شناسایی الگوهای جوانان و نوجوانان و عوامل زمینه ای موثر بر آن(مورد مطالعه: شهر شیراز) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
جوانان و نوجوانان در معرض الگوهای مختلفی قرار دارند که بررسی این الگوها، به شناسایی بهتر و دقیق تر وضعیت آنان کمک خواهد کرد. دراین پژوهش پیمایشی، الگوهای انتخابی نوجوانان (14-18سال) و جوانان (19- 29سال) دختر و پسر و نیز عوامل زمینه ای موثر بر آنها مورد بررسی قرار گرفت. در بین نظریه های روانشناسی، رویکرد یادگیری شناختی- اجتماعی بندورا تبیین قابل توجهی از روند الگوپذیری ارائه می دهد. جامعه آماری این پژوهش شامل نوجوانان و جوانان شهر شیراز بود. حجم نمونه، با استفاده از جدول لین، با سطح اطمینان 95 درصد و پایایی 3 درصد، 895 نفر از جوانان و نوجوانان 14-29 سال برآورد گردید که افراد براساس نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. به منظور بررسی اولویت های الگوهای جوانان و نوجوانان، از پرسشنامه محقق ساخته با 26 عنوان الگوهای داخلی و خارجی استفاده شد. پس از بازنگری پرسشنامه توسط اساتید دانشگاه و مشاور طرح، پرسشنامه در سطح شهر توزیع گردید. براساس تحلیل عاملی، الگوها بر 5 دسته تقسیم گردیدند که در مجموع 72/60درصد از واریانس کل پرسشنامه راتبیین می کردند. نتایج نشان داد الگوهای انتخابی پاسخگویان به ترتیب عبارت اند از: اعضای خانواده؛ الگوهای علمی- ادبی؛ دوستان- آشنایان؛ الگوهای اجتماعی و الگوهای هنری- ورزشی- افسانه ای. ضریب آلفای کرونباخ برای الگوهای اجتماعی90/0، الگوهای هنری- ورزشی- افسانه ای 84/0، الگوهای علمی-ادبی86/0، الگوهای خانوادگی71/0 والگوهای دوستان-آشنایان 49/0می باشد. بر اساس نتایج، تفاوت هایی میان دو گروه سنی جوان و نوجوان و نیز جنسیت مشاهده گردید. عوامل زمینه ای سطح تحصیلات فرد، درآمد خانواده، وضعیت تاهل، منزلت شغلی پدر و تحصیلات مادر نیز برانتخاب نوع الگوها تأثیرگذار بودند.Exploration of Role Models among Youths and Adolescences and Contextual Factors Affecting the Chosen Role Models (Case Study: Shiraz City)
Youths and adolesences are exposed to different role models. Having information about types of role models that youth and adolescences choose, helps to more understading about youth and adolescnces situation in the society.This research was conducted to investigate the perceived significant role models of adolescents (14-18years old) and youth (19-29 years old) to examine how much youths and adolescents are influenced by role models, and to figure out how these relate to contextual characteristics. Among different theoretical perspective, Bandura’s social-cognitive theory is the best theoretical base which is used in this reseach. Statistical population was adolescents and youths of Shiraz city. Sample size using Lin Table, with confident level of 95% and validity of 3%was 895of youths andadolescents which were randomly selected basedon cluster sampling procedure. A questionnaire consisted of a list of 26 categories of role models had been used. Factor analysis was conducted for the 26 categories which explained 60.72 % of overall variance. The rotated component matrix resulted in 5 categories. The results showed that youths and adolescents chose family members as their first role models. Scientific-literary role models, friends-relatives and acquaintances role models, social role models and artistic-athletic-fictional role models were next, respectively. Chronbach’salphafor role models were as follows: Social role models 0.90,artistic-athletic-fictional role models 0.84, Scientific-literary role models 0.86, family members 0.71, and relatives and acquaintances role models 0.49.The results also showed that the sample differences were observed by age groups, sex, mother and person’s education, family income,marital status, and father’s scoi-economic occupation status