تجسّم زنانگی روی مُهرهای آغاز تاریخی ایران و ساخت واقعیت اجتماعی؛ نمونه شوشان باستان
آرشیو
چکیده
واقعیت نهادین یا اجتماعی یکی از مفاهیم فلسفه معاصر است که به بحث پیرامون شیوه های شکل گیری واقعیاتی می پردازد که تنها زمانی وجود دارند که جمعی از انسانها به آنها باور داشته و نسبت هایی التفاتی با آنها برقرار کنند. این واقعیات البته ریشه در واقعیات غیرنهادینی دارند که بدون بازنمودهای انسانی هم همچنان واقعی هستند؛ با این حال تفاوتشان در آن است که تنها در نظامهای بازنمودی انسانی معنادار هستند. یکی از ویژگیهای واقعیات نهادین آن است که برساخته یک مثلث مفهومی با سه ضلع انسان، کنش/رویداد و مصنوع یا مادّه است. بنابرین، در تحقق یک واقعیت نهادین، مصنوعات جایگاهی ماهوی و سازنده دارند. واقعیات نهادین همواره درون پی شزمین ههایی ایجاد می شوند که خودشان بازنمودی نیستند. در این نوشتار نشان داده می شود که مهرهای استوانه ای، به عنوان یکی از ابزارهای تجاری عصر مفرغ آسیای غربی و ایران باستان، یکی از مهمترین محصولات واقعیات نهادین معطوف به تجارت بودند که بدون ایجاد ساختارهای تجاری-اقتصادی آغاز شهرنشینی امکان تحقق نداشتند؛ و بمحض تحقق، به لنگرگاه مادّی گسترش نظام اقتصادی منطقه ای و فرامنطقه ای تبدیل شدند. تصاویر بر روی مهرهای استوانه ای، از سوی دیگر جایگاهی قابل توجه در ایجاد و توزیع گونه هایی از واقعیات نهادین یا بازنمودی دارند. آنها می توانند باورها و اعتقادهایی را میان اعضاء جامعه خویش ایجاد، منتقل و بازتولید کنند که در شاکله ساختار آن جامعه ضروری تلقی می شوند. در این نوشتار، در مورد تصاویر و تجسم پیکرهای زنانه روی مهرهای استوانه یی و جایگاه آنها در ایجاد واقعیات نهادین معطوف به زنان و زنانگی بحث می شود. شاخصه های اصلی حاصل از این مطالعه در رابطه با زنانگی عبارتند از: فرمهای زنانه الف؛ فرمهای صناعی؛ فرمهای جمعی و فرمهای نمایشی- آیینی؛ فرمهای زنانه ب؛ با تأکید بر بدن جنسیت یافته. نشان داده شده که در سه بازه یا جریان فرهنگی- اجتماعی شوشان باستان ( 3500 - 1000 پیش ازمیلاد) جنوب غرب ایران، این تجسمها در نسبتی هماهنگ با زمینه ها و پیش زمینه های اجتماعی نمایان شده و دگردیسی یافته اند.Representation of Womanhood on the Cylinder Seals of Proto-Historic Iran and Construction of Social Reality: A Case Study of Ancient Susiana (3500-1000 BC)
Institutionalized or social reality is one of the concepts in contemporary philosophy which discusses the different ways of the formation of realities that only exist when a group of people believe in them and pay attention to them. However, such realities are rooted in non-institutionalized realities which are still real in the absenceof any human representation; nevertheless, they are different in that the former is only meaningful within human representational systems. One of the features of institutionalized realities is that they are based on a conceptual triangle the three sides of which are comprised of human, act/event, and the created or matter. Therefore, artifacts play a natural and constructive role in the realization of an institutionalized reality. Such realities are always created in contexts which are not representational themselves. In this paper, the writers demonstrate that cylinder seals, as one of the most important commercial tools of the Bronze Age in West Asia and ancient Iran, were one of the most significant products of institutionalized realities which depended on commerce and could not be realized without the establishment of commercial-economic structures of early urbanism. Rather, after becoming actualized, they turned into a material device used for expanding the regional and trans-regional economic system. The images on cylinder seals, on the other hand, hold a noteworthy place in creating and delivering certain types of institutionalized or representational realities. They can create, transfer, and reproduce some beliefs among the members of their society which are deemed necessary in the formation of its structure. This paper discusses the images and representations of women’s bodies on cylinder seals and their rolein the creation of the institutionalized realities which pertain to women and womenhood. The main elements in relation to womenhood which have been identified in this study include women’s A forms, crafted forms, collective and dramatic-ritualized forms, and women’s B forms with an emphasis on gendered body. The findings also demonstrate that such images were presented and transformed in conformity with various social contexts and backgroundsin three cultural social periods or trends in ancient Susiana (3500-1000 BC) in the southwest of Iran.
تبلیغات
