غلامرضا ثناگوی محرر

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر خودکارآمدی درد در بیماران دچار تالاسمی نوع ماژور انجام گرفته است. روش: این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه بیماران تالاسمی ماژور که به مرکز تالاسمی شهر چابهار مراجعه کرده بودند، که در این پژوهش 30 نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفره(گروه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و گواه) جایگزین شدند. گروه آزمایش 8 جلسه 60 دقیقه ای با روش های کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی کابات-زین، به صورت هفته ای دو جلسه آموزش دید و گروه گواه در لیست انتظار برای آموزش قرار گرفت. از پرسشنامه خودکارآمدی درد PSEQ برای جمع آوری داده ها استفاده شد. که تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از شاخص های توصیفی وآنالیز کوواریانس یک متغیره انجام گرفت. یافته ها: نتایج حاکی از بهبود خودکارآمدی درد توسط آموزش ذهن آگاهی در گروه آزمایش داشت(Pنتیجه گیری: به نظر می رسد کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی در بهبود خودکارآمدی درد در بیماران دچار تالاسمی نوع ماژور موثر بوده و پیشنهاد می شود در کنار درمانهای دارویی، آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی نیز برگزار شود.

هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر احساس تنهایی، شرم و گناه زنان متقاضی طلاق بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری سه ماهه و گروه گواه و جامعه آماری شامل 3823 پرونده طلاق بود كه 983 پرونده از سوی دادگاه 1397 برای انجام مشاوره طلاق به مركز مشاوره و خدمات - خانواده شهرستان كرمان در سال 98 روانشناختی بهزیستی شهرستان كرمان ارجاع شده بود. به شیوه نمونه گیری در دسترس از میان 98 زن كه به پرسشنامههای احساس تنهایی راسل، پیلوا و كاترونا ( 1980 ) و عاطفه خودآگاه اورث، روبین، و سوتو ( 2006 ) پاسخ دادند؛ 30 نفر كه در مقیاس تنهایی نمره بالای 60 و در مقیاس شرم و گناه نمره بالای 12 را كسب كردند؛ انتخاب و پس از همتاسازی بهطور تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و گواه جایگزین شدند. درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد باخ و موران ( 2008 ) به شیوه گروهی در 11 جلسه 90 دقیقهای در هفته یكبار در مورد گروه آزمایش اجرا و دادهها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط با اندازه گیری مكرر تحلیل شد. یافتهها: نتایج نشان داد كه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و گناه (F= 297/ شرم ( 81 ،(F= 52/ در سطح 99 درصد اطمینان توانسته است كه احساس تنهایی ( 5 زنان متقاضی طلاق را كاهش دهد و این تأثیر در مرحله پیگیری پایدار بماند. نتیجه (F= 470/18) گیری: از آنجایی كه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با استفاده از استعارهها و تاكید بر ارزشها منجر به كاهش احساس تنهایی، شرم و گناه در زنان متقاضی طلاق میشود؛ بنابراین می توان از آن برای كاهش بخشی از آسیبهای ناشی از طلاق استفاده كرد.

