حمید ماجدی

حمید ماجدی

مدرک تحصیلی: استاد گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۱ تا ۱۰۰ مورد از کل ۱۳۵ مورد.
۸۱.

بررسی تأثیر جهانی شدن بر مدیریت فضای شهری (مطالعه موردی: نظام مدیریت شهری مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رقابت پذیری حکمروایی شهری شراکت مدیریت فضای شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 356 تعداد دانلود : 465
هدف مقاله حاضر بررسی تأثیر الزامات رقابت میان شهرها در دوره جهانی شدن بر جذب سرمایه بخش خصوصی در فضاهای شهری است. در دوره جهانی شدن ، شهرها مرکز ثقل توجهات سرمایه گذاران و مدیران شهری برای ارائه جذابیت های گوناگون در جذب سرمایه و رقابت با دیگر شهرها می باشند. اما فقدان مبانی نظری منسجم از چگونگی فرایند رقابت شهرها در مقیاس کلان تا اقدامات شهرسازان و مدیران شهری در مقیاس محلی ، باعث کاهش قدرت رقابتی شهرها شده است. در این پژوهش با روش استنباطی ، به بیان عوامل تأثیر گذار از رقابت شهرها بر اقدام شهرسازان و مدیران شهری پرداخته شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که جهت جذب سرمایه برای تحقق پروژه های فضای شهری باید بر اساس رویکردی بازار محور توقعات و مشوق های مدیران شهری در طراحی و برنامه ریزی فضای شهری لحاظ گردد .
۸۲.

گونه شناسی فرم شهر و ساختار فضایی پایدار با نظری بر شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرم شهر ساختار فضایی پایداری اجتماعی پایداری اقتصادی پایداری زیست محیطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 578 تعداد دانلود : 279
فرم و ساختارفضایی شهر، از ابعاد مهم شناخت و تحلیل شهر می باشند. بررسی ادبیات نظری پیرامون مفاهیم ساختار فضایی، فرم شهری، استخوان بندی، شکل شهر و... نشان می دهد تشتت آراء در این حوزه ها بسیار است؛ لذا محقق با استفاده از روش های پژوهش قیاسی به دنبال تبارشناسی و واکاوی دقیق مفاهیم فرم و ساختار فضایی شهر است. از طرف دیگر، یکی از مهم ترین منابع ناپایداری، فرم و ساختارفضایی شهر شناخته شده است. محقق با استفاده از روش پژوهش استقرایی و بهره گیری از مدل خوشه بندی K-means در نرم افزار Pyton و همچنین استفاده از نر م افزارGIS جهت تحلیل داده های مکانی و پرسش نامه ساکنین برای شاخص-های کیفی، به دنبال آن است که ارتباط میان مؤلفه های فرم شهری و ساختار فضایی را بر مؤلفه های پایداری در مقیاس مناطق شهر تهران شناسایی نماید. همپوشانی بالای خوشه بندی مناطق تهران بر اساس شاخص های فرم و ساختار فضایی و نیز شاخص-های پایداری، نشان دهنده تأثیرگذاری مستقیم شاخص های فرم و ساختار فضایی شهری بر پایداری در شهر تهران است.
۸۴.

Using Urban Smart Growth Approaches in Planning Terms of Tehran Metropolis Green Belt(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Urban Policy smart growth Greenbelt Tehran Metropolitan Urban-rural fringe Green belt

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 425 تعداد دانلود : 208
Fast and unplanned city growth, has effects such as isolation of village societies, threatening urban cores and centers and small and weak societies, destruction of open spaces and open and natural regions. Smart growth offers a sustainable way for urban developing with appropriate use of available sources, increase of urban services, developing neighborhoods with different uses, making public transportation available and integrated designing in human scale. Green belts idea,at first was based on controlling the growth between cities, preventing from merging cities and separating specifications and details of city and village from each other. Although according to the fact that, there was not an agreement regarding the possible outcomes of green belts and controlling cities growth process among city experts, some with conservative ideas, believed that green belts are stopping barriers and negative factors in natural growth process of cities and some others, thought that it is element of separating urban and non-urban habitats. In first approved comprehensive plan of Tehran (2006), suburban ranges were recognized as protected range for future city developing. This definition has no more places according to the problems of Tehran. In this article based on the natural and environmental potentials of Tehran protected areas (Green belt) and many threats for its exposure to residential construction, there are offered strategies and protecting rules with smart growth approach and green belt definition.
۸۵.

سنجش نوآوری منطقه ای، نمونه موردی منطقه شهری شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیچش سه جانبه پیچش چهارجانبه پیچش پنج جانبه تولید ناخالص داخلی سبز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 334 تعداد دانلود : 904
بیان مسأله: عدم شناسایی مناطق نوآور در ایران موجب گردیده تا مناطق مستعد نتوانند در مسیر رشد و توسعه منطبق با ظرفیت های خود قرار گیرند وبدنبال آن بسترهای لازم در این زمینه توسط تصمیم گیران نیز فراهم نگردیده است، از طرفی دیگر روشها و مدلهای سنجش نوآوری مناطق برای شناسایی مناطق دارای پتانسیل نوآوری توسط سازمانها و نهادهای ذیربط تعریف نشده است لذا تاکنون این سنجش نیز بصورت الگوی واحد و مشخص برای شناسایی مناطق کشور در بعد برنامه ریزی فضایی از منظر نوآوری صورت نپذیرفته است هدف: ارایه الگوی سنجش مناطق نوآور در سطح کشور با الهام از نظریات و تجربیات سیستم نوآوری منطقه ای روش: به روش اسنادی مبانی نظری و تجربی مطرح در این حوزه جمع آوری و تهیه شد. سپس با شاخصهای تهیه و تدوین شده مبتنی بر نظریات تحقیق سعی شد تا بر مبنای آنها بتوان بر اساس یک چارچوب نظری متناسب با شرایط و ویژگی های محیط مورد مطالعه به بررسی و تحلیل نمونه موردی پرداخت لذا برای مطالعه نمونه موردی، جمع آوری داده ها در زمینه های مختلف اقتصادی، اجتماعی و محیط زیست منطقه شهری شیراز بمنظور درج در شاخصها و مدلهای ذیربط صورت پذیرفت یافته ها: دو شاخص سنجش اقتصادی و ترکیبی منطبق بر نظریات و تجربیات تحقیق، تدوین و مورد استفاده واقع شد و ضمن تعیین رتبه استان از حیث نوآوری منطقه ای در مقایسه با استانهای همطراز، نتایج دو شاخص مذکور با یکدیگر مقایسه گردیدند نتیجه گیری: با بررسی و تحلیل نظریات وتجربیات تحقیق وانجام مدل های تحقیق بر روی نمونه موردی تحقیق مشخص شد بهتر است با الهام از مدل پیچش پنج جانبه همراه با شاخصهای اقتصادی برای تعیین رتبه مناطق از حیث نوآوری، از شاخصهای اجتماعی و زیست محیطی نیز بصورت ترکیبی استفاده نمود تا نتایج ملموس تری بدست آید.
۸۶.

ارزیابی مؤلفه های ریخت شناسی عرصه های همگانی امن، مطالعه موردی: محله دوهزار بندرعباس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ریخت شناسی عرصه های همگانی امنیت شهری تحلیل مسیر شهربندرعباس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 498 تعداد دانلود : 221
درک رابطه میان ساختارفضایی سکونتگاه های انسانی وزندگی اجتماعی ساکنان، یکی ازچالش های اساسی پژوهشگران شهری است. یکی از مهمترین ساختارهای فضایی شهری، عرصه های همگانی می باشد. عرصه ی همگانی معمولاً برای استفاده آزاد عموم افرادجامعه ایجاد می شود. همه حق دسترسی و استفاده از عرصه ی همگانی را دارند. عرصه های همگانی یک مکان عمومی، جهت تعاملات اجتماعی می باشند. وحیات اجتماعی شهر را به وجود آورده اند، موضوعی که بسیار حائز اهمیت است امنیت وحس امنیت شهروندان در عرصه ها ی همگانی می باشد. بدون شک بدون ایجاد امنیت، عرصه های همگانی کارایی خودرا از دست خواهند داد. روش انجام پژوهش حاضر توصیفی–تحلیلی وبه لحاظ هدف کاربردی است. ابزار کلی مورد استفاده برای گردآوری اطلاعات شامل مطالعات کتابخانه ای و تکمیل پرسشنامه توسط شهروندان محله دوهزار است که این پرسشنامه متناسب با نوع اطلاعات موردنظر و براساس طیف لیکرت طراحی شده است. جامعه آماری این تحقیق عبارت اند از شهروندان محله دوهزار(کوی ملت)بندرعباس، نمونه آماری تحقیق 376 نفر از ساکنان محله است که با استفاده از فرمول کوکران محاسبه و انتخاب شدند، همچنین روش توزیع پرسشنامه تصادفی ساده است. در تحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر و نرم افزار SPSSوAMOS صورت گرفته شده است. نتایج نشان دادکه تاثیرگذارترین مولفه برامنیت، شاخص شبکه حرکت ودسترسی می باشدوکمترین میزان تاثیرگذاری را کیفیت دسترسی دارد. با توجه به یافته های پژوهش پنج رویکرد مقیاس وفرم فضا، شبکه حرکت ودسترسی، آسایش محیطی، کیفیت دسترسی وکیفیت فعالیت ها وکاربری زمین موجب ارتقاء امنیت درعرصه های همگانی می شوند.
۸۷.

Urban Growth Carriers; An Alternative Policy for Urban Growth Management in Iran(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Urban growth Urban Growth Management Urban growth boundary (U.G.B.) Growth Carriers City edge Weight of the inductive effect index

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 592 تعداد دانلود : 833
Like other developing countries, Iranian cities are growing and expanding physically at a high speed. For about five decades, the only policy of the urban development plans in the field of urban growth management has been definition of the Urban Growth Boundary (U.G.B.) which is still used without any major modifications. Despite the slight evidences indicating the ineffectiveness of the current policy, there has not been any assured and agreed alternative yet. Today, the waves of new urbanism and other modern paradigms have urged temptations of making fundamental changes in the definition of urban growth boundary. Through an analytic framework, this research investigates the effectiveness of some of the most basic carriers of urban growth in 11 sample cities (each of them introducing one type of Iranian cities). The results of this analysis will illustrate a new vision- a native one - for alternative policies of urban growth management in Iranian cities.
۸۸.

نظریه شهر تعالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: شهر تعالی توسعه محیطی شادمانی سرزندگی معیشت علم آداب مردمان بزرگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 881 تعداد دانلود : 256
نظریه «شهر تعالی» با هدف تعالی شهروندان و شهر و بر پایه دو اصل کارائی بیشتر در نظام شهرسازی و برابری یا عدالت اجتماعی ارائه گردیده است. در این نظریه به محورهای اساسی نظیر«توسعه محیطی» با هدف توسعه پایدار در جهت دستیابی به رضایت شهروندان از محل سکونت، شادمانی آنان و سرزندگی شهر، «توسعه اقتصادی» با هدف رشد اقتصادی و کسب معیشت آنان، «توسعه اجتماعی» شهر با هدف گسترش علم و دانش در شهر، «توسعه فرهنگی» با هدف احیاء آداب و سنن نیکو دنبال شده و توسعه همه جانبه شهر از نظر محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به حضور مردمان بزرگ (اندیشمند و دانشمند) در شهر خواهد انجامید که از یک سو زمینه تعامل مردم و بهره گیری از اندیشه و دانش آنان فراهم می شود و از دیگر سوی خود زمینه توسعه همه جانبه و مداوم در شهر را به وجود می آورند و در نتیجه به تعالی بیشتر شهر و شهروندان می انجامد.
۸۹.

شناسایی عوامل تاثیرگذار بر ارتقاء حس دلبستگی به مکان با تاکید بر رویکرد برنامه ریزی طراحی محور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حس مکان دلبستگی به مکان رویکرد برنامه ریزی طراحی محور تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 151 تعداد دانلود : 78
امروزه توسعه شهرها و همچنین تحولات زندگی شهری از مقولات مهم در سراسر جهان بوده و تامین آسایش و رفاه شهروندان به همراه فراهم نمودن احساسات مثبت و نشاط آور برای آنها از موضوعات ضروری است.اهمیت این امر تا بدانجاست که افزایش کیفیت زندگی شهری و ارتقای مولفه های مربوط به مکان مورد بررسی قرار گرفته است و یکی از ابعاد مهم در بهبود کیفیت زندگی شهرنشینان، دلبستگی به مکان است .اما با وجود اهمیت آن، مدلی جامع برای آنکه بتواند موجب ارتقای حس مکان گردد در امور شهرسازی مطرح نشده است. این پژوهش با توجه به رویکرد نوین برنامه ریزی شهری طراحی محور تلاش بر آن دارد که بتواند به این مهم پاسخ گفته و هدف آن شناسایی عوامل تاثیرگذار بر ارتقاء حس دلبستگی به مکان با تاکید بر رویکرد برنامه ریزی طراحی محور می باشد. ابتدا با مطالعه ادبیات و پژوهش های پیشین در حوزه حس دلبستگی به مکان ، عوامل اولیه و تاثیرگذار تلخیص و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا استفاده شد. در کدگذاری باز 76 شاخص شناسایی شد که در کد گذاری محوری در 9 معیار محیطی- زمینه ای، احساسی- عاطفی ، اجتماعی- مشارکتی، کالبدی ، فرهنگی- اعتقادی ، شناختی- ادراکی ، فردیت کاربر، طراحی و برنامه ریزی خلاصه شد و در نتیجه در کدگذاری انتخابی 3 عامل تاثیرگذار هویت مکان، وابستگی به مکان و برنامه ریزی طراحی محور تعیین شد و در قالب مدلی مفهومی این عوامل موثر بر ارتقا حس دلبستگی به مکان با تاکید بر رویکرد برنامه ریزی طراحی محور ارائه شد.
۹۱.

Urban Design and Social mixing in the Neighborhood Districts (Case Study: Abadan, Iran)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Social diversity Association and Mixing Qualitative Components Urban Design Abadan

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 632 تعداد دانلود : 507
Social diversity in the neighborhood districts has been the new approach for the challenges resulting from varieties in cities. Social interpreters of this policy are to create neighborhoods where people of different ages, ethnic-racial backgrounds, income, etc. take a place in it. In this regard, many designers by using the concept of different forms of ownership such as housing schemas, different types of constructing and housing etc. have tried to promote it. Due to the less interest that came toward this issue, the knowledge of this mechanism is poor in urban ecology of Iran. The aim of this study is to assess the effects of urban design in promoting the social mixing which is determined with the research of the Abadan community areas. Relevant parameters have been studied with library studies, field visits and by the use of qualitative and quantitative analytical methods. Therefore, after reviewing the relevant concepts, we are going to test hypotheses by the exامینation of case studies, and finally, the influences of urban design criteria are presented.
۹۲.

تبیین معیارهای ارتقاء حس دلبستگی به مکان با رویکرد برنامه ریزی طراحی محور (شهر پرند)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه ریزی طراحی محور شهر پرند حس دلبستگی به مکان وابستگی به مکان هویت مکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 703 تعداد دانلود : 544
حس دلبستگی به مکان به عنوان زنجیره ای میان افراد و محیط های معنادار است که مبنای تعامل عاطفی مثبت انسان با فضاست که به عنوان بعد مهمی در بهبود کیفیت زندگی شهری است. از طرفی، برنامه ریزی طراحی محور نیز به عنوان رویکردی میانی بین برنامه ریزی و طراحی به عنوان تفکری کیفیت گرا به دنبال پاسخ گویی به مسائل کیفی موجود در شهر است. بنابراین، مسئله تحقیق، رسوخ مباحث کیفی در مقیاس های کلان است. هدف از این مطالعه، تبیین معیارهای ارتقای حس دلبستگی به مکان با تأکید بر رویکرد برنامه ریزی طراحی محور در شهر جدید پرند که دارای جاذبه های تاریخی فرهنگی و طبیعی و موقعیت استقراری مناسب است. روش این پژوهش، آمیخته اکتشافی است که پس از بررسی مبانی نظری و پیشینه پژوهش و تجزیه وتحلیل کیفی سوابق موضوعی، از روش تحلیل محتوای استقرایی و روش کدگذاری در بخش کیفی استفاده شد. در بخش کمی پس از توزیع 394 پرسشنامه، از روش آمار توصیفی و استنباطی با نرم افزارهای SPSS و PLS و آزمون های کولموگروف اسمیرنف و رگرسیون و همبستگی استفاده شد. با توجه به نتایج آزمون، بین کلیه متغیرهای پژوهش، همبستگی وجود دارد. فرضیات اصلی پژوهش بیان می کنند که سه عامل هویت مکان، وابستگی به مکان و عوامل برنامه ریزی طراحی محور بر ارتقای حس دلبستگی به مکان تأثیر مثبت و معناداری دارند. با آزمون فرضیه می توان اظهار داشت که با ارتقای مؤلفه های محیطی زمینه ای، احساسی عاطفی، اجتماعی مشارکتی، کالبدی، فرهنگی اعتقادی، شناختی ادراکی، طراحی و برنامه ریزی، حس دلبستگی به مکان در شهر پرند ارتقای پیدا می کند.
۹۳.

جایگاه الگوهای رفتاری روستاییان در شیوه های نوسازی کالبدی روستا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روستا استان کرمان الگوهای رفتاری نوسازی هویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 935 تعداد دانلود : 609
«الگوهای رفتاری» از جمله عوامل تاثیر گذار بر کیفیت نوسازی روستایی است. سازماندهی الگوهای رفتاری در پروسه ی نوسازی می تواند، سبب حیات یا مرگ تدریجی روستاها شود. در واقع حفظ ارتباط کالبد با الگوهای رفتار بومی بر مفاهیم خلوت، فضای شخصی، ازدحام و قلمرو تاثیر می گذارد و این مفاهیم برخاسته از فرهنگ بومی هر روستا می باشند. نوسازی بدون توجه به الگوی رفتار بومی سبب تغییر چهره ی روستا و در دراز مدت تغییر هویت روستا خواهد شد. تحقیق حاضر با هدف روشنگری نقش الگوهای رفتاری در نوسازی روستایی، با روش تحلیل محتوای کیفی و به مقایسه تطبیقی الگوهای رفتاری در مسکن نوسازی شده و مسکن بومی روستاهای استان کرمان پرداخته است. نمونه های مورد مطالعه با توجه به تفکیک و تقسیم روستاهای استان کرمان و به صورت نظری و هدفمند انتخاب شده اند. در سطح تدابیر از پرسش نامه های کیفی، مصاحبه، ثبت مشاهدات استفاده شده است و با استفاده از روش استدلال منطقی تحلیل یافته ها انجام شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد الگوهای رفتاری نقش تعیین کننده ای در ایجاد نوسازی هویتمند دارند و بی توجهی به این الگوها، موجب حذف یا تغییر بسیاری از کارکردها و در نهایت شیوه زندگی روستانشینان شده است. در کل مطالعات انجام شده در این تحقیق تلاش روستانشینان را، در جهت حفظ رفتارهای بومی در خانه هایی نوسازی شده با وجود تغییرات کالبدی نشان می دهد و بر لزوم توجه مضاعف به الگوهای رفتار بومی ساکنان در جهت حفظ هویت هر روستا تأکید می نماید.
۹۴.

The Role of Urban Design on the Branding of Urban Space(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Competitiveness Marketing branding Urban Space

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 99 تعداد دانلود : 521
The aim of this research paper was to determine the role of urban space design on cities competitiveness in the process of globalization. In the era of globalization and with the rush of investors to find attractive places for investment, cities are becoming the focal points for investors and the urban managers, who need to present a variety of attractions to draw financial capital and be able to compete with other cities. But, it seems these days, capital and time is wasted due to the lack of coherent theoretical foundations regarding the role of urban design professionals in making cities and urban spaces more attractive. This study explains and discusses the role of urban design in the process of making cities attractive in order to compete, by using a descriptive approach and by studying and reviewing relevant scientific resources and researches. The outcome of this study shows that today the relationship between urban design and urban economic conditions are reversed, and this phenomenon, based on the aims that have been mentioned in this article, has created a new model of urban space management in order to attract investors and develop urban growth.
۹۵.

نظریه تهیه طرح های ساختاری- راهبردی (ناحیه ای و محلی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: طرح های جامع تفصیلی موضعی و موضوعی شهر توسعه و عمران شهرستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 486 تعداد دانلود : 320
نظریه تهیه "طرح های ساختاری- راهبردی" در شروع فعالیت در دفتر طرح ریزی شهری وزارت مسکن و شهرسازی در اواخر سال 1369 ارائه گردید و بر این اساس تهیه طرح های "توسعه و عمران شهرستان (ناحیه ای)" در چارچوب نظریه مذکور به عنوان اولین گام در ایجاد تحول در نظام شهرسازی کشور آغاز شد. دومین گام در ایجاد تحول در نظام شهرسازی کشور با پیشنهاد تهیه "طرح های ساختاری- راهبردی شهر" به جای طرح های جامع شهری به صورت سنتی و تهیه طرح های تفصیلی "پایه"، "موضعی" و "موضوعی" به جای طرح های تفصیلی (مقیاس محلی)، در سال 1376 برداشته شد. در دوره مسئولیت معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران در اواخر سال،1380 اولین اقدام برای تهیه "طرح ساختاری- راهبردی" و طرح های تفصیلی "پایه"، "موضعی" و "موضوعی" برای شهر تهران صورت گرفت و این مهم با تهیه شرح خدمات و انتخاب مهندسین مشاور برای کلیه مناطق شهر تهران آغاز شد.
۹۶.

مطالعه ی تطبیقی خواص مورفولوژیکی ساختار شهری تبریز در دوره ی قاجار و دوره ی پهلوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مورفولوژی شهری ساختار شهری ساختار مورفولوژیک ساختار فضایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 408 تعداد دانلود : 656
پژوهش حاضر در رابطه با بررسی خواص مورفولوژیکی ساختار شهری در شهر تبریز است. سوال اصلی تحقیق این است که آیا خواص مورفولوژیکی در ساختار شهر تبریز در دوره قاجار و پهلوی موثر بوده است؟ پیچیدگی فرآیند تشکیل شهرها و ساختار مورفولوژی شهری شهر تبریز، مهمترین مسائل در این پژوهش است. نگاهی به تغییر ساختار و شکل شهرها به وضوح نشان می دهد که شهرهای ما به عنوان یک مطالعه جدی مورد توجه قرار نگرفته و آزمایش نشده اند. از سوی دیگر شهر و شیوه های مطالعه آن نادیده گرفته می شود و ناشناخته مانده است. روش تحقیق حاضر بصورت استفاده از "نحو فضایی" که ترکیبی از روشه های توصیفی و تحلیلی می باشد. برای تجزیه و تحلیل مورد مطالعه، رویکرد مورفولوژیکی تحلیلی "نحو فضایی" برای بررسی فضایی ساختار شهر تبریز مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که مورفولوژی در پیکربندی و ساختار شهر تبریز بسیار موثر است و رشته های پیکربندی در چارچوب فضایی شهری تحت تاثیر قرار گرفته و با وجود رشد و توسعه ی سریع شهری که امروزه در بسیاری از شهرهای ایران بخصوص شهر تبریز، توسط طراحان شهری رخ داده است، برنامه ریزان در تهیه طرح های توسعه در رابطه با این خواص غفلت می کنند. هدف اصلی این پژوهش این است که ویژگی های مورفولوژیکی برنامه های توسعه شهری (از جمله شهر تبریز) در هر دوره ای قادر به هدایت و کنترل نیروهایی هستند که بر عملکرد آنها تأثیر می گذارند.
۹۷.

تحلیل فرم-ریخت شناسانه هسته تاریخی شهر خرم آباد با بهره گیری از تکنیک های Agraph و Spacemate(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرم شهری ریخت شناسی شهری محله درب باباطاهر Agraph spacemate

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 611 تعداد دانلود : 539
رشد شتابان شهری سبب ایجاد ساختار شکلی ناهمگون در محله ها شده است. برقراری تعادل کالبدی- فضایی تأثیر بسزایی در سیمای بصری شهر دارد و نیازمند درک کاملی از زمینه بافت و مداخله براساس آن است. محله درب باباطاهر واقع در هسته تاریخی خرم آباد، با وجود همجواری با جاذبه های میراثی متعدد برای گردشگران، به دلیل عدم توجه به ملاحظات فرم-ریخت شناسانه، با معضلات بافت تاریخی چون ریزدانگی، فشردگی، خوانایی کم و نفوذپذیری نامناسب روبه روست. مطالعات فرم-ریخت شناسانه کمک شایانی به برون رفت از این معضلات می کند و افق روشن تری از شهر را در اعتلای طرح های شهری برای طراحان و برنامه ریزان شهری به تصویر می کشد. این پژوهش با هدف تحلیلی همه جانبه از فرم-ریخت شهری، در پی دستیابی به مدلی مفهومی برگرفته از نظریات اندیشمندان در حوزه «فرم شهری» و «ریخت شناسی شهری» است تا بر اساس آن به سنجش جامعی از وضعیت دست یابد. برای این مدل تحلیلیِ فرم-ریخت شناسانه، دو بعد و هفت مؤلفه پیشنهاد شده و شاخص های ده گانه از تناظر مؤلفه ها بازشناسی شده است. روش تحقیق برحسب هدف کاربردی و از نوع آمیخته (کمّی و کیفی) است. روش کیفی بر تکنیک تحلیل محتوا و روش کمّی بر تکنیک های  Agraph   و  Spacemate   استوار است. پس از معرفی تکنیک های تحلیلی و سنجش شاخص ها در محله درب باباطاهر، چهار منطقه مورفولوژیک بازشناسی شد و الزامات طراحانه همچون حفظ گونه های تاریخی، نوسازی ابنیه، رعایت ضوابط تراکمی، تعریض توأم با احترام به تاب بافت، بهسازی و تزریق کاربری عمومی و تسهیلات گردشگری و محلی به عنوان محرک توسعه به تفکیک هر زون ارائه گردید.
۹۹.

ارائه مدل تأثیر عوامل معمارانه بر درک دانش آموزان از محیط به منظور ارتقای حس تعلق به مدرسه(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 383 تعداد دانلود : 98
از مهم ترین اهداف پژوهش حاضر، معرفی عوامل معمارانه اثرگذار بر درک دانش آموزان از محیط روانی است که این مساله می تواند بر دستاوردهای تحصیلی، روانی و جسمانی دانش آموزان اثرگذار باشد. یکی از مشکلات دانش آموزان در فضاهای یادگیری به ویژه در مقطع دبیرستان، کمبود اشتیاق به یادگیری و سپری کردن اوقات خود در فضاهای آموزشی است. روش پژوهش از نوع کمی و کیفی، از حیث نتایج کاربردی و توسط مطالعات پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه ای در بین 180 نفر از دانش آموزان دختر داوطلب مقطع دبیرستان در سال تحصیلی 98-97 از سه مدرسه شهر گرگان انجام شد. حجم نمونه توسط نرم افزار جی.پاور(G.Power)، 104 پیشنهاد شد که با توجه به مدل معادله ساختاری از 180 نفر نمونه در دسترس به منظور افزایش دقت برآورد استفاده شد. آزمون نرمال بودن داده ها، روش تحلیل آماری رگرسیون خطی چندگانه، و تحلیل همبستگی پیرسون به منظور نوع ارتباط، شدت و جهت آن در بین متغیر های مستقل و وابسته ارایه شد، همچنین مدلسازی معادله ساختاری از تأثیر عوامل معمارانه بر محیط روانی از دیدگاه دانش آموزان ترسیم شد. با توجه به آماره ضریب همبستگی) 82/0 (R=بین محیط کالبدی و درک دانش آموزان از محیط روانی ارتباط زیادی وجود دارد و با توجه به ضریب تعیین)68/0(R2=، 68 درصد متغیر وابسته محیط روانی توسط متغیر مستقل محیط کالبدی پیش بینی شد. از شش عامل مقیاس ارزیابی ساختمان مدرسه با عنوان"چک لیست شش فاکتوری ارزیابی ساختمان مدرسه"، تعداد پنج عامل شامل فضاهای اجتماعی با وزن بتا 36/0، فضاهای مابین با وزن بتا 22/0، توده با وزن بتا 18/0 ، جهت یابی با وزن بتا 15/0 و آسایش با وزن بتا 10/0 به ترتیب بر محیط روانی اثر مستقیم، مثبت و معنادار دارد. عامل زمینه دارای تأثیر مستقیم و مثبت اندکی بر محیط روانی از دیدگاه دانش آموزان است. براساس مدلسازی معادله ساختاری، محیط کالبدی به میزان 93/0 بر محیط روانی اثرگذار است. عامل احساس تعلق به مدرسه اثر قابل توجهی با بار عاملی 86/0 در توصیف مقیاس محیط روانی دارد. عامل فضاهای اجتماعی با بیش ترین بار عاملی در توصیف مقیاس "چک لیست شش فاکتوری ارزیابی ساختمان مدرسه" گزارش شد. براساس نتایج پژوهش حاضر، اولین عامل در جهت بهبود محیط روانی از دیدگاه دانش آموزان، ارتقا حس تعلق به محیط مدرسه و اولین عامل در بهبود محیط کالبدی توجه به فضاهای اجتماعی است. ایجاد فضاهای گروهی در ارتباط با کلاس درس، دسترسی دانش آموزان به دفتر کار معلمان و تعامل صمیمی با آن ها در خارج از ساعت های کلاسی و ایجاد تجربه فضایی کیفیت محور از ورودی اصلی تا کلاس درس و طراحی مناسب و جذاب محوطه، ایجاد تنوع در توده ساختمان و مشخص بودن عملکردها در توده خارجی از جمله مولفه هایی است که بر درک دانش آموزان از محیط روانی و به تبع آن، حس تعلق به محیط مدرسه اثرگذار است. تناسب مقیاس ساختمان با سایت اثر اندکی بر درک دانش آموزان از محیط روانی داشت و از لحاظ آماری معنادار نبود. قابلیت کنترل فردی حرارت داخلی محیط و کنترل صداهای حواس پرت کن در اولویت اول از دیدگاه دانش آموزان نبود، اما باید در طراحی فضاهای آموزشی مورد توجه قرار گیرد.
۱۰۰.

ارزیابی الگوی های اجتماعی و اقتصادی در بازآفرینی شهری بافت های رو به زوال، در جستجوی راه حل (بررسی نظریات جهانی در مواجه با زوال شهری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازآفرینی زوال شهری بازآفرینی اقتصادی و اجتماعی مشارکت حکمروایی شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 158 تعداد دانلود : 854
تجربیات مبتنی بر سه دهه اخیر در ایران بیانگر این نکته است که اهمیت مداخله در پهنه های رو به زوال شهری با نظر به سیر تحولات این نگرش تاکنون یکی از چالش های جدی پیش روی دست اندرکاران شهری است. چنانچه فقدان وجود رویکردی یکپارچه مبتنی بر امر مداخله با هدف ایجاد تحرک، پویایی و ثروت در پهنه های رو به زوال، از جمله مهمترین دلایل عدم موفقیت این طرح ها به نظر میرسد. با توجه به موارد فوق هدف از این نوشتار شناسایی علل زوال و عوامل ناکارآمدی و در بافت های شهری است. به جهت دستیابی به این هدف، در مرحله اول با مرور نظریات و دیدگاه های صاحب نظران این امر با استناد به تجربیات اروپای غربی در امر احیاء و بازآفرینی شهری، به بررسی مفهوم زوال و علل فرسودگی در بافت های شهری خواهیم پرداخت. در مرحله دوم با تحلیل رویکرد بازآفرینی به عنوان رویکردی نوین و یکپارچه و نقش پذیری ابعاد اجتماعی، اقتصادی به عنوان ارکان حیاتی در مداخلات پهنه های رو به زوال پرداخته شده است. در مرحله سوم الگوی اقتصادی و اجتماعی و مفاهیم فراگیری چون مشارکت و مدیریت خردمندانه بررسی شده تا زمینه ارتقاء دانش نظری در عرصه مداخلات شهری فراهم آمده و با تکیه بر این دانش نظری بتوان به سیاست های کارآمدتری در جهت دستیابی به رویکردی یکپارچه در امر مداخله در شهر های ایران دست یافت.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان