محمدکریم معتمد

شهرستان رودسر، به لحاظ شرایط بوم شناختی و تنوع بالای گیاهی، از توان مناسب در زمینه زنبورداری برخوردار است. زنبورداری، نسبت به سایر فعالیت های کشاورزی، به سرمایه کمتر و زمین محدودتری نیاز دارد. با این همه، زنبورداران عموماً از درآمد نسبتاً پایین تری برخوردارند و لازم است برای افزایش تولید و درآمد آنها تدابیری اندیشیده شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی کارآیی فنی واحدهای زنبورداری شهرستان رودسر انجام شد و گردآوری داده های پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی به صورت حضوری و با تکمیل پرسشنامه از 150 زنبوردار در سال 1399 صورت گرفت. برای شناسایی داده های پرت  (Outliers)در مجموعه داده ها از روش ابر داده (Data Cloud)بهره گرفته شد. همچنین، برای تشخیص آزمون نوع بازده نسبت به مقیاس، از روش بوت استرپ و برای تخمین کارآیی فنی نسبت به مرز گروهی نیز از مدل تحلیل پوششی داده ها (DEA) استفاده شد؛ سرانجام، برای رتبه بندی واحدهای مورد مطالعه، از مدل ابرکارآیی بهره گرفته شد. بر اساس نتیجه آزمون های کولموگروف- اسمیرنوف و من ویتنی، زنبوردارانی که کوچ می کنند، نسبت به زنبور دارانی که کوچ نمی کنند (ساکن)، به طور میانگین، از ابرکارآیی بالاتری برخوردارند. نتایج کارآیی فنی نیز نشان داد که با استفاده از نهاده های فعلی، امکان افزایش تولید عسل برای زنبوردارانی که کوچ می کنند (مهاجر)، به میزان 6/26 درصد و برای زنبوردارانی که کوچ نمی کنند (ساکن)، به میزان 7/34 درصد وجود دارد. در پایان، از آنجا که برخی از کشاورزان و باغداران، به علت ناآگاهی از اهمیت گرده افشانی زنبور عسل، اجازه استقرار کندوهای زنبورداران در مزارع و باغ های خود را نمی دهند، در قالب یک پیشنهاد، شایسته است که دولت و یا سازمان های غیردولتی، با انجام فعالیت های فرهنگی و ترویجی، گام هایی مؤثر در راستای آگاهی بخشی بدین دسته از کشاورزان و باغداران در این زمینه بردارند.

مقدمه:  گردشگری روستایی بخشی از بازار گردشگری بوده و می توان آن را ابزار مهمی برای توسعه ی جوامع روستایی درنظر گرفت. لذا، ارزش گذاری این نوع گردشگری می تواند نقش مهمی در بهبود برنامه ریزی های مرتبط با توسعه گردشگری داشته باشد.هدف:  تحقیق حاضر با هدف برآورد ارزش اقتصادی گردشگری در مناطق روستایی قلعه رودخان شهرستان فومن در استان گیلان به انجام رسید.روش شناسی:  این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، پیمایشی و از نوع توصیفی -تحلیلی است که از روش ارزش گذاری مشروط برای ارزش گذاری گردشگری در تحقیق استفاده شد. بر اساس فرمول میشل و کارسون، 193 نفر به عنوان حجم نمونه ی مورد بررسی به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه ی محقق ساخته استفاده شد. روایی پرسشنامه با کمک گروهی از اساتید گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه گیلان و کارشناسان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان گیلان مورد تأیید قرار گرفت. مقدار میانگین آلفای کرونباخ معادل 85/0 نشان دهنده ی پایایی پرسشنامه ی مورد بررسی است.قلمرو جغرافیایی پژوهش:  این مطالعه در مناطق روستایی قلعه رودخان شهرستان فومن استان گیلان به انجام رسید.یافته ها و بحث:  نتایج نشان داد که متغیرهای انگیزشی به جز جذابیت در امکانات نمره ی میانگین بیشتر از حد متوسط دارند و در نتیجه، عوامل انگیزشی کششی و رانشی در تمایل بازدیدکنندگان به حضور در مناطق روستایی قلعه رودخان شهرستان فومن در حد متوسط تا زیاد مؤثر بوده اند. نتایج مدل لاجیت نشان داد که میزان تمایل به پرداخت گردشگران با متغیرهای توضیحی قیمت پیشنهادی و گریز و استراحت رابطه ی معنی دار و منفی و با متغیرهای توضیحی سن، نگرش و وجود امنیت و ایمنی رابطه ی معنی دار و مثبت دارد. مقدار آماره LR (97/57) نشان داد که رگرسیون انتخاب دوتایی لاجیت برآورد شده به طور کلی معنی دار است.نتیجه گیری: در مجموع درصد پیش بینی صحیح الگوی برآورد شده معادل 67 درصد می باشد که بیانگر قدرت مناسب پیش بینی الگو است. هرچند بر اساس نتایج تحقیق گردشگران زیادی تمایل به پرداخت حق ورودیه برای بازدید از مناطق روستایی قلعه رودخان شهرستان فومن دارند و از سویی دیگر حق ورودیه پشتوانه ی صد درصدی جهت مشارکت مردمی به حساب نمی آید اما ارزش اقتصادی منطقه را مشخص ساخته و مردم را نسبت به عملکرد ضعیف مدیریت و یا رفتارهای نامناسب دیگران ( رفتارهایی مانند آلوده کردن محل گردشگری، صدمه زدن به بناهای تاریخی، آلودگی های صوتی، ایجاد درگیری و دعوا بین مردم و...) حساس می کند.

نوغانداری ابزار مهمی در راستای توسعه کسب وکار خانگی و ایجاد اشتغال، تولید درآمد و توانمندسازی جامعه روستایی است. بنابراین تحقیق حاضر با هدف بررسی چالش های پیش روی نوغانداری، به عنوان یک فعالیت روستایی درآمدزای پایدار در سطح استان گیلان به انجام رسید. تحقیق حاضر به روش توصیفی- پیمایشی و با کمک تحلیل عاملی اکتشافی نوع R به انجام رسید. فهرست اولیه ی موانع با بررسی پیشینه ی تحقیق و انجام مصاحبه با گروه 30 نفره از خبرگان محلی متشکل از کارشناسان، نوغانداران استان گیلان، تهیه شد. کمبود امکانات تولید، موانع تولیدی- تبدیلی، موانع مالی- بازاریابی، موانع آموزشی و موانع نگرشی از جمله اساسی ترین موانع و مشکلاتی است که در توسعه ی نوغانداری شناسایی شدند. پنج عامل استخراج شده از تحلیل عاملی اکتشافی در مجموع 62/94 درصد از واریانس متغیرها را تبیین کرده اند. جهت رفع موانع شناسایی شده، برگزاری کلاس های ترویجی و آموزشی با کیفیت بالاتر، واگذاری تسهیلات بانکی کم بهره و حمایت از سرمایه گذاری بخش خصوصی برای رفع موانع موجود پیشنهاد می شود.

توجه به سامان دهی زنجیره توسعه که زنجیره تأمین و زنجیره ارزش را نیز دربرمی گیرد، در حفظ، احیا و توسعه محصولات سنتی ضروری است. در این راستا، آگاهی از اهمیت و جایگاه محصولات سنتی مانند فرآورده های پشمی و ارائه راهکارهایی برای رونق تولید و حضور این محصولات در بازارهای داخلی و خارجی می تواند راهگشا باشد. هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدهای پیش روی تولید و عرضه فرآورده های پشمی در شهرستان رضوان شهر بود. گردآوری داده های پژوهش از طریق مصاحبه حضوری با سی نفر از کارشناسان و خبرگان محلی انتخاب شده به روش نمونه گیری در دسترس در سال 1397 صورت گرفت. با تشکیل ماتریس سوات (SWOT)، راهبردی برای توسعه زنجیره تولید فرآورده های پشمی شهرستان رضوان شهر تعیین شد. نتایج نشان داد که ﻣﻮﻗﻌیﺖ راهبردی تولید و عرضه فرآورده های پشمی این شهرستان در ﻣﻨﻄه اول یا همان راهبرد تهاجمی است؛ و بنابراین، ﻣﺘﻨﺎﺳ ﺐ ﺑ ﺎ قرار گرفتن در این منطقه، راهبرد تهاجمی (SO) با عنوان «زنجیره توسعه» (در مرحله نخست، احیا و حفظ و در مرحله بعد، توسعه زنجیره تولید و عرضه فرآورده های پشمی در شهرستان رضوان شهر) توصیه ﺷﺪه است.

استان همدان با امکانات فراوان، شرایط مناسبی برای پرورش دام گوشتی در کشور دارد و نقش تعاونی ها در موفقیت این صنعت در این استان می تواند در سطح ملی اثربخش باشد. برهمین اساس، تحقیق حاضر با هدف ارزیابی نقش تعاونی های پرورش دهندگان گوساله پرواری استان همدان در ارتقای توانمندی اقتصادی و فنی دامداران عضو تعاونی انجام گرفت. این تحقیق از نظر رویکرد کلی، کمی و ازنظر شیوه گردآوری و تجزیه وتحلیل داده ها، توصیفی و علی مقایسه ای است. جامعه مورد مطالعه دامداران عضو و غیرعضو تعاونی های پرورش دهندگان گوساله پرواری استان همدان (9424 نفر) بودند که با استفاده از فرمول کوکران و با روش طبقه ای تصادفی، از هر دو گروه 150 نفر، به عنوان نمونه، بررسی شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش نامه محقق ساخته بود که روایی آن با نظر 15 نفر از متخصصان و پایایی آن با کمک ضریب آلفای کرونباخ (مقدار 80/0) تأیید شد. نتایج نشان داد که سن، سطح تحصیلات و ظرفیت دامداری با عضویت در شرکت های تعاونی دامداران رابطه معنی داری دارند. همچنین علی رغم سابقه عضویت بالا، اکثر اعضا از شرکت تعاونی خود ناراضی هستند، درحالی که نتایج نشان داد عضویت در شرکت های تعاونی موجب افزایش تولید گوشت قرمز و افزایش دانش فنی اعضا شده است. 

اعتماد اجتماعی، هسته مرکزی سرمایه اجتماعی و از پیش شرط های اصلی توسعه است. توسعه روستایی و نقش حیاتی آن، در بطن توسعه عمومی کشورهای درحال توسعه، از بدیهیّات است. دستیابی به توسعه روستایی از مجرای توسعه منابع انسانی، با تکیّه بر اعتماد اجتماعی و با مشارکت عامّه مردم میسّر است. شعاع اعتماد اجتماعی، شدّت و ضعف آن؛ درجوامع مختلف، متفاوت است. سنجش میزان اعتماد اجتماعی: درون گروهی، برون گروهی و نهادی و اعتماد اجتماعی(کلّ) وآگاهی از رابطه مابین اعتماد اجتماعی و متغیّرهای مستقل: (موقعیّت فردی، موقعیّت اقتصادی، موقعیّت -اجتماعی، مشارکت اجتماعی و امنیّت اجتماعی)، در میان کشاورزان شالیکارگیلانی، هدف این مقاله است. داده ها، با استفاده از روش های آماری، مورد توصیف و آنالیز قرارگرفته است. درآمار استنباطی، از نرم افزار SPSS و آزمون ضرایب همبستگی:کای اسکوئر، وی کرامر، اسپیرمن،گاما و تحلیل رگرسیون(چند متغیّره) استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد، میزان اعتماد اجتماعی درون گروهی در جامعه نمونه مورد بررسی در سطح متوسّط، اعتماد برون گروهی و اعتماد نهادی پائین تر از متوسّط و میزان اعتماد اجتماعی(در مجموع) درسطح متوسّط(رو به پائین) قرار دارد. ما بین جنسیّت، سنّ، تحصیلات و شالیزار با ساختار زیربنایی نوین و میزان اعتماد اجتماعی رابطه معنی داری وجود ندارد. هم-چنین بین میزان مساحت شالیزار تحت تملّیک و میزان اعتماد اجتماعی رابطه ای معنی دار، ولی منفی و معکوس؛ مابین موقعیّت اجتماعی، مشارکت اجتماعی و امنیّت اجتماعی، با اعتماد اجتماعی، رابطه ای معنی دار، مثبت و مستقیم برقرار است. مضافاً ضریب رگرسیون برآورد شده نشان می دهد، به ترتیب: میزان موقعیّت اجتماعی، مشارکت اجتماعی و امنیّت اجتماعی بیشترین اثرگذاری را بر اعتماد اجتماعی داشته است.

هدف اصلی این پژوهش بررسی مقایسه ای نگرش روستائیان و دهیاران در عملکرد دهیاری ها در رابطه با اجرایی شدن شاخص های طرح هادی در روستا است. روش پژوهش توصیفی– تحلیلی می باشد. این تحقیق شامل دو نمونه آماری است. دهیاران که تعداد آنها 100 نفر می باشد و روستائیان که بر اساس رابطه کوکران 303 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و بصورت کاملاً تصادفی انتخاب شدند. پرسشنامه ابزار اصلی جمع آوری اطلاعات مربوط به این دو جامعه است. پایایی پرسشنامه با ضریب آلفای کرونباخ (مقدار 0.86) بررسی شد. نتایج این پژوهش نشان داد که ویژگی های فردی روستائیان و دهیاران بر عملکرد دهیاری ها در اجرای طرح هادی مؤثر است. همچنین، بین میزان نگرش روستائیان و دهیاران با شاخص های اجتماعی و شاخص های فیزیکی- کالبدی عملکرد دهیاری ها در اجرای طرح هادی رابطه ی معنی داری مشاهده گردید اما برای شاخص های اقتصادی این رابطه معنی دار نبود.

حل مشکلاتی از قبیل نظام خرده مالکی، پراکندگی اراضی، عدم استفادۀ بهینه از منابع تولید و پایین بودن عملکرد بدون اصلاح نظام بهره برداری و نهادینه شدن آن عملی نیست. بر همین اساس، در این تحقیق، نظام های بهره برداری موجود در مناطق چای کاری کشور (دهقانی، تعاونی مشاع و تجاری) بررسی شد. نتایج تجزیۀ واریانس داده ها، مقایسۀ میانگین ها و آزمون توکی میان 9 متغیر مستقل سن،  سطح تحصیلات، نوع مالکیت، سطح زیر کشت چای، درآمد حاصل از چای کاری، هزینۀ تولید، توپوگرافی باغ چای، آبیاری و سابقۀ فعالیت چای کاری با عملکرد تولید چای (به عنوان متغیر وابسته) در نظام های مختلف بهره برداری و نیز اولویت بندی این نظام ها با استفاده از 5 شاخص  عملکرد، اشتغال زایی، مصرف کود شیمیایی، به کارگیری ماشین آلات و رضایتمندی از فعالیت چای کاری  براساس رهیافت غربالگری [1] نشان داد از سه نظام شناسایی شده در مناطق چای کاری، بیشترین عملکرد  متعلق به نظام تعاونی مشاع بوده است و این نظام می تواند مناسب ترین نظام بهره برداری مناطق چای کاری کشور باشد.

پوشش کانال های آبیاری با هدف افزایش مقاومت دیواره های خاکی، مقابله با آب شستگی، کاهش نفوذ آب و افزایش راندمان انتقال آب امری ضروری است. امروزه، هزینه زیادی از بخش عمومی برایحفظ و نگهداری این کانال ها صرف می شود، ضمن اینکه مدیریت دولتی قادر نیست تمام نیازهای مالی و انسانی لازم برای حفظ و نگهداری آنها را تأمین کند. پژوهش حاضر به بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت کشاورزان بهره بردار درحفظ و نگهداری کانال های آب پوشش دار درجه 3 و 4 در روستاهای استان گیلان پرداخته است. بدین منظور، ویژگی های فردی- حرفه ای، اجتماعی، اقتصادی و مشارکتی کشاورزان بهره بردار و تأثیر آنها بر مشارکت در حفظ و نگهداری کانال های آبیاری بررسی شد. نتایج آزمون های همبستگی پیرسون و اسپیرمن نشان داد که عضویت در نهاد های اجتماعی، مقدار زمین تحت مالکیت، درآمد سالانه و مشارکت در امور خدماتی اجرای طرح با مشارکت کشاورزان در حفظ و نگهداری این کانال ها رابطه مثبت و معنی دار در سطح 95 درصد دارد.

دسترسی به تسهیلات و خدمات سلامت یکی از مؤثرترین عوامل حفظ و ارتقاء سلامت جامعه بشمار می رود. خانه های بهداشت به-عنوان واحدهای بهداشتی مستقر در روستاها نماد توسعه سلامت هستند که اثرات ارزشمندی را در ارتقاء سطح سلامت و بهبود شاخص سلامتی منطقه خود دارند. ایجاد بهبود در هر سازمانی نیازمند اندازه گیری عملکرد سازمان، برنامه ریزی و هدف گذاری جهت بهبود عملکرد می باشد. مهمترین معیار قضاوت در خصوص عملکرد کلیه سازمان ها، کارایی آن ها می باشد. این مطالعه با هدف بررسی کارایی خانه های بهداشت روستایی شهرستان لنگرود صورت گرفته است. ۲. مبانی نظری تحلیل پوششی داده ها (DEA) یک رویکرد داده ای برای ارزیابی عملکرد مجموعه ای از موجودیت های متجانس به نام واحدهای تصمیم گیری DMU)ها( است که عملکرد آن ها براساس اندازه های متعدد مشخص می شود. DEA سنتی که مبتنی بر مفهوم مرز کارایی است، بهترین نمره کارایی را تعیین می کند که می توان به هر یک از DMUها اختصاص داد. DMUها براساس این نمرات به-عنوان کارای DEA (کارای خوشبینانه) یا غیرکارای DEA (غیرکارای خوشبینانه) تقسیم بندی می شوند و DMUهای کارای DEA، مرز کارایی را مشخص می کنند. رویکرد مشابهی وجود دارد که از مفهوم مرز ناکارایی برای تعیین بدترین نمره کارایی نسبی که می توان به هر DMU اختصاص داد، استفاده می کند.DMU های واقع روی مرز ناکارایی به عنوان ناکارای DEA یا ناکارای بدبینانه تعیین می شوند و آن هایی که روی مرز ناکارا نیستند، به-عنوان غیرناکارای DEA یا غیرناکارای بدبینانه اعلام می شوند. در مقاله حاضر این بحث مطرح می شود که هر دو کارایی نسبی را برای خانه های بهداشت باهم در نظر گرفت. برای اندازه گیری عملکرد کلی DMUها، پیشنهاد می شود که هر دو کارایی در قالب یک بازه ادغام شود که در این صورت مدل های DEA پیشنهادی برای اندازه گیری کارایی را مدل های DEA کراندار می نامیم. به این ترتیب بازه کارایی تمام مقادیر ممکن کارایی را که منعکس کننده دیدگاه های مختلف هستند، در اختیار تصمیم گیرنده قرار می دهد. در این مقاله برای کارایی خانه های بهداشت (واحدهای تصمیم-گیری)، هر دو کارایی هم زمان و در قالب بازه کارایی باهم ادغام شده اند. خانه های بهداشت، نخستین و محیطی ترین واحد روستائی ارائه خدمت در نظام شبکه های بهداشتی درمانی کشور به شمار می روند و نقش مهمی در پیشگیری از بیماری ها و صیانت از سلامت مردم را به عهده دارند، به طوری که ارتقای شاخص های بهداشتی کشور به ویژه در روستاها مرهون فعالیت های آن هاست. هر خانه بهداشت بسته به شرایط جغرافیایی، به ویژه امکانات ارتباطی و جمعیت، یک یا چند روستا را تحت پوشش خود دارد و نقش کلیدی این خانه ها، زمانی مشخص می شود که در دور افتاده ترین روستاهای کشور با ارائه خدمات بهداشتی لازم به روستاییان، از بروز بیماری در جامعه پیشگیری می کنند.

سازمان بین المللی کار ، تعاونی ها را ابزاری برای بهبود وضعیت اقتصادی ، اجتماعی افراد کم درآمد می داند. یکی از قدیمی ترین تعاونی ها در ایران، تعاونی بهره برداران صیادان حاشیه دریای خزر است که در سال 1372 شمسی تشکیل گردید. این تحقیق در طول سال های 1394-1393 انجام شده و به بررسی نگرش و عوامل موثر بر مشارکت صیادان عضو تعاونی پره در استان گیلان پرداخته است. روش پژوهش حاضر از نوع علی پس از وقوع است که نوعی تحقیق میدانی از نوع رابطه ای است. این تحقیق از نظر ماهیت، کاربردی و از نظر روش پیمایشی است. جامعه آماری آن 6000 صیاد عضو تعاونی پره است که در 75 شرکت تعاونی عضو می باشند. با استفاده از روش نمونه گیری کوکران حجم نمونه آماری آن 510 نفر محاسبه و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و طبقه ای نمونه ها از بین 25 تعاونی انتخاب شدند. پرسشنامه ابزار اصلی جمع آوری اطلاعات این تحقیق می باشد. و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده گردید. نتایج آزمون پیرسون مشخص کرد که بین ویژگی های فردی و اجتماعی عوامل موثر با میزان مشارکت و بین بعد نگرش دانشی، رفتاری و اجتماعی با ویژگی های فردی ، نهادی و اجتماعی عوامل موثر مشارکت صیادان عضو پره رابطه معنی داری وجود دارد. ولی از بعد نگرش اقتصادی رابطه معنی داری با ان سطوح چهار گانه عوامل موثر بر وجود ندارد. نگرش کلی اعضای تعاونی پره با میزان مشارکت نیز متوسط می باشد.

صنعت آبزی پروری به عنوان یک فعالیت کشاورزی بسیار مهم در شرایط کنونی تحت تأثیر مفهوم پایداری قرار دارد که می تواند با کمترین آسیب به محیط زیست، متضمن امنیت و سلامت غذایی جامعه روستایی باشد. از آنجایی که استان گیلان از قطب های مهم آبزی پروری کشور است بنابراین محتوای مناسب برای ترویج آبزی پروری پایدار یکی از اقدامات اساسی در راستای حفظ محیط زیست و توسعه پایدار در این استان است. در نتیجه پژوهش حاضر با هدف بررسی محتوای آموزشی مورد نیاز جهت ترویج آبزی پروری پایدار در استان گیلان با استفاده از روش دلفی به انجام رسید. تیم متخصص دلفی متشکل از 6 نفر محقق، 12 نفر کارشناس و 32 نفر از آبزی پروران معروف استان بودند که به پرسشنامه ها در سه مرحله پاسخ دادند. برای انتخاب نمونه ها، در بین روش های مختلف نمونه گیری هدفمند از نمونه گیری موارد شناخته شده یا معروف استفاده شد. متخصصان موضوعات مختلفی را در قالب محتوای آموزشی مورد نیاز جهت دستیابی به آبزی پروری پایدار مطرح کرده اند اما تأکید بیشتر آنها بر موارد کاربردی تر همچون آشنایی با ابزارهای جدید برای کاهش اثرات سوء محیط زیستی، مفهوم جامع از آبزی پروری پایدار و استراتژی های اجرای آن، آشنایی با سیستم های جدید کشت و کنترل و اهمیت پساب فعالیت های آبزی پروری و آشنایی با انواع فیلترها و روش های کنترل پساب است. به مسئولان و کارشناسان شیلات استان توصیه می شود که در تهیه و تدوین برنامه های آموزشی مربوط به آبزی پروری، محتوای اشاره شده توسط متخصصان را مد نظر قرار دهند تا بتوانند آموزشی متناسب با نیازها و نظرات واقعی آبزی پروران، کارشناسان و محققان آبزی پروری استان داشته باشند.

آب از ارزشمند ترین منابع طبیعی است که در بخش های مختلف استفاده می شود و به منزله یکی از نهاده های اصلی تولید محصولات کشاورزی، جایگاه خاصی در توسعه پایدار کشاورزی دارد. هدف از این تحقیق بررسی مسائل و مشکلات مدیریت آب کشاورزی از دیدگاه کشاورزان شهرستان های کنگاور و صحنه در استان کرمانشاه بوده است. بر اساس نتایج حاصل از تحلیل عاملی، مسائل و محدودیت های مدیریت آب کشاورزی در هشت عامل دسته بندی شده است. مهم ترین مسائل و مشکلات در زمینه مدیریت آب کشاورزی در دو ناحیه مورد مطالعه از دیدگاه کشاورزان شامل کاهش منابع آب سطحی، استفاده نکردن از استخر، عدم نظارت دولت بر برداشت آب از منابع زیرزمینی (چاه ها)، حفر چاه های غیرمجاز، عدم رعایت حریم بین چاه ها، خاکی بودن کانال ها، طولانی بودن مسیر کانال ها و نهرها، مشکلات انتقال آب از زمین های سایر مالکین در صورت عدم توافق آن ها، نامناسب بودن شکل و اندازه مزرعه، استفاده از روش های آبیاری سنتی، نبود هماهنگی بین سازمان های دولتی و تشکل های مردمی، حمایت نکردن دولت از محصولاتی با مصرف آبی کم، عدم آگاهی کشاورزان از اهمیت بهینه سازی کارایی مصرف آب آبیاری، عدم مراجعه به مدیریت کشاورزی، عدم شرکت در کلاس های ترویجی، بالا بودن هزینه های لوله گذاری، کم بودن وام دریافتی برای لوله گذاری و کم بودن توان مالی زارعین برای استفاده از آبیاری تحت فشار بوده است.

برنامه ریزی توسعه روستایی نیازمند فرایند ارزیابی و بازنگری در حوزه اندیشه انتقادی توسعه روستایی است تا امکان شکل گیری بهترین راهکارهای مداخله در نواحی روستایی، برای کارآمدی نتایج حاصل از روند برنامه ریزی توسعه فراهم آید. توسعه و ترویج فرهنگ گردشگری روستایی به عنوان محرکی کارآمد برای بازسازی و توسعه اقتصادی، اجتماعی نواحی روستایی بدل گشته است، به طوری که سالهای اخیر در سراسر اروپا برای رفع چال شهای اقتصادی، اجتماعی نواحی روستایی حاشی های و یا روستاهایی که با کاهش فعالی تهای کشاورزی سنتی روبرو شده اند، گردشگری روستایی در کانون توجه قرارگرفته است. در ایران یکی از دلایل عقب ماندگی و توسعه نیافتگی مناطق روستایی ریشه در کم توجهی به صنعت گردشگری روستایی دارد. با تقویت گردشگری میتوان با ایجاد اشتغال و درآمد، استفاده از منابع محل، تنوع سازی اقتصادی و مشارکت اجتماعی در رفع مشکلات فراروی روستاها تأثیر بسزایی داشته و یکی از فرصت های شکل گیری توسعه همه جانبه روستایی محسوب میشود. شهرستان اردستان با داشتن بخشهای کویری بکر و وسیع میتواند به عنوان یکی از مناطق مستعد هدف گردشگری کویر باشد. این پژوهش با رویکرد اسنادی به بررسی نقش گردشگری کویر در فرایند توسعه ی شهرستان اردستان میپردازد.

علی رغم افزایش واحدهای مرغداری در سال های اخیر، تولیدات این بخش رشد متناسب با پتانسیل موجود را نداشته است. در این راستا عواملی همچون بهره وری پایین عوامل تولید، عدم کارایی واحدهای تولیدی و ضعف مدیریت نقش داشته و تحقیق حاضر با هدف تجزیه و تحلیل بهره وری تولید در ارتباط با واحدهای مرغ گوشتی استان گیلان در سال 89-88 انجام شد. نتایج حاصل از تحقیق با استفاده از تخمین تابع لگاریتمی تولید، نشان داد که چهار عامل دان، نیروی کار، بهداشت و جوجه ی یک روزه تاثیر معنی داری بر تولید داشته و در بین این عوامل، دان طیور با داشتن بالاترین ضریب(22/64%) موثرترین و بعد از آن جوجه ی یک روزه با ضریب 24% و سایر عوامل در مراتب بعدی اهمیت قرار دارند. تحلیل بهره وری جزئی عوامل تولید، از دیگر اهداف این تحقیق بود که در این رابطه مشخص گردید بهره وری متوسط و نهایی عامل دان، به ترتیب 38 و 24% واحد، بهره وری متوسط و نهایی نیروی کار، به ترتیب 003/0 و 00027/0 واحد، بهره وری متوسط و نهایی جوجه ی یک روزه به ترتیب 0015/0 و 00043/0 واحد، بهره وری متوسط و نهایی عامل بهداشت و درمان به ترتیب 003/0 و 00024/0 واحد بود. در محاسبه ی میزان استفاده از نهاده ها(نحوه ی تخصیص بهینه ی عوامل تولید)، مشخص شد که میانگین این مقدار برای دان 54/1، برای نیروی کار 00027/0 و برای جوجه ی یک روزه 0003/0 بود. به منظور آگاهی از کارایی واحدها در استفاده از نهاده ها، اقدام به محاسبه ی کارایی فنی واحدها گردید که متوسط کارایی واحدها 90% به دست آمد. بدین معنی که به طور متوسط، واحدها در استفاده از نهاده ها به صورت فیزیکی 90% کارا بوده اند