افتد. به منظور مطالعه و بررسی خشکسالی های ایستگاه سینوپتیک گرگان، داده های بارندگی دوره آماری(2005-1976) از سازمان هواشناسی کشور اخذ گردید و بعد از بررسی های اولیه و آزمون نرمال بودن داده ها با استفاده از شاخص های توزیع استاندارد، درصد نرمال و دهک ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، به طوری که خشکسالی های ضعیف، متوسط و روند آن برای ایستگاه گرگان استخراج شد. نتایج به دست آمده نشان داد که بر این اساس دهه (95-85) خشک ترین دهه در دوره آماری بوده و سال1990 با توجه به شاخص های مورد استفاده، شدیدترین میزان خشکسالی را دارا بوده است.

هجوم مغول به ایران موجبات گسترش ناامنی وتخریب زیرساخت های تمدنی را فراهم آورد که با خلاء حکومتی و اداری ناشی از سقوط خلافت همراه بود. در این عرصه تاریخی آیین تصوف توانست از سویی به مرجعی برای توده مردم جهت گریز از فشارهای اجتماعی تبدیل گردد و از سویی دیگر، در مناطق دور از دسترس، ملجأ و پناهگاه نخبگان فرهنگی باشد. ویژگی هایی نظیر ساده زیستی، تسلیم و توکل، همگونی با شریعت و عدم مزاحمت برای حکومت در اقبال عمومی به آیین تصوف مؤثر بود. این آیین از دو منظر مشروعیت بخشی به ساختار قدرت و تسکین آلام اجتماعی مورد نظر مردم و برخی حکام قرار گرفت. علاقه حکام و بزرگان محلی به تصوف، در ساخت و پشتیبانی مالی خانقاه ها تأثیر به سزایی گذاشت. اما در کنار تأثیرات مثبت روانی، این آیین آسیب هایی را نیز در پی داشت؛ جبرگرایی در جامعه بیش از پیش رواج یافت و از سویی گسترش تصوف در بین عوام منجر به ابتذال، بی مایگی و انحطاط این آیین در قرون بعدی شد. نوشتار حاضر با روش تحقیق تاریخی، چگونگی رواج آیین تصوف در ایران را مورد بررسی قرار داده است.

هدف پژوهش شناسایی و اولویت بندی موانع بازدارنده یادگیری کارآفرینانه مبتنی بر تجارب شکست کارآفرینان برتر ایران می باشد. روش پژوهش آمیخته با طرح اکتشافی- متوالی و هدف کاربردی- توسعه ای بود. مشارکت کنندگان در بخش کیفی (روش پدیدارشناختی): 24 نفر از کارآفرینان برتر با نمونه گیری نظری هدفمند و در بخش کمّی (تحلیل معادله ساختاری): 100 نفر از کارآفرینان با تجربه بودند که به پرسشنامه محقق ساخته ی مستخرج از بخش کیفی پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل داده های کیفی تا رسیدن به اشباع و اجماع نظری جهت کدگذاری های اولیه ابعاد پژوهش در سازه موانع یادگیری کارآفرینی و تحلیل کمّی آن با نرم افزار آماری Smart pls(3) انجام شد. یافته ها نشان داد موانع یادگیری کارآفرینی از تجارب شکست کارآفرینان برتر ایران در 3 سطح (فردی، میانی و کلان)، 8 بعد به ترتیب: موانع (اقتصادی و مالی، زیرساختی، محیط کسب و کار، حمایتی، مدیریتی و سازمانی، اجتماعی- فرهنگی، ارتباطی و آموزشی و فردی (انسانی)) و 28 گویه جای گرفتند. در نتایج کمّی وجود رابطه بین 8 بعد و سازه موانع یادگیری مثبت و معنی دار (58/2 ≤ T) در سطح اطمینان 95 درصد تأیید و کیفیت اندازه اثر ابعاد سازه، بالاتر از متوسط و قوی ارزیابی شد. برازش مدل پژوهش، مناسب و قوی 596/0=GOF) بود. به مدیران و کارآفرینان پیشنهاد می گردد، با ملاحظه ویژه موانع بازدارنده یادگیری کارآفرینانه مبتنی بر تجارب شکست کارآفرینان برتر را سطوح مذکور برطرف نمایند.