علی اکبر تقوایی

علی اکبر تقوایی

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۴۹ مورد از کل ۴۹ مورد.
۴۱.

بررسی جدایی گزینی اجتماعی-فضایی گروه های تحصیلی و شغلی در کلان شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شهری دوره چهارم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۶ 67 - 80

کلید واژه ها: جدایی گزینی اجتماعی - فضایی گروه های تحصیلی گروه های شغلی کلانشهر شیراز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 438 تعداد دانلود : 478
توسعه و شکل گیری سریع و غیر قابل مهار کلانشهرها و همچنین تأثیرگذاری نیروهای جدید اجتماعی_اقتصادی ملی و بین المللی، به طور کلی جغرافیای ملی و به طور خاص خصوصیات کلانشهرها را تغییر داده که نتیجه آن مجموعه ای از خروجی های فضایی و اجتماعی متنوع و تأثیرگذار بر کلا نشهرهاست. از ملموس ترین اثرات عدم برنامه ریزی مناسب برای روبه رو شدن با این تحولات، عدم توزیع مناسب منابع میان گروه ها و اقشار مختلف جامعه و در نتیجه نابرابری ها و جدایی گزینی های اجتماعی_اقتصادی است. کلا نشهر شیراز نیز همچون دیگر کلانشهرهای ایران تغییرات گسترده ای را طی سال های اخیر تجربه نموده است. توسعه ای که علاوه بر دست اندازی به نواحی پیرامونی شهر، موجب جدایی گزینی گروه های مختلف اجتماعی شهر از یکدیگر شده است. از این رو هدف این پژوهش بررسی الگوهای جدایی گزینی اجتماعی_فضایی گروه های اجتماعی کلانشهر شیراز در سال 1390 با روش توصیفی_تحلیلی است. به طوری که بتوان علاوه بر بیان کمی تفرق های اجتماعی موجود، توزیع فضایی گروه های مختلف را نیز بررسی نمود. در واقع ابتدا با استفاده از شاخص های جدایی گزینی، تفرق های اجتماعی به صورت کمی بررسی می شود و سپس با استفاده از شاخص موران محلی انسلین، خوشه های شکل گرفته از این تفرق فضایی در سطح کلانشهر شیراز استخراج می شود. داده های مورد استفاده در این پژوهش از مرکز آمار ایران تهیه شده و مربوط به سرشماری سال 1390 دو شهر شیراز و صدرا و بر مبنای 505 حوزه آماری است. یافته های پژوهش حاکی از جدایی گزینی گروه های تحصیلکرده، طبقات بالا و  طبقات متوسط از گروه ها و اقشار کم برخوردار جامعه شیراز است. به طوری که گروه های برخوردارتر (با شاخص جدایی گزینی 0.51 برای گروه های تحصیلی و 0.35 برای گروه های شغلی) در نواحی شمال غربی و غربی و اقشار ضعیف تر (با شاخص جدایی گزینی 0.38 برای گروه های تحصیلی و 0.35 برای گروه های شغلی) نیز در نواحی جنوبی و جنوب شرقی تجمع نموده اند. در واقع در حالی که اقشار ضعیف تر جامعه شیراز به طور قابل توجهی از منظر سطح تحصیلات و طبقه شغلی در نواحی حاشیه ای جنوبی و گاهی خارج از محمدوده خدماتی شهر با سطح خدمات بسیار پایین تر سکنی گزیده اند، اقشار برخوردار جامعه با نسبت بالایی متمایل به سکونت در نواحی گران قیمت تر شمال غربی، با سطح خدمات بالاتر و با آب وهوایی بهتر هستند.
۴۲.

ارزیابی میزان موفقیت محدوده قانونی رشد شهری طرح های جامع در مهار رشد کلان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هویت شهر سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۹ 5 - 18

کلید واژه ها: ارزیابی سیاست های مهار رشد شهری محدوده و مرز رشد شهری طرح جامع کلانشهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 398 تعداد دانلود : 154
با گذشت بیش از چهاردهه از تهیه طرح های جامع و تعیین محدوده قانونی برای شهرهای ایران، هنوز ارزیابی دقیقی از موفقیت این ابزار صورت نگرفته است. همین عامل باعث شد این پژوهش به انجام این مهم پرداخته و به ارزیابی میزان موفقیت محدوده قانونی طرح جامع دوم تهران مبادرت نماید. روش تحقیق پژوهش بر پایه روش ارزیابی کمی و با هدف کاربردی است و تصاویر ماهوراه ای اصلی ترین داده مورد استفاده در این مقاله است. تجزیه و تحلیل و پردازش داده ها با بهره گیری از نرم افزارهای Envi و Arcgisصورت گرفته و انطباق مرز و محدوده رشد شهری طرح جامع و مرز واقعی بررسی شده است. یافته اصلی پژوهش دلالت بر این دارد که محدوده قانونی طرح جامع دوم کلانشهر تهران، نتوانسته بطورموثری توسعه شهری را کنترل کند. همچنین مشخص شد که ارزش شاخص «مهار مرز رشد» 15/0 است، که بر عدم توانایی مرز رشد شهری در محدود کردن توسعه شهری کلانشهر تهران اشاره دارد.
۴۳.

The Role of Social Security Spaces of Traditional Iranian Cities in Urban Crimes Reduction: With Emphasis on CPTED* Approach(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: The International Journal of Humanities, Volume ۱۹, Issue ۱ (۲۰۱۲) 51-68
تعداد بازدید : 721 تعداد دانلود : 222
Importance of security and sense of peace is a one of the most important factors of urban environment. Therefore, the necessity of security in urban spaces has caused the emergence of authentic theories like Defensible Spaces and Crime Prevention through Environment Design (CPTED)*. In this paper, various literatures related to defensible space theories have been reviewed and the related keywords have been defined. Then, the role of defensible urban spaces as a social capital in the reduction of urban crimes is examined. Further, condition of defensible spaces in traditional Iranian cities has been studied with reference to the city of Isfahan. The research method is based on data and documents collected through field survey.The conclusion justifies the precedent of defensible space, in design and planning, as well as shaping historical cities. Safe and secure spaces which support social capital concept, under public surveillance and collective responsibility, works as an important aspect in reducing crimes hence; bringing about a state of stable urban security.
۴۵.

تحلیلی از مفهوم شهر و ارکان شهرنشینی از منظر قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هویت شهر سال یازدهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۲۹ 53 - 66

کلید واژه ها: تعریف شهر مدینه ابعاد شهرنشینی قرآن تدبر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 374 تعداد دانلود : 348
تدوین الگوی شهرسازی اسلامی، ایجاب می کند تعریف دین از خود مفهوم«شهر» و «شهرنشینی» با استناد روشمند به منابع دست اول به ویژه قرآن کریم جستجو شود. در این تحقیق با تکیه بر روش «تدبر»، مفهوم شهر و شهرنشینی در قرآن تعریف، و مهم ترین ارکان تحقق و بقای آنها، ذکر می شود. براین اساس، قرآن «شهر» را محل تحقق حاکمیت الله بر زمین می داند که با محوریت وحی و تجمع امت بر گِرد ولی الله شکل می گیرد. بنابراین شهرنشینی به معنای پذیرش حاکمیت کتاب خدا و حاکمیت ولی او بر زمین است که مستلزم تجمع مکانی و استقرار بر محور ولیّ می باشد. این نوع شهرنشینی برای بلوغ خود، لازم است چهار مرحله را طی کند تا واجد وجه اجتماعی، دنیوی، الهی و تمدنی گردد. هر یک از این مراحل نیز دارای ارکانی است که عبارتنداز: «قانون»، «حاکمیت»، «تجمع»، «مرابطه»، «مالکیت»، «سکونت»، «معیشت»، «عمران»، «امنیت»، «عبادت»، «تعلیم و تزکیه»، «تذکر و تفکر»، «انفاق»، «جهان پیوندی» و «نسل». 
۴۷.

Urban Design Criteria for Earthquake Preparedness in Organic Urban Areas of Tehran(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: The International Journal of Humanities, Volume ۱۳, Issue ۱ (۲۰۰۶) 13-20
تعداد بازدید : 916 تعداد دانلود : 87
There are large areas of the world where seismicity is high while they form the whole or parts of urban conglomeration. Iran can be literally compared to a large shaking table; various parts of it have been stricken by earthquake in the last four decades(1). Tehran is also expected to have a major earthquake in the near future(2). Therefore, urban design criteria for earthquake preparedness in organic urban areas of Tehran should be prepared. Among various parts of the city, the organic areas are facing more problems due to their old and unsafe structures and being located in narrow lanes and alleys while gas pipes running every where. In case of earthquake, people will be traped in these places where it will be very difficult for the fire fighting vehicles, ambulances and othe facilities to reach to the affected parts to provide health care services and aid. This paper tries to point out that although prevention of earthquake or strengthening of each and every urban structure is not possible, but at the same time the harsh effect can be toned down with the preparedness of urban transport and built form along them. It is a well known fact that after every earthquake, victims are trapped alive below the debris. This makes it imperative that a hierarchy of earthquake safe centers shall be available at all levels of the settlements and a network of roads is essential for the free flow of emergency vehicles and equipment to make the job of relief and rescue work easier.
۴۸.

Analysis on Effects of Urban Centers on Peripheral Settlements in Iran The Case Study of Qazvin Province(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: The International Journal of Humanities, Volume ۱۶, Issue ۲ (۲۰۰۹) 129-146
تعداد بازدید : 931 تعداد دانلود : 290
The interactions and linkages between urban centers and peripheral settlements are increasingly recognized as key factors in the process of social, economic and environmental changes in peripheral settlements. Despite this, most practices are implicitly based on a dichotomous view of population and activities in urban and peripheral area. This paper presents that how interactions between urban centers and peripheral settlements include spatial linkages (flows of goods, money, capital, people, information, production, technology and wastes) affect on peripheral changes. The interactions and linkages between the urban centers of Qazvin and 20 peripheral settlements there show that the effects of this interaction upon the peripheral settlements have included more inorganic effects. Urban and peripheral development need to be considered as complementary process rather than competing activities for the limited resources. The benefits of such an integrated approach will outweigh of the costs.
۴۹.

The Role of Socio-Cultural Components on the Performance of Mosques in Urban Neighborhoods (Case Study: A Comparative Study of Three Districts of Tehran)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Architecture and Urban Development, Volume ۴, Issue ۲ - Serial Number ۱۲, Spring ۲۰۱۴ 59 - 66

کلید واژه ها: Neighborhood Mosques Social and Cultural Context Social capital

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 303 تعداد دانلود : 212
The experience of Iranian-Islamic cities represents the role of mosques on physical and social organization in urban neighborhoods. It appears that this role has been changed during the contemporary era. The purpose of this paper is to exامینe the impact of social and cultural contexts on the performance of local mosques. The main question of this research is: “What is the relationship between social context and the performance of local mosques?” The research hypo thesis is that the reseems to be a significant relationship between the social factors and the performance of local mosques in urban neighborhoods. Methodology of the research has been based on analyticaldescriptive method. In order to exامینe this hypothesis, the or etical and practical definitions of the survey’s variables, “social component of mosques and their performance in urban neighborhoods", are provided applying the theory of social capital. Afterward, the indexes of each variable are determined and applied in questionnaire to be evaluated in case studies. The data of the study were analyzed through SPSS software and the hypothesis was confirmed with 95% confidence level.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان