علی ضیغمی

یمکن دراسه کل أثر أدبی وتقییم أسلوبه من جهات مختلفه. لذا فقد قام هذا البحث بدراسه المواضیع الفکریّه للأدیب المصریّ عباس محمود العقاد فی کتابه «ساره»، حیث إنّ هذا الکتاب وإنْ تمتّع باشتراکاتٍ مع مسرحیات وروایات أخرى إلاّ أنّه یتمیّز بِمیزات، منها: دور البلاغه فی تحلیل النص، وشکل الخطاب ووجوه تحلیل الخطاب ومتانه أسلوب العقاد فی استعمال الأسالیب البیانیّه بشکل ملموس ومتعدّد. إنّ هذا البحث یدرس نظره الکاتب فی معالجه مقولات مختلفه مثل الأسلوب والخطاب ومفاهیمه واستعمال الأسالیب البیانیه فیه حتى یُثبت للقارئ بأن أسلوب العقاد الأدبیّ له قابلیّه للوصف وتغلب فیه الجوانب المنطقیه والتحلیل العقلیّ على الخیال وأنه یُمکن دراسه جوانبه على أساس المیزات والعلائم الموجوده فیه حیث یستعمل القضایا الحاسمه والمسلّمات فی نوع بیانه حتى ینقل بسهوله للقراء غایته من کتاباته، فعندما یستعمل تشبیهاً بکل أرکانه أو استعاره أو مجازا أو کنایه یتبادر معناها إلى الذهن بسرعه أو عندما یستعمل التکرار بشکل موفٍ فکل هذه الأمور یدلّ على طریقه تفکیره المنسجم الذی یظهر فی إطار توالٍ لغوی للمفردات والجُمَل والفقرات وفی النهایه فی کتابٍ یمثّل نوع خطابه. إن العقاد استطاع فی هذا الکتاب أن یلقی هدفه حتى نهایه الکتاب بشکل ساذج وواضح وتبین لنا أن منطقه یغلب على عواطفه ومشاعره وتخیّله.

إن ترجمه النصوص المختلفه وخاصّه المقدّسه منها والصور الأدبیّه المستخدمه فیها، بما فی ذلک الکنایه، تتطلّب حلولاً أساسیّه. ولارسون هی واحده من اللغویّین الذین قدّموا استراتیجیات عملیّه لترجمه الصور المجازیّه، حیث تؤکّد، من خلال تقدیم ثلاث ااستراتیجیات والتمییز بین الأسس الدلالیّه والبنى الفوقیّه النحویّه والمعجمیّه والصوتیّه للغه، على اکتشاف المعانی الأصلیّه من خلال فحص البناء اللغویّ ثم إعاده التعبیر عنه فی إطار اللغه الهدف؛ إذ ترجمتها الدلالیّه هی ترجمه وفیّه للغه المصدر وتعتبر طریقه موثقه لترجمه النصوص المختلفه وخاصه النصوص الدینیّه. والغرض من هذا البحث هو التعرّف على طرق الترجمه فی نموذج لارسون ودراسه مدى فعالیّه الاستراتیجیات المقترحه فی هذا النموذج ونسبه توافقها مع ترجمه "مکارم الشیرازی" و"حسین أنصاریان" فی ترجمه کنایات النصف الأول من القرآن الکریم. تم تنظیم هذا البحث من خلال طریقه مراجعه الترجمات بناءً على نهج لارسون، حیث اختیرت اثنتا عشره صوره کنائیّه من إحدى وعشرین صوره موجوده عن موضوع القیامه فی هذا القسم. ومن أهمّ نتائج البحث التی تجدر الإشاره إلیها هی أنّ أداء المترجمَیْن کان مختلفاً فی مکوّنات الترجمه الدلالیّه، إذ کان "مکارم" فی ترجمه المعانی المجازیه أکثر دقّه من أنصاریان، واتّصف الأخیر فی ترجمه المکوّنات المعجمیّه المهمّه ونقل المعلومات الضمنیّه والصریحه للنصّ بأداء أکثر دقّه وحساسیّه. ولکنهما فی ترجمه العلاقات العامّه والخاصّه للکلمات یتّبعان نهجاً مشابهاً.

رغم أنّ هناک خلافًا فی الآراء حول ماهیّه مفهوم التکافؤ (equivalence) وتعریفه واستخدامه، إلّا أنّه یُعتبر أحد المفاهیم المبدئیّه فی دراسات الترجمه. نظرًا لما فی النصوص من التنّوع فی الأغراض والأسالیب، فمن البدیهیّ ألا یُتّخذ التکافؤ کمفهوم کلّیّ بین النص الأصلیّ والمترجَم. إذن یجب على المترجم تحدید المستوى المطلوب والمناسب من التکافؤ عند ترجمته لنصّ خاصّ أو جزء خاصّ من النص، نظرًا لاعتبار الاستعاره کإحدى المحسّنات الجمالیه، فالتکافؤ المطلوب إقامته بین الاستعاره وترجمتها هو التکافؤ الجمالیّ، والذی یراد به التماثل بین الاستعاره وترجمتها فی قابلیّه التفسیر واستدعاء القارئ للتدخّل فی فک شفرتهما. اعتمد هذا البحثُ المنهجَ الوصفیّ التحلیلیّ ودرس ثلاث ترجمات فارسیّه شهیره لکتاب نهج البلاغه على أساس نظریّه التکافؤ الجمالیّ، فوصل إلى نتائج من أهمّها؛ أولًّا: تسرُّبُ الخصائص الأدبیّه السائده على الاستعارات إلى الترجمه عندما یجرّب قارئ النص المترجَم ظروفًا مشابهه لِما یلقاه قارئ النص الأصلیّ من التأمّل والتحدّی الفکریّ لدى قراءه النص الأصلیّ؛ ثانیًا: الحفاظُ على الجانب التأویلیّ للاستعاره وعدم التّصریح بالمعنى الواقعیّ الخفیّ فیها - وهو ما یعبّر عنه فی هذا البحث بالتکافؤ الجمالیّ - والذی یؤدّی إلى تفکیر قارئ النص المترجَم وتحدّیه؛ ثالثًا: اقتراح منهج الترجمه الحرفیّه للاستعارات التی تدلّ على الجوانب الثقافیّه المشترکه بین اللغتین التی یوجد مدلولها فی اللغه المستهدفه، والترجمه إلى استعاره متکافئه ومتساویه للاستعارات التمثیلیّه التی تستخدم ک «مَثل» فی اللغه المستهدفه والترجمه إلى التشبیه لبقیّه الاستعارات کمناهج مقترحه للحفاظ على قابلیّه التأویل فی الاستعارات وتأثیرها الأدبیّ.

رسانه ها نمی توانند مخاطبان خود را وادار سازند که «چگونه» بیندیشند؛ اما می توانند با به کارگیری مهارت هایی، آن ها را ترغیب کنند که به «چه موضوعی» فکر کنند، به همین منظور با برجسته سازی پیام هایی که در راستای اهداف آن هاست، توجه مخاطبان را به آن موضوع جلب می کنند. برای برجسته سازی پیام در رسانه ها، تکنیک های مختلفی وجود دارد که از جمله آن ها، تکنیک های زبانی است. پژوهش حاضر به تحلیل زبان شناختی خروج امریکا از برجام در گفتمان های دو شبکه « العربیه » عربستان و« المنار » لبنان با استفاده از الگوی ون دایک می پردازد. «برجسته سازی» و «حاشیه رانی» تکنیک هایی هستند که این دو شبکه تلاش کردند با بهره گیری از آن، قوت گفتمان خود را برجسته کنند ودرمقابل قوت غیر (دشمن) را به حاشیه ببرند و ضعف وی را برجسته کنند. داشتن ایدئولوژی متفاوت نسبت به برجام، معیار اصلی انتخاب این دو شبکه خبری بوده است. این شبکه ها تلاش کردند با استفاده از ابزارهای زبانی چون تکرار، مبالغه، تضاد، قصر و... به دنبال تأثیرگذاری بر مخاطب و اقناع وی باشند و به همین منظور با انتخاب دقیق حروف و واژگان به کار رفته در متن اخبار، واقعیت ها را به گونه ای دیگر نشان دهند و پیام پنهان مورد نظر خود را زیرکانه و غیرمستقیم به مخاطبان منتقل کنند.

این مقاله به بررسی نظام عاطفی گفتمان در آیات انتخابی از جزء 30 قرآن کریم می پردازد. رویکرد گفتمان تولیدات زبانی را تابع فرآیندی می داند که عوامل نشانه- معنایی بسیاری در آن دخیل اند. انواع نظام های گفتمانی از دید گرمس عبارت انداز: نظام گفتمانی کنشی، تجویزی، القایی یا مجابی، عاطفی و تنشی و رخدادی. گفتمان ادبی، جریانی سیال است که تعامل دو گونه شناختی و عاطفی در آن سبب تولید معنا می شود که عدم قطعیت معنا و سیر تکاملی آن مدیون فرآیند تنشی گفتمان است. در این مقاله، به بررسی تولید و دریافت معنا در جزء 30 قرآن کریم با تکیه بر نظام عاطفی گفتمان میپردازیم بدین جهت رویکردهایی نظیر:( تاثیر افعال، تاثیر آهنگ و نمود در گفتمان، تاثیر جسم و- ادارکی یا جسمار، دور نماسازی و صحنه های عاطفی و کنش زایی و سکون)را در متن آیات انتخابی بررسی کرده ایم. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است. تحلیل نظام عاطفی گفتمان آیات بیان گر این مطلب است که تمام عناصر سازنده گفتمان عاطفی دو مفهوم را تولید میکنند؛ الف : تعلیم برنامه دین و عبودیت ب: انتقال گفتمان هژمونیک حقانیت و احدیت خداوند.

این مقاله درصدد بررسی معناشناسی توصیفی دو واژه «فعل» و«عمل «، با تحلیل ارتباط معنایی آنها در یک حوزه معنایی است که با محور همنشینی قصد تبیین جایگاه آنها را در قرآن کریم دارد؛ بنابراین، ازجمله مهمترین راههایی که ادبپژوهان، امروزه در علم معناشناسی به آن توجه داشتهاند، شناخت معنای واژگان از منظر همنشینی است؛ یعنی با قرارگرفتن واژه ها در کنار هم، معنای خاص پیدا می کنند؛ بدین سبب واژه هایی که در قرآن قریب المعنی هستند، از ذکر هرکدام از آنها در جایگاههای مختلف و خاص، هدف مشخصی دنبال می شود؛ واژه هایی که در برخی مصادیق با هم مشترکاند و تفاوت های دلالتی نیز دارند. این جستار بر آن است تا با روش توصیفیتحلیلی به بررسی دو واژه «فعل» و«عمل» با استفاده از رابطه همنشینی بپردازد که بیشترین بسامد را در سیاق قرآنی دارند. نخست به معنای اصلی این دو واژه، یعنی معنای مادی، پرداخته می شود، سپس تبیین این دو واژه در کاربرد قرآنی آنهاست. نتیجه حاصل اینکه این دو واژه در بازنمایی آیات نهتنها به یک معنا نبوده اند، هیچ کدام از آن دو را نمیتوان جایگزین و جانشین یکدیگر قرار داد. بر این اساس، واژه « فعل» در مفهوم سازی الهی، دلالت بر تأثیرگذاری، ایجادکردن و انجام کاری دارد که به شدت یا سریع و گذرا و با قصد و نیّت یا بدون قصد و برنامه باشد؛ به همین سبب، در رابطه همنشینی، واژه «فعل» بیشترین رابطه همنشینی را با واژه «الله» دارد؛ درنتیجه، خداوند برای توصیف انجام کار خویش که با جدیّت و سرعت انجام می گیرد یا تأثیرگذار اصلی برای انجام هر کاری به خواست و اراده او بستگی دارد، واژه «فعل» را به کار گرفته است تا کننده کار را در کانون توجه قرار دهد؛ اما مفهوم سازی واژه «عمل» به انجام کاری دلالت می کند که مداوم و با علم و اختیار و به همراه تلاش و کوشش، هدفمند باشد؛ به همین سبب، واژه «عمل» بیشترین رابطه همنشینی با «ایمان» و «کفر» دارد که بیانکننده انجام کارهای خوب یا بد بهصورت مستمر است و درنتیجه، محاسبه و دادن جزا و پاداش الهی نیز با «عمل» صورت می گیرد؛ به همین دلیل، برای نمایاندن این هدف، واژه «عمل» در کانون توجه قرار می گیرد.

   نظریه شبکه شعاعی، یکی از نظریه های مهم در معناشناسی شناختی است. با توجه به این نظریه، نخست معنای «پیش نمونه» واژگان(صراط، سبیل، طریق)جهت دسیابی به معنای مرکزی آن ها پرداخته می شود؛ سپس ارتباط دادن معنای مرکزی آن ها با توسعه معنایی در شبکه شعاعی صورت می گیرد. شبکه شعاعی بدان اشاره دارد که هر واژه می تواند در بافت های گفتاریِ متفاوت، مفهومی مختلف و مرتبط با معنای مرکزی خود داشته باشد. توسعه معنایی نیز براساس رابطه همنشینی و استعاره مفهومی و طرحواره های تصویری مورد تحلیل قرار می گیرد. جُستار حاضر می کوشد که با رویکردی شناختی و با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی به معناشناسی واژگان قرآنی(صراط، سبیل، طریق) با نظریه شبکه شعاعی بپردازد. از این پژوهش با توجه به استعاره مفهومی و طرحواره های تصویری چنین حاصل می شود که امور محسوس به عنوان مبدأ برای امور معنوی غیرمحسوس به عنوان مقصد بیان می شوند؛ به جهت این که انسان امور معنوی را در قالب محسوسات بهتر درک کرده و به کار می گیرد. از شبکه شعاعی این کمک حاصل می شود که خداوند با نظر داشتن شرایط و موقعیت های گوناگون انسان، پیام متناسب با شناخت و فهم انسان را در کانون توجه قرار می دهد. 

مجموعه «صدی الحیاه» التعلیمیه هی مجموعه من الکتب لتعلیم المحادثه العربیه، تم تألیفها فی 13 مجلدا ألَّفها عدد من المؤلّفین الإیرانیین تحت إشراف الدکتور مسعود فکری وطبعها أول مره «معهد إیران للغات» فی طهران سنه 1385 ﻫ.ش / 2006 م. حاولنا أن نعرّف هذه المجموعه ونذکر بعض الملاحظات فی نقدها، بغیه الارتقاء بمستواها وازدیاد الفائده لدی الاستفاده منها حیث بدأت أقسام اللغه العربیه فی الجامعات الإیرانیه والمعاهد الأهلیه والحکومیه المعنیّه بتعلیم المحادثه العربیه فی إیران؛ تقبل علی هذه المجموعه فی تعلیم المحادثه العربیه للإیرانیین. وحاولنا أن نقف فی نقدنا موقفا محایدا ونذکر نقاطها الإیجابیه والسلبیه معاً ونقترح کیفیه إزاله النقاط السلبیه عند ذکرها.

إنّ استخدام أیّ ظاهره من ظواهر الأدب فی الشعر والنثر لا یکون عبثاً ومن دون دوافع مسبقه وینطبق ذلک علی التکرار، فأصبح التکرار من التقنیات الواضحه لبناء النص الخبریّ، إذ یلعب دوراً بارزاً فی معالم الوصول إلی مضمون النص ونقل المعانی الخفیّه فی النصوص الخبریّه للمخاطب ویعدّ أداه إستراتجیّه قویّه تؤدّی إلی توجیه الانتباه إلی اللغه ذاتها وتنبیه المتلقّی إلی ما یریده المتکلم أو الکاتب؛ فإنّ وسائل الإعلام تستخدم التکرار قاصدهً ترسیخ غایتها الرئیسه فی أذهان الناس وهی تمهید الطریق لقبول السیاسات المتبعه فی هذه الوسائل.ویقوم البحث الراهن بتحلیل النصوص الخبریّه فی قناتی "العالم والعربیّه"، مرکّزا علی دور التکرار فی مغالاه المعانی وأهمیّته فی انتباه المخاطب إلی بعض المعانی الخاصّه علی أساس نظریّه "فان دایک"؛ حیث تشیر نتائج البحث إلى کیفیّه محاوله أصحاب وسائل الإعلام وأسالیبهم لغرس صوره إیجابیّه لأنفسهم أو للجهات المتبوعه وصوره سلبیّه للجهات المعارضه لسیاساتهم فی أذهان الجمهور باستخدام تقنیه التکرار. ولهذا تستخدم فی قناه العالم الإخباریّه الحکومیّه الإیرانیّه کلمات مثل "النجاح"و"السلمیّ"و"الدفاعیّ" کما تتکرّر کلمات مثل "غیر سلمیّ" و"التهدید" و"القلق الشدید" فی قناه العربیّه السعودیّه؛ لأن ترتیب الکلمات الإیجابیّه أم السلبیّه معًا فی نص إخباریّ یتسبّب فی إنشاء صوره إیجابیّه أو سلبیّه عن إیران، فیتمّ تسجیلها فی أذهان الجمهور والتکرار یعمل مثل مطرقه ترسّخ هذه الصوره الإیجابیّه أو السلبیّه فی أذهان المخاطبین.فتکمن أهمیه هذا البحث فی أنّ التکرار هو من أکثر التقنیات المستفاده لنقل الرسائل الخفیّه إلی الجمهور، والتی حظیت باهتمام إعلامیّ کبیر، لا سیّما فی السنوات الأخیره، خاصّهً فی الأخبار المتعلّقه بإیران، حیث إنّ معرفه أسالیب استخدام هذه التقنیه فی وسائل الإعلام تزید من معرفه الجمهور الإعلامیّه.

در جوامع پساکرونایی و بازگشت شوق و انگیزه مردم برای تبادل فرهنگ ها و سیروسفر، نیاز به ترجمه بیش ازپیش احساس می شود. در این میان، شاخه های متفاوت صنعت گردشگری با ترجمه شفاهی مرتبط شده است. هدف از انجام این پژوهش، دستیابی به مناسب ترین راهکارها در ترجمه اسامی خاص گردشگری و اطلاع از بیشترین راهبرد به کاررفته از راهبردهای نظریه ون کویلی[1] (2007) در این مستند و آشنایی با چالش های آن است. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی می باشد که در آن 200 اسم خاص از مستند گردشگری-تاریخی «معالم من خوزستان» (به فارسی خوزستان در یک نگاه) که از شبکه بین المللی الکوثر پخش شده است، استخراج شده و پس از مقایسه نمونه های موجود در دو نسخه فارسی و عربی مستند، بر اساس نظریه ون کویلی موردنقد و تحلیل قرار گرفته است. نتایج پژوهش، حاکی از آن است که راهبرد عدم ترجمه، بازتولید و نسخه برداری، بیشتر از موارد دیگر استفاده شده است. در حوزه گردشگری، راهبرد عدم ترجمه، بازتولید و نسخه برداری از مناسب ترین راهبردهای ترجمه به شمار می رود؛ زیرا معرفی جاذبه های منحصربه فرد یک منطقه، از اهداف مترجم در این نوع متون است که باید با ذکر نام اصلی خود، حفظ و متمایز شود. راهبردهای دیگر به ترتیب؛ بازتولید به همراه تطبیق با سیستم آوایی واجی زبان مقصد، حذف، عدم ترجمه به همراه توضیح اضافی، جایگزینی با یک معادل در زبان مقصد می باشند. [1]. Van Coillie, J.

إنّ الأسلوب المهذّب من القضایا المهمّه فی التواصل، حیث یمهّد الطریق لتواصل ناجح مع المخاطب ویحول دون الفشل التداولیّ. لقد درست هذه المقاله الأسلوب المهذّب فی اللغه العربیّه وفقاً لنظریّه التأدّب عند براون ولیفنسون التی تعتبر من أشهر النظریّات فی هذا المجال، إضافه إلى نظریّه بروک وناغاساکا المأخوذه من النظریّه الأصلیّه. ولکنّ البحث لم یتوقف عند النظریّه، بل قام بدراسه أنواع الأسالیب المهذّبه فی اللغه العربیّه بأمثله وظیفیّه وفقاً للمنهج المتبع فی هذا البحث وهو منهج وصفیّ – تحلیلیّ، بعد أن درس خلفیّه التأدّب فی اللغه العربیّه وبیّن الفارق بین التلطّف والتأدّب وهما مصطلحان خلط بعض الباحثین بینهما فی دلالتهما. وقد اقترحت هذه الورقه البحثیّه مستویات للتأدّب من المستوى الأوّل حتى الثالث لتیسیر استخدام الأسالیب المهذّبه فی المواقف التواصلیّه. وخلصت إلى أنه من الأحسن أن نستخدم التلطّف بمعنى حسن التعبیر الذی یقابل المحظور اللغویّ ونستخدم التأدّب لتسمیه نظریّه براون ولیفنسون نظراً لدلالته اللغویّه. کما یمکن تناول الأسالیب المهذّبه ضمن تقسیمها إلى أربع فئات رئیسه (مخاطبه الآخرین، واستخدام الأسلوب المباشر بشکل مهذّب، والاعتذار، والاستفهام) وفئات فرعیّه، حیث یتمّ تقدیم مستویات للتأدّب وفقا لنظریّه براون ولیفنسون فی ثلاثه مستویات، وکلّما ارتفع المستوى کانت نسبه تهدید ماء وجه المخاطب أکثر.

پژوهش حاضر با هدف بررسی راهبردهای زبانیِ منجر به پدیده ایران هراسی در شبکه العربیه، انجام گرفته است. به این منظور، دو نظریه چارچوب سازی انتمن (Entman, 2014) (بازنمایی اهداف مؤلف از متن با استفاده از روش های تفسیری و بازنمود محتوای پنهان با دلالت های ضمنی متن و تفسیر آن) و مربع ایدئولوژیک ون دایک (Van Dijk, 2005) (تقویت نکته های مثبت و نادیده انگاری نکته های منفی گروه خودی و تقویت نکته های منفی و نادیده انگاری نکته های مثبت گروه غیر خودی) انتخاب شد. سپس، 20 متن در بازه جولای تا دسامبر 2021 در خبرگزاری العربیّه از ژانر تحلیل سیاسی با موضوع های مسائل ایران و با هدف تبیین راهبرد های زبانی این خبرگزاری در فرآیند چارچوب سازی رسانه ای بررسی شده است. در اجرای نظریه ها، توجه اصلی بر تحلیل راهبردها و تکنیک های زبانی بوده و کوشش شد تا اندازه ممکن از نقد سیاسی پرهیز شود تا یافته های پژوهش مبتنی بر مبانی علمی باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد معرفی ایران به عنوان تهدیدی برای امنیت منطقه، مداخله گری در امور داخلی کشورها، ایستادگی در برابر خواست ملت ها، روحیه استعمارگری و تأکید بر همسوسازی کشورهای اسلامی علیه ایران مهمترین چارچوب های العربیّه بوده است. العربیّه همچنین برای جبران کمبود ادلّه و اسناد قطعی و غیر قابل مناقشه برای گزاره های خبری و تحلیلی خود به استفاده از تکنیک ها و روش های اقناع رسانه ای و بهره گیری از ظرفیت ادبی زبان عربی برای سودهی به مخاطب عرب در راستای اهداف و سیاست های رسانه ای خود پرداخته است. در کاربست راهبردهای زبانی، بیشترین سهم به قطبی سازی، فاصله گذاری، هم معنایی، پیش انگاشت، هم دلی و اغراق تعلق دارد که چگونگی برگزیدن آن ها برای چارچوب های مختلف هوشمندانه بوده و با  هدف های العربیّه هماهنگی دارد. در مقابل، هرگونه کنش گری منفی از سوی عربستان با سانسور روبه رو شده و گفتمان سکوت درباره نقاط منفی گروه خودی بر این رسانه حاکم است.

یعدّ الحجاج من أرکان الدراسات التداولیّه، وهو عملیّه جدلیّه فی الخطاب یسعی فیه المرسل إلی إقناع المتلقّین بفکره معیّنه، أو زیاده قناعتهم بها، أو ردّهم عن عقیده معیّنه، مدعما کلامه بحجج هادفاً الإفهام، وهو عملیّه تواصلیّه جوهرها قضیّه أو فعل ما، مرتکزا فی ذلک علی مجموعه من الآلیّات الفلسفیّه واللغویّه والبلاغیّه. فحاولت هذه المقاله دراسه أسلوب الحجاج وآلیّاته فی المراسلات بین الإمام علیّ(ع) ومعاویه علی ضوء اللسانیّات التداولیّه، رامیه إلی الکشف عن تقنیات الحجاج فی التأثیر علی المخاطب وإقناعه. واعتمدت الدارسه علی المنهج التداولیّ فی ضوء الوصف والتحلیل لعرض النماذج وتحلیلها؛ حیث عالجت فی البدایه مفهوم التداولیّه والحجاج والعلاقه بینهما وأنواع الحجاج، ثمّ تطرّقت إلی قراءه تقنیات الحجاج بعد تبیین السیاق العام فی المراسلات. ومن أهمّ نتائج البحث هی تجربه الإمام (ع) ومعاویه فی المراسلات تبنی علی ثنائیّه الادّعاء والردّ، إذ یأتی الأوّل من قبل معاویه والثانی من قبل الإمام(ع)، فهکذا أصبحت التداولیّه من سمات المراسلات بینهما للتفاعل القائم بین المرسِل والمرسَل إلیه، محاولَین فی إثاره الفکره وترسیخها قصدا لإقناع الآخر بمختلف الآلیّات والتقنیات الحجاجیّه کالمقابله والتکرار والإیجاز والإطناب والعوامل التأکیدیّه، لتتمثل أثرا أعمق فی نفس المتلقّی لعدم کونها وسیله للتزیین، بل جاءت عفویّه الخاطر فی خطاب الإمام(ع) وأدّت وظائف کثیره فی التوجیه، والإرشاد، والتشویق، والتذکیر حیث یسعی الإمام(ع) من خلالها إفهام مخاطبه معاویه مع مراعاه السیاق اللغویّ والخارجیّ للخطاب، وبالمقابل یحاول معاویه إفحام مخاطبه وإظهار تفوّقه علیه بالهجاء والسخریّه من خلال العنف والإکراه.