کتایون جهانگیری

کتایون جهانگیری

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۱ مورد از کل ۱۱ مورد.
۱.

Identification of Safe Assembly Points in Emergencies in a Gas Refinery of the South Pars Gas Complex Using Fuzzy Logic Model(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

تعداد بازدید : 944 تعداد دانلود : 36
INTRODUCTION: Crisis management is of critical importance in the oil and gas industries due to the increasing occurrence of accidents in these areas. One of the most important issues regarding crisis management in such industries is the identification of safety assembly points where employees should gather in emergencies. This study aimed to identify the safe points in a refinery using geographic information system (GIS) and fuzzy logic for emergency assembly. METHODS: Regarding the aim of the study purpose, the required data were collected, and a focus group meeting was held with experts to determine the criteria influencing the safety point zoning as well as high-risk units using the HAZOP method. After the identification of the criteria and sub-criteria affecting the zoning, the weight of each zoning parameter was calculated, and the safety zones were determined using the fuzzy logic model and its operators in the GIS environment. FINDINGS: According to the results of the risk assessment, the criteria and sub-criteria affecting zoning were divided into three categories of inconsistent (layer weight: 0.740), consistent (layer weight: 0.094), and access to exit routes (layer weight: 0.167). Moreover, the map results based on the fuzzy logic model revealed three safe points, including the vicinity of the fire station, clinic, and wastewater treatment plant in this refinery where the employees should gather in the event of emergencies. CONCLUSION: The results of this study showed that the selection of appropriate criteria in safe point zoning is of great importance in the emergencies in the industries. Moreover, an initial risk assessment can be effective in determining these criteria and sub-criteria. In addition, the fuzzy logic model has high accuracy and precision in determining the appropriate safe places.
۲.

آینده نگاری توزیع تخت های بستری بیمارستان های ایران: افق1414(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: آینده نگاری بیمارستان توزیع تخت بستری ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 449 تعداد دانلود : 624
مقدمه: مدیریت نظام سلامت در ایران، برای جمعیتی که به سوی سالخوردگی پیش می رود و با تغییر الگوی بیماری ها روبروست، نیازمند تغییراتی در سیستم خدمات بهداشتی و درمانی است. یکی از این تغییرات اساسی توزیع تخت های بستری مطابق با نیازهای جامعه در آینده نزدیک است؛ بنابراین، این مطالعه با هدف آینده نگاری توزیع تخت های بستری بیمارستان های ایران طی 20 سال آینده انجام گرفته است. روش ها: این مطالعه از انواع مطالعات بنیادی –کاربردی که در سال 1395 انجام شده است. در ابتدا، به بررسی و پیش بینی ساختار سنی و جنسی جمعیت ایران با استفاده از اطلاعات سرشماری و با استفاده از روش ریاضی پرداخته شده است. سپس میزان های گروه های کلی علل مرگ طی سال های مطالعه، محاسبه و با استفاده از مدل لی کارتر روند 20 ساله آنها پیش بینی شدند. همچنین بر اساس داده های تخت های بیمارستانی، تعداد تخت ها با استفاده از رگرسیون خطی محاسبه گردیدند. برای تحلیل داده ها از بسته جمعیت شناسی 1/18 در نرم افزارR نسخه 1/3/3 استفاده شد. یافته ها: روند رشد جمعیت سالمندی در ایران تا سال 1414 رو به افزایش خواهد بود؛ به طوری که در سال 1385، جمعیت بالای 60 سال 3/7 درصد کل جمعیت بوده است و برآورد می شود، در سال 1414 به 6/17 درصد از جمعیت برسد. بیماری های غدد، تغذیه و سوخت و ساز بیشترین افزایش میزان علل مرگ را در کل جمعیت از سال 1385 تا 1414 با افزایش 52/1878 در هزار نفر جمعیت خواهند داشت. با ادامه روند کنونی تعداد تخت های بیمارستانی در بیشترین فرض باروری جمعیت، 160687 تخت و کمترین فرض باروری جمعیت 157208 تخت خواهد بود. نتیجه گیری: طی 20 سال آینده بر جمعیت سالمند ایران افزوده خواهد شد و بیماری های غیرواگیر درصد زیادی از بیماری ها و علل مرگ در کشور را به خود اختصاص می دهند؛ از این رو، برنامه ریزی و سیاست گذاری های صحیح و دقیق برای پاسخگویی به نیازهای جامعه، به ویژه در بخش درمان و نیز تخصیص تخت های بستری ضروری است.
۳.

