سمیه نخعی

این پژوهش با هدف تأثیر آموزش برنامه کاهش استرس مبتنی بر حضور پویای در لحظه بر یادگیری و یادداری درس فارسی دانش آموزان دختر انجام شد. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دختر متوسطه اول شهر زابل در سال تحصیلی 1400 1399 بود که از بین آنها سی دانش آموز با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش در یک دوره هشت جلسه ای نود دقیقه ای آموزش برنامه کاهش استرس مبتنی بر حضور پویای در لحظه شرکت کردند. برای گردآوری داده ها از آزمون محقق ساخته پیشرفت تحصیلی استفاده شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تحلیل شد. یافته ها نشان داد که آموزش برنامه کاهش استرس مبتنی بر حضور پویای در لحظه بر یادگیری و یادداری درس فارسی دانش آموزان دختر متوسطه اول شهر زابل مؤثر است؛ به طوری که اندازه اثر بر یادگیری دانش آموزان 57/0 و بر یادداری دانش آموزان 64/0 بود. ازاین رو می توان گفت که با به کار بستن برنامه کاهش استرس مبتنی بر حضور پویای در لحظه می توان یادگیری و یادداری دانش آموزان را افزایش داد.

هدف از این پژوهش ارزیابی تاثیر کنترل هیجان بر مثبت اندیشی اضطراب اجتماعی دانش آموزان بود. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان مقطع متوسطه دوم مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی مراجعه کننده به مراکز آموزشی و بالینی شهر زاهدان در سال تحصیلی 1401- 1400 بود. از بین جامعه آماری 40 دانش آموز به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و در ادامه هر یک از آن ها به روش نمونه گیری تصادفی در دو گروه آزمایش (20نفر) و کنترل (20نفر) جایگزین شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه مثبت اندیشی اینگرام و ویسنیکی، پرسشنامه اضطراب اجتماعی لاجرسا و آموزش کنترل هیجان بود. آموزش کنترل هیجان به صورت 8 جلسه 90 دقیقه ای به گروه آزمایش ارایه شد، اما گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. داده های پژوهش با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تک متغیره و چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش نشان داد که کنترل هیجان در مثبت اندیشی اضطراب اجتماعی دانش آموزان موثر است؛ به گونه ای که افراد مورد مطالعه در گروه آزمایش در مرحله پس آزمون به طور معناداری مثبت اندیشی بیشتر و اضطراب اجتماعی کمتری دارند) 005/0>(p. با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش پیشنهاد می شود که از کنترل هیجان به عنوان یکی از درمان های کمکی موثر در بهبود مثبت اندیشی و کاهش اضطراب اجتماعی دانش آموزان استفاده شود.

پیش زمینه و هدف: ارتقاء تدین و دیانت در میان دانش آموزان امری بسیار حائز اهمیت و کلیدی محسوب می گردد که می تواند نتایج کلیدی را در تربیت شخصیت های برجسته برای آینده هر کشوری به دنبال داشته باشد. پژوهش های پیشین تاثیر فاکتورهای دین داری را در مورد ویژگی های شخصیتی مورد بحث و بررسی قرار داده است، اما تا به حال پژوهشی یافت نشده است که نقش دین و مذهب را از منظر داستان های قرآن بر فاکتورهای شخصیتی افراد بررسی کند. لذا این پژوهش با در نظر گرفتن این خلأ در پیشینه های پژوهش به دنبال بررسی این امر است که آیا قصص قرآنی می تواند بر بعضی از فاکتورهای شخصیتی دانش آموزان مانند تاب آوری، مهارت های ارتباطی و هویت دینی آنان تاثیر بگذارد یا خیر مواد و روش کار: روش تحقیق پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل می باشد. در این طرح دو گروه آزمودنی مورد مطالعه بوده اند به این معنی که در مرحله اول افراد به دو گروه(A و B) تفکیک شدند. در مرحله بعد یک گروه آزمایشی در معرض آموزش و مطالعه داستان های دینی قرار گرفته در حالی که گروه کنترل تحت هیچ آموزشی قرار نگرفت. پس از آموزش های یاد شده مجددا افراد هر دو گروه تحت آزمون(پس آزمون)قرار گرفتند(پرسشنامه تاب آوری، مهارت های ارتباطی، هویت دینی). جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر متوسطه دوره اول آموزش و پرورش شهرستان زابل می باشد که بر اساس آمار اخذ شده برابر 270 کلاس با 5500 نفر می باشد. با توجه به آمار موجود در آموزش و پرورش که معدل سالانه تحصیلی کلیه مدارس اخذ شده بود، با توجه به اینکه امکان تجمیع دانش آموزان از تمام مدارس شهرستان در یک فضا به جهت مشکلات اجرایی و اخذ مجوز ممکن نبود، پایه هشتم سه مدرسه که مطابق با نظر مشاوره آموزش و پرورش شهرستان احتمالا از وضعیت ارتباطی ضعیف تری برخوردار بودند و در نیمسال دوم تحصیلی 1400-1401 مشغول به تحصیل بودند از بین مدارس شهرستان انتخاب شدند. پس از انتخاب این سه مدرسه دانش آموزان از هر مدرسه 30 نفر از دانش آموزان کلاس هشتم به شکل تصادفی انتخاب شدند. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل آماری نشان داد، مداخله آموزش قصص قرآن باعث ایجاد تغییرات آماری معناداری در بهبود مهارت ارتباطی، هویت دینی و تاب آوری دختران نوجوانان گروه آزمایش شده است بحث و نتیجه گیری: نهایتا با توجه به نتایج بدست آمده می توان به آموزش و پرورش پیشنهاد داد که در تدوین کتب قرآنی مدارس، از وجود قصص قرآن در محتوای این کتب استفاده بیشتری شود. همچنین می توان از این پژوهش در مورد گروه های خاص مانند مراکز نگه داری کودکان بدسرپرست و بی سرپرست، مراکز و کانون های تربیت کودکان نیز استفاده کرد.

مقدمه: رفتارهای پرخطر جوانان یکی از مهمترین مس ائل بهداش تی و اجتماعی جوامع کنونی است که بر فرد، خانواده و جامعه ت أثیر م ی گ ذارد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه نظارت وکنترل والدین و اعتقادات دینی با گرایش به رفتارهای پر خطر در نوجوانان صورت پذیرفت. روش: روش پژوهش توصیفی، از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه نوجوانان 16 تا 18 سال شهر زابل در سال 1401 بودند که به روش نمونه گیری در دسترس تعداد ۱50 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از ابزارهای کنترل والدین (کمپیز وهمکاران، ۱۹86) سنجش اعتقادات دینی (زارع و امین پور، 1390)و خطر پذیری نوجوانان ایرانی (زاده محمدی و همکاران، 1390) استفاده شد. داده های پژوهش با روش های ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه در نرم افزار SPSS نسخه 24 تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: بین نظارت خانواده وگرایش به رفتارهای پر خطر ارتباطی وجود ندارد زیرا مقدار معناداری بیشتر از 05/0 کسب شده است .اما بین اعتقادات مذهبی و گرایش به رفتارهای پر خطر ارتباط وجود دارد از آنجا که علامت ضریب همبستگی مثبت و مقدار آن ها به مقدار یک نزدیک است. نتیجه گیری: ب ازداری عام ل مهمی است که میل به خطرجویی را شدت می بخش د. و همچنین تقویت باورهای دینی به انجام مناسک .دینی، نقش مهم و پررنگ ی در پیشگیری از رفتارهای پرخطر دارد.

سابقه و هدف: شواهد نشان داده است که داشتن افکار مثبت با تاثیری که بر روی میزان خودباوری افراد دارد منجر به بهبود یادگیری در افراد و شکل گیری عزت نفس افراد می شود لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط میان داشتن افکار مثبت و احساس خود باوری و یادگیری فعال صورت پذیرفت. مواد و روش ها: مطالعه حاضر به صورت مقطعی از نوع توصیفی- تحلیلی بر روی تعداد ۱۹۰ دانش آموز پایه هفتم، هشتم و نهم مدارس شهرستان زهک، سیستان و بلوچستان، در سال ۱۴۰۱ انجام پذیرفت. دانش آموزان با استفاده از پرسشنامه های حاوی سوالات مربوط به افکار مثبت، خودباوری و یادگیری فعال مورد ارزیابی قرار گرفتند. در نهایت داده ها وارد نرم افزار SPSS V22 قرار گرفته و آنالیز شدند. یافته ها: میانگین سنی شرکت کنندگان ۸۷/۰ ± ۲۴/۱۴ سال و کمترین و بیشترین سن به ترتیب ۱۳ و ۱۶ سال بود. ۵/۵۰٪ دانش آموزان دختر بودند. نتایج حاکی از آن بود که بین متغیر نمره افکار مثبت افراد شرکت کننده در مطالعه حاضر و نمره خودباوری آنها همبستگی معنی دار مشاهده شد(p=0.000 ، r=0.674) در نتیجه مشخص شد که با افزایش نمره افکار مثبت دانش آموزان، میانگین نمره خودباوری آنها نیز افزایش می یافت. همچنین همبستگی قابل ملاحظه ای میان نمره افکار مثبت با متغیر یادگیری فعال دانش آموزان یافت شد(p=0.000 ، r=0.712) به طوریکه دانش آموزانی که نمره افکار مثبت بالاتری داشتند به طور قابل ملاحظه ای میانگین نمره یادگیری فعال بیشتری نیز داشتند. حال آنکه میان متغیرهای سن و پایه تحصیلی دانش آموزان با نمره افکار مثبت، خودباوری و یادگیری فعال مشاهده نشد. با این حال دانش آموزان دختر نمره افکار مثبت بالاتری نسبت به دانش آموزان پسر داشتند (P= 0.007) اما میانگین نمره دریافتی خودباوری و یادگیری فعال در دو جنس تفاوت قابل ملاحظه ای نداشت(P>0.05). بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که داشتن افکار مثبت در دانش آموزان با افزایش میزان خودباوری و یادگیری فعال آنها همراهی دارد.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر مدل پردازی رابطه انگیزش درونی دانش آموزان با ویژگی های جمعیت شناسی معلم با میانجیگری سبک های یادگیری، سبک های تفکر بود. روش کار: طرح پژوهش حاضر یک پژوهش توصیفی- همبستگی از نوع مدل سازی معادلات ساختاری می باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر و دختر مقطع متوسطه اول شهر زابل بود. نمونه 368 نفر که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به پرسش نامه های سبک های تفکر استرنبرگ و واگنر ( TSI) (1997 )، سبک های یادگیری کلب ( LSI) (1985 )، انگیزش تحصیلی والرند (1993) پاسخ دادند. برای سنجش اطلاعات ویژگی های جمعیت شناختی معلمان فرمی محقق ساخته در اختیار دانش آموزان قرار گرفت. تحلیل داده ها با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار ایموس آنجام شده است و آزمون مورد استفاده ما سوبل، پیرسون و rmsea می باشد. یافته ها: سبک های تفکر برانگیزش درونی دانش آموزان اثر مستقیم و معناداری به میزان 52/0 = β و سبک های یادگیری برانگیزش درونی دانش آموزان اثر مستقیم و معناداری به میزان 44/0 = β دارد. سبک های تفکر و سبک های یادگیری به عنوان میانجی نقش تعدیل کنندگی در رابطه ویژگیهای جمعیت شناختی معلم با انگیزش درونی دانش آموزان دارد (01/0 > P ). نتیجه گیری: که جهت ارتقاء سبک های آموزشی و برنامه ریزی جهت این امور می توان با تاکید بر الگوهای معیشتی جامعه فرهنگی ما از جمله سطح درآمد، اشتغال مکمل، سکونت و غیره نقش تأثیرگذاری بر الگوهای آموزشی و الگوهای تفکر و انگیزشی دانش آموزان داشته باشیم.

زمینه و هدف: انگیزش مهم ترین شرط یادگیری است. انگیزش فراگیران برای کارایی و اثربخشی فعالیت های یاددهی و یادگیری اهمیت زیادی دارد . با توجه به این مطلب هدف پژوهش حاضر مدل پردازی رابطه انگیزش درونی دانش آموزان با ویژگی های جمعیت شناسی معلم با میانجیگری راهبردهای شناختی و فراشناختی بود. روش: طرح پژوهش حاضر یک پژوهش توصیفی- همبستگی از نوع مدل سازی معادلات ساختاری است. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهر زابل بود. نمونه 368 نفر که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های راهبردهای یادگیری خودنظم جویی (پینتریچ و دی گروت، ۱۹۹۰) و انگیزش تحصیلی(والرند، 1993) پاسخ دادند. برای سنجش اطلاعات ویژگی های جمعیت شناختی معلمین فرمی تسط محقق ساخته شده و در اختیار دانش آموزان قرار گرفت و با پرسش از معلمان شان تکمیل شده است. تحلیل داده ها با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار ایموس انجام شده است. یافته ها: ویژگی های جمعیت شناختی معلم با میانجیگری راهبردهای شناختی و فراشناختی برانگیزش درونی تأثیر معناداری دارد. راهبردهای شناختی و فراشناختی برانگیزش درونی تأثیر مستقیم و معناداری دارد. همچنین ویژگی های جمعیت شناختی معلم بر انگیزش درونی دانش آموزان تأثیر مثبت و معناداری دارد (0/01> P ). نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر با ارتقاء سبک های آموزشی از طریق تمرکز بر الگوهای معیشتی جامعه فرهنگی ما ازجمله سطح درآمد، اشتغال مکمل، و سکونت، می توان نقش تأثیرگذاری بر الگوهای تفکر و انگیزشی دانش آموزان داشت.