الگوی طراحی مسجد در معماری معاصر با تأکید بر مساجد شهر دزفول (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
معماری اسلامی به مثابه یکی از بزرگ ترین مصادیق هنر اسلامی بوده و بیشترین نمود معماری اسلامی، در مساجد متجلی شده است. مسجد در دوران های مختلف همواره دچار تغییرات و تحولات گوناگون از نظر شکلی و فضایی شده و هر دوره تاریخی ویژگی های خاص خود را نمایان ساخته است. در دوران معاصر، کیفیت طراحی معماران، بر ساختار کالبدی و فضایی مسجد اثرگذار بوده و منجر به مطرح شدن مساجد نوگرا با شکل و خوانش جدیدی در فضای شهرهای اسلامی شده است. این پژوهش در تلاش است با بررسی ساختار مساجد تاریخی شهر دزفول به بازخوانی و بازتاب الگوها و ساختار مساجد سنتی در طراحی مساجد معاصر دست یابد. براساس مبانی تحقیق، روش مورد استفاده جهت انجام تحقیق از راهکارهای ترکیبی استفاده شده است. روش گردآوری اطلاعات، ترکیبی از مطالعات کتابخانه ای و مراجعه میدانی است. برای رسیدن به پرسش های پژوهش با استفاده از یک روش کمی و کیفی در مقایسه بین مساجد تاریخی شهر دزفول از نظر ساختاری و شکلی مورد استفاده قرار گرفته است. فرآیند استنتاج از سه مرحله تشکیل شده است: بررسی مساجد موجود در شهر دزفول، دسته بندی و انتخاب مساجد از نظر تاریخی، ساختاری و شکلی، طبقه بندی داده های کمی و تحلیل آن ها می باشد. سپس بنابر نتایج به دست آمده، الگوی طراحی مساجد شناسایی و تبیین شده است. براساس بررسی های انجام شده می توان با بهره گیری از آموخته های به دست آمده از تحلیل ساختاری مساجد تاریخی، کیفیت کالبدی و کارآمدی فضایی مساجد معاصر را ارتقا داد.اهداف پژوهش:بازخوانی الگو و ساختار کالبدی و فضایی مساجد تاریخی شهر دزفول.ارتقاء کیفیت کالبدی و کارآمدی فضایی مساجد معاصر.سؤالات پژوهش:الگو و ساختار شکلی و فضایی مساجد تاریخی شهر دزفول در دوره های مختلف چگونه بود؟چگونه می توان در طراحی مساجد معاصر از الگوی مساجد تاریخی دزفول استفاده کرد؟Mosque design pattern in contemporary architecture with emphasis on Dezful mosques
This article intends to study the historical mosques of Dezful in order to recognize the design of the mosque based on traditional and historical patterns in the design of contemporary mosques. The research questions are: What are the traditional and historical patterns in the mosques Dezful? What is the formal and spatial structure of mosques in Dezful in different periods? How can a model for contemporary mosques be proposed based on the architecture of Dezful mosques?The inference process consists of three stages: review of mosques in Dezful and classification and selection of mosques in terms of history, structure and form; Classification of quantitative data and their analysis; Is the conclusion. Based on the research principles, the method used to conduct the research is a combination of solutions. The data collection method is a combination of library studies and field reference. To reach the research questions using a quantitative and qualitative method in comparison between the historical mosques of Dezful in terms of structure and form has been used. Then, according to the results, their design pattern is identified and explained. Based on the studies conducted for the model of contemporary mosques, based on the study and recognition of the architecture of historical mosques in Dezful, mosques can be adapted to the climate of Dezful city using traditional architectural patterns. The historical period has its own characteristics. Finally, using the lessons learned from these historical monuments, a model has been proposed to be used in the design of the mosque