تحلیل انسجام غیر ساختاری غزلی از حافظ شیرازی (براساس الگوی هلیدی و حسن) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
موضوع انسجام و یا عدم انسجام غزلیات حافظ از دیرباز مورد توجه بسیاری از ادیبان و حافظ پژوهان بوده است. در دنیای معاصر بسیاری از نظریات زبان شناسی برای توضیح و تفسیر مطالبی از این دست کارآمد می نماید. این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی نگاشته شده، درصدد است تا با تبیین و توضیح موضوع انسجام غیرساختاری و نشان دادن مؤلفه-های این انسجام بر اساس الگوی هلیدی و حسن (باتوجه به زبان شناسی نقش گرا و اصول انسجام متن)، مسأله وجود انسجام غیرساختاری در غزل حافظ را تبیین و بررسی نماید. در این پژوهش، انسجام غیرساختاری غزلی از حافظ در سه سطح بررسی و تحلیل خواهدگردید: 1- انسجام واژگانی یا لغوی (تکرار، حوزه معنایی مشترک: ترادف معنایی، تضاد معنایی، تقابل، شمول واژگی، اشتراک مجازی)؛ 2- انسجام نحوی یا دستوری (ارجاع، حذف، جایگزینی)؛ 3- انسجام پیوندی (روابط معنایی- دستوری). برآیند پژوهش حاکی از آنست علیرغم این که گویا ابیات حافظ در این غزل از انسجام برخوردار نیستند و هر بیت به نظر مستقل از بیت دیگری به نظر می آید، این ابیات از اتحاد و انسجامی غیرساختاری برخوردارند.Analysis of the Non Structural Cohesion of a Sonnet from Hafiz Shirazi (Based on the Halliday and Hassan pattern)
The issue of coherence or Incoherence of Hafez's sonnets has long been the concern of many writers and Hafez scholars. In the contemporary world, many linguistic theories are effective for explaining and interpreting such matters. This research, which is written in a descriptive-analytical method, tries to clarify and explain the issue of non-structural coherence and show the components of this coherence based on the model of Halliday and Hasan (according to role-oriented linguistics and the principles of text coherence ), to explain and examine the issue of non-structural cohesion in Hafez's sonnet. In this research, the non-structural coherence of Hafez's Sonnet will be investigated and analyzed at three levels: 1- lexical or lexical coherence (repetition, common semantic field: semantic synonymy, semantic contrast, opposition, lexical inclusion, virtual commonality); 2- syntactic or grammatical coherence (reference, deletion, replacement); 3- Coherent coherence (semantic-grammatical relations). The result of the research indicates that despite the fact that Hafez's verses in this sonnet seem to lack coherence and each verse seems to be independent from another verse, these verses have a non-structural unity and coherence.
تبلیغات
