محمدرضا نیک نژاد

هدف از پژوهش حاضر، تبیین نقش سرمایه اجتماعی در توسعه مشارکت ورزشی جوانان شهر یزد بود. این پژوهش به لحاظ نوع، کاربردی بوده و از منظر گردآوری داده ها، پیمایشی می باشد. جامعه آماری پژوهش را تمامی جوانان 29 15 ساله ساکن در شهر یزد تشکیل دادند که از میان آن ها 372 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای متناسب به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. جمع آوری داده ها نیز با استفاده از پرسش نامه انجام گرفت. یافته ها نشان می دهد که میانگین سرمایه اجتماعی و مشارکت ورزشی مردان نسبت به زنان بیشتر است و بین سرمایه اجتماعی و مؤلفه های عمده آن (اعتماد اجتماعی، هنجار اجتماعی، شبکه اجتماعی و مشارکت اجتماعی) با مشارکت ورزشی جوانان رابطه معناداری وجود دارد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل چند متغیره نیز حاکی از آن است که سرمایه اجتماعی و مؤلفه های عمده آن توانسته اند بیش از 15 درصد از تغییرات متغیر وابسته؛ یعنی مشارکت ورزشی را تبیین نمایند. براین اساس و به عنوان نتیجه گیری نهایی می توان گفت که تلاش برای تقویت سرمایه اجتماعی جوانان می تواند استراتژی ارزشمندی برای گسترش مشارکت ورزشی آن ها باشد.

پژوهش حاضر با هدف تحلیل اجتماعی تفاوت های جنسیتی در فعالیت های ورزشی دانشجویان دانشگاه مازندران انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه دانشجویان دختر و پسر شاغل به تحصیل در دانشگاه مازندران در سال تحصیلی 1389- 90 است که با استفاده از روش تحقیق پیمایشی و فرمول کوکران، 368 نفر از آن ها به روش نمونه گیری سهمیه ای متناسب و به طور تصادفی انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسشنامه های خود اجراء در کلاس درس گردآوری شد. نتایج نشان میدهد فعالیت ورزشیِ 8/3 درصد افراد زیاد و خیلی زیاد و فعالیت ورزشیِ 3/92 درصد افراد کم و خیلی کم است. میانگین مشارکت ورزشی، 24/1 از 5 است که در سطح خیلی پایینی قرار دارد. سطوح معنی داری مشاهده شده آزمونt نشان میدهد تفاوت میانگین مشارکت ورزشی افراد متأهل و مجرد معنی دار نیست، اما تفاوت میانگین مشارکت مردان و زنان در فعالیت های ورزشی معنی دار است. همچنین، تفاوت میانگین مشارکت دانشجویان لیسانس و فوق لیسانس در زمینه فعالیت های ورزشی معنی دار نیست. تفاوت میانگین مشارکت در فعالیت های ورزشی دانشجویان شاغل و غیرشاغل نیز معنی دار نیست.

فرایند انتخاب رشته داوطلبان کنکور سراسری، می تواند مطابق با شرایط زمانی و مکانی از عوامل و ملاک های متعددی تاثیرپذیر باشد؛ بنابراین تحقیق حاضر در نظر دارد عوامل اجتماعی، فرهنگی، خانوادگی و جنسیتی موثر در انتخاب رشته تربیت بدنی را برای داوطلبان کنکور سراسری 94-93 بررسی نماید. پژوهش حاضر به صورت پیمایشی بوده و جامعه آماری آن 212 نفر از داوطلبان رشته تربیت بدنی به تعداد 97 نفر پسر و 115 نفر دختر از استانهای سمنان، گلستان و مازندران در سال تحصیلی 94- 1393 بودند نمونه آماری به صورت کل شمار، به عبارتی نمونه برایر با جامعه آماری بوده است. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود که با استفاده از روش های علمی روایی و اعتبار آن تایید شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر شاخص های آمار توصیفی از آمار استنباطی همچون ضریب همبستگی و رگرسیون و نرم افزار آماری spss استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که شش عامل مهم در انتخاب رشته تربیت بدنی نقش دارد. از نظر دانشجویان تربیت بدنی، خانواده، دوستان، بستگان درجه اول و دبیران و مشاوران تحصیلی مولفه اول هستند عامل دوم، کسب موقعیت اجتماعی، عامل سوم، علاقه و جالب و جذاب بودن رشته تحصیلی است. از دیگر عوامل موثر جنسیت داوطلب، شغل پدر و مادر و رشته تحصیلی هستند. به طورکلی، می توان نتیجه گرفت که داوطلبان رشته تربیت بدنی در انتخاب رشته تحصیلی خود از عوامل متعددی تأثیر می پذیرند، اما نکته اساسی و مهم نحوه تأثیر و تأثرات بین عوامل مختلف است؛ به عبارتی، باید تشخیص داد که دانشجویان مرحله به مرحله از چه عواملی بیشتر یا کمتر تأثیر میپذیرند و از زمانی که قصد وارد شدن به دانشگاه را دارند چه برنامه هایی را برای خود تدارک می بینند که نیاز به انجام مطالعات بیشتر دارد.

با توجه به نقش و اهمیت تعاونی های تولید روستایی در پایداری اجتماعی و اقتصادی جوامع روستایی، هدف کلی پژوهش حاضر بررسی این نقش در روستاهای استان گیلان بود. داده های موردنیاز این تحقیقِ توصیفی- همبستگی با به کارگیری پرسش نامه، از 184 شالی کار عضو و غیرعضو تعاونی، که با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند، گردآوری شد. روایی پرسش نامه توسط پانل متخصصان و تحلیل عاملی اکتشافی و پایایی آن از طریق آزمون آلفای کرونباخ تأیید گردید. پایایی کل مقیاس پایداری اجتماعی و اقتصادی به ترتیب برابر با 860/0 و 641/0 محاسبه شد. یافته های تحقیق نشان داد که بیش از نیمی از شالی کاران عضو و غیرعضو از نظر سطح پایداری اقتصادی (56 درصد)، پایداری اجتماعی (2/58 درصد) و پایداری کل (3/72 درصد) در سطح نیمه پایدار قرار دارند. همچنین اغلب متغیرهای ویژگی های ساختاری و نیمی از متغیرهای ویژگی های مالی تعاونی های تولید با هر دو بعد پایداری اقتصادی و اجتماعی دارای رابطۀ مثبت و معنی دارند، اما رابطۀ میان ویژگی های مدیریتی تعاونی های تولید با پایداری اقتصادی و اجتماعی به لحاظ آماری معنی دار نبود. میان اعضای تعاونی های تولید روستایی و غیراعضا نیز از نظر پایداری اقتصادی تفاوت معنی داری وجود دارد، درحالی که به لحاظ پایداری اجتماعی تفاوتی بین این دو گروه مشاهده نشد.