به کارگیری مداخلات فراخور برای کاهش اثرات منفی خیانت زناشویی ارج فراوانی دارد. بر این اساس هدف از پژوهش حاضر هم سنجی کارایی زوج درمانی شناختی رفتاری و زوج درمانی  پذیرش و تعهد بر بی رمقی زناشویی و تنیدگی پس ضربه ای زنان آسیب دیده از خیانت زناشویی بود. جامعه آماری این پژوهش دربرگیرنده همه زنان آسیب دیده از خیانت زناشویی منطقه غرب تهران در سال 1398 بود که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند تعداد 45 نفر انتخاب شدند و به صورت تصادفی در سه گروه زوج درمانی شناختی رفتاری، زوج درمانی  پذیرش و تعهد و گروه گواه گمارش شدند. آزمودنی های گروه شناختی رفتاری و گروه پذیرش و تعهد هرکدام به صورت جداگانه طی دوازده جلسه و یک بار در هفته به مدت 90 دقیقه تحت آموزش قرار گرفتند. طی این مدت گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. همه آزمودنی ها قبل و بعد از پژوهش به پرسشنامه بی رمقی زناشویی ((Pines, 1996  و تنیدگی پس ضربه ای (Foa, Riggs, Dancu, & Rothbaum, 1993)  پاسخ دادند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که هر دو درمان تأثیر معناداری بر بی رمقی بدنی (64/ 7 ;F=002/ 0P=)، بی رمقی هیجانی (07/ 19 ;F=001/ 0P=)، بی رمقی روانی (42/ 16 ;F=001/ 0P=) و تنیدگی پس ضربه ای (72/ 65 ;F =001/ 0P=) داشتند. همچنین نتایج آزمون تعقیبی بونفرونی نشان داد که تفاوت معنی داری بین دو گروه در بی رمقی زناشویی وجود نداشت (05/0<p) ولی در تنیدگی پس ضربه ای تفاوت دو گروه معنادار بود و نتایج به نفع گروه زوج درمانی پذیرش و تعهد بود (05/0p <). بر اساس نتایج حاضر، می توان دریافت که زوج درمانی شناختی رفتاری و زوج درمانی  پذیرش و تعهد بر بی رمقی و تنیدگی پس ضربه ای زنان آسیب دیده از خیانت زناشویی مؤثر است؛ بر این اساس پیشنهاد می شود متخصصین مشاوره روان شناختی خانواده از این روش های زوج درمانی برای کاهش اثرات خیانت زناشویی بهره بگیرند.

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش واقعیت درمانی بر راهبردهای تنظیم هیجان و تاب آوری دانش آموزان مقطع متوسطه شهر تهران بود. روش شناسی: طرح پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه آزمایشی از پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان دختر دوم متوسطه در منطقه 7 شهر تهران در سال تحصیلی 1397-98 بودند که با از این بین افراد واجد شرایط داوطلب به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار داده شدند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای جلسات آموزش واقعیت درمانی را دریافت کردند. روش جمع آوری داده ها بر اساس پرسشنامه استاندارد تنظیم شناختی هیجان (گارنفسکی و همکاران، 2001) و پرسشنامه استاندارد تاب آوری (کانر و دیویدسون، 2003) انجام گرفت. تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه ها از طریق نرم افزار SPSS23 در دو بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل کوواریانس) در سطح معناداری 05/0 انجام پذیرفت. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که واقعیت درمانی بر "تنظیم هیجان" و مولفه های آن در دانش آموزان موثر است. همچنین واقعیت درمانی بر "تاب آوری" در دانش آموزان موثر بود. نتیجه گیری: روش مداخله ای واقعیت درمانی می تواند تنظیم هیجان و تاب آوری دانش آموزان را افزایش دهد.

مقدمه: کاربرد فراوان اینترنت در علم و فناوری و جذابیت های آن سبب شده تا در سالهای اخیر پدیده ای با عنوان " اعتیاد به اینترنت " ظهور یابد. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه سلامت روان با اعتیاد به اینترنت در دانشجویان بوده است. روش کار: برای دستیابی به این هدف از روش پژوهش توصیفی از نوع مطالعات همبستگی بهره گرفته شد. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد در سال تحصیلی 94-95 بودند که تعداد 384 نفر با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب و پرسشنامه های اعتیاد به اینترنت یانگ ( IAT )، سلامت عمومی ( GHQ-28 ) و چک لیست اطلاعات جمعیت شناختی را تکمیل کردند. تحلیل داده های پژوهش با استفاده از آزمون های آماری تحلیل واریانس و تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه همزمان انجام شد . یافته ها: نتایج بررسی ها نشان داد بین متغیرهای پیش بین و نمره کلی اعتیاد به اینترنت به عنوان متغیر ملاک رابطه خطی وجود دارد (001/0 > P ). نتایج تحلیل واریانس نیز نشان می دهد که میزان F مشاهده شده معنادار است (001/0 > P ،99/12 = (4،314) F ) ، یعنی به طور کلی مؤلفه های سلامت عمومی قادر به پیش بینی اعتیاد به اینترنت هستند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج تحقیق ، توجه به سلامت عمومی باید مد نظر تمام کاربران اینترنتی باشد. یافته های این پژوهش نشان داد، کاربران معتاد به اینترنت، افسردگی، اضطراب و اختلال در عملکرد اجتماعی بیش تری نسبت به کاربران عادی تجربه می کنند و سلامت عمومی آنان در معرض خطر بیشتری قرار دارد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بیش فعالی با میزان حافظه و اختلال دیکته نویسی دانش آموزان پسر ابتدایی شهر زاهدان در سال تحصیلی 1396-1395 انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری این پژوهش شامل همه دانش آموزان بیش فعال پسر مقطع ابتدایی شهر زاهدان بود که از بین آنان 30 دانش آموز که دچار اختلال دیکته نویسی بودند به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه بیش فعالی کانرز و همکاران (1999)، مقیاس هوش وکسلر (1939) و آزمون دیکته نویسی جباری (1395)استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. نتایج نشان داد بین بیش فعالی با میزان حافظه رابطه معکوس و معنادار و بین بیش فعالی با اختلال دیکته نویسی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ بنابراین افزایش بیش فعالی می تواند سبب کاهش میزان حافظه و افزایش اختلال در دیکته نویسی شود.

ﻫﺪفبررسی ارتباط سلامت معنوی با هوش اجتماعی و سلامت روان دانش آموزان مقطع متوسطه ناحیه یک شهرستان زاهدان ﺑﻮده اﺳﺖ. روش مطالعه حاضر از نوع توصیفی با رویکرد همبستگی می باشد. نمونه پژوهش عبارت بود از 140 ﻧﻔﺮ از دانش آموزان مقطع متوسطه که ﺑﻪ روش ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮی ﺗﺼﺎدﻓﯽ طبقه ای ﺳﺎده اﻧﺘﺨﺎب شدند. پس از گزینش و تخصیص نمونه، پرسشنامه سلامت معنوی، هوش اجتماعی و سلامت روان طی یک مرحله توزیع و جمع آوری گردید. در نهایت دادهها با آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل به کمک نرم افزار SPSS قرار گرفت. یافته هانتایج نشان داد رابطه ی مثبت و معناداری بین سلامت معنوی با هوش اجتماعی(01/0 p< ؛ r=0.558 ) و سلامت روان (01/0 p< ؛ r=0.571 ) دانش آموزان مقطع متوسطه ناحیه یک شهرستان زاهدان وجود دارد. همچنین سلامت معنوی پیش بینی کننده هوش اجتماعی و سلامت عمومی دانش آموزان مقطع متوسطه ناحیه یک شهرستان زاهدان می باشد. نتیجه گیریلذا با توجه به نتایج ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ دانش آموزانی ﮐﻪ سلامت معنوی بالاتری دارند از ارتباطات اجتماعی سالم تر و سلامت روان بالاتری برخوردارند.

زمینه: با وجود گذشت سال ها از اتمام جنگ، جانبازان هنوز با مشکلات جسمی و روانی زیادی روبه رو هستند که این امر می تواند به طور جدی کیفیت زندگی جانبازان را تحت تأثیر قرار دهد. در این میان هوش معنوی و سخت رویی از متغیرهای مهم در زندگی جانبازان چه نقشی می تواند بر میزان درد داشته باشد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه هوش معنوی و سخت رویی بر میزان ادراک درد با نقش میانجی گرانه اضطراب مرگ و مثبت اندیشی انجام گرفت. روش: روش تحقیق حاضر همبستگی و با روش معادلات ساختاری بود. از جامعه آماری جانبازان استان کرمان 280 نفر بصورت تصادفی با استفاده از لیست موجود انتخاب و مورد ارزیابی قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسشنامه های هوش معنوی کینگ (2008)، سخت رویی کوباسا (1992)، کانر و دیویدسون (1998)، ادراک درد مک گیل (2004)، پرسشنامه اضطراب مرگ تمپلر (1998) و خوش بینی شییر و کارور (1985) بودند. برای تحلیل داده ها از تحلیل مسیر در نرم افزار spss-19 و AMOS استفاده گردید. یافته ها : نتایج تحلیل مسیر نشان داد پس از اصلاح مدل اولیه؛ مدل نهایی از برازش مطلوبی برخوردار است. در مدل نهایی نسبت مجذور خی دو به درجه آزادی یا مجذور کای نسبی (2/24)، شاخص نیکویی برازش تعدیل یافته برابر با 0/91، شاخص برازندگی هنجار شده برابر با 0/91 و شاخص ریشه میانگین مجذورات خطا برابر با 0/05 بود. همچنین بررسی بوت استراپ نیز نشان داد نقش میانجی گرانه اضطراب مرگ و خوش بینی در ارتباط بین هوش معنوی و سرسختی با ادراک درد معنی دار است. نتیجه گیری: هوش معنوی و سرسختی از طریق بهبود خوش بینی و کاهش اضطراب مرگ نقش مهمی در کاهش ادراک درد در جانبازان دارند

ارتقا ءکیفیت زندگی عاملی است که باعث افزایش کارایی و نیز احساس رضایت فردی میگردد. بنابراین با افزایش توانایی فکری یا هوش سازمانی، کیفیت زندگی نیز افزایش پیدا می کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش هوش سازمانی و هوش معنوی به عنوان عوامل پیش بینی کننده کیفیت زندگی در معلمان زن انجام گرفت.روش انجام پژوهش توصیفی –همبستگی بود. بدین منظور 210 معلم زن با روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ی هوش سازمانیAlbrecht,Karl 2009 ) (، هوش معنوی بدیع و پرسشنامه ی کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی ( WHOQOL ) استفاده شد. از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون برای آنالیز اطلاعات استفاده شد. تحلیل همبستگی داده ها نشان داد که اکثریت مولفه های هوش سازمانی رابطه مثبت معناداری(01/0>P) با زیر مقیاسهای کیفیت زندگی دارند. از طرف دیگر روابط مثبت معنی داری (01/0>P) میان بعضی مولفه های هوش معنوی و زیر مقیاسهای کیفیت زندگی مشاهده شد. به عبارت دیگر هر اندازه افراد از هوش سازمانی و هوش معنوی بالاتری برخوردار باشند، از کیفیت زندگی بالاتر برخوردار خواهند بود. همچنین نتایج نشان داد متغیرهای توانایی مقابله، میل به تغییر، اتحاد و توافق، روحیه، کاربرد دانش و فشار عملکرد، به عنوان فاکتورهای هوش معنوی و هوش سازمانی می توانند کیفیت زندگی افراد را پیش بینی کنند.در نتیجه، با توجه به معنادار بودن تاثیر هوش سازمانی و هوش معنوی بر کیفیت زندگی معلمان توصیه می شود تا مسئولان در راستای فراهم نمودن بسترهای لازم و مناسب جهت ایجاد هوش سازمانی اقدام نمایند.

مقدمه: هدف از این پژوهش مقایسه شیوه های مقابله با استرس و جرأت ورزی دانش آموزان آموزش دیده در پایگاه های بسیج و دانش آموزان غیر بسیجی بود. روش: روش پژوهش توصیفی، از نوع علی- مقایسه ای بود و جامعه آماری را کلیه دانش آموزان پسر بسیجی آموزش دیده در پایگاه های بسیج مساجد ناحیه دو زاهدان به تعداد 1875 نفر و دانش آموزان پسر عادی مقطع متوسط ناحیه دو زاهدان به تعداد 4769 تشکیل می دادند. در این پژوهش از روش نمونه گیری، خوشه ای چندمرحله ای استفاده گردید و تعداد 355 پرسشنامه از بین دانش آموزان عادی و 318 پرسشنامه از بین دانش آموزان آموزش دیده در پایگاه های بسیج گردآوری شد. ابزار شامل پرسشنامه راهبردهای مقابله ای بلینگز و موس و جرأت ورزی گمبریل و ریجی بود. نتایج: نتایج تحلیل واریانس چند متغیری نشان داد که دانش آموزان آموزش دیده در پایگاه های بسیج، در برخورد با موقعیت های استرس زا، از پاسخ های (مقابله ای رفتاری، مقابله ای شناختی و مقابله ای حل مسئله) و دانش آموزان عادی مدارس در برخورد با موقعیت های استرس زا، از پاسخ های مقابله ای متمرکز بر هیجان و پاسخ های اجتنابی بهره می برند، همچنین دانش آموزان آموزش دیده در پایگاه های بسیج، از شیوه های جرأت ورزی (پیش قدم شدن در آغاز یک برخورد اجتماعی، کنار آمدن و قبول انتقاد، ابراز وجود در موقعیت هایی که باید کمک کرد) و دانش آموزان عادی مدارس از شیوه های جرأت ورزی (رد کردن تقاضا و پس خوراند منفی) بهره می برند. بحث: دوره های بسیج مساجد تأثیر بسزایی در جرأت ورزی و شیوه های مقابله با استرس در دانش آموزان دارد.