بررسی تطبیقی برنامه درسی آموزش مدیریت امداد سوانح درآموزش عالی ایران و ایالات متحده از دیدگاه جهانی- بومی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

تعداد بازدید : 892 تعداد دانلود : 224
مقدمه: آموزش به عنوان مهم ترین عامل، کم هزینه ترین و کوتاه ترین زمان و مسیر برای پرورش نیروی انسانی در مدیریت مؤثر و بهینه سوانح است. هدف از پژوهش حاضر تطبیق برنامه درسی رشته مدیریت سوانح طبیعی و انسان ساخت در ایران و مدیریت اضطراری و بلایا در ایالات متحده است. روش: این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی براساس شیوه بردی انجام گرفته، داده ها از پایگاه های اطلاع رسانی رسمی ملّی و بین المللی و مستندات آموزش عالی کشور گردآوری شده است. برنامه ریزی درسی رشته های فوق در مقطع کار شناسی در مؤسسه آموزش عالی هلال ایران و دو دانشگاه Upper Iowa وAmerican Public در ایالات متحده مقایسه، تحلیل و بر مبنای آن پیشنهاداتی ارائه شد. یافته ها: با توجه به نتایج، موضوعات برنامه ریزی درسی در حیطه های علوم پایه، مدیریت عمومی، علوم اجتماعی و ارتباطات، علوم طبیعی و سوانح، علوم مدیریت بحران در ایران در مقاطع کاردانی و کارشناسی و گرایش های طبیعی وانسان ساخت برای تمامی مراکز ارائه دهنده و فراگیران ثابت و بدون تغییر و مبتنی بر نیاز بومی است. در دو دانشگاه مورد مطالعه ایالات متحده در هر دو گرایش هنر و علوم، موضوعات برنامه ریزی درسی در حیطه های فوق، متفاوت، اختیاری واز قابلیت انعطاف بالایی برخوردارست. نتیجه گیری: موضوعات برنامه ریزی و محتوای دروس در هر دو مقطع و دو گرایش مذکور، مطابق با الگوی جهانی مدیریت بحران و با تأکید بر نیاز های بومی سوانح طبیعی و انسان ساخت ایران است. برای پوشش کامل نیاز های کشور استفاده از دروس اختیاری متنوع، منعطف، متناسب با نیاز فراگیران شاغل در نهاد های گوناگون و طراحی رشته های جدید با توجه به تنوع سوانح کشور پیشنهاد می شود.
۴.

بررسی تعامل بین بخشی در حادثه نشت نفت به رودخانه زاینده رود (مطالعه موردی)(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

تعداد بازدید : 840 تعداد دانلود : 752
مقدمه: روز دوشنبه بیست و ششم فروردین 1387، بر اثر بی احتیاطی راننده بلدوزر متعلق به اداره راه و ترابری، مسیر خط لوله نفت خام امیدیه- اصفهان در فاصله 500 متری بالادست رودخانه زاینده رود در منطقه چلوان شهر سامان از توابع استان چهارمحال و بختیاری، دچار شکستگی و نشت نفت گردید و حجم گسترده نفت خام زمین های اطراف و رودخانه زاینده رود را آلوده کرد. با وقوع این حادثه، آب آشامیدنی برخی از شهرهای استان اصفهان به مدت 48 ساعت به طور کامل قطع گردید. مطالعه حاضر با هدف معرفی نمونه ای موفق از همکاری و تعامل بین بخشی در مدیریت یک بحران زیست محیطی انجام شده است. روش: این مطالعه، یک پژوهش کاربردی است که در 5 مرحله انجام شده است. در مرحله نخست مروری بر ادبیات موجود در زمینه نشت مواد سمی به ویژه فرآورده های نفت در منابع آبی انجام شده است. در مرحله دوم بررسی حادثه با بهره گیری از مرور مستندات موجود انجام شد. در مرحله سوم از طریق مصاحبه با افراد مسئول یا دست اندرکار در مدیریت حادثه، اطلاعات مربوط به شناسایی نقش ها، مسئولیت ها و همچنین مداخلات انجام شده توسط نهاد های مسئول در حادثه مذکور استخراج شد، سپس داده های جمع آوری شده، جمع بندی و تحلیل محتوایی شد. در نهایت به منظور همکاری و تعامل بین بخشی، الگویی طراحی و پیشنهاد گردید. یافته ها: در پاسخ به این حادثه، اقدامات گسترده ای از سوی استانداری اصفهان، اداره آب و فاضلاب استان، سازمان محیط زیست استان، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی استان، شرکت نفت و سایر ارگان های مسئول در جهت پاکسازی منطقه و جلوگیری از ورود نفت خام به تأسیسات آبگیر و تصفیه خانه اضطراری صورت گرفت. پس از پاکسازی رودخانه مراحل تصفیه آب تحت کنترل سازمان های مربوطه و پس از انجام آزمایشات لازم و با رعایت استانداردهای تصفیه آب انجام شد. همچنین با هماهنگی ستادی در استان، مشکلات جانبی قطع آب به حداقل کاهش یافت. بحث و نتیجه گیری: در میان آلودگی های منابع آب، آلودگی به مواد نفتی یکی از پایدارترین و خطرناک ترین آنهاست. این نوع آلودگی تهدیدی مهم برای منابع زیرزمینی و منابع سطحی آب محسوب می شود. برای کاهش خطرات ناشی از نشت مواد نفتی، پیش بینی و شناسایی نقاط حادثه خیز و اقداماتی که منجر به رخداد چنین حوادثی می شود ضروری است. همچنین تعامل بین بخشی و همکاری بین سازمان های درگیر باید قبل از وقوع بحران هایی از این دست، چاره ای اندیشیده شود.
۵.

بررسی تطبیقی تغییرات محتوایی و ساختاری پروژه اسفیر در بخش استانداردهای مشترک(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

تعداد بازدید : 584 تعداد دانلود : 716
مقدمه: پروژه اسفیر که چارچوب عملیاتی سازمان های بشردوستانه برای فعالیت های امدادی در مرحله پاسخگویی سریع به بحران را تشکیل می دهد، بر پایه منشور بشردوستانه تدوین شده و در آن حداقل استانداردهای لازم در روند امدادرسانی در بلایا تعیین شده است. این استانداردها در سال 2000 در کتاب راهنمای اسفیر منتشر و در سال های 2004 و 2011 بازنگری شدند. پژوهش حاضر با هدف تحلیل تغییرات محتوایی و ساختاری پروژه اسفیر ویرایش های 2004 و 2011 و مقایسه آنها در بخش استانداردهای مشترک انجام شده است. روش ها: مطالعه حاضر، بررسی مروری است که در بازه زمانی 1990 تا 2013 انجام شده است. حاصل جست وجوی 370 مقاله و متن علمی بود که با توجه به معیارهای ورود و خروج، 10 مقاله به عنوان مرتبط ترین مقالات و متون علمی به دست آمد. علاوه بر آن تعدادی مقاله دیگر از طریق بررسی مرجع مقالات منطبق با اهداف مطالعه استخراج شدند. این مطالعه در طول مدت دو ماه و توسط نویسندگان مقاله انجام گرفته است. یافته ها: گنجاندن اصول محافظت و امنیت از بازماندگان بلایا، لزوم ارتقای اقدامات و فعالیت های بشردوستانه و تغییر مفاد قوانین طی سال های اخیر از دلایل اصلی بازنگری بوده است. برخی عناوین در ویرایش جدید وجود ندارند یا اینکه اشاره مختصری به آنها شده است؛ نظیر عدالت، پیشگیری از بلایا، موضوعات بهداشت محیط و جنگ شهری. تغییر نام «حداقل استانداردهای مشترک» به «استانداردهای افراد و فرایندها» و تغییر ساختاری و محتوایی آن از 8 استاندارد مشترک به 6 استاندارد محوری از اهم این موارد بازنگری است. نتیجه گیری: از تحلیل یافته های به دست آمده چنین نتیجه گیری می شود که هدف از ویراست جدید پروژه اسفیر تغییر استانداردهای کیفی و یا تغییر بنیادین کتاب راهنمای اسفیر نبوده، بلکه هدف روزآمد کردن شاخص های کیفی و کمّی و نکات راهنمای ضروری است. در ویرایش جدید، ساختار کلی و یکپارچگی و انسجام متن بهبود یافته است. فصل حداقل استانداردهای محوری برای تمام بخش ها در قالب استانداردهای محوری ساختاربندی شده است. در روند پاسخگویی به بحران علاوه بر تأمین حداقل نیازهای پایه جمعیت آسیب دیده بر اساس منشور بشردوستانه، بر ایجاد و حفظ امنیت به عنوان پارامتری مهم در روند امدادرسانی توجهی ویژه مبذول شده است.
۶.

اورژانس پیش بیمارستانی: تحلیل وضعیت موجود تجهیزات طبی آمبولانس های پایگاه های خدمات پزشکی اورژانس شهر رشت(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

تعداد بازدید : 143 تعداد دانلود : 452
مقدمه: اورژانس پیش بیمارستانی بخش مهمی از نظام ارائه خدمات بهداشتی درمانی را تشکیل می دهد. لازمه ارائه خدمات مناسب، وجود آمبولانس های مجهزی است که نقش مهمی در حفظ جان بیمارانی که نیاز به اقدامات فوری دارند، ایفا کند. با توجه به شیوع بالای حوادث رانندگی و سایر موارد اورژانس، مطالعه حاضر با هدف بررسی وضعیت موجود تجهیزات طبی آمبولانس های اورژانس پیش بیمارستانی رشت و مقایسه آن با استانداردهای کشوری انجام شد. روش: پژوهش حاضر از انواع مطالعات کاربردی است که به صورت توصیفی تحلیلی انجام شده است. نمونه های پژوهش کلیه 13 آمبولانس فعال پایگاه های خدمات پزشکی اورژانس رشت و زمان مطالعه 4 ماهه نخست سال 1392 می باشد. ابزار جمع آوری داده ها شامل چک لیست کارت معاینه طبی استاندارد آمبولانس تیپ B وزارت بهداشت و چک لیست 4374 خودروهای امدادی و تجهیزات سازمان ملی استاندارد ایران بود. چک لیست ها توسط پژوهشگران و با مراجعه به پایگاه های خدمات پزشکی اورژانس رشت و مشاهده وضعیت تجهیزات طبی آمبولانس ها تکمیل گردید. برای تحلیل داده ها از آماره های توصیفی و آزمون t-test استفاده شد و p<0.05 از نظر آماری معنی دار تلقی شد. یافته ها: به طور کلی، متوسط تجهیزات خودروهای خدمات پزشکی اورژانس پیش بیمارستانی رشت نسبت به استاندارد های وزارت بهداشت و سازمان ملی استاندارد ایران، بترتیب 66.5 و 64.8 درصد بود که اختلاف معنی داری با استانداردهای مذکور نشان داد(p<0.05). همچنین متوسط تجهیزات موجود بر اساس استانداردهای مذکور و به تفکیک گروه های تجهیزات طبی، تجهیزات تشخیصی به ترتیب 80 و 82.4 درصد، تجهیزات اداره تهویه/ تنفس حدود 97 درصد، تجهیزات تزریق و داروها 73 و 4/58 درصد، تجهیزات مدیریت درمانی-حیاتی 3/65 و 7/55 درصد، مراقبت پرستاری و بانداژ 3/58 و 8/53 درصد بود که در همه موارد با استاندارد تعریف شده ایران اختلاف معنی داری داشت (p<0.05). حدود 84 درصد آمبولانس ها همه تجهیزات اداره تهویه و تنفس را بر اساس استاندارد های دوگانه داشتند. نتیجه گیری: بهترین وضعیت تجهیزات طبی آمبولانس های خدمات پزشکی اورژانس، مربوط به تجهیزات اداره راه هوایی/تهویه بود. در سایر گروه های تجهیزاتی، کمبود های قابل توجهی مشاهده شد. کمبود تجهیزات آمبولانس باعث کاهش کارایی خدمات پزشکی اورژانس پیش بیمارستانی خواهد شد، لذا رفع کمبودها و رسیدن به استاندارد کشوری بسیار ضروری به نظر می رسد.
۷.

ارزیابی آسیب پذیری سازه ای مراکز آموزشی در برابر زلزله و شناسایی اماکن امن جهت سرپناه اضطراری پس از زلزله (مطالعه موردی)(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

تعداد بازدید : 790 تعداد دانلود : 515
مقدمه: در هنگام زلزله مراکز آموزشی به دلیل حضور شمار قابل توجهی از دانش آموزان، معلمان و کارکنان در زمره مکان های با آسیب پذیری بالا طبقه بندی می شوند و پس از رخداد زلزله نیز می توانند به عنوان سرپناه اضطراری استفاده شوند. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی آسیب پذیری سازه ای مراکز آموزشی یکی از محله های غرب تهران و تعیین سازه های ایمن در زمان وقوع زلزله صورت پذیرفته است. روش: پژوهش کاربردی حاضر، به صورت موردی و در 4 مرحله انجام شد. برای ارزیابی مقاومت سازه ای مراکز آموزشی از تکنیک ارزیابی بصری سریع RVS و برای ارزیابی وضعیت توزیع مراکز آموزشی امن جهت سرپناه اضطراری در زمان بحران از نرم افزار GIS استفاده شد. مجموعه یافته ها با تکنیک SWOT تحلیل شد. یافته ها: علی رغم قرارگیری این محله در منطقه با خطر پذیری نسبتاً پایین شهر تهران، مقاومت سازه ای پایین بسیاری از مراکز آموزشی همراه با عدم رعایت ضوابط طراحی، موجب آسیب پذیری بالای این مراکز در زمان بحران خواهد شد که لازم است برای آن تدابیری اندیشیده شود. ضمن آنکه توزیع مراکز آموزشی امن محله به عنوان سرپناه اضطراری مناسب است. تحلیل SWOT نشان داد که وضعیت استراتژی این محدوده در موقعیت اقتضایی است. نتیجه گیری: با توجه به حساسیت مراکز آموزشی، بررسی آسیب پذیری و تحلیل عملکرد آن ها در زمان قبل از وقوع زلزله ضروری است. راهبردهای پیشنهادی به منظور کاهش آسیب پذیری در دو گروه ایستا و پویا طبقه بندی و در مقاله ارائه گردیده است.
۸.

تحلیل شاخص ایمنی بیمارستان (HSI) در رویارویی با بحران: یک مطالعه موردی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

تعداد بازدید : 241 تعداد دانلود : 216
مقدمه: بیمارستان ها به دلیل نقش بسیار مهمی که در جهت تأمین، حفظ و ارتقای سلامت ایفا می کنند از اهمیت بسیاری برخوردارند. حفظ قابلیت و عملکرد بیمارستان در زمان بحران از این جهت حائز اهمیت است که بتواند ضمن انجام وظایف جاری، توان پاسخگویی به حجم زیاد بیماران و مجروحین را داشته باشد. شاخص ایمنی بیمارستان یکی از شاخص هایی است که به کمک آن می توان میزان کارایی بیمارستان را در زمان بحران تعیین کرد. مطالعه حاضر به منظور تعیین شاخص ایمنی بیمارستان در زمان بحران در یکی از بیمارستان های وابسته به سازمان تأمین اجتماعی در شهر تهران انجام شده است. روش ها: این پژوهش از انواع پژوهش های کاربردی است که در انجام مراحل مختلف آن برحسب ضرورت از روش های کیفی و کمی استفاده شده است. بیمارستان مورد بررسی از 4 ساختمان تشکیل شده و جامعه پژوهش را واحدها، بخش ها و پرسنل بیمارستان تشکیل داده اند. در این پژوهش جهت گردآوری داده ها از روش های مشاهده، مصاحبه و چک لیست استاندارد «پاهو» (مطابق دستورالعمل WHO/PAHO) استفاده شد که به کمک آن شاخص ایمنی بیمارستان (در سه حیطه سازه ای، غیرسازه ای و عملکردی) و سطح خطرپذیری آن تعیین گردید. برای بررسی اعتبار محتوای صوری ابزار اندازه گیری، از اساتید صاحب نظر در زمینه مدیریت بیمارستان بهره گرفته شد. یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که بیمارستان مذکور با توجه به شاخص های سه گانه با معدل 25/0 در گروه C قرار گرفته است و گروه C بیمارستان هایی هستند که در صورت وقوع بحران، ایمنی ساختار و ساکنین را تأمین نکرده و عملکرد معمول خود را نیز از دست می دهند. نتیجه گیری: با سنجش شاخص ایمنی بیمارستان و محاسبه میزان ایمنی آن در برابر بحران می توان تعیین نمود که یک بیمارستان تا چه اندازه می تواند در برابر یک بحران به حفظ ساختار و عملکرد خود بپردازد. به کمک این شاخص تصمیم گیران و سیاست گذاران قادر خواهند بود، اولویت انجام مداخلات مدیریتی و عمرانی در حیطه بهداشت و درمان را تعیین نمایند.
۹.

تحلیل علل آسیب پذیری سلامت زنان در بلایا و ارائه راهبردهایی برای کاهش آن: یک مطالعه کیفی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

تعداد بازدید : 896 تعداد دانلود : 162
مقدمه: زنان از جمله گروه های آسیب پذیر در برابر بحران ها و بلایا به شمار می آیند. هدف از انجام این پژوهش شناسایی و تحلیل علل موجد این آسیب پذیری و ارائه راهکارهایی برای پیشگیری یا به حداقل رساندن آسیب های وارده به سلامت زنان بوده است. روش ها: این مطالعه در دو بخش مروری و کیفی(بحث گروهی متمرکز) انجام شده است. بدین منظور از حضور صاحب نظران و دست اندرکاران علمی اجرایی مدیریت بحران کشور در نشست های کمیسیون نقش بانوان در مدیریت بحران در اولین همایش سراسری مدیران بحران بهره گرفته شد. یافته ها: حضور کمرنگ زنان، به خصوص در سازمان های دولتی مسئول، عدم وجود ارزیابی مدون در خصوص نیازهای زنان، وجود خلاء های قانونی، عدم تخصیص اعتبار به امور مربوط به بانوان در مدیریت بحران، عدم حضور یا حضور کمرنگ مدیران و کارشناسان زن در حیطه مدیریت بحران، اعزام امدادگران مرد به مناطق آسیب دیده و عدم حضور بانوان در تیم های اعزامی و نبود مراکز تخصصی آموزشی برای بانوان امدادگر از یافته های این پژوهش به شمار می آیند. نتیجه گیری: تقویت آموزش همگانی با تأکید بر آموزش بانوان، فعال کردن شبکه های ارتباطی بانوان، تقویت مهارت های عملی بانوان برای مواجهه با بلایا، ایجاد و تقویت سازمان های غیردولتی بانوان با هدف پیشگیری و مقابله با بحران ها، تقویت حضور بانوان در رده های مدیریتی سازمان های مسئول در مقابله با بلایا، تدوین قوانین حمایتی از بانوان، انجام پژوهش های مرتبط و ارائه نتایج آن به مسئولین برای بهره برداری در برنامه های مقابله با بحران، اختصاص سهمیه به بانوان برای استخدام در سازمان های مرتبط، تعریف حداقل یک جایگاه به عنوان مسئول امور بانوان در رده های ستادی و تیم های اعزامی به مراکز دستخوش بحران و تربیت نیروی انسانی آموزش دیده در حیطه های مرتبط به امور بانوان به ویژه بهداشت باروری در مدیریت بحران از جمله راهبردهایی است که اتخاذ آن، کاهش این آسیب پذیری را در پی خواهد داشت.
۱۰.

بررسی میزان مشارکت مردم در مقابله با بلایای طبیعی در استان خوزستان: دیدگاه های مسئولین(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

تعداد بازدید : 712 تعداد دانلود : 701
مقدمه: مشارکت جامعه در مقابله با بلایای طبیعی یکی از ارکان مهم مدیریت بحران به شمار می آید. از آنجا که استان خوزستان به عنوان یکی از مهم ترین استان های مرزی کشور و در زمره استان های بلاخیز به شمار می آید، مطالعه حاضر به منظور تعیین وضعیت مشارکت جامعه برای مقابله با بلایای طبیعی از دیدگاه مسئولین انجام شده است. روش ها: این تحقیق در چهار مرحله انجام شد. در مرحله نخست، وضعیت موجود استان خوزستان از نظر وقوع بلایای طبیعی مورد بررسی قرار گرفت؛ در مرحله دوم، وضعیت استان از نظر سازمان ها، نهادها و تشکل های فعال در زمینه بلایا بررسی شد؛ در مرحله سوم، با بهره گیری از روش مطالعه کیفی و با انجام مصاحبه عمیق، نظر مسئولین مربوطه در زمینه میزان مشارکت مردم و چگونگی جذب و هدایت آنها در مقابله با بلایای طبیعی مورد سنجش قرار گرفت و در مرحله نهایی، پس از جمع بندی و تحلیل نتایج حاصله، استراتژی هایی ارائه شد تا بتوان با استفاده از این راهبردها از میزان تلفات انسانی و خسارت های احتمالی در سوانح آتی جلوگیری کرد. یافته ها: با توجه به دیدگاه های متفاوت مدیران به مقوله مدیریت جامع بحران و عدم وجود تعاریف مشترک در این حیطه، فرایندهای سیاستگذاری، هماهنگی، برنامه ریزی، سازماندهی و آموزش در سازمان ها به صور گوناگون انجام می شود. با توجه به حاکمیت دیدگاه پدرسالارانه در نظام دولتی، نقش مردم به عنوان مهم ترین گروه ذی نفع از سوی دولتمردان نادیده گرفته شده که نتیجه آن سنگین تر شدن بار مسئولیت های دولت در مقابله با بلایای طبیعی است. نتیجه گیری: بافت سنتی و حاکمیت فرهنگ قومی در استان خوزستان می تواند به عنوان بستر مناسبی برای گسترش فرهنگ مشارکت جامعه در پیشگیری، کاهش اثرات زیانبار بلایا، کسب آمادگی و برنامه ریزی در مرحله قبل از وقوع، مشارکت در عملیات پاسخگویی به ویژه عملیات جستجو، امداد، نجات، پشتیبانی در مرحله وقوع و بازیابی یعنی ساماندهی، بازتوانی، بازسازی و بازگشت به وضعیت اولیه در مرحله پس از وقوع بلایا مورد استفاده قرار گیرد؛ اما لازمه این امر تغییر نوع نگاه مدیران به مقوله نقش و نوع مشارکت مردم در مقابله با بلایای طبیعی است.
۱۱.

