بازتاب ساختار و واژه های «سرود مروارید» در دیوان حافظ (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
بن مایه های تبعید روح، هبوط، اسارت، فراموشی، بیداری، رهایی و بازگشت به اصل نخستین، مضامینی نوظهور و مربوط به عرفان اسلامی نیستند، بلکه بسیار کهن تراند. «سرود مروارید» یکی از کهن ترین داستان های رمزی در جهان است؛ که مضامین یاد شده در آن به کم ترین لفظ و معنی بسیار، به زیبایی و با زبانی رمزی بیان شده، در عرفان جهان تأثیر گذاشته است. جوهر اندیشه سرود مروارید، گنوسی است، که در آرای مانوییان، بوداییان و مسیحیان به فراوانی دیده می-شود. در این مقاله تلاش شده تا جلوه ها و بازتاب ریخت شناسانه و واژگانی سرود مروارید، در اندیشه و اشعار حافظ بررسی شود. بررسی ها نشان می دهد حافظ همراه و هم دل با بن مایه های سرود مروارید، در یک سیر و سفر روحانی، که از ازل آغاز شده، روح را تنبیه و تربیت می کند تا مانند شاهزاده سرود مروارید، سرانجام از پیراهن تن جدا شود و به وطن مألوف بازگردد و بار امانت را به معشوق ازلی تقدیم دارد. این پژوهش به روش توصیفی ، تطبیقی، تحلیلی و مطالعه کتاب خانه ای، انجام شده است.The reflections of structure and vocabularies of “The hymn of the Pearl” in Hafiz's poems:
What is certain is that the motifs of banishment of the soul, descent, captivity, forgetting, awakening, liberation, and returning to the original principle are not emerging themes related to Islamic mysticism, but are much older. Undoubtedly, “The Hymn of the Pearl” is one of the oldest Symbolic stories in the world; the themes mentioned in it have been expressed in the fewest words beautifully, with many meanings, and with a coded language, and they have also influenced the mysticism of the world. The essence of the thought of The Hymn of the Pearl is Gnostic, which can be seen in the opinions of Manichaeans, Buddhists and Christians. In this article, an attempt has been made to examine the effects and morphological and lexical reflection of The Hymn of the Pearl in Hafez's thoughts and poems. The researches show that Hafez, along with sympathizing with the themes of the Hymn of the Pearl, in a spiritual journey, which started from eternity, punishes and educates the soul until, like the prince of The Hymn of the Pearl. Finally He should separate from his body and return to his familiar homeland and present the burden of trust to his eternal lover. This research has been done by descriptive, comparative, analytical and library study methods.