ارزیابی جامعه به منظور شناسایی مشکلات موجود در منطقه 17 شهری

کلید واژه ها: شهر تهران اعتیاد مشکلات اجتماعی رزیابی ممنطقه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 636 تعداد دانلود : 455
" ارزیابی منطقه ای فرایندی است که در طی آن، نیازهای ساکنان منطقه مورد نظر شناسایی، تعیین و اولویت بندی می شود تا به تهیه و تدوین برنامه ها و راهکارهایی مناسب به منظور رفع مشکلات اقدام گردد. در این پژوهش تلاش شده است تا ضمن شناسایی ویژگیهای منطقه 17 شهر تهران و نیازهای ساکنان آن، نظرهای آنان در خصوص مشکلات منطقه اخذ شود. این پژوهش در سه مرحله انجام گرفته است. در مرحله اول، با مطالعه ای توصیفی، ویژگی های منطقه 17 شناسایی شد. در مرحله دوم، دیدگاههای گروههای هدف، به طرقه کیفی و با روشهای بحث گروهی متمرکز، مصاحبه عمیق و برگزاری پانل کارشناسی، به دست آمد که نتیجه آن دستیابی به فهرستی از مشکلات منطقه 17 بود. در مرحله سوم، در جریان مطالعه ای مقطعی، با توجه به نتایج مطالعه کیفی مرحله دوم، پرسشنامه بسته ای تدوین و نظرهای 525 نفر از ساکنان منطقه 17 به کمک آن اخذ شد. این مطالعه نشان داد که منطقه 17، که کوچکترین منطقه شهری با بیشترین تراکم جمعیت در شهر تهران است، به دلایل متعددی، با مشکلات وسیع تری نسبت به دیگر مناطق شهر تهران مواجه است. شرایط ویژه این منطقه سبب شده است که ساکنان آن با مشکلات خاصی دست به گریبان باشند. نتایج نهایی این بررسی نشان داد که مشکلات این منطقه برحسب اولویت عبارت اند از: اعتیاد، تراکم جمعیت و شلوغی، درآمد پایین، مشکلات ترافیکی، بیکاری، وضعیت نامناسب بهداشت محیط (به ویژه فاضلاب)، بی بندوباری و مفاسد اخلاقی، نا امنی و زیاد بودن جرایم، ساختار قدیمی، عبور راه آهن از منطقه، آلودگی صوتی ناشی از صدای قطار و هواپیما. در این پژوهش سعی شده است با کسب نظر از برنامه ریزان، سیاست گذاران و متولیان سازمانهای منطقه ای و فرامنطقه ای در مورد معضلات موجود و مقایسه فهرست به دست آمده با نظرها و نیازهای ساکنان منطقه، ضمن بازبینی برنامه های جاری و ارزیابی عملکرد سیستم های موجود، توجه مسئولان امور به بررسی ریشه های بروز این مسایل در منطقه 17 جلب گردد تا این توجه به کشف و به کارگیری راهکارهای مناسب و مداخلات موثر منتهی شود."